Atalar deyir

gözl

ə

ntisi: 

intizarı)

. 

gözl

ər gözümü saxladı y

ollar. 

gözl

ər könül aynasıdur

. (

gözlük olmasa

). 

gözl

ə

r könül güzgüsü. 

gözl

ə

r

ə

 tik

ə

n, meyv

əli ağac

. 

gözl

ə

rim ulduzu ana, and ola damarda qana. 

gözl

ərivi yaxcı açıb yaxcı bax, sə

n sev

ə

n

ə

 

sevdiyin heç oxşamır

. 

666. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

gözl

ərivin gördüyünü unutma, yaşamağa inaqlan

. (inaqlan: iman g

ə

tir. t

ə

kc

ə

 

varlığın olduğuna inan

. dirirk

ə

n h

ə

r n

ə

 

yapılır)

. 

gözl

ə

y

ə

n göz

ə

 

ağ düşmüş

, s

ə

ril

ə

n tora av. 

(

ağ düşmüş

: 

kor olmuş)

. (

əl işə

 

bas dişə

). 

gözl

əyiş yakar yaşamı

. 

Gözlüye gizli yoktur. Gören, 

gördüğünden anlam çıkaran, yorum yapan 

insa

nlar için bilinmeyen bir şey yoktur

. 

(Bayram Özdemir). 

gözlüy

ə

 gizli yoxdur. 

gözsüz oğul qalan, başlı başına gedə

r. 

gözsüz oldun güzgüsüz. (

gözsüz oldun güzgü n

ə

yiv

ə

). 

gözü ac, qarnısa tox, xan belə

 yoxsulluq ed

ə

r. 

gözü aclıq kor edərmiş yiyə

sin. 

gözü açıq

 

ağzı yumulu, sirlər saxlamaxda uğumlu (

dözümlü

) ol. 

gözü bağlı, düşdə

n (

xiyal

) ayrılmaz

. 

gözü dışda, özü içdə

 

(

balıq

). 

balıq özü suda, gözü dışda

. 

ayağı əzir, qulağı 

g

ə

zir. 

gözü gözd

ən doyanın, sözdə

n könlü doyar. 

gözü gözünd

ə, qulağı sözündə

. (

vurqun

). 

gözü kora gözlük neyl

ə

sin. 

667. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

gözü korla yoldaşlaş, könlü kordan uzaqlaş

. 

gözü qalan bir

əvin malında, öz evində

 ac yatar. 

(bir

ə

vin: bir

ə

vnin: birinin. 

bir kims

ə

nin. özg

ə

 birinin). 

gözü qalmış dününə

, nisgil qalar günün

ə

. 

(

gözü qalmış

: 

gözü dalmış)

. 

gözü oxşaya

n geyimdir. 

gözü poxda olacaq qarqa il

ə

 

dosd olanın

. 

gözü toxa, ağzındakı yetə

r, ac göz

ə

 dünya yetm

ə

z

. 

gözü yumuq suçlanmaz. 

gözüm s

əğrər, qulax çınlar, könül inlə

r, ki candan sevgili dilb

ə

r, g

ə

lir d

ə

rl

ə

r 

g

ə

lir d

ə

rl

ə

r. 

gözün açan h

ə

r kim, parapul deyir, gözün görür, h

ə

r n

ə

 parapul deyil. 

gözün açuk ik

ə

n yaraxlan özün, ki sind

ə

 

qarınca yeyə

c

ə

k gözün. 

gözün biri könl

ə

, 

biri başa baxar, onda iki ürə

kli qalar, bel

ə

likl

ə

 göz qorxaq 

olar. 

gözün gözd

ə

, qulaq sözd

ə

. 

gözün küt olunca, oxun iti olsun. 

gözün payı görk

üd

ən, könlün payı sevgidə

n. (

görküd

ə

n: göz

ə

llikd

ə

n

). 

gözün yumub açma ağız

, 

aç qulağ!

. (

qulağ aç

: 

qulağ as

). 

gözün yumub ağız açma, qulağ aç!

. (

qulağ aç

: 

qulağ as)

. 

668. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

gözün yumub danmaqil

ə

 

oldağ yolun dəğişmə

z, çürük ipi tovlamaqla 

eşilmə

z

. (

oldağ

: vaqeiyy

ə

t). 

gözün yumub danmaqil

ə

 

oldağ yolun dəğişmə

z, çürük ipi tovlamaqla 

eşilmə

z

. (

oldağ

: vaqeiyy

ə

t). 

gözün

ə

 

çöp düşdü, dünya gözündən düşdü

. 

gözünün biri alma d

ə

r

ə

r, o biri s

ə

b

ə

d

ə

 sal

ə

r. 

gözünün biri alma d

ə

y

ə

r, o biri s

ə

b

ə

d

ə

 salar. 

gözüvü g

ə

ldigin yerd

ə

n ç

ə

k, getdiyin yer

ə

 tik

. (gözüvü g

ə

ldigin yer

ə

 yox, 

getdiyin yer

ə

 tik). 

gözüz heçd

ə

 yaman görm

əsin, heç bir yaxşı, heç bir yaman sevmə

sin. 

gözyaşı, içdə

 yanan odun tör

ə

si. (

tör

ə

si: 

hasılı)

. 

(iç yanmasa, göz yaşarmaz) 

(iç küym

ə

s

ə

 

yaş axmaz)

. 

gözyaşilə

 diril

ərmiş

 ölü heç!. 

gözyaşilə

 

ölmüş ölük dirilməz, daşürə

kl

ər gözyaşına yenilmə

z. (

yenilm

ə

z: 

t

ə

slim olmaz

). 

gözyaşın sevda üçündürsə

 

salıt

, leyla üçüns

ə

 

dal alıt

. (

salıt

: 

axıt

). 

gözyaşından alın təri yaxşıdır

. 

gurlayan göy, yağış gözlə

tir. (gurlayan göyd

ən, yağış g

özl

ə

nir). 

gurlayaraq g

ə

l

ən düşmandan, kötüdür gülə

 - gül

ə

 g

ə

l

ən düşman

. 

669. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

gurulda, amma yağma

. 

güc aldan girs

ə, doğru tünlükdən çıxar

. 

güc damarı amacda

. 

(amacsız yol çə

kilm

əz, amacsız yol yürülmə

z) (amac: 

dil

ə

k. niy

ə

t). 

güc eld

ə

n girs

ə

, törü tünlükd

ən çıxar

. {

zor asdanadan girs

ə

, düz bacadan 

(p

ə

nc

ə

r

ə

d

ə

n) qaçar}. 

(

güc üzd

ə

n girs

ə, düz daldan çıxar)

. 

güc 

ə

y

ə

rd

ə

, düz

ə

ld

ə

rd

ə

. 

güc g

ə

l

ə

n 

ə

l

ə, gec çıxar ə

ld

ə

n. 

güc hardasa taxt orda. 

güc inamı yenə

r, öldür

ə

m

ə

z

. (yen

ə

r: üsd

ə

l

ə

r). 

(güc inamı yıxar, öldürə

m

ə

z). 

(güc in

amı yıxmış, öldürə

m

əmiş)

. 

güc kişinin qadası

, 

dil dişinin

. (

qadası

: b

əlası

). 

güc olan yerd

ə

 inam yaranar, güc

ə

 

minmiş inam kə

ndisin danar. 

güc s

ə

ni gücl

ə

yinc

ə

, s

ə

n güclügü güc

ətqıl

. (

güc

ətqıl

: güc

ə

 sal. zora sal

). 

güc topluluqdadır

. 

(ittihad: topluluq). (t

opluluqdadır

. mütt

ə

hidlikd

ə

dir). 

güc üzd

ə

n girs

ə, düz daldan çıxar

. 

güc yaratmaq, kişinin, butuq ə

rd

ə

midir. (

butuq: 

ə

n böyük. 

ə

n uca

). 

gücd

ən uzaq, vardan qıraq, kimdə

 

var söz danışsın

. 

güc

ə

 

sığınan

, 

kölüy

ə

 dönür. 

670. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

güc

ə

nm

ək xoş deyil, gücənib çıxmaq pis dey

il. (

güc

ə

nm

ə

k: 

zora düşmə

k

). 

güc

ə

nm

ə

sin bil

ə

gin, tük

ə

nm

ə

sin gücün. 

güc

ənsiz uğur tanımam, nə

 

olduğun qanamam

. (

güc

ə

nsiz: 

sıxıntısız

. 

işgilsiz

). 

gücl

ə

 it sürüy

ə

 gedm

ə

z. 

gücl

ə

nm

əgin minbir yolu, doğruluğun tə

k bir yolu. 

güclü ağız, aşa gedə

r, güclü 

əl, işə

. 

güclü belin olsunda, gur bilimi unutma. 

(güclü belin olunca, güclü bilimin 

olsun). 

güclü belin olunca, güclü bilimin olsun. 

(güclü belin olsunda, gur bilimi 

unutma). 

güclü bil

ək birin basmış, güclü bilik minin

. 

güclü bil

ək birin, güclü bilik minin yıxar

. 

güclü bil

ə

k, dil

ək başda bir olsa, tə

k 

ə

llid

ə

n s

əs çıxar

. 

güclü düşün, güclü ol

. 

güclü gül iyisi qoxar. (

güclü n

ə

rs

ə

 örtülü qalmaz, görünm

ə

z keçrilm

ə

z). 

güclü il

ə

n gür

əşmə

, yüyrük il

ə

 

yarışma

. 

(yüyrük: yüvrük: 

iti) {işivi yoluvu, 

sana bil yürü. (sana bil: h

esabla düşün)}

. 

671. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

güclü kişi neylir qıla yaxarış, gücü onun qolay yaşam, bollu durmuş 

yaratmış

. 

(

yaxarış

: dua). 

güclü olan günlüyün tapar, bilimi olan illiyin. (

gücü olan günlüyün tapar, bilgisi 

olan illigin). 

güclü olan haqlı çıxar

. {

güclü, yazıq (günahkar)

 

çıxmaz (olmaz)}

. 

güclü seçim, yoğun sicim

. 

güclü sevgi, açmaz qapı bıraxmaz

. 

güclü söz alana qalıb, söz gücü gəmik qırır

. 

güclü toxmaq, yün qazığı yerə

 basar. (

qazığı

: 

mismarı

). 

güclü yalun, ölük odun gec yaxar. (

yalun: od). 

(güclü od şeh (ölük

. n

ə

mli) 

odunu (otu), 

gec yandırar)

. 

güclük b

ə

rklikd

ə

dir. 

güclükl

ərin açarı, kə

ndi güc

ə

n inanmaq. 

güclül

ər başa çatmağı, bilginlər başda durmağı bacarar

. 

güclülük kişidə, görkülük dişidə

. 

güclünün çatında olanda var, qatında olanda

. (çat: 

qarşı

. 

qabağ

. üzb

ə

üz. 

muqabil). (qat: yan). 

güclüy

ə

 

düşməmiş

 

kişi, güclülük nə

dir bilm

əmiş

. 

güclüy

ə

 

yanaş, varlıya hamaş

. 

672. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

gücsüz avlamaq, qutsuz yaşamaq olmaz

. 

gücsüz toxlu yoxa çıxar

. (

toxlu: 

haqlı

). 

gücsüz, sevinc yaranmamış

. sevinc güc verib, gücl

ə

 

yaşır

. 

gücsüzün sev

ən, yarıdan d

ön

ə

r, arada öl

ə

r. 

gücsüzün sevm

ə, yarıdan dönmə

, bitm

əmiş ölmə

. 

gücü olan günlüyün tapar, bilgisi olan illigin. 

gücüksüz yaşam yox, çalışmadan aşam yox

. 

(gücüksüzün: ç

ə

tinliksizin. 

qınıqsızın)

. (

aşam

: müv

ə

ff

ə

qiyy

ə

t). 

gücün çatandan yapış!

. 

gücün çatdı yapış, qolun ağrımaz, sözü bildin danış, başın ağrımaz!

. 

gücün çatır qoğ qutar, gücün çatmır qaç qutar

. 

gücün varsa bağışla, gücün yoxsa seçim yox

. 

gücün yoxsa evliliyin g

ə

r

ə

km

ə

z. 

güd

ə

 

damda otursanda, uca başlı kişi qal!

. 

güd

ə

 g

ə

ls

ə

 

yorqanun, uzat ayağ onunca

, uzun g

ə

ls

ə

 

ayağun, böyük götür 

yorqanun. 

{duruma gör

ə

 biçilsin). (biçilsin: t

ə

dbir görülsün)}. 

güd

ə

nl

ə

r g

ə

diy

ə

 

düşə

r. (

g

ə

diy

ə

: 

doğanaq

. 

boğnaq)

. 

güdül

ə

n yalana kims

ə

 

inanmamış, güdülməz yalana kim inanmamış

. 

güdülm

əmiş qarşılıq verilən aşqa, verdə

 

qarşılıq aldığın aşqa

. 

673. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

güdülü beyin qurdluğa düşər, gün bəgün şişər

. 

(güdülü: 

nigəran

. 

şəggili

. 

məşkuk)

. 

güdülü beyin, boklu pehin. 

(güdülü: 

nigəran

. 

şəggili

. 

məşkuk)

. (boklu: poxlu). 

güdülü beyin, kəndini yeyir

. 

(güdülü: 

nigəran

. 

şəggili

. 

məşkuk)

. 

güdülü beyin, 

qorqasız qalar

. 

(

qorqasız

: 

yaraqsız

. 

silahsız

. 

difasız) 

(güdülü: 

nigəran

. 

şəggili

. 

məşkuk)

. 

gül açar qalmaz, gün keç

ə

r durmaz. 

gül açar, bülbül sayrır

. 

gül açmasa, bar g

ə

lm

ə

z, biçils

ə

 don, dar g

ə

lm

ə

z. 

gül b

ə

z

ə

k yapraq qoraq. 

(qoraq: 

savağ

. qorucu). 

gül burunda qoxar, s

ə

s qulaqda qoyar. 

(qoyar: dinl

ə

n

ə

r. yer tutar. ). 

gül burunla qoxular, s

ə

s qulaqla duyular. 

gül çağından tez açar, gün çağından tez çıxar, gözə

limsin gözl

ə

m

ə

, 

gözl

ə

k gözd

ə

 

ot çıxar

. (

ot 

çıxar

: kor olar). 

gül dalından odun olmaz, bə

sl

ə

m

ə

d

ə

n qa

dın olmaz

. 

gül dey

ə

n kim, kül oxan kim. 

(oxan: oxuyan. uyqulayan). 

gül d

ə

rirsin günd

ə

lik, pul qazansan ömürlük. 

gül gül

ə

 

oxşar, gözə

l göz

ə

l

ə

. 

674. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

gül kimi biz keçinib gedirdik, n

ə

 

oldu yandı ara, sındı körpülə

r, umub 

b

ə

kl

ə

m

əzdin, düşə

 biz

ə

d

ə

 

qayğı ilə

 quss

ə

l

ə

r, öksüz qala 

körp

ə

l

ə

r. 

gül kimi görünüb, tik

ən batıran, dos kimi görünüb, yılanca soxan

. 

gül q

ə

drini kor bilm

ə

z. 

gül oldum, gül satanlara. 

gül olursan tutanın olsun, dadlısansa yeyib bilə

nin. 

gül poxa düşsə

 poxalar (

pox alar

), pox gül

ə

 

düşsə

, çoxalar. 

gül sallanar qunça qoruyar, 

qeyim düğün buxca qoruyar

. (qeyim: b

ə

rk). 

gül sev

ən ayrı salanmaz takanı, deməyinki tanımır güllə

 

tikanın də

rkin, bu 

tikanın gülü var

. (

d

ə

rkin: f

ə

rqin

). 

gül sev

ə

rs

ə

n, tik

ə

ni var, söz dil

ə

rs

ən acısı

. 

gül solar yapraq tök

ər qalmaz yaşıllıqdan bir iz, ayrı ölkə

 

başqa topraq 

türklüğüzdə

 dil biriz. 

gül tikansız, çöl ilansız olmaz

. 

gül tikansız, sevgi sayqısız olmaz

. (

sevgi il

ə

 

sayqı də

ng

ə

si

). 

gül tik

ə

nsiz, dil dil

əksiz, göz yaşsız qalanmaz

. 

gül vers

ə

n

ə

 gül

ə

n

ə

, gül d

ə

r

ə

kin bil

ə

n

ə

. 

(d

ə

r

ə

kin: q

ə

drin). 

güldanda bit

ə

n bitgi solar k

ə

rdiy

ə

 qalmaz. 

(gülgük. . güldan). 

675. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

güld

ə

n tik

ən ayrılmaz, sevməz könül yarılmaz

. 

gül

ə

 gülm

ə

s

ən könül qalır

. 

gül

ə

 gülm

ə

s

ən, kövnü qalır

. 

gül

ə

 

gülmüşlə

r tik

ən yanında, sevilmiş sevgilər, ayrılıq ardında

. 

gül

ə

n gülün toplar, quru hölün hoplar, içind

ə

 giz n

ə

 

varsa, yovuğa özün 

qoxlar. 

(hölün: 

şehin)

. (giz: 

saklı)

. (

yovuğa

: 

yaxınlaşana)

. 

(qoxlar: iyl

ə

n

ə

r. iy saçar). 

gül

ə

n yerd

ə

 gül bit

ə

r. 

gül

ə

n yerd

ə

 gül bitir, gülm

ə

zind

ə

 kit kitir. (kit kitir: q

ə

m quss

ə

). 

gül

ə

n

ə

 gül ver, sev

ə

n

ə

 sevgi, sevig

ə

 

tay yox, tutarın bil ver

. 

gül

ər ağlar bir dildə

, yer üzünd

ə

 tüm dill

ə

r. 

gül

ər qonşu ürək açar, qonşu ağlar könül tutar

. 

(tutar: bükd

ə

r. quss

ə

l

ə

d

ə

r). 

gül

ər üz qadın, yaşamaq dadın

. 

(yaşamın dadı dadlı dilli candaşla)

. 

gül

ə

r üz

ə

 inanma, a

ğlar gözə

 

alınma

. 

gül

ər üzlüm gülüş gülü dodaqda, yazbayramı çiçə

k olar budaqda. 

gül

əşdə

 

biri yıxılmalıdır

. 

gülgün qonşuva gəlsün başuva