1. Deformatsiyalanuvchi qattiq jismlarning asosiy xossalari deformatsiyalanishi, elastiklikligi, ideal elastikligi, kuchlanganligi

106. Konsol balkaning uchiga qo‘yilgan kuch ta’sirida egilishi (eguvchi moment, statik moment, o’zgarmaslar). Uchiga kuchi qo‘yilgan ko‘ndalang kesimi eni bo‘lgan to‘rtburchakdan iborat konsol balkani qaraymiz. Bu masala umumlashgan kuchlangan holatga misol bo‘la oladi (7.7-chizma). Kuchlanishlar uchun materiallar qarshiligi kursidan ma’lum bo‘lgan formulalardan foydalanamiz:
Bu formulalarga kirgan miqdorlarni aniqlaymiz: Eguvchi moment ; qirquvchi kuch , ko‘ndalang kesimning inertsiya momenti ; Kesilgan yuzaning bo‘lgan holdagi statik momenti. . Topilgan ifodalarni kuchlanishlar uchun formulalarga qo‘yib,

107. Ikki tayanchli balkaning tekis taqsimlangan yuk ta’sirida egilishi. o‘qi – simmetriya o‘qi bo‘lganligi uchun normal kuchlanishlar koordinataning juft, - urinma kuchlanishlar esa toq funksiyalari bo‘lishlari kerak. va kuchlanishlarning bo‘lgan hol uchun epyuralari keltirilgan. Bu yerda epyurasidagi shtrix to‘g‘ri chiziqlar materiallar qarshiligi formulalari bo‘yicha topilgan yechimni ifodalaydi. O‘tkazilgan tahlil shuni ko‘rsatadiki, yetarli darajadagi uzunlikka ega balkalarda materiallar qarshiligi va elastiklik nazariyasi asosidagi yechimlar amalda bir xil bo‘ladi.
108. Qutb koordinatalaridagi tekis masala uchun muvozanat tenglamalari (konsentrik aylanalar, burchaklar, kuchlanishlar). Muvozanat tenglamalari. Yuklangan tekis jismdan cheksiz kichik elementni ajratamiz (8.2-chizma). Bu elementni ikkita, radiuslari va bo‘lgan konsentrik aylanalar hamda o‘qiga nisbatan va burchaklar ostida o‘tkazilgan nurlar hosil qilsin. Elementning qalinligini birga teng deb olamiz. Elementning va yoqlarida radial yo‘nalishda va tangensial yo‘nalishda normal kuchlanishlar hamda urinma kuchlanishlar ta’sir etadilar2⁰. Koshining differensial munosobatlari. Cheksiz kichik abcd element nuqtalarining ko‘chishlari va deformatsialarini (8.3-chizma) qaraymiz. Jism ixtiyoriy nuqtasining radius yo‘nalishidagi ko‘chishi radial ko‘chish, radiusga perpendikulyar yo‘nalishdagi ko‘chishga esa – aylanma ko‘chish deyiladi. Element tomonining nisbiy uzayishi – radial deformatsia, yoyning nisbiy uzayishi esa – aylanma deformatsia deyiladi. 3⁰. Guk qonuni. Guk qonunining qutb koordinatalari sistemasidagi tenglamalari dekart koordinatalari sistemasidagi mos tenglamalardan 1 va 2 indekslar bilan almashtirish natijasida olinadi