Zoologiya uzb 2017. indd

96-rasm. It skeleti:
1 – bosh; 2 – bo‘yin umurt-
qalari; 3 – ko‘krak umurt qa-
lari; 4 – bel umurt qalari; 5 – 
chanoq; 6 – dum umurtqalari; 
7 – son; 8 – kichik boldir; 9 – 
katta boldir; 10 – tovon; 11 – 
kurak; 12 – yelka; 13 – bilak; 
14 – tir sak; 15 – qovurg‘alar
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
1

---

170
8.5. Sutemizuvchilar sinfi
Dum umurtqalari soni (uchtadan bir necha o‘nta 
gacha) dumning 
uzunligiga bog‘liq.
Sutemizuvchilar oldingi oyoq kamari skeleti ikkita kurak va 
unga qo‘shilib o‘sgan ko‘krak tirgak suyagi hamda ikkita o‘mrov 
suyagidan iborat. Itning o‘mrov suyagi rivojlanmagan. Orqa oyoq 
kamari, ya’ni chanoq 3 juft suyakdan iborat.
Tishlari.
Sutemizuvchilarning tishlari har xil tuzilgan. Itning 
jag‘lari oldingi qismida ponasimon kurak tishlar, ulardan orqaroqda 
konussimon yirik qoziq tishlar, og‘iz bo‘shlig‘ining ikki yon tomoni-
da yassi oziq tishlar joylashgan. Har qaysi jag‘ lar 
dagi oziq tishlardan 
biri yirtqich tishga aylangan. Itlar va boshqa yirt 
qich hayvonlarning 
kurak tishlari mayda, qoziq va yirtqich tish 
lari kuchli rivojlangan 
(97-rasm). Tishlarning har xil tuzilishi ular 
ning vazifasi bilan bog‘liq. 
Tishlar jag‘larning chuqurchasida joy lashgan.
97-rasm. Itning bosh skeleti va jag‘ muskullari:
1 – yuz bo‘limi; 2 – bosh bo‘limi; 3 – yuqori jag‘; 4 – pastki jag‘; 5 – kurak tishlar; 
6 – qoziq tish; 7 – yirtqich tish; 8 – oziq tishlar; 9 – ko‘z kosasi;
10 – chaynash muskullari
1
2
3
4