Atalar deyir
Yüklə 13,34 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
qaş gözülə n qovarlar). ağ almanı alarla, ağ boşqaba qoyarlar, çağrılmamış qonağı, qaş qabaqla qoğarlar . ağ bulutdan yağış yağar, yerli yerdən bulaq çoğar, xoş yuxumlu günəş doğar, yaz gə liri, yaz g ə lir. (
çoğar : çoğ çoğ vurub qaynar ). ağ dediyin alqışdır, qara dediyin qarqışdır . ağ gündə
ağarsan, qara g ünd ə
ağ günün ağçası çatar, ağçalının ağ günlüsü bə ll ə nm ə z. ağ ipə kd ə geyins ə n, kölg ə ə c
k. ağ kirlə
ns ə qaralar, qara kirl ə ns ə ağarmaz
. 23. Işlə y ə n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 ağ qara yaşqasını gözdən alıb ellə r ə
( yaşqasını : p
ə rd ə sini ). (
ell ə r ə : yadlara ). (çevr
ə vi, dünya vı ağ qarıya bölmə ).
ağ qaralı var ilan, ey kötüsü seçilmə z!.
(ey eyi. iyi). ağ qaralı, güllü kitli yol, yaşam yolu uzun yol, yaşam budur, bilisə n bil, bilm
ə s ə n yür . (yür: ç ə kdir ged). ağ qaralıq ilanda, soxmağına dəğdirməz, yalançılıq oğurluq, doğruluqa s ığışmaz . ağ qaralıq ilanda, soxmağına dəğdirməz, yalançılıq oğurluq, doğruluqa sığışmaz . ağ olsun, qara olsun, istiyot acıdır . ağ paltar tez kirlə nir. (1.
ağ kir götürmə z. 2. iyil ərin kötülüyü çabıq gözə
çarpır) . ağ saqqal sözün, axıra saxlar . ağ saqqalın yaşına yox, başına bax . ağa deyib sağallar, yava deyib yapallar . ağa yeyib toxdur, nökə r ə bir çör ə k yoxdur. ağac aymaz kölgə sini baltadan. (aymaz: qısmaz .
sir g ə m ə z).
ağac başına yel dəğir, gözə ll ə r ə söz g ə lir.
ağac dalı ilə gürl
ə r.
ağac dibində n su iç
ə r.
24. Işlə y ə n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 ağac əğildi sındı, yiğit əğildi öldü . (Kordus). ağac içmiş kökündə n su, umut içd ə n. ağac istə m ə zs ə, yapraq düşürmə z, bir n ə d ən olmazsa, yaluğ ölürmə z, s
ə n köçüb iç ə
yandırıb yaxdın, tanrım sənin içqayın versin . (
: adam). (
ə d ə ni b
ə lli olmaz iç ə
n, içd ə n yıxan bə la).
ağac kə s ə nin ə kölg ə salar.
ağac kəsildi düşdü yerə , dost oldu baltaynan ə r
. ağac kökü üsdə bit ə
ə . ağac kökündə n gücl ənir, kişi, eldə n. ağac kökündə n quruyar. ağac qança ösürsə göy üzün ə, barıbir yapraqları düşür dibin ə
(ösür: ötür. ucalır
. rüşd edir) . (
: sonunda). ağac qapı yapılırsa, altın qapı açılır . ağac qarır, devran dönür, quş budağa bir kə z qonur. ağac qatısı soxu, kişi qatısı çomuq olur . (soxu: six. şiş . biz). (çomuq: çomaq). ağac quru doğrulmur, kotan beyin yoğrulmur! . ağac quru əğilmə z, su olmasa ə kilm ə z.
(h ə rn ə
yaşlıqda, gə nclikd ə
oluşur, ə kind ə susuz olamaz). 25. Işlə y ə n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 ağac quru əğmə qin, sözün yokdur dinl əqin, başın çıxmır soxməgin, qarnın toxdur yeym ə qin, axmaq il ə
oturdun, duyduğuva dinm ə qin. (m ə qin: olumsuz yapan ''m ə . ma'' ə ki). ağac qurur, devran dönür . ağac nə q ə d ə r boy atsada, kökü topraqda olur. ağac nə q
d ər yoğunsa, bir elə b ərk sınar . ağac olan yerdə
budax sınar . ağac olub yad ölkə d ə
ə
salırsa bə lk ə d ə, doğma eliqə kol olub, doğanda batsa yaxşıdır . (
eliq ə : elin
ə . mill
ə tin
ə ).
ağac olursa gə r ək, olur ağacan . ağac tutan ağac vurandan artıq . ağac vardır çə mç ə liy ə k əsilir, qaymaq olur yoldaşı, ağac vardır qazıqlığa k əsilir, toxmaq olur yoldaşı . ağac yarananda, baltada yaramışdır . ağac yaranmış, baltası dibində . ağac yaş ikə n əğilir
. (ağac barlı ikə n əğilir)
. ağac yemişindən, kişi qılışından . ağac yemişindən, kişi qılmışından . ağac yıxılsa, kölgə si qalmaz.
Işlə y ə n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 ağac, ağac içində böyüyür. ağac, kökündə n gücl ənir, kişi, elində n. ağac, kökündə n su iç ə
ağaca balta vurmuşlar, ahhh sapı mə nd ən demiş . ağaca çıxan keçinin, budağa baxan oğlağı olur . ağaca dayan çürür, özgə y ə güv ə n gövür, k ə ndiv
ə güv
ə n, iki evr ə nin görür . (gövür: cumur. şumlur . puç olur). ağacdır gə tir
ən yemişi, paradır qutaran işi . ağacı demə , yemişin de, üzünü demə , özünü de. ağacı elə k ə
ə
ki, başına düşsün . ağacı qurd, kişini də rd yey ə
ağacı qut yeyər, kişini də d.
ağacı ortasından tut, iki başıynan vur . (
ağacı ortasından tutan, iki başdan vurar).
ağacı yalınqu pozar, yalınqu yalan . ( yalınq u: yalınğ . kişi
. adam). ağacı yaran bir pay, higgə sin dey ə
(yaran: ayıran)
. ağacın ağırıda suda üzə r. ağacın barı gə r ək, iyidin yarı gə r ə
ağacın barı, iyidin yarı . (
ağacın barı gə r ək, iyidin yarı gə r ə k ). 27. Işlə y ə n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 ağacın böyügü, bürküdə nd ə
qoruyar, yağış danda.
(bürküd ə nd ə : tufandanda). ağacın gördük yemişin yok . (
ondan biz ə el ə
kar dammadı ). ağacın gördün yemişin atma . ( ağacın görüb yemişin atma) . (üzün ə
baxıb için daşlama)
. ağacın kökü yerdə l ə
adamın gözü yerdə dir.
ağacın kölgə sin k
ə s ən, ağacı qırandı . ağacın qurdu içində n olur. ağacın qurdu özündə olur, igidin k ə mi, sözünd ə olur.
ağacın qurdu, öz dibində dir.
ağacın uzun olsun, qolun dinc . ağacsız bağ olmaz, gə linsiz ev. ağacsız meşə, sapsız teşə, otsuz neşə, burunsuz deşə , g əlirsiz peşə olunmaz. ağacsız meşə, sapsız teşə, otsuz neşə, burunsuz deşə , g
əlirsiz peşə
olunmaz. (ot: göy ə til ə rd ən yapılan uyuşdurucu) . ağacsız, orman olmaz . ağalar sözə baxmır, qağalar söz başarmır .
Işlə y ə n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 ağalıq vermə kl ə
ağalıq əliaçıqla, pə hl əvanlıq qoçaqlıqla b ə ll ə nir).
ağan eşşək olsada, 'hoş' demə . ağanın bir gözü korsa, nökə rin ikisi kordu. ağanın gözü, igidin sözü . ( ağa çevrə sin göz ə tliy ə bilirs
ə, iğitdə sözün tuta bilirs ə, sayın, hörmə tli olur). ağaran baş, ağlayan göz, gizlə nilm ə
ağaran baş, ağlayan göz, giz l ə nilm ə z. ağarıb önə
düşmə, qaralıb sona düşmə, ortalığa nə g ə lib. ağarıb önə
düşmə, qaralıb sona qalma! . ağarıb önə
düşmə, qaralıb sona qalma . {uçurluq edm ə . (uçurluq: ifrat t ə frit)}.
(hammını qınama, kəndivi bir sına) . (lovğalıqla gurranıb, alda düşüb aldanıb) . ağası ağanın qulu quduz . ( ağası : ağalar ağası . ağabaşı
. başağa)
. (başağa
b ə yin nök ə ri qudurqan olur. ). Ağası gülüm olanın başına külüm olar . (Araz Gunduz). ağası qul olanın, qulu quduran olur . ağasız yeri, domuz sürə r. ağaşdan budaxdan, biridə g ə
ağaşdan budaxdan, biridə g ə ldi bucakdan. 29. Işlə y ə n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 ağbirçəksiz ev, karvansız yol olmasın . ağca axca, qaragündə işgə
l ə r . (işgə l ə r: d ə rd ə d əğə r ).
ağcaqovaq, çartıldayıb yanar, amma közü düşmə z.
ağça demə
açğa de . (
: açar). ağça gücü qara gündə b ə
r, kosuq gücü qara qışda bə lgürür
. (kosuq: kiçik d
ə lik).
ağça sayış, don yeriyiş öğrə tir.
ağça sayış (
tir: pul güv ə nc, itminan g ə tiri, verir). ağça, qananın qulu, qanmazın çulu . ağçaya inan, gücün varsa, gücə inan, inamın varsa . ağçaya inan, gücün varsa, güc ə
inan, inamın varsa . ağdarı yağsada oxları qınağ, dönmə r əm verdigim ilqarı pozam birdə geri. {
: ağıdar . yağıdar
( axmaq. ağmaq . yağmaq ).
(ağıdar baran.
durmadan iti axan, yağan . sağanaq . (r ə gbar)}. ağdı qızıl bayraq, doğdu qara topra q.
ağgünün akcası, qaragünün yarcası . ( yarcası : lap yaxın kömə yi). {ağgünün akcası, qaragünün yarqacı . (
yarqacı : açarı . ışıqcısı)} . ağgünün akcası, qaragünün yarcası . (
: lap yaxın kömə yi). {ağgünün akcası, qaragünün yarqacı . (
yarqacı : açarı . ışıqcısı)} .
Işlə y ə n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 ağgünün akcası, qaragünün yarqacı . (
: açarı . ışıqcısı
). (ağgünün akcası, qaragünün yarcası . (
yarcası : lap yaxın kömə yi). ağgünün sirri, keçmişdə qalma, özg ə y ə baxma!. ağı acı, bal süycü, biri söğücü, biri söyücü . (biri söğücü, biri söyücü : biri ç ə kinm ə li, biri ç ə kici).
ağı acısı, bal süycüsü danılmaz, gün gözündə, qurtlu paxla satılmaz . ağı ağlatar, sevik söylə d ə r. ( sevik: eşq
). ağı dağa gə lm əz, başa gə lir. ağı də
rmandan qaçar, d ərman ağrını qapar . ağı qatar aşımıza, işlə r g ə l ər başımıza, bu bir oyun evr ə n
başımıza . ağı qatar aşımıza, işlə r g ə l ər başımıza, bu bir oyun evrə n ə, daşın vurar başımıza . ağı var qarası var, hər olasın çağı var . qudurub çıxan taxda, onunda düşən çağı var . ağıdan sağuq qə lm ə z, q ə hb ə d ən bağuq gə lm ə
( sağuq : d
ə rman). ( bağuq : b ə fa).
ağıdan sağuq, qə hb ə d ən bağuq gə lm ə
ağı : z
ə h ə r). ( sağuq : d
ə rman).
(bağuq : b
ə fa).
31. Işlə y ə n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 ağigidin gözü tox, könlü ac olur, eyilik etdikcə , könül ona yar olur . ( ağigid : covm ə rd. centilm ə n).
ağıl ağıldan üstün olur, söz sözdə n ötgün olur. ağıl başda, çörək daşda . (
ağıl başdan çıxır, çörək daşdan) . ağıl başdan çıxır, çörək daşdan . ağıl çaşsa saxlamaq çətin, öz işivə k ə
(başqa ə ld ə n yey ə n doymaz, baş gedirsə ayaq durmaz). ağıl çürümür, qızıl paslanmır . ağıl xə zn ə , könül yozaq, dil açar. (açar: açqıç) (akıl hazine, gönül kilit, dil açar).
ağıl olsa baş içində , arzu gül ə r (
çiç ə kl ə n ə r ) daş içində . ağıl pula satılar, pulla satılmaz . ağıl tanrı vergisi yox, sınağ ötə ridir. (öt ə ridir: örünüdür. hasilidir). ağıl ulusdan çıxar, də rman kol kosdan. ağıl üçün, yol birdir . ağıl, ağıldan keçər, söz danışıqdan ötə r. ağıl, ağıldan üstün, söz, sözdə n ötgün. ( ağıl, ağıldan keçər, söz danışıqdan öt ə
ağıl, əli öğrə d ə r, əl, işi görə r.
Işlə y ə n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 ağıl, qızıl tacdır, hər başa qonmaz . ağıla paxıllıq olmaz, ağıldan artıq var olmaz . ağılda (
: tövl
ə d ə ) oğlaq doğsa, ovada otu bitə r. (
qurd olan yerd ə yemd ə
tapılar) . ağılda göz olsa, özün qoruyar . ağılda oğlaq doğsa, arükdə otu ön ə r. ağılda oğlaq doğsa, yaruğda otu önə r. (
yaruğ : otlağ . bayır
). ağıldan uca, var olmaz, ağıldan yaxın dost olmaz . ağıldan uca, var olmaz, ağıldan yaxın dost olmaz . ( ağıldan artıq var olmaz) . (ağıla paxıllıq olmaz, ağıldan artıq var olmaz) . ağıldan yavansın, cibindən yağ damsın . ağıldan yavası var, cibindən yağ damır . ağılı diş ilanda, ağılı dil oğlanda . (
: insanda). ağılı dişlə r ilan üçün b ə s edm ə z,
əzik başlı yamanın quyruğunda unutma . (ilanın sarılıb sıxaraq öldürmə gücüd ə çoxdur). ağılı dişlə r ilana b ə s edm
əmiş ayaq gəzmiş . {utsuz üzü sulanmaz. (sulanmaz: ıslanmaz . utanmaz)}. ağılı dişlə r ilana b ə s edm
əmiş ayaq gəzmiş . {utsuz üzü sulanmaz. (sulanmaz: ıslanmaz . utanmaz)}. ağılı evdə qoyub ged ərik, axmağın qulluğuna yetə rik.
33. Işlə y ə n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 ağılı qısanın, dili uzun . ağılı olan ə rinm ə z, gücü olan sürünm ə z.
ağılla saqqal bir doğulmamışlar . (ağılla saqqalın, doğanlığı (qohumluğu) hardandır) . ağılla var birləşsə , devl ə t qurar. ağıllı ağladırsa, öğün (sevin) , s
ə feh güldürürs ə
. ağıllı bildiyin söylə m ə
ə li söyl
ə diyin bilm ə z.
ağıllı ''bizi''
tapınca, dəli bacadan düşə r. ağıllı duşmə nd ə
ə li dostdan qorx. ağıllı işinə baxar, d əli dişinə . ağıllı qırqı, caynaqların gizlə tir. ağıllı olub də rd ç ə
ə , d
ə li ol, d
ə rdivi ç
ə ksinl
ə r.
ağıllı öğrə n ər, axmağ öğrə d ə r. ağıllı söz, daşdan qala, ağılsız söz başa bə la.
ağıllıdan, səfeh olmağın qə dir qiym
ətin öğrə n.
ağıllıların yükü, axmaqların çiğnində olar.
ağıllının ağlı sə fehd
ə
olsaydı, dünya cə nn ə t ə dön
ə rdi.
ağıllıya demə bil
ə c ək, yaxşıya demə ver ə c ə k.
ağıllıynan daş daşı, axmağla yemə
aşı . Yüklə 13,34 Mb. Dostları ilə paylaş:
|