1. marketing va uni rivojlanishining asosiy bosqichlari ulgurji savdo



Yüklə 4,8 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə128/206
tarix14.12.2023
ölçüsü4,8 Kb.
#177407
1   ...   124   125   126   127   128   129   130   131   ...   206
M.A.

Yuqori narxlar strategiyasi. 
Bu strategiya tovar narxini sotib oluvchilar idrok qiladigan qiymatiga 
nisbatan yuqoriroq narx qo‘yishni ko‘zda tutadi. Narx aslidagidan yuqori, sotuvchilar loyiq ko‘rgan 
narx qo‘yiladi. Biroq sotuvchi sotib oluvchilarning bu tovarga ega bo‘lib, o‘z istaklarini qondirish 
uchun ana shunday narxga ham rozi bo‘ladigan segmentlari mavjudligini bildiradi. 
Yuqori narx strategiyasi yangi, yuqori sifatli, patent bilan himoyalangan, ishlab chiqish uchun 
yuqori sarf va bozorga olib chiqish uchun vaqtga ko‘ra uzoq xarajat talab qiluvchi tovarlarga 
nisbatan qo‘llanadi. Yuqorida sanab o‘tilgan parametrlar, shuningdek, cheklangan resurslarni 
nazorat qilish va korxonaning imiji korxonani potensial raqobatchilar tomonidan keladigan xavfdan 
himoya qiladi, unga uzoq vaqt mobaynida talab narxi bo‘yicha nisbatan noelastik bo‘lgan 
xaridorlardan “ishlab olish”ga imkon beradi. “Mukofotli”, deb ham ataluvchi bu narx strategiyasi 
eng yuqori sifatli mahsulotlarga tegishli va uzoq vaqt davomida yuqori darajali narxlar belgilanishini 
ko‘zda tutadi. 
Yuqori narxlar strategiyasiga “qaymog‘ini olish” strategiyasi ham kiradi. U yangi tovarni bozorga 
kiritish bosqichida o‘rnatiladi. Bu strategiyaning maqsadi, bu tovar katta boylik va daromadga ega 
bo‘lgan xaridorlarning kattaroq qismidan ko‘proq “ishlab qolish”. “Qaymog‘ini olish” strategiyasi 
korxona ushbu tovarni, unga birinchilardan bo‘lib ega bo‘lish uchun katta narxda sotib olishga 
tayyor xaridorlar doirasi mavjudligiga ishongandagina qo‘llanishi mumkin. Bozorning bu segmenti 
to‘yingach, korxona xaridorlarning yangi guruhini – talabi avvalgi xaridorlar segmentiga nisbatan 
narx bo‘yicha ancha elastik bo‘lganlarni jalb etish uchun narxni asta-sekin pasaytira boradi. Narxni 
pasaytirish hamma imkoniyatlar qo‘llanib bo‘lingan bo‘lsa yoki narxni keyingi pasaytirishlar naf 
keltirmasligi ayon bo‘lgunga qadar amalga oshiriladi. 


Yuqori narxlar strategiyasi, shuningdek, ushbu yangi tovarni ommaviy ravishda o‘tkazishdan uzoq 
muddat istiqbolga ega bo‘la olmaydigan korxonalar tomonidan ham (masalan, yetarlicha ishlab 
chiqarish quvvati yo‘qligi sababli) qo‘llaniladi. Bunday korxonalar yuqori narxdan ushbu tovarni 
tadqiq etish va ishlab chiqarish bilan bog‘liq xarajatlarni tezroq qoplash va yangi, boshqa 
ishlanmalar uchun mablag‘ olish maqsadidagina foydalanadilar. Ular o‘z tovarlari uchun 
“birinchisini – bozorga” degan obro‘ yaratadilar va bir qancha vaqtdan keyin o‘z xaridorlarini katta 
ishlab chiqarish va sotish quvvatiga ega boshqa firmalarga “beradilar”. 
Yuqori narx strategiyasi korxonalar tomonidan ko‘pincha o‘z tovarlarini, uning bahosini sinovdan 
o‘tkazish (tekshiruv, sinovlardan o‘tkazib, ma’qullatish), narxini asta-sekin maqbul darajaga 
keltirish uchun qo‘llaniladi. Agar yuqori narxlar savdoning o‘ta past hajmiga, foydaga sabab bo‘lsa, 
korxona tanlov asosida narxni to savdo natijalari uning istagiga javob beradigan darajaga yetguncha 
pasaytiradi. 
Yuqori narxlar davrida firma: bozorning yangi segmentlarini aniqlash (dastlab yuqori narx 
strategiyasi narxga nisbatan sezuvchan bo‘lmagan segmentlarda o‘tkaziladi), talab, ishlab chiqarish 
xarajatlari haqida axborotlar olish, o‘xshash mahsulotlar ishlab chiqaruvchilar tomonidan narxga 
nisbatan javob reaksiyasini kechiktirish, mahsulotni sifatli mukammallashtirish, yangi mahsulot 
tadqiqotlari va ishlanmalari bilan bog‘liq xarajatlarni avval qoplash kabi imkoniyatlarga ega bo‘ladi. 
Yuqori narx strategiyasi firmaga, agar hisob-kitoblarda xatoga yo‘l qo‘yilgan bo‘lsa, narxni 
pasaytirishga imkon berishi mumkin. Tovar narxini pasaytirish uni oshirishdan oson. 
Yuqori narx strategiyasi quyidagi hollarda yuqori natija beradi: 

yuqori narx tovarning yuqori sifat tarzini saqlaydi; 

narxga nisbatan e’tiborsiz bo‘lgan ko‘p sonli xaridorlar tomonidan joriy talabga yuqori barqaror 
daraja kuzatiladi. Bunday hollarda katta miqdordagi mahsulotlarni sotishdan tushgan tushumlar 
yo‘qolishi kam sonli mahsulotlarni dastlabki yuqori narxlarda sotilganiga nisbatan uncha sezilarli 
bo‘lmaydi; 

yuqori va me’yordagi narxlar orasidagi farq uncha katta emas, chunki bunday hollarda bozorga 
raqobatchilar «yorib kirishi»ga sharoit yaratilmaydi; 

raqobat chegaralangan; 

tovarning uncha katta bo‘lmagan hajmi chiqarilganda mahsulot birligiga ishlab chiqarish va sotish 
xarajatlari darajasi ishlab chiqarish quvvati to‘liq ta’minlanib ishlaganda qilinadigan xarajat 
darajasidan unchalik oshmaydi; 

bozorga kirish uchun anchagina to‘siqlar mavjud (patentlar, tovarlar ishlab chiqish bo‘yicha 
xarajatlarning yuqori darajasi, mahsulotlarni bozorga yo‘llash bo‘yicha vaqtiga ko‘ra katta va 
davomli xarajatlar va boshqalar). 

Yüklə 4,8 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   124   125   126   127   128   129   130   131   ...   206




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin