Ўзбекистон республикаси олий ва

Tarqatma materiallardan namunalar:
1-tarqatma material

Qiymat shakllari	Nisbiy	Ekvivalent
Oddiy, tasodifiy	1 Qop don	1 ta bolta
To’la yoki kengaytirilgan	20 metr bo’z	1 ta kostyum yoki 2 qop don 2 ta bolta
Umumiy	1 ta kostyum 2 qop don 2 ta bolta	20 kg tuz
Pul	20 metr bo’z 1 ta kostyum 2 ta bolta	5 gr. oltin

Sizningcha, qaysi yondashuv haqiqatga yaqin?

2-tarqatma material

Pulning funktsiyalariga diqqat qiling. Pulga klassik va hozirgi zamon iqtisodiy nazariyasi nuqtai nazaridan berilgan tariflarni solishtiring.

O’z fikringizni bildiring.


Pulning funktsiyalari

Pul bu –umumiy ekvivalent rolini o’ynovchi maxsus tovar.

Hozirgi zamon pul tizimida
pulning funktsiyalari


Hukumat tomonidan belgilangan Har qanday tovar (xizmatga) ayirboshlash yoki qarz to’lashga qabul qilinadigan Har qanday vosita (narsa) pul deyiladi.
Har ikki tarif o’rtasida farq bormi? Izohlang.


3-tarqatma material

Naqd pullar	Naqd bo’lmagan pullar	Milliy pullar	Xalqaro yoki baynalmilal pullar	Qog’oz pullar	Tanga pullar	Edektron pullar
Aniq shakl-shamoyilga ega bo’lgan, qo’ldan-qo’lga o’tuvchi pullar	Bankdagi bir joriy hisob varaqdan ikkinchisiga ko’chirib yozish orqali harakat qiluvchi pullar	Mamlakatning o’z puli	Maxsus jahon puli yo’q. Lekin bu rolni erkin konvertirlanadigan pullar o’ynaydi	Qabul qilingan qonunga muvofiq, yirik pullar	Odatda muomalada ishlatiladigan mayda pullar	Kredit kartochkalari

Pul turlarini yana qanday guruhlarga ajratgan bo’lar edingiz?

Javoblar:
Asosiy tayanch tushchunchalar:
1b); 2v); 3a); 4g); 5v); 6d); 7e)..
Masala va mashqlar:
1) a), b), g), d) - noiqtisodiy ne’matlar
v), e), yo) - iqtisodiy ne’matlar
2. Naflilik – bu tovarning inson ehtiyojini qondirish xususiyati. Ma’naviy-axloqiy jihatdan berilgan baholar qanday bo’lishidan qat’i nazar uni hisobga olinmaydi.
3. Sizni mulkingiz likvidli. Lekin inflyatsiya, noaniqlik sharoitida mulkning asosiy qismini likvidliligiga qarab saqlashning ma’nosi yo’q.
4. Topqirlik mashqi: 1.Tovar; 2. Raqib; 3. Bozor; 4. Renta; 5. Audit;
6. Talab; 7. Birja; 8. Avans; 9. Savdo; 10. Obrok; 11. Kafil; 12. Limit;
T/N
1T; 2T; 3N; 4N; 5T.
Testlar:
1g); 2a); 3b); 4a); 5v); 6g); 7a); 8d).


7-mavzu. Bozor iqtisodiyoti va uning umumiy
tasnifi. Bozor iqtisodiyotida noaniqlik va risk
Asosiy tushunchalar:

1. Tub belgilar 2. Bozor (aralash) iqtisodiyoti 3. Dastlabki bozor iqtisodiyoti 4. Erkin (klassik) bozor iqtisodiyoti

5. Deformatsiyalashgan bozor iqtiso diyoti 6. Bozor iqtisodiyoti belgilari 7. Bozor iqtisodiyoti ob’ekti 8. Bozor iqtisodiyoti sub’ektlari

a) Davlatning mulk monopoliyasi, ma’muriy buyruqbozlikka asoslangan markaziy rejalashtirilgan iqtisod.

b) Har bir hodisa, jarayon, tizimning boshqalardan ajratib turuvchi, uning sifat jihatdan farqlanishiga sabab bo’lgan xususiyatlarga aytiladi
v) Turli – tuman mulkchilik va iqtisodiy faoliyat erkinligiga, aralash tarzda tartibga solishga asoslangan, har bir insonni o’z faoliyat natijasini o’ylab, oqilona xo’jalik yuritishga undovchi demokratik iqtisodiyot.
g) Munosabatlar va aloqalar nimaga qaratilganligini, nimaga nisbatan yuz berishini ifodalaydi. Bozor iqtisodiyotining ob’ekti tovar va pul (pul massasi) dir.
d) Tovar ishlab chiqarish vujudga kelishi bilan shakllana boshlagan, oddiy tovar ishlab chiqarish hukmron iqtisodiyot.
e) Yakka xususiy mulkchilik, erkin raqobatchilik, bozorga xos munosabatlar hukmron iqtisod. Uning dastlabki bosqichi bilan keyingi bosqichlari farqlanadi.
yo) Munosabatlar, aloqalar kimlar o’rtasida yuz berishini ifodalaydi. Bozor iqtisodiyoti sub’ektlari: uy xo’jaligi, firma (korxona), davlat,
j) Bozor iqtisodiyotining boshqa sotsial-iqtisodiy tizimlardan farqlanishiga sabab bo’luvchi xususiyatlari.