Atalar deyir

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

alanda hopur, ver

ə

nd

ə

 qopur. 

alanda qızsanır, satanda qırcanır

. 

alanın gözü göz olsa, satanın götündə

 (

uzund

ə

) qalmaz. 

alanın gözü olsa, satan acından ölə

r. 

alanın gözü satanın ə

lind

ə

 olar. 

alanıva bəğinmə

, ber

ə

niv

ə

 

qınanma

. 

(qazandığıva çox sevinmə

, verdiyiv

ə

 çox 

acınma, yaşam ilə

rd

ədir) (qazandığıva çox şişinmə

, verdiyim

ə

 

heç yanma). 

alası olsa içində

, göz yahalar seçimd

ə

. 

alat işin sonu onat olmaz

. 

alavanla qıyıda sə

n oynarsan, suda o s

ə

n il

ə

. (

alavan: n

ə

k. nak

). 

alba alba iş olmaz, dama dama göl olmaz

. 

(albac. albas: (albadal). 

basınc

. 

güc. zor. 

fiş

ar. t

ə

zyiq). 

alcağın olsada, vercəğın qalmasın

. 

alcağını bilmə

c

ə

k, itirdiyin bil

ə

noq. (

bilm

ə

c

ə

k: bil

ə

nm

ə

y

ə

n). (bil

ə

noq: 

bil

ə

nm

ə

z). 

alcağlardan baş alan dursun, ulcağlardan daş alan

. 

(dursun: g

ə

lsin: 

yaşasın

). 

alcıya altı azdı, vericiyə

 

beşdə

 çox. alana alt

ısı az, verə

n

ə

 

beşi çox

. 

56. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

alçağı ayaxdan yıx, böyügü başdan

. 

alçağı sel alar, yüksəyi yel alır

. 

alçağın biri, kölgə

si burut. (

burut: mundar). (yaman

). 

alçak xalqın ağısı böyük olur

. 

alçaq aşa, kişi işə

 g

ə

lir. (

alçaq: yerik). 

(yerik aşa, yeğik işə

 g

ə

lir). (y

eriki aşda, 

yeğiki işdə

 gör). 

alçaq eşşə

k, minm

ə

y

ə

 qolay, öksüz cocuq, dövm

ə

y

ə

. 

alçaq eşşə

yi, yükl

ə

m

ə

y

ə

 navar ki. 

alçaq görüb daşlanma, yüksə

k görüb, alçalma. 

alçaq kişi verirsə

 söz tutanmaz. 

qırar ilqar, dönə

r üzün utanmaz. 

(ilqar: 

ə

hd). 

alçaq kişilə

rin böyük kölg

ə

si olan yerd

ən qaçın, orda gün batışda donub, 

gün verm

ə

z

. (alçaq: kiçik

). 

(gün: keçin

ə

c

ə

k. keçirin. 

güz

ə

ran). 

alçaq könül sevgini gizli tut, umsulğu unut

. 

(

umsulğu

: 

umsulluğu

: 

acgözlügü). 

alçaq könül uca başı qoruyar

. 

alçaq oldun aldatdın

, axmaq 

oldun aldandın

. 

(alçaq sayar aldatsan, axmaq 

görür aldansan). 

(aldatırsan alçaqsan, aldanırsan axmaqsan)

. 

57. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

alçaq sayar aldatsan, axmaq görür aldansan. 

(aldatırsan alçaqsan, 

aldanırsan axmaqsan)

. 

(alçaq oldun aldatdın

, axmaq oldun 

aldandın)

. 

alçaq uçan uca qonar, uca uçan alçaq. 

alçaq ulçağa borc vermiş köprü üsdə

 ist

əmiş

. 

(nam

ə

t m

ə

rd

ə

 

borc vermiş 

köprü üsd

ə

 ist

əmiş)

. 

alçaq ulçağı köprü üsdə

 yaxalar. 

(m

ə

t nam

ə

t köprü üsd

ə

 yaxalar). 

alçaq yer, iyidi xor göst

ə

rir. (

kötü çevr

ə

d

ə, kişilik alçalır)

. 

alçaq yerd

ə

 yatma, sel alar, uca yerd

ə

 yatma, yel alar. 

alçaq yerd

ə

, t

ə

p

ə

cik k

əndini, dağ sanır

. (

alçaq yerd

ə

, t

ə

p

əcik özün dağ sanır)

. 

alçaq yerd

ə

, t

ə

p

əcik özün dağ sanır

. 

alçaqda yatsan sel alar, ucada yatsan yel alar. 

(alçaq yerd

ə

 yatma, sel alar, 

uca yerd

ə

 yatma, yel alar). 

(alçağı sel alar, yüksəyi yel alır)

. 

alçaqdan (

soysuzdan

) b

ə

fa g

ə

lm

ə

z, q

ə

hb

ə

d

ə

n ar (

namus

). 

alçaqdan uçan ucaya qonar, ucadan qonan, alçağa

. 

alçaqlala tutuşma, nə

rs

ə

si yox itirsin. 

alçaqlar ucalanda, ucalar alçalır, ayaq tutsa alçaqlar, ayaqdan düşə

r 

ucalar. 

alçaqlara verm

ə

 

aşın, bə

kl

ə

tm

ə

zin ver

ər daşın

. 

58. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

alçaqlardan yapışma, qalxmaq könlündə

 varsa. 

(alçaqlardan: 

ə

claflardan). 

alçaqlardan yapışsan, ucalmağa boy vermə

z. 

(alçaqlardan: 

şə

r

ə

fsizl

ə

rd

ə

n) 

(boy verm

ə

z: imkan verm

ə

z). 

alçaqların yasal dini k

itozluq (

yasal: r

ə

smi). (kitozluq: ikiüzlük

). 

alçaqlıqlar kötüsü, ə

n yovuqdan g

ə

l

ə

si. 

alçaquca qaraçı sözü, ''yalan demə

, düzünd

ə

 dem

ə

''. 

(alçaquca: böyük 

əsgik kişi

. 

böyüklük tasası olub, kötü dilə

kli olan). (

qaraçı

: l

ə

k

ə

 

yapan. 

araqarışdıran

. ara vuran). 

alda keçdin bij olursn, arda qaldın gij

. 

alda qara, yalan qara qaradan, yalançının yox qorxusu qaradan

. (alda: 

x

ə

ta. 

iştibah

. s

ə

hv). (qara: pis). 

(yamanlar yamanı, kötülə

r 

kötüsü yalandır, yalançıya pislik nədir manlıq nədir alınmaz) 

(alınmaz

: 

sanılmaz)

. 

alda özün, dalda pulun olsun. 

(alda: qabaqda. birinci). 

(yaşamda özün, kimliyin 

birinci keçir, bırak (ama) ardında pulunun olsun)

. 

alda yürü dağlar aş, başqa yeri görmə

s

ən qoyulduğun çuxurdan

. 

(

doğulduğun çuxurdan)

. (alda: ir

ə

li). 

aldadan, almadan inanmaz. 

(toğlayan, torbalamadan, inanmaz)

. 

(bu söz, kişini 

rialislig

ə

 

çağırır)

. 

kişi aldıya (nəğdə) inanmalıdır, yox aldana 

(nisyiy

ə

). 

{aldı

: 

(alınmış)

. enik (< enm

ə

k). movcud. n

əğd

. (-enik 

59. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

olsa para, 

əl atıb tutmağa nə

 var)}. {aldan: 

(alınan nə

rs

ə

nin 

alda, qabaqda, ir

ə

ld

ə

 veril

ən parası)

. nisy

ə

}. 

aldadan, almadan inanmaz. 

aldadırsan birin, sanma abdalından, güvənmiş biridir o lap artığınıdan 

(

artığınıdan

: g

ə

r

ə

kdiyind

ə

n). (s

ə

n

ə

 aldanan birini axmaq 

sayma, o ç

ə

kd

ə

n, h

ə

dd

ən artıq sə

n

ə

 

inanıb, güvə

nib). 

aldan ala düşərmiş, uyan yada dosda, doğan olub yoldaşa

. 

aldanıldığın düşünən yanmış, üzülmüş, hayıfsınmış

. 

aldanırsın dününə, qalırsın qara gününə

, g

ə

lc

ə

yini güd

ə

nl

ə

r, heç dön

ərmiş 

dünün

ə

. 

oxun atmış yayın gizmiş, dəmin almış qə

min 

vermiş bu evrə

n. 

(yalan dünya). 

alda

nma aldışalara, isti qalmaz qışalara

. 

(

aldışlara

: 

adətlə

r

ə

). 

aldanmaqıl sözünə, yoxla işin hə

r k

ə

sin, iç üzünü ist

ə

s

ə

n. 

aldatan ağladarmış bir gün!

. 

aldatan varsa dem

ək aldatılan var

. 

aldatanı qınama, aldatıldın qınanqıl

. 

(aldatanı tə

pikl

ə

m

ə, aldatıldınsa 

k

ə

ndini 

t

ə

pikl

ə

). 

aldatırsan alçaqsan, aldanırsan axmaqsan

. 

(alçaq sayar aldatsan, axmaq 

görür aldansan). 

(alçaq oldun aldatdın

, axmaq oldun 

aldandın)

. 

60. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

aldatma k

ə

ndi k

əndivi, yalanda yaşanar, yalanlada

. 

aldatmasan aldanarsan. 

aldatılmadan

, aldat!, al, dad!. 

aldı vermə

z, dad bir dem

əz, ölüm itin dünyadır

. 

aldığın vermə

y

ən, axdardığın tapmaz

. 

aldın ast, geyin üst

. 

(ilk alt, son üst). (

aldın

: ilkin). (geyin. sonra. sohra). 

aldın düşün yoldaşın, geyin qoyun yol daşın

. 

(

aldın

: ilkin. 

ə

vv

ə

l). (

yol daşın 

qoyunmaq: 

yola çıxmaq

. : 

yola çıxmağa başlamaq)

. 

(çalış 

köm

ə

ksiz qalma). 

aldın düşün yoldaşın, geyin qoyun yol daşın

. 

(

aldın

: ilkin. 

ə

vv

ə

l). (

yol daşın 

qoyunmaq: 

yola çıxmaq

. : 

yola çıxmağa başlamaq)

. 

(çalış 

köm

ə

ksiz qalma). 

aldın odun savurma külün

. 

aldın oylan, ardın aytan

. (

ilkin düşün, geyin söylə

n

). 

aldın yemə

k, sonun dem

ə

k. 

(

aldın

: ilkin. 

ə

vv

ə

l). 

(ilkin yaşantıvı qur, çörə

yin 

qazan, sonra sözü bec

ə

rt). 

aldınsa bəğin, verdinsə

 b

əğin, qınaş qoy yada qalsın, payın alsın

. 

(b

əğin

: 

seviş) (

qınaş

: korluq). 

aldınsa qu

l olma, verdins

ə

 qul edm

ə

. 

aldış alıq aldadır

. (

alqı

: 

şuur

. biliklik. 

aqahlıq)

. (

aldış bilik aldadır

). (

aldış

: ad

ə

t). 

(ad

ət ağlı aldadır)

. (ad

ət gücü, alqı gücün yenə

r, üst

ə

l

ə

r). 

61. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

aldış atışı, qınasız olmaz, toyla düğün zırnasız

. 

(

aldış

: 

alışqanlıq

. ad

ə

t). 

(

qınasız

: z

ə

hm

ə

tsiz. çorsuz, korluqsuz). 

aldış bilik aldadır

. 

(aldış alıq aldadır)

. (

alqı

: 

şuur

. biliklik. 

aqahlıq)

. (

aldış

: ad

ə

t). 

(ad

ət ağlı aldadır)

. (ad

ət gücü, alqı gücün yenə

r, üst

ə

l

ə

r). 

aldış budur, boyun əğsə

n min

ə

rl

ə

r. (

aldış

: ad

ə

t). 

aldış budur, 

ens

ə

 boyun min

ə

n çox, dinm

ə

z dil

ə

 çör

ə

k yox, bir vurursa h

ə

n 

des

ən, ağzuvada qoyan çox

. (qoyan\soxar). 

aldış

 

gücü bilincaltın güc basar

. 

(

aldış

: ad

ə

t

). 

(ad

ət şuuraltın üstə

l

ə

r, bilikl

ə

ri 

(hikm

ə

tl

ə

ri) kor yapar). 

aldış hə

r n

ə

 ola, h

ə

r kim ola t

ə

pgil

ə

yib etgil

ə

r. 

(

aldış

: ad

ə

t). 

aldış qılma çevrənə, duruq vermə

 devr

ə

n

ə

. (

aldış

: ad

ə

t). (duruq: subat. 

d

əğişmə

zlik. q

ə

rar). 

aldış qılma çevrənə, duruq vermə

 devr

ə

n

ə

. (

aldış

: ad

ə

t). (duruq: subat. 

d

əğişmə

zlik. q

ə

rar). 

aldış qoyan, qıncıqmasın neylə

sin. 

(

aldış

: 

alışqanlıq

. ad

ə

t). 

aldış olsa yalana, altar ə

ri çalana. 

(ad

ə

t ediliris

ə

 

yalana, kişini oğru edər, kişini 

oğruluğa alçadar)

. (

aldış

: ad

ə

t). (altarmaq: alçatmaq. alta 

endirm

ə

k. d

əğişmə

k). 

aldış tullayan, qınasın çə

k

ə

r. 

(

aldış

: 

alışqanlıq

. ad

ə

t). (

qınasınsın

: c

ə

zas

ın)

. 

aldış tullayan, qınasın çə

k

ə

r

. (

aldış

: 

alışqanlıq

. ad

ə

t). (

qınasınsın

: c

əzasın)

. 

62. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

aldış varsa bilincaltın güc basar

. (

aldış

: ad

ə

t). (

bilincaltın

: 

şuur altını)

. (ad

ə

t 

olan yerd

ə

 zehniyy

ə

t etgisiz qalmaz). 

aldış, bilinc altından baş gə

lir. (

aldış

: ad

ə

t). (

baş gə

lir: güc g

ə

lir). (bilinc 

altından

: 

şuur altından)

. 

aldış, ötgərir yaşam yolunu

. (

ötg

ə

rir: özg

ə

rir. d

əğişir

). 

aldışa bax aldışa, qoyar ə

ri h

ər işə

. (

aldışa

: ad

ə

t

ə

). (

aldışın gücü

). 

aldışa əsir, tüm qılıq kə

sir. 

(n

ə

rsiy

ə

 

öğrə

nc

ə

klik, tüm karakteri etgilir). 

aldışa tutul, hə

r n

ə

y

ə

 utul

. (

aldış

: 

alışqanlıq

. ad

ə

t). 

(kişi nə

rsiy

ə

 

alışandan, 

öğrəşə

nd

ən son, başqaların dəğə

rl

ə

ri d

əğişər, düşər) (aldışlıq, 

alışqanlıqçox itgilər uyartır)

. 

aldışa tutulan, qıyın dəğişə

r. 

(

aldış

: 

alışqanlıq

. ad

ə

t). (ç

ə

tin d

əğişə

r, atar. 

d

əğişə

 bilm

ə

z). 

aldışa yoxdur gə

r

ə

kin itm

ə

y

ə, devrişmə

g

ə

, d

əğişmə

g

ə

 güc istir. (

aldışa

: 

ad

ə

t

ə

). 

aldışı ötür, yaxısın götür

. 

(

aldış

: 

alışqanlıq

. ad

ə

t). (

yaxısın götür

: 

əzabın, 

m

ə

r

ə

zin ç

ə

k). 

aldışın dəğiş, özgürlük qazan

. (

aldışın

: 

aldışıvı)

. 

aldışı

n d

əğiş, ulduğa əriş

. (

aldışın

: 

adətin

). (

ulduğa

: 

ösüşə

. böyüklüy

ə

). 

(kişi 

üçün alışqanlıqlar, adə

tl

ə

r 

ən bayağı dustaq qurur)

. 

aldışın qoyan, sancısın çə

k

ə

r. 

(

aldış

: 

alışqanlıq

. ad

ə

t). 

63. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

aldışın tulladın, ağramın

 

tuşla

. (

aldış

: 

alışqanlıq

. ad

ə

t). (

ağramın tuşla

: 

əzabın 

rasla, qarşıla)

. 

aldışın yenə

n, güc

ə

 güj g

ə

l

ə

r. 

(

aldışın

: ad

ə

tin). (güj: güc). 

aldışlar bizlə

 

doğur bizlə

 ölür. 

(1. 

aldışlar bizimlə

 

doğur bizimlə

 ölür). (2. 

aldışlar biz ilə

 

doğur biz ilə

 ölür). (biz: miz. 

yılxı sürmə

d

ə

 

işlə

n

ə

n iti uclu kiçik arac) (biz il

ə

: güc il

ə

. zorla). 

aldışların qarışar, onda başda şaşırar

. 

(

aldış

: 

adət

). (ad

ə

tl

ə

r k

ə

ndl

ə

ri üçün 

gizli düz

ə

n yaradar). 

aldışma dözümə

, dözüml

ə

 

çalış, dözüb yatan, yerə

 

batmış

. 

(

aldışma

: 

yahalma. 

alınma

. 

qapılma)

. 

aldışmırsın

, 

özgür qalırsın

. 

(

aldışmırsın

: 

öğrəşikli olmayırsansa)

. 

aldrışın köpə

ls

ə, qazaş ona neylə

sin. 

(

aldrış

: x

ə

rc. m

ə

sr

ə

f). (köp

ə

ls

ə

. 

çoxalsa). 

alğa iyi irisin, dalğa kirlisin

. 

(

alğa

: 

qabağa) (

dalğa

: 

dalıya)

. 

alğası bə

z

ək, dalğası tə

z

ə

k. 

(