|
638.
Işlə
y
ə
n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016
g
əzmişə
m onca olan ölk
ə
l
ə
ri görm
əmişəm, nazlı tə
briz kimi olsun, duza
kan urma t
ə
kin.
gic ana olmasaydı, öz dilini (anadilin) atmazdı
.
gic qoduq atanasına cocuq yapmaq öğrə
d
ə
r.
gic olursa el günün, d
əğə
rl
ə
nm
ə
z igitl
ə
r.
gic, n
ə
doydum bil
ə
r, n
ə
yoruldum.
gicl
ə
r min k
ə
r
ə
yanılar, bir kə
r
ə
seçm
ə
z.
(yol yolağ
: arac t
ə
dbir).
gicoğlu gic, gic ol
ar.
gid yaşır qay qadanın içində, ağrıqmaz baş sində
yatar dincin
ə
. (
qay: b
ə
la).
gid
ə
c
ək qapını, sevdiyin adını, canevində
gizl
ə
n
ə
n yerivi bil.
gid
ə
c
ək qapını, sevdiyin adını, canevində
gizl
ə
n
ə
n yerivi bil.
gid
ən yetmiş, ə
k
ə
n d
ərmiş
.
gidi acun, var donatar, yox soyatar
. ( acun: dünya). (yoxsul
ə
l
ə
baxan yox, dolu
ə
li süz
ə
n çox).
(varlı bə
z
ə
k, yoxsul t
ə
z
ə
k).
gil
ə
m gil
ə
m ged
ə
r qalmaz, axar sular ged
ə
r qalmaz, bilginl
ər coşar də
niz,
ondada od uçar qalmaz.
gir meydana, qarqın şeytana
. (
qarqın
: l
ə
'n
ə
t oxu
).
gird
əc azsa çıxacın qıs
.
(g
ə
lirin azsa, ged
ərin sıx)
. (gir
ə
n baca dar is
ə, çıxan
baca gendurmaz).
639.
Işlə
y
ə
n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016
gird
ə
c
ə
gör
ə
çıxdacın olsun
.
(g
ə
liriv
ə
gör
ə
ged
ə
rin olsun). (ged
ə
rin: x
ə
rcin).
gird
əçilik bol olsun, çıxdaçılıq şol olsa, ortalığın boş qalar
.
(gird
ə
çilik:
qazandığın)
. (
çıxdaçılıq
: tük
ə
tdigin. x
ə
rcl
ə
digin).
gird
əçilik bol olsun, çıxdaçılıq şol olsa, ortalığın boş qalar
.
(gird
ə
çilik:
qazandığın)
. (
çıxdaçılıq
: tük
ə
tdigin. x
ə
rcl
ə
digin).
gird
əçin çıqdaçıva uymur, çıqdaçın girdə
çiv
ə
uysun. (
gird
ə
çi: g
ə
lir).
(
çıqdaçı
: gedir. x
ə
rc).
gir
ə
li qalma, ir
ə
li!.
(gir
ə
li: girifdar).
gir
əsi yox, çıxarı çox
.
(gir
ə
: qazanc).
girişmə
ənlik kirşana, kişi ol kə
ndivi sana.
(b
ə
z
ə
yind
ə
ç
ə
ki çükü (h
ə
ddi
ə
ndaz
ə
si) var, iç
əği (içivi)
, keç
əğə
(geyc
əğə
. örtüy
ə
) verm
ə
).
girm
ə
d
ən çıxış, başlamadan
bitişin düşün
.
girm
ə
zd
ən ön, çıxmanı sağlan
.
(
sağlan
: t
ə
'min ed). (girm
ə
zd
ən ön, çıxmanı
oylan).
girmiş isə
nisgil dadı varlığa, yoxluq dadı qalan dadlar üstə
l
ə
r.
gizim çox, açan yox, ölüm sondur qaçan yox
. (gizim:
sırrım)
.
(qarrılar
deyimi).
gizin verm
ə
dosduva, dostun öt
ə
dosdu var.
(gizin verm
ə
dosduva,
dosduvunda dosdu var). ( gizin: sirrin).
gizin yoksa
mutlusun!.
(gizin: gizlinin.
sırrın)
.
640.
Işlə
y
ə
n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016
gizin yoksa
mutlusun, ölüml
ə
göz göz
ə
durusun
. (ölüml
ə
göz göz
ə
durusun:
qorxun yok. gözü kölg
əli yaşamazsın)
.
gizl
ə
dir öz k
ə
ndini k
ə
ndind
ən, bu nasıl yılıq, yaluğ adlanmış
.
(
yılıq
: heyvan).
(
yaluğ
: insan).
gizli yükl
ə
n
ən aşgara doğar
.
gizli yükl
ə
n
ən, aşgara doğar
. (
gizl
əyu basılar, açqıra doğar)
.
gizlic
ə
sev
ə
n dinm
əz ağrırar
.
Gizlide gebe kalan, aşıkare doğurur
. Hiç bir olay, hiç bir durum gizli,
saklı
kalmaz.
Gün gelir açığa çıkar
.
(Bayram Özdemir).
gizlid
ə
n yazma göz
ə
dizgi qoşu, buz kimi düşsə
gün
əş tez ə
riri.
gizlik olsa,
ər yorqamaz, içlik olsa at yağrımaz
(atın beli sürtülüb
yaralanmaz). (
yağrımaz
: yaralanmaz). {gizlik: geyizlik.
çarıq
.
yarıq
. bir tik
ə
yarılmış (kəsilmiş) göndən yapılan ayaqqabı}
.
(yorqamaz:
yolqırmaz
: yolda qalmaz).
(işdə
uzaq gör
ə
nlik
g
ə
r
ə
k).
gopbaçılar dosçulmuş, doğru yolda dosçulluğuz gə
r
ə
km
ə
z.
gor toprağı yaşam üçün bağırmaz
.
gor vurdu gov
duş sındı
.
(ölüm, yoxluq, ıraqlıq üzü soyuq olur)
.
gora inancsız getmə, bazara parasız
.
gög
ə
rs
ə
könüld
ə
seviş butağı, sevgi quşu qonar uzansa dalı
.
641.
Işlə
y
ə
n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016
gögl
ə
md
ə
çıxan göy, çox olar
. (
gögl
ə
m: yaz. bahar).
göğə
sağursa, üzünə
düşür
. (
göy
ə
tüpür
ə
n, üzünd
ə
yığır)
.
göğə
sağursa, üzünə
düşür
: göy
ə
tüpür
ə
n, üzünd
ə
yığır
.
göğüş daralar, ürək sıxılar
.
göl balığı yekə
lm
ə
z.
göl qurusa uçar qaz, könül ç
ə
k
ə
n olursa, bir gül il
ə
olar yaz.
göl
ə
m dey
ə
köpürürs
ə
n, içind
ə
bir balıx yox
.
Gölgesinde oturulacak ağacın dalı keslmez
.
Bindiğin (üstünde olduğun)
dal kesilmez.
Faydalandığın kişiyi ve nesneyi korumak
gerekir.
(Bayram Özdemir).
gön çarığı qurutma, ayaz günü unutma
.
gön çarığın qurutmuş, ayaz günün unutmuş
.
(olduğun yeri durumu unutma)
.
gönd
əçisi, elçişi alçalan el batar, y
üks
ə
l
ə
m
ə
z
!. ( gönd
ə
çi: x
ə
b
ə
rçi. qazet
ə
çi.
jurnalist).
gön
ə
n edirs
ə
çoban, sütün alar t
ə
k
ə
d
ə
n.
( gön
ə
n edirs
ə
: könüld
ə
n ist
ə
yirs
ə
).
(gön
ən edmişsə
çoban, sütün almlş tə
k
ə
d
ə
n).
gönü yağınan yaşla, günü yenidən başla
.
(h
ər günün öz işi var, keçəl başın
yağı var
).
642.
Işlə
y
ə
n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016
Gönül ferman dinlemez. Birbirini seven insanlar, yüksek bir yerden emir
gelse de,
şiddetli baskıda görse sevdiğinden vazgeçmez
.
(Bayram Özdemir).
Gönül kimi severse güzel odur.
Güzellik ve güzellik anlayışı kişiden kişiye
değişir
.
Birinin güzel gördüğünü diğeri çirkin görür
. Bir
kişi için güzel gönlünün sevdiğidir
. Önemli olan da odur.
(Bayram Özdemir).
gönülsüz köpek sürüye gitmez.
(bir kişiye gönlü olmadan iş yaptırılmaz
.
yaparsa da öyle yapar). (Bayram Özdemir).
gör eşit iylə, dişlə
dad toxun, on k
ə
r
ə
tuşla, birdin at oxun
.
gördügün işlə
r ver
ə
r öz pöhr
ə
sin, gül
əkirsin gül bitimiş, arpa ə
ks
ə
n arpa
vermiş toprağın
.
gördügünd
ən aşın, olduğundan daşın
.
{ç
ə
kli (m
əhdud) görüşlə
rind
ə
n öt
ə
aş,
aldışdığın (adət etdiyin) sınırları qır}
.
gördügün
ə
göz güv
ə
n
ə
r. (
qulaq gözü d
əğişmə
z).
gördüki yoxdu cibişdanda pulun, belivə
atda çulun tutda yolun.
gördüki yoxdu cibişdanda pulun, belivə
atda çulun tutda yolun.
643.
Işlə
y
ə
n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016
gördükl
ə
rind
ən danış, bilmə
y
ə
n bilsin, ön
ə
çıxan ey kötü baş uyar düşsün
.
(ey kötü: iyi kötünü). (
baş uyar düşsün
:
kişi aqah olsun)
göz
gör
ə
ni dil des
ə, baş açar
.
gördüm
dedin tutuldun,
görm
ə
dim
dedin qurtuldun.
''gördüm'' dedin tutuldun, ''görm
ə
dim'' dedin qurtuldun.
gördüm dem
ə
k çox söz, görm
ə
dim dem
ə
k bir söz.
("gördüm" dem
ə
k çox
sözdür, "görm
ə
dim" dem
ə
k is
ə
bir sözdür (gör
ə
ni çox
soruştururlar
. görm
ə
dim dey
ən, soruşturmalardan qurtulmuş
olur).
Gördün deli savul geri:
Aklı dengesi bozuk kişilerden uzak durmak gerekir
.
(Bayram Özdemir).
gördün d
əğə
r anutma, verdin d
əğər unutqıl
. (
anutma: yada salma
).
gördün d
ə
li, ç
ə
kil geri.
gördün öt, qörm
ə
din keç, k
ə
ndiv
ə
güv
ə
n.
gördün sev, atdın sav
. (
sav: ötür. unut
). (
yaşamı çə
tin tutma).
gördün yarın yar deyil, boşlamağı ar deyil
.
(
gördün yarın yar deyir, tə
rkin
qılmaq ar deyil
).
gördün yarın yar deyil, tərkin qılmağın ar
deyil.
644.
Işlə
y
ə
n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016
gördünki –d
ə
ri
ət, qaş göz, burun dodaq
,
baş saç, daha nə
l
ərin sallanır,
düşür, əğrilir
.
bilki, qocalıq gə
lib, ir
ə
lir.
inanmıyan aynıya
baxsın
.
gördüyü iş ər kişinin tanacı
. (
tanacı
: göst
ə
rg
ə
si. karaktiriz
ə
ed
ə
ni
).
gördüyüm kimi qalseydin, dediyin kimi olseydin, n
ə
yimi s
ə
nd
ə
n
ə
sirg
ə
rdim.
(n
ə
yimi g
ə
l
ə
rdim
ə
sir s
ə
nd
ə
n).
gördüyüm qoşulub içimdə
yatır!
.
(
qoşulub
:
şeirə
dönüb).
gördüyün danan, kimliyin satan, yadları anmış, nə
gün
ə
qalmış
.
(
yadları
anmış
: bij).
gördüyün kimi inanma, inandığın kimi gör
.
gö
rdüyün qoyub, sandığın tutma
.
gördüyün öğrəş, duyduğun sına, bildiyin yerində
danış
.
gördüyün yatsır, görmədiyin yaxır
.
(
yatsır
: unudur). (
yaxır
: suçlur. ittiham
edir).
gördüyüvü dem
ə
, gözd
ən düşə
rsin.
gör
ə
gör
ə
göz pişər, qıla qıla qol pişə
r. (
qol:
ə
l).
gör
ə
n gördüyünd
ə
n dey
ər, görgüsüz ağzına gə
l
ə
ni.
gör
ə
n gör
ər, könül yorar, baş qurar
.
(gör
ə
n: göz).
gör
ən göz haqlıdır
. (
gör
ən gözün haqqı var
). (
gör
ə
n göz
ə
söz yoxdur).
645.
Işlə
y
ə
n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016
gör
ə
n göz
ə
yasaq olmaz.
gör
ə
n gözl
ər, duyan qulaq qınanmaz
.
gör
ə
n gözünd
ən asılı, görmə
y
ən ağzından asılı
.
gör
ə
n gözünd
ən asılı, görmə
y
ən ağzından
.
(gör
ə
n gördüyünd
ə
n dey
ə
r,
görgüsüz ağzına gə
l
ə
ni).
gör
ən olsa, bir başa bir göz yetir (
yetir: b
ə
s edir). (bil
ən başa bir göz
yet
ə
r).
gör
ə
n söz satmalar haçan bit
ə
c
ək, kişi kimi dediklə
rin ed
ə
c
ə
k. (
dedik:
qovl
).
gör
ən, sayıt dəğişir, görülən qayıt, dəğişmə
z
. (
sayıt
:
sayalı
. qolay). (
qayıt
:
qatıq
. ç
ə
tin).
(gördüyün, qıldığın işi düzə
ltm
ə
kd
ə
ns
ə
, k
ə
ndivi
düz
ə
lt).
gör
ə
n, yey
ən yalı (
q
ə
d
ə
r
) dadanmaz.
gör
ə
nd
ə
uçdu
ə
ld
ə
n h
ə
r n
ə
var barım, us başımda, qan
damarda, t
ə
nd
ə
can durmaz. (
uçdu: m
ə
hv oldu).
gör
ə
nd
ə
ki iki can d
əğir cana, coşar qanım, qopar umayım
. (
umayım
:
baxtım
.
iqbalım
).
gör
əni eşidən salıqlır
(
salıqlır
: x
ə
b
ə
r ver
ə
r).
646.
Işlə
y
ə
n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016
gör
ə
v bit
ər çalışsan, iş yeğlərşər yarışsan
. (
çalışsan
: qayr
ə
t görs
ə
ts
ə
n
).
(
ye
ğlərşə
r:
yaxşılaşar
). (
yarışsan
: r
ə
qab
ə
t eds
ə
n).
gör
ə
v bit
ər çalışsan, iş yeğlərşər yarışsan
. (
çalışsan
: qayr
ə
t görs
ə
ts
ə
n
).
(
yeğlərşə
r:
yaxşılaşar
). (
yarışsan
: r
ə
qab
ə
t eds
ə
n).
gör
ə
vli, görm
ə
li.
(gör
ə
vlidir, görm
ə
lidir. m
ə
'mur, m
ə
'zur).
görkülüy
ə
(
göz
ə
l
ə
) söz g
əlir, ağac başın yel əğir
.
görkün üz
ə
qonağdur, qocaldıqca köçə
r o.
görmemişin oğlu olup, basıp boynunu, boğup
.
görm
ədiyin yükün, altına girmə
.
görm
əmiş, gözün qurusun
.
görm
əmişik isdisin, çox çəkmişik tüstüsün
.
görm
əmişin yetmə
yi yaman.
görm
ə
s
ə
dalqa üz
ə
n, ol olamaz dalquc
ə
ri.
görm
əz olur, başı gora titrə
y
ə
n, sönm
əz ışıq, dönmə
z ilqar ist
ə
y
ə
n.
(bu
söz,
əroğlunu, kəndi durumun oranlamağa çağrır
.
(
oranlamağa
: ölçüb biçm
ə
y
ə
).
görm
əz yarın, baş işlə
m
əz ac qarın
. (
başı işlə
m
əz ac qarının, yarını açmaz)
.
görm
ə
z, d
ə
v
ə
ni bel
ə
görm
ə
z.
647.
Işlə
y
ə
n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016
görmüşüdüm gül kimi, tikən kimi batındı, sanmışıdım dos kimi, yılan kimi
soxuldu, kor m
ə
nidim baxa baxa görm
ədim, yaşım keçdi
g
ə
ncliyim savuldu.
görüldüys
ə
danılmaz, görülmə
s
ə
inanmaz.
görülm
ə
dik yerd
ə, duyulmadıq gə
p olur.
görüm birs
ə
, yetinm
əz min eşitmə
. (görüm: görm
ə
.
görüş)
. ( yetinm
ə
Dostları ilə paylaş: |
|
|