3-laboratoriYaliq jumis
- súwret. Nay toqımalarınıń tipi (asqabaqta)
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Elek sıyaqlı nay hám joldas kletkalar.
| 21 - súwret. Nay toqımalarınıń tipi (asqabaqta)
A - noqtashalı, B - tor sıyaqlı , V-spiral` sıyaqlı , G-qalqa sıyaqlı |
|
22 - súwret. Ótkiziwshiler A - záńgi sıyaqlı nay, B - qaraǵay traxeydi, 1- qalqalı tesikshe |
Elek sıyaqlı nay hám joldas kletkalar. Bul toqıma arqalı organik zatlar japıraqtan tamırǵa túsedi. Elek sıyaqlı nay lub toqımanıń bir bólimi bolıp, Elek sıyaqlı tesikli perdesi bolǵan sózılǵan kletkalardan quralǵan. Elek sıyaqlı naydıń traxeidler hám kapillyardan parqı sonda elek sıyaqlı nay kletkaları tsitoplazma, yadro hám kletka shiresi hám de Tsellyulozadan dúzilgen juqa qabıq boladı. Olar xlor-tsink-yod reaktivi tásirinde qızǵılt kók reńge boyaladı
Joldas kletkalar kelip shıǵıwı jaǵınan elek sıyaqlı nayǵa uqsaydı hám sol nay kletkalarına tıǵız jaylasadı. Joldas kletkalardıń qabıǵı juqa, forması sózılǵan boladı. Bul kletkalar tiri bolıp, ósiwi garmonıń basqaradı.
Ótkiziwshi toqımanıń joqarıda sanap ótilgen barlıq elementleri birge qosılıp, ótkiziwshi toplamdı hasıl etedi.
Bul toplam quramına tiykarınan ótkiziwshilerden tısqarı mexanikalıq toqımalar hám zapas etiwshi parenxima toqımaları kiredi. Sonıń ushın bular kóbinshe ótkiziwshi toplam dep ataladı.
Ótkiziwshi toplam kóteriliwshi hám túsiwshi aǵım wazıypasın atqaradı hár bir ótkiziwshi toplam eki bólimnen: aǵashlıq (ksilema) hám lub (floema) dan ibarat boladı.
Aǵashlıq. Aǵashlıq quramına suw nayları (kapillyarlar), traxeid, aǵashlıq parenximası hám aǵashlıq talshıqlar, libriform kiredi.
Aǵashlıq parenximası qabıǵı biraz aǵashlanǵan tiri kletkalardan ibarat. Bul kletkalarǵa hár túrli azıq zatlar zapası toplanadı.
Aǵash talshıǵı (libriform) qalıń qabıqlı ótkiziwshi toplamdı bekkemlep turadı.
Lub. Lub quramına joldas kletkalar menen birge elek sıyaqlı nay lub parenximası, lub talshıqları kiredi.
Lub parenximaǵa hám aǵashlıq parenximadaǵı sıyaqlı hár túrli azıq zatlar qorı toplanadı.
L ub bir qansha, elastik talshıqlardan ibarat. Talshıq lubtı bir qansha bekkem etip turadı (23-súwret ). Lub hám aǵashlıqtıń jaylasıwına qarap, ótkiziwshi toplamlar tómendegishe boladı. Kollateral ótkiziwshi toplam, bunda lub kletkaları aǵashlıq kletkalarına sırtqı tárepten jaqın jaylasadı (Mısalı, júweride).
Bikollateral ótkiziwshi toplam, bunda lub kletkaları aǵashlıq kletkalarınıń eki tárepinen jaqın jaylasadı (asqabaqta).
Kontsentrik ótkiziwshi toplamda
Yüklə 7,2 Mb.
Dostları ilə paylaş:
