Zil o L a X u do y ber g a n o V a X a yru lla h a m id o V turk tilining



Yüklə 10,44 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə262/333
tarix03.09.2023
ölçüsü10,44 Mb.
#141311
1   ...   258   259   260   261   262   263   264   265   ...   333
Turk tilining nazariy grammatikasi. Xudayberganova Z, Hamidov X

Emrinin geldi-
gini. 
- Nimani bildingiz?
-
Buyrug ‘ing kelganini.
Mazkur misollarda 
javob tariqasida berilgan toiiqsiz gap faqat toidiruvchining vositasiz 
turidan tashkil topgan boiib, ega, kesimlar tushib qolgan.
2. Aniqlovchidan iborat boiadi. Quyidagi gapda kesim va ega 
tushirib qoldirilgan boiib, toiiqsiz gaplar sifatlovchi-aniqlovchidan 
iborat: -
Giizel terbiye usulu. Mektepte erkek сади к da var mi? -
Iki,
tff tane. -
Tarbiyaning ajoyib usuli! Bundan chiqdi, maktabingizda
о ‘g ‘il bolalar ham bor ekan-da? - Ikkita-uchta.
Ushbu toiiqsiz gap­
da aniqlovchidan boshqa barcha zarur gap boiaklari - о'rin holi, ega, 
kesim ifodalanmagan.
3. Holdan tashkil topadi: -
Kalfa annem bana док mu
benziyordu? - £ok. - Xalfa, onam menga juda о ‘xsharmidi? - Juda
ham.
Bu toiiqsiz gap miqdor-daraja holidan iborat boiib, ega -
annem 
-
onam, 
kesim -
benziyordu 
-
o ‘xshardi, 
toidiruvchi 
sana
- senga 
tushirib qoldirilgan. Keyingi toiiqsiz gapda ega va kesim 
ifodalanmagan, payt holidan tashkil topgan: -
Ne vakitgeleyim?
- I k i
uq giin sonra. 
Qachon kelay?
-
Ikki-uch kundan keyin.
Bosh bo‘laklaridan biri tushirilgan to‘Iiqsiz gaplar.
Toiiqsiz gaplarning bu tipi bosh boiaklardan birining tushib qolishi 
natijasida yuzaga keladi: -
Kardeqlerinden aynlayacagma uzuluyor
mus'un? -
Vzulmiiyorum 
abacigim. - Aka-ukalaringdan ajralishing-
ga xafamasmisan? -
Xafa emasman, 
opajonim.
Bu holatdagi to'- 
liqsiz gaplarda ega, toidiruvchi boiib kelgan so‘zlar ifodalanmagan, 
kesimning o‘zigina qatnashgan. Keyingi toiiqsiz gaplarda ega bor, 
kesim tushirilgan: 
—Ne kadar talebeniz var? -

Yüklə 10,44 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   258   259   260   261   262   263   264   265   ...   333




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin