Reallaşdırmadan mənfəət – reallaşdırmadan mədaxillə (ƏDV-siz və aksizsiz) istehsal və reallaşdırma xərclərinin fərqi kimi müəyyən olunur.
15.Mənffət və onun artırılması yolları Müasir iqtisadi ədəbiyyatda mənfəət, istehsal amillərinin - əmək, torpaq və kapitalın istifadə olunması şərtlərilə izah edilir. Mənfəət sahibkarlıq fəaliyyətinin nəticəsi - gəlirdir. Mənfəətin yüksəldilməsinin istiqamətləri:
Birinci - elmi-texniki tərəqqinin nailiyyətlərinin istifadə olunması;
İkinci - istehsalın və əməyin təşkilinin təkmilləşdirilməsi;
Üçüncü - iqtisadiyyatın bacarıqla idarə edilməsi
İqtisadi mənfəət-satışdan əldə edilən pulla bütün istehsal xərcləri arasında fərq. İqtisadi mənfəət müəssisənin xalis mənfəətidir.« öz əməyinə görə haqq» kimi normal mənfəəti də daxil edir:
-sabit xərclər və məhsul buraxılışının həcmindən asılı olan - dəyişən xərclərə bölünməsi zəruridir;
-iqtisadi ehtiyatlardan istifadəsinin səmərəliliyini müəyyənləşdirərkən alternativ istehsal xərcləri də nəzərə alınmalıdır;
- mənfəət hər hansı sahibkarlıq fəaliyyətinin nəticəsinin göstəricisi olub, istehsalın son məqsədi kimi çıxış edir.
16.Mikroiqtisadi səviyyədə təkrar istehsal Təkrar istehsal haqqında danışarkən, bir qayda olaraq, onun tipləri haqqında məlumat vermək lazımdır.
Təkrar istehsalın ilkin tipi sadə təkrar istehsaldır Təkrar istehsalın geniş tipi, əldə olunan gəlirlərin bir hissəsi əlavə istehsal amillərinin alınmasına, digər hissəsi isə şəxsi istehlaka istiqamətləndirilir. təkrar istehsalın tənəzzüllü tipi dedikdə, istehsal prosesinin tədrici azalması ilə təkrarlanması nəzərdə tutulur. Meyarlara ekstensiv, intensiv və qarışıq təkrar istehsal hədləri daxildir. Ekstensiv təkrar istehsal dedikdə, istehsalın miqyasının əlavə iqtisadi resursların cəlb olunması ilə fəaliyyətini əks etdirir. intensiv təkrar istehsal öz inkişafında iki mərhələdən keçir. Birinci mərhələdə istehsal tədrici intensivləşdirilir. ikinci mərhələsi üçün onun hərtərəfli intensivləşdirilməsi lazımdır.
