Zil o L a X u do y ber g a n o V a X a yru lla h a m id o V turk tilining


Hatta benim alafragahgin apriligim sevmedigimi



Yüklə 10,44 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə185/333
tarix03.09.2023
ölçüsü10,44 Mb.
#141311
1   ...   181   182   183   184   185   186   187   188   ...   333
Turk tilining nazariy grammatikasi. Xudayberganova Z, Hamidov X

Hatta benim alafragahgin apriligim sevmedigimi
onlara anlatmij- ve bunda Cemal Bey 'in kansi Sabira Hammi
kendisiyle ayni dii§imcede bulmu$tur. - Hatto mening g ‘arbga mu-
taassiblikning haddan ziyodligini yoqtirmasligimni ularga aytgan va
bunda Jemalbeyning xotini Sabira xonimni о ‘z i bilan bir xil fikrda
ekanligini sezgan.
ile (-le/-la) / bilan 
ko'makchisi o'zbek tilidagi muqobilidan 
farqli holda 
-da 
kelishigiga monand m a’no va vazifada qo'llanilishi 
mumkin: 
Gorum ipe beni 
kokethkle itham ettirecek hig bir §ey yok.
- Chetdan qaraganda, meni tannozlikda ayblashga mutlaqo asos
yo ‘q. Ug geng kiz 
beyaz kisa elbiseleriyle, bapirtiileriyle birbirlerine
toplanni firlatip duruyorlardi.
-
Uchyosh qiz oq qisqa liboslarda, ro

mollarda bir-birlariga to ‘p otib, о ‘ynashardi.
kar§i /nisbatan 
ko'makchisi muayyan so'zlar ishtirokida 
qoilanilib, gapda vositali to'ldiruvchi vazifasini bajaradi: 
Fakat
bende miibarek btiyiikbabalanmizin 
busozune kar§t da bir itimatsizlik
uyanmaya ba§ladi. — Ammo menda tabarruk ota-bobolarimizning bu
so ‘ziga nisbatan ishonchsizlik tu y g u si pa yd o bo ‘Idi. 
karp
 
so'zi o 'z ­
bek tilidagi 
qarshi 
so'zi singari m a’noda qo'llanilishi ham mumkin: 
Homongolos’a karp miicadelede maglup oldum.
-
Xomongolosga
qarshi kurashda mag ‘lub bo ‘Idim.
Murakkab vositali to'ldiruvchi. 
Vositali to'ldiruvchi 
ajralmas sintaktik konstruksiyalar, iboralar, aniqlovchili birikmalar, 
murakkab so'zlar, juft va takroriy so'zlar bilan ifodalanishi mumkin. 
Bunday vositali to'ldiruvchilar tuzilishiga ko'ra murakkab vositali 
toidiruvchiiar sirasiga kiritiladi. Masalan, quyidagi gapda vositali to 'l­
diruvchi ibora bilan ifodalangan: 

Yüklə 10,44 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   181   182   183   184   185   186   187   188   ...   333




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin