12.14-rasm. Rezba kesish usullari:
a- trapetsiyali rezbani uchta keskich yordamida; b- to‘g‘ri burchakli rezbani ikkita keskich
yordamida; c- to‘g‘ri burchakli rezbani uchta keskich yordamida.
12.4.3. Ko‘p kirimli rezbalarni kesish
Har qanday shakldagi ko‘p kirimli rezbalarni kesish bir kirimli rezbani
kesish uzunligiga teng bo‘lgan qadamda kesish kabi amalga oshiriladi.
285
Bitta vintli ariqchaning to‘liq, profilini kesib bo‘lingach, keskichni orqaga
(qarama-qarshi tomonga) suriladi va yuritkich vintiga qarshi yurish berib, support
boshlang‘ich holatga qaytariladi. Shundan so‘ng rezbaning necha kirimliligiga
qarab, masalan, ikki kirimli rezbalar uchun detal yarim aylantiriladi, uch kirimli
uchun detalning uchdan bir qismiga aylantiriladi va hokazo.
Bir necha pazli tortqili patron yordamida ko‘p kirimli rezba kesish juda ham
sodda, bunda pazlar soni vint kirimlari soniga teng bo‘lishi kerak (12.15-rasm, a).
Kesishning har bir yurishidan so‘ng detal markazdan olinadi va xomut
tortqili patrondagi navbatdagi pazga tushadigan holda yana markazga o‘rnatiladi,
keyin navbatdagi yurish orqali kesiladi.
Ko‘p kirimli vintlarni ikki diskli mahsus planshayba yordamida kesish usuli
keng tarqalgan (12.15-rasm, b).
Diskning biri ikkinchisiga nisbatan rezba kirimlari soniga ko‘ra turli
burchakka burilishi mumkin. Buraladigan diskning silindrik sirti bo‘laklarga
chiziqlar yordamida bo‘lib qo‘yilgan. Shu bo‘laklar yordamida disklar bir-biriga
nisbatan ma’lum bir burchak ostida o‘rnatiladi.
12.15-rasm. Ko‘p kirimli rezbalar kesishda qo‘llaniladigan
tortqili patronlar: a-ariqchali; b-mahsus planshaybali.
|
