24. Oʻrta asrlarda maktab va maktabdorlik tushunchalari haqida ma’lumot bering. Javob. Movarounnahr va Xuroson «dabiriston» (maktab)lari Sosoniylar davrida va keyinchalik arab xalifalari davrida gullab-yashnagan Yaqin va Oʻrta Sharqdagi dastlabki oʻrta asr oʻrta ta’limning koʻplab jihatlarini oʻz ichiga olgan. «Ayniqsa, bizgacha yetib kelgan «Anushirvon va uning xizmatkori»deb nomlangan risola diqqatga sazovordir, unda Xusrav I (531-79) uchun asl nasabdan chiqqan yosh dabir (kotib)ning dabiristonda ta’lim olgan mavzular roʻyxati keltirilgan». Uning soʻzlariga koʻra, ma’lum bir yoshda ota-onasi uni Dabiristonga joʻnatgan va u yerda ustoz rahbarligida Avestoni yoddan oʻrgangan. (Savolda davr xato qo’yilgan)
Manba. History of civilizations of Central Asia. – Paris: UNESCO Publishing, 2000. – 700 pp.34p.
25. Nosiruddin Tusiyning ta’lim mazmuniga oid qarashlarini izohlang? Javob. Nosiriddin Tusiy oʻquvchilarning yoshiga, hissiy rivojlanishiga yordam berishni maslahat bergan, chunki bolalar bir-biridan tabiiy ravishda farq qiladi. Masalan, ba’zi oʻquvchilar oʻqish qobiliyatini, boshqalari qoʻlda ishlash koʻnikmalarini, boshqalari adabiyotni egallashni, ba’zilari esa voiz boʻlishni oʻzlarida namoyon qiladi va oʻquvchilar ushbu fanlarga qiziqishlariga qarab jalb qilingan.
Manba. History of civilizations of Central Asia. – Paris: UNESCO Publishing, 2000. – 700 pp. 38 – P.
26. “Chor kitob” asarining tuzilishi va mazmunini tushuntiring Javob.Qadimiy Turon, Eron, Hindiston, Pokiston, Xitoy, Qoshgʻar va boshqa mamlakatlarning ilm toliblari uchun necha asrlardan beri «Chahor kitob» darslik hisoblanib kelingan. «Chahor kitob» – islomga oid pand-nasihatlar kitobi. Zero, «Chahor kitob»da shariat, tariqat, ma’rifat, haqiqat yoʻli, qoidasi bayon qilingan. «Chahor kitob» har xil davrlarda turli mualliflar tomonidan tuzilgan. «Chahor kitob» muallifi haqida toʻliq ma’lumot mavjud emas. Mualliflari taxminan: Sharafiddin al-Buxoriy, Qozi Azudiddin, Jaloliddin Keshiy, Imom Gʻazzoliy, Fariduddin Attor.
Manba. Izbullayeva G.V. Pedagogika nazariyasi va tarixi. I qism. Darslik. Buxoro – 2022, “Durdona” nashriyoti, 387 b.,- 57 b.
