Atalar deyir

685. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

günü g

əlir yarın dönər, dadlı yemək ağuya çönə

r. 

günü günl

ə

m

ə

sin, neyn

ə

sin. 

günü günül

ə

m

ə

s

ə

, günü keçm

ə

z. 

günü günül

ə

m

ə

sin, neyn

ə

sin. 

günü günüy

ə

 gün verm

ə

z, gönü gönüy

ə

 n

ə

 verm

ə

z

. (könükm

ə

k. könm

ə

k: 

sevm

ə

k). (gönü: m

ə

hbub). 

günü h

ə

l

ə

 bat

mamış, tə

r

ə

 

malın satmamış, son ə

rik

ə

 

çatmamış, ölüm 

qapar gözl

ə

m

ə

z. 

(

ə

rik

ə

: m

ə

nzil

ə

). 

günü il

ə

, gün yoxdur. 

günü kürk d

əğişsə

d

ə

 günüdür. 

günü s

ə

rç

ə

 açar, qarqa qapar. 

günü var, günü yoxdu. 

günü, günül

ə

m

ə

d

ə

n, günü keçm

ə

z. 

günüm yoxdur, günüm var. 

günümdügün qaraba, tübölügün qara: günümlüg

ə

 qarama, dibinligin qara. 

günlük işə

 baxma. 

daiymi qalacağ işə

 bax!. 

günün batmağın görə

n kims

ə, çıxdığına inanar

. 

günün bel

ə

 

doğmadan, sə

n qünlüyün 

yazışqıl

. (

yazışqıl

: 

pıroqlamla

). 

günün çıxmağına gecəni tanıq (

şahid

) ç

ə

k. 

686. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

günün çıxmasın görmək, batmasına göz yummaq kahıllıqdır

. 

(

kahıllıqdır

: 

cahıllıqdır)

. 

günün

 

göyl

ər keçirsin, ağramın yer götürsün

. 

{birin

ə

 

tanığsız yaşam arzusu

. 

(tanığsız

: minn

ə

tsiz)}. 

günün keçir xoş, dünya düybü boş

. 

günün keçir xoş, dünya düybü boş

. 

günün ölsün 

ə

lind

ə

 

qalsın, özün ölsə

n elind

ə

 

qalsın

. 

günün

 s

ə

n

ə

 "

günü

" olsa, s

ə

n "

günüv

ə

", "

günü

" olma. 

günün

ə

n kürk d

əğişir

. 

gününs

ə

 ç

ətin, basırsa geyin, çalış irə

li, yar s

ə

ninl

ə

di. (

yar: köm

ə

k

). 

günüsü il

ə

, günü yoxdur. (

günü il

ə

, gün yoxdur

). 

günüv

ə

 gür

əş

, 

yarına quraş

. (

quraş

: m

ə

lzumat gör. 

hazırlaş)

. 

günüv

ə

 inan, k

ə

ndiv

ə

 güv

ə

n

. 

(yetişə

r gülün, tapun olsa d

ərirsin, sağ olsun 

başın, gə

ls

ə

 

başa çə

kirsin. (tapun: 

baxtın)

. 

(yaşamı 

t

ə

l

ə

sdirm

ə

. s

ən başardığın gör, çalış işi günündə

 bitir. olsun ki 

yarın buralı deyilsin

. 

hamı yarın qonaq çağrıla bilir)

. 

günüvü işlə, yarını keşlə

. 

(keşlə

. 

keşiklə

. gözl

ə

). (

keşlə

m

ə

k: 

keşikdə

 durmaq). 

(keç

ən günün aldışların doğrultmağa urunma, duran günün, 

qalan günün doğruluğun unutma)

. (

aldışların

: x

ətaların)

. 

(urunma: 

çalışm

a). 

687. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

günüvü yaşa!

. 

dünüvü daşla, yenidən başla, ertinin başqa

. 

(ertinin: 

yarının)

. 

günüz gedmir gözümd

ə

n, gec

ə

 

çıxmır düşümdə

n. 

günəşi doğduğu kimi, sevgini olduğu kimi tanıqla

. (

tanıqla

: 

alıqıla

. q

ə

bul el). 

gür

əş apar günün üçün, yarış qılın gücün üçün

. 

gü

rəşçin atan olursada, yıx

. 

(

gürəşçin

: 

meydanda olan rəqibin)

. 

gür

əşdə

 

güclü, yarışda yüvrə

k. (

yüvr

ə

k: yevr

ə

k. 

qıvraq

). 

gür

əşdi verən dadı yaşama, gürəş yoxsa boşun yaşama

. 

gür

əşdi verir yaşama dadı, gürəşdi verir yaşam anlamı

. 

(gür

əş

: damar 

göst

ə

rm

ə

. qeyr

ə

t edm

ə

. çabama). 

gür

əşlə

 

doğan umut, ə

kils

ə

 onar, tikils

ə

 bit

ə

r, gün

əşə

d

ə

 yatar. (

gür

əş

: 

mubariz

ə

). 

gür

əşlə

 

doğur umut, qalanı unut!

. 

gür

əşsiz doğmamış umut

. (

gür

əş

: mubariz

ə

). 

gütdüyüm domuzu m

ə

n

ə

 

öğrə

tm

ə

. (

m

ənim işimi, mə

n

ə

 

öğrə

tm

ə

). 

güvd

ən oğul, küldə

n t

ə

p

ə

 olunmaz. 

(güvd

ə

n: güveyd

ə

n. kür

ə

k

ə

nd

ə

n). 

Güvenme (inanma) dostuna, saman doldurur postuna. Saman, 

biçilmiş 

ekin saplarının işlenmiş hali

. Post, 

Kılllı ve yünlü işlenmiş 

deri. 

Senin dostunum diyen öyle insanlar vardır ki, senin 

688. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

fırsatını bulursa

, sana 

en büyük kötülüğü de yapabilir

. 

(

Bayram Özdemir). 

güveyd

ən oğul, gə

lind

ən qız olmaz

. (

qızım demə

 g

ə

lins

ə

, 

oğlum demə

 

güveys

ə

). 

güv

ə

n güv

ə

nd

ə

n su iç

ər, qamış boğundan

. 

güv

ən işdə

 görül

ə

r, gül baxcada. 

güv

ən yalana inanmamaq, umut yalanı danmaqdır!

. 

güv

ə

n yo

xsa dos tanışlıq nə

yiv

ə

. 

güv

ənc bir varlıq, içində

 

ə

kib içind

ə

 bec

ə

t. 

güv

ənc çoxaldıqca qıvanc çoxalar

. 

(

qıvanc

: sevinc

). 

güv

ə

nc iç

ə

 

baxır, dışa yox

. (

dil

ə

nçilikd

ə

 güv

ə

nc olmaz

). 

güv

ənc umud daddırar, umud umuq doğdurar

. (

umuq: intizar

). 

güv

ə

nc, sevinc, inananc. bu üçü güc (

zor

) tanımaz

. 

güv

ə

ncd

ə

 bolluq, sevincd

ə

 çoxluq arama. 

güv

ə

ncd

ən sevgi yaranır, sevgidən inam aylanır

. 

(

aylanır

: 

doğur

. 

ışığ üzü 

görür). 

güv

ə

nc

əsiz yaşamda, sevgi doğmaz gün çıxmaz

. 

güv

ə

nc

ə

yin k

ə

ndi öz

ə

n çoxalatsan, b

ə

kl

ə

ntil

ə

r özg

ə

l

ə

rd

ə

n 

qalxınar

. . 

689. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

güv

ə

nci iki 

ə

ll

ə

, bir göy

ə

 qalan, çör

əyin dalıdan, qalanın aradan

 

tapar

. 

(güv

ə

nci 

inancı

. 

sığıncı)

. 

güv

ə

nci qorumaq üçün, yalan dem

ə

, yalana batmamaq üçün, güv

ə

n. 

güv

ənçilik, gümançılıq inamçılıqdan doğar

. 

güv

ə

ndins

ə

 

gümanıvı bıraxma

. (

gümanıvı

: 

ehtimalı

). 

güv

ə

ndiyi birin

ə

, degilm

əqıl heç yalan, yalançının birinə

, günv

ə

nm

əqıl heç 

çağan

. 

güv

əndiyin kişi, ölür, dayandığın ağac, çürür

. 

güv

ə

n

ə

 itirs

ə

 inanc, d

ə

lir

ə

r d

ə

li, o insan. 

güv

ə

nib yatma, güv

ə

nib oyan. 

güv

ə

nilm

ə

z sözün

ə

 sarsaq 

ə

g

ə

r vers

ə

d

ə

 sö

z, boş küzə

 tez büdür

ə

r dursa 

qırağında damın

. 

güv

ə

nim yox daha bird

ə

 

qayıda çıxmış olan can tə

nim

ə

. 

güv

ə

nli ol k

ə

ndiv

ə

, olan gücün bitm

ə

sin, s

ə

n yiy

ə

 ol k

ə

ndiv

ə, yağun baxıb 

gülm

ə

sin. 

(

yağun

: 

düşmanın)

. 

güv

ə

nm

ə

 dur bardan öt

ə

r bu evr

ə

n. 

(e'tibar edm

ə

kd

ə

n ç

ə

kin, bu dünya h

ə

r 

n

ə

y

ə

 son qoyar). 

güv

ə

nm

ə

 el

ə

, dayanma duvara, biri g

əvşə

r, biri çök

ər, sımsıkı sarıl 

k

ə

ndiv

ə

, güclü güv

ə

n k

ə

ndiv

ə

. 

690. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

güv

ə

nm

ə

yin g

ə

nc

ə

 qana, inana, örs

ə

v d

ə

n

ək, aştal gə

r

ə

k görg

ə

vük

. 

(örs

ə

v. d

ə

n

ə

k. 

aştal)

: t

ə

crüb

ə

) (görg

ə

vük: t

ə

crüb

ə

 edm

ə

. 

ə

m

əli iş)

. 

(

g

ənc qulaq salmaqla öğrəşmə

z). 

güv

ə

nmiy

ən inanmaz, inanmıyan alsınmaz

. 

(

alsınmaz

: yahalmaz. 

aldanmaz). 

(inanan alsına bilir)

. 

(inanan qayrıla bilir)

. {e'timad 

ed

ə

n, dönüklüy

ə

 yem ola bilir. (dönüklüy

ə

: x

ə

yan

ə

t

ə

)}. 

{inanan kims

ə

 dönüklükd

ə

n qornalmaz). (qornalmaz: m

ə

hfuz 

qalmaz)}. 

güv

ə

nmiy

ə

n kims

ə

y

ə

, almaz güv

ə

n kims

ə

d

ə

n. 

güv

ə

ns

ən varlığa düşə

rs

ən darlığa

. 

güv

ə

nsiz, sevinm

ə

k güc. 

güv

ə

nsizc

ə

 

yaşamdan, güvə

nli bir son dil

ə

. 

güz (

payız

) cüc

ə

sind

ən, xoruz çıxmaz

. 

güz çağınu allı gedər bağları, qarqa

 oxur, yel töküd

ər dalları

. (

allı

: b

ə

z

ə

kli. 

alvan). (

allı gedər bağları

: 

bağlar al alvan bə

z

ə

n

ə

r). (yel 

töküd

ər dalları

: 

dalları, budaqları lütlə

d

ə

r). -

allı duvaqlı

: 

b

ə

z

ə

kli örtgülü. 

güz g

ə

lirk

ə

n yapraq küyüb köz

ə

y

ə

r, yel 

ə

sdikc

ə

 x

ə

zil x

ə

zil sürün

ə

r, gün 

q

ısalar gecə

 uzun görün

ə

r. (

küyüb: 

yanıb

). 

güz g

əlişi yazın bə

lgürü. (

güz g

əlişi yaydan bə

llidir

). 

691. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

güz g

əliyi yazın bə

lgürü: güz g

əlişi yaydan bə

llidir. 

güz gün

əşi kə

ndi üzün göst

ə

rir, isti üzün gizl

ə

dir. 

(güz günün

ə

 inanma, 

utanmazdan utanma). 

güz günün

ə

 inanma, utanmazdan utanma. (

güz gün

əşi kə

ndi üzün göst

ə

rir, 

isti üzün gizl

ə

dir). 

güz yağmuru tə

kc

ə

 çiç

ək açdırmaz, yaz yağmuru minlə

r çiç

ək açdırmış

. 

güzd

ə

 k

əmişə

n (

quylayan

), yazda d

ərişə

r. 

güzd

ə

 k

əmişə

n (quylayan), yazda d

ərişə

r. 

güzd

ə

 kök

ə

lm

ə

y

ə

n, il boyu 

arıq qalar

. 

Güzel bürünür, çirkin görünür. bürünmek, 

bir şeyle örtünmek sarınmak

. 

Güzeller naz yaparlar, kendine güvendikleri için de 

herkese görünmek istemezler. Çirkinde kendine 

güvenmediği için de herkese görünmek, birini ağına 

düşürmek ister

. (Bayram Özdemir). 

güzgü 

ə

siri, güzgüd

ə

 

qalmış, orda yaşarmış

. (

inancı gözündə

 olan

). 

güzgü il

ə

 

danışmaq, anılarla sevinmə

k, indisind

ə

n 

əl üzüb, yarınları 

unutmaq. 

güzgü önün göst

ə

rir. 

güzgü şəkil tanıtmış hə

r kims

ə

ni özün

ə

. 

692. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

güzgüd

ə

 

yaşam gülür üzüvə

, yumsana gözün 

qayıt özüvə

. 

güzgüd

ə

, h

ə

r n

ə

yin t

ə

rsi görünür. 

güzgüm olmuşdu mə

n

ə

 

düzgü yarım, ağlasam ağlayacaq, mə

n gülüs

ə

m 

olda m

ə

nil

ə

 gül

ə

c

ə

k. (düzgü: sadiq). 

güzgüsü işdir kişinin

. (

işdir

: 

ə

s

ə

rdir

. izdir). 

güzgüy

ə

 baxan özg

ə

sin görm

ə

z. 

güzgüy

ə

 baxan özünü gör

ə

r. 

güzgüy

ə

 

çox baxanın kordu gözü özgə

l

ə

r

ə

. 

güzgüy

ə

, düz bax!. 

ğır yük uzaq yol

, qaranqu gec

ə, yaş ötüb yasıq mə

nd

ə

 köçüg

ə

. 

(yaş ötüb 

yasanmışam köçügə) (yıprıq dəri qartıb olubdu keçə

). 

ğrımaz baş yerində

 

durur düşüncə

 

yapır, ağrıyan baş yerində

n qopur, 

saqızın qapır

. 

ğzan görə

 tik

ən yox, başan görə

 sözün olsun. 

(

ağzan

: 

ağzıva)

. (

başan

: 

başıva)

. 

ha düz olsada, oraqcan 

ə

yrisi var. (

ha düz olsada: n

ə

 d

ə

r

ə

k düz olsada

). 

ha uzaq ola yol yaxşı, ha yaman ola, el yaxşı

. 

haça çivi yer

ə

 keçm

ə

z. 

693. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

haçan yaşar?

. -

keçmişi an

an, ged

ə

n

ə

 

yanan, oldağu danan, indisin 

bıraxan, gə

l

ə

ni qanan. 

(oldağu

: 

olanı

. vaqeiyy

ə

ti). 

haçanad

ə

kki 

ə

ll

ər boşu boşuna göylə

r

ə

 

açılacaq, boş qalacaq

. 

haçansa dad aradım, dadı yaşamda gördüm, ölümü ardıma alıb, istə

kl

ə

 

yolum yürdüm, nisgili boğdum, özüm doğuldum, kölgə

l

ə

r 

alanmadı çevrə

mi, m

ə

n

ə

 

yad, yarınları yaşıva qat

. 

haçansada dönc

ə

k dedi, ömür baxmaz geri, dönürs

ə

d

ə

 olmaz yeri. (

yaşam 

olduğun görür)

. (

olduğun

: n

əğdin)

. 

haçar bulmaz qapıya, girə

 evr

ə

n için

ə

, 

bölünmüşdür ikiyə

, iyilikdir kötüy

ə

. 

Haddini bilmeyene, bildirirler (haddini), hat, 

sınır, yazı sanatı, Çevresindekileri 

hiçe sayarak, bilmedikleri konuda ahkam kesenlere, birisi de 

gereken cevabı sert biçimde verir

. (Bayram Özdemir). 

hax güclüdü, güclü haxlıdır

. 

hakimd

ə

 

göz yox, qulağ gə

r

ə

kdir. 

hakimin gücü m

əhkumnandı, zalimin ki mə

zlumnan, isd

ə

yin gücü n

ə

d

ə

n: 

olmasın inanılmaz şeydə

n. o n

ə

di? m

ə

nd

ə

 bilmir

ə

m

!!

. 

hakimsiz – h

ə

kimsiz ölk

ə

d

ə

 durma!. 

hakimsiz h

ə

kimsiz ölk

ə

d

ə

 durma!. 

haq güclüdü, güclü haqlıdır

.