Atalar deyir

622. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

geng gör

ənin aldınan qaçar, güng görənin, alnına çıxar

. 

(geng: uzaq). 

(güng: güh. dar) (

aldınan

 qaçar: 

aldından qaçar

: 

başına 

g

ə

lm

ə

z). (

alnına çıxar

: üzb

ə

üz olar). 

geng

əşli iş küt gə

lm

ə

z. 

(geng

əş

: 

muşavirə

). (küt g

ə

lm

ə

z: 

arada sınmaz

. 

pozulmaz). 

genğlik olsun

 

ayaq yolda, aşılır dağlar, açılır yollar

. (genlik: 

genğlik

. dinclik. 

huzur). 

gerç

əgi açıq ötür, yiyə

si tutar. 

gerç

ək acısı keçinər, yalan yarası eşinə

r

. (keçin

ə

r: 

yoxalıb (ölüb) keçə

r). 

(

eşinə

r: 

işlə

r durar. 

deşilmə

z). 

gerç

ək baylıq bir gömüc, heç parayla

 

alınmaz

. 

(

baylıq

: 

varlılıq

. devl

ə

t). 

(gömüc: x

ə

zin

ə

). 

gerç

ək din, bağırdığın inanc değil, sürdürdüyün yaşamdır

. (

Sezai Karakoç). 

gerç

ək sayıldı hə

r n

ə, doğduğu çağ yalanlar

. 

gerç

ə

k tünlüyü sevm

ə

z, günlüyü sev

ə

r. (

günlüyü: 

aydınlığı

). 

gerç

ə

kd

ə

 

alır dad, sö

zd

ə

n. (

sözd

ə

n: dild

ə

n

). 

gerç

ə

kl

ə

 

barış, yalandan küsmə

!!. 

gerç

ə

kl

ə

 

inancın tanışlığı yok

. 

biri başda doğur, biri könüldə

. 

623. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

gerç

ə

y

ə

 g

ə

r

ək ayıtmaqdır, yalanın alavı içində

 durur. 

(

ayıtmaqdır

: söz dür. 

açıqlamaqdır

. 

düşündürmə

kdir). (gerç

əyin, doğrunun düzün 

h

ə

r yerd

ə

 köm

ə

y

ə

 qoldava (d

ə

sd

ə

y

ə

) g

ə

r

əyi (ehtiyacı) var)

. 

gerç

ə

y

ə

 

taxılan donun asdarı yalandan olur

. 

gerç

əyi acı sandıran, yalanı doğru qandıran çevrə

. 

gerç

əyi yandırmaq gə

r

ək, yalanın alavı içində

. 

gerç

əyin keşibi yok, ulaşıcaq yolu yok, içindədir yatıb 

s

ə

nin, s

ə

n öldün

ə

 

iy

ə

si yok

. (

keşibi

: örtüyü) (s

ə

n öldün

ə

: s

ə

n öldüns

ə

). 

geri qalan umut deyil, il

ə

ri ged

ə

n unut deyir. 

geri qaradır qara, dönmə

 

geri, keçmişin, sözdə

 yoxdu yeri. 

gerid

ə

 

qalan yoxluğa köçüb, gözə

 görün

ən vardır hə

l

ə

. 

gerini unut, içind

ə

 umut, önünd

ə

 umuq. 

geriti bırax, eritə

 yürün. 

(geriti bırax, 

ir

ə

li yürü). (gerid

əkin bırax, yarına yürün)

. 

geriy

ə

 

baxan, ön qabağın görə

nm

ə

z. 

getdi sevgi onun ornun quru ağac almasın, söğüş qınaq ona almaş 

olmasın, boşsa könül kollar bitə

r yerind

ə

, küllük yerd

ə

 

gül açmağa yer qalmaz

. (

ornun: yerin). (

almaş

: b

ə

d

ə

l). 

624. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

getdi sevgi onun ornun quru ağac almasın, söğüş qınaq ona almaş 

olmasın, boşsa könül kollar bitə

r yerind

ə

, küllük yerd

ə

 

gül açmağa yer qalmaz

. (

ornun: yerin). (

almaş

: b

ə

d

ə

l). 

getdin dedin xoşca qal,

 

bırax xoşluq sə

ninl

ə

 getdi. (

bırax

: ammaki

). 

getdiyin yeri düşün durduğun yeri burax

. 

getdiyin yeri güd, olduğun yeri yox

. 

geyik qındıqı, yıbar qoxar

: ceyran göb

ə

yi 

ə

tir qoxar. 

geyim içi etgim

ə

z, gör

ə

n gözü t

ə

pgil

ə

r. 

geyiml

ər var kişi gə

zm

ə

z içind

ə, kişilə

r var geyim yoxdur 

əğnində

. 

geym

ə

y

ə

 ip

ək geyim, qalmağa doğma yerin

. 

geysi donatırmış görünə

n t

ən, iş olmasa vurmaz açığa tin

. 

(görün

ə

n t

ə

n: 

kişinin dışı)

. (tin: n

ə

fs. iç). 

Gezen kurt aç kalmaz. 

Çalışıp

, 

çabalayan, mücadele eden insan karnını 

doyurur. 

(Bayram Özdemir). 

g

ə

d

ə

 güd

ə

 ed

ən işin bitirməz, dərək bilməz qulluq yerə

 yetirm

əz, bir sırrını 

aytsan içd

ə

 

yatırmaz, şırdaş olma, ıraq eylə

 özünü. 

(içd

ə

 

yatırmaz

: gizli tutmaz). 

g

ə

l bir z

ə

rr

ə

cik seyr et, göz

ə

 olmaz yasaq. 

625. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

g

əl canım ayrılığı dünyada birgə

 qutaraq, m

ə

n

ə

 q

ə

m q

əmdaş olub gündə

 

dalımcan dolanır

. 

g

ə

l dil

əkdaşlıq edək dildaşlıqın bir alcası

. (

dil

əkdaşlıq

: 

könüldaşlıq)

. (

alcası

: 

olcası

. 

faydası)

. 

g

ə

lc

ək gözü, keçmişivi görməmiş, olcağa yeni gözlə

 

bax, keçmişi burax

. 

(

olcağa

: g

ə

l

ə

c

ə

y

ə

). 

g

ə

lc

ə

yi oylan yatma dur indi, g

ə

l birl

əşib aydın yoldan yür indi, yoxsa 

qaranquya batarsan, varlıq daşın atarsan

. 

g

ə

lc

əyivi keçmişində

 arama. 

g

ə

ld

əyivin işin bil, gedcə

kl

ə

rin yox izi. 

(g

ə

ld

ə

yivin: g

ə

lc

ə

yivin. 

yarınıvın)

. 

g

ə

l

ə

c

ə

k dey

ə

 

ə

lind

ə

kin tük

ə

tm

ə

. 

g

ə

l

ə

c

ə

ks

ə

n bilir

ə

m s

ən görüşə

 güll

ə

r il

ə, sağlığımda barı gə

l m

ə

nd

ə

 

görüm. 

g

ə

l

əli ağlarıdun, hammı gülər, ele gedki, gedeli ağlayalar

. 

g

ə

l

ə

n bilmir, ged

ə

n sormur, sevil

ə

n sevmir, sevm

ə

y

ə

n sevilir. (

yalan 

dünya

). 

g

ə

l

ən çönmüş, gedən köçmüş, dünü itmiş, günü yetmiş, umuq qala

r 

yarına

. 

g

ə

l

ən elçi gözsüz, evin qızlı sözsüz olmaz

. 

626. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

g

ə

l

ə

n g

ə

tirirs

ə

d

ə

 ged

ə

n götür

ə

nm

ə

di. 

g

ə

l

ə

n g

ə

tirm

ə

di, ged

ən apardı

. 

g

ə

l

ə

n gün

ə

 

yarqı yox, ötə

n gün

ə

 

qayğı

. 

g

ə

l

ə

n keç

ə

r kims

ə

 

burda qalanmaz, yaşınlıqda verənin yaşlılıqda 

alanmaz. 

(

yaşınlıqda

: g

ə

nc, igi

d çağında)

. 

g

ə

l

ə

n olsa könüll

ə

b, ç

ətin düşməz gedə

n yol. (könüll

ə

b: 

könül verərək

. 

r

əğbə

tl

ə

). 

g

ə

l

ə

n tolut, ged

ə

n talut. 

(tolut: dolut. 

varlıq

. bolluq. dövl

ə

t) (talut: dalut. 

yağma

. 

çalma) (g

ə

l

ə

n g

ə

tirir, ged

ən aparır)

. 

g

ə

l

ə

n

ə

 

bel bağlama gedə

n

ə

 yas saxlama, k

ə

ndiv

ə

 inan. 

g

ə

l

ə

n

ə

 

xoşluk, gedə

n

ə

 

uğur dilə

. 

g

ə

l

ə

n

ə

 inanma, ged

ə

ni danma. (

g

ə

l

ə

n

ə

 

inanır, gedəni danır)

. 

g

ə

l

ə

ni tut, getdi unut. 

g

ə

l

əni, düşəni düşün tut

. -

əşdəğər biri tapılmaz, tapılsada aldanar

. 

g

ə

l

ə

nl

ərin ayağları var olsun, köçə

nl

ərin uğruları kar

 olsun. 

(g

ə

lin köç

ə

nl

ə

rin 

b

ə

xl

əri uğurlu (kar) olsun)

. 

g

ə

l

ə

r alaram, ged

ə

r salaram. (

salaram: ötürr

ə

m). 

g

ə

lib küs

ən qonağ, gə

lm

əmiş küssün

. 

g

ə

limlidir gedimli, son ucudur ölümlü, qalan dünya, yalan dünya. 

627. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

g

əlin anası aş başı, ərin anası daş başı

. 

g

ə

lin aya

ğı, çoban dayağı yer elə

sin, gör bir s

ə

n

ə

 n

ə

 el

ə

sin. 

g

əlin dedin qız olmaz, güveyindən oğulluq, küldə

n t

ə

p

ə

 olunmaz. 

(güveyind

ə

n: kür

ə

k

ə

nind

ə

n). 

g

əlin dedin qız olmaz, güveyindən oğulluq, küldə

n t

ə

p

ə

 olunmaz. 

(güveyind

ə

n: kür

ə

k

ə

nind

ə

n). 

g

əlin doğsa ana çıxır, tam gecələr dana çıxır

. 

g

əlin eşikdə

, b

ə

b

ə

 

beşikdə

. (

g

ə

lini ev

ə

 g

ə

lm

ə

d

ən, uşağı beşikdə

yk

ən yoxlayıb, 

b

ə

sl

ə

m

ə

li). 

G

əlin ocağa gə

l

ə

r. (G

ə

lin köçdüyü evd

ə

 gördükl

ə

rind

ə

n öyr

ə

n

ə

r 

anlamındadır)

. 

g

ə

lin var g

ə

l

ə

r g

ə

tirir, g

ə

lin var ged

ə

r, itirir. 

g

ə

lin var g

ə

l

ə

r, g

ə

tir

ə

r, g

ə

lind

ə

 var ged

ə

r, itir

ə

r. 

g

əlin var qızdan, toyuq var qazdan başdır

. 

g

əlin var, külü aş yapar, gəlin var, unu daş yapar

. 

g

ə

lin

ə

 -

ə

r güldürs

ə, anası tikə

n. 

g

ə

lini evd

ə

 

sına, dağa oduna yolla

. 

(

g

ə

lini evd

ə

 

sınıyıb, dağa oduna 

yollamışlar

). 

g

əlinin betin kim açsa, o şol ısıq

. 

{g

əlinin üzün kim açarsa, o xoş görünür 

(cana yaxın olur)}

. 

628. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

g

əlinin yaxşı, oğlundan, oğlun yaxşı, gə

linind

ə

n gör. 

g

ə

linis

ə

 

qız olmaz, güveyisə

 

oğul yok

. 

g

ə

linis

ə

 

qızım yok, güveyisə

 

oğlum yok

. 

g

əlir bir gün olmasın sə

n, on

arırsın, bu gün ə

ks

ə

n. (

onarırsın

: 

doğulusun)

. 

g

ə

lir g

ə

lm

ə

z

ə

 inanma, 

ə

lind

əkin qaçırma

. 

g

ə

liri qoru, tük

ə

zi önl

ə, yığılan artsın, qızıla dartsın

. 

(tük

ə

zi: 

m

ə

sr

ə

fi. x

ə

rci) 

(önl

ə

: 

qabağın al)

. 

(yığılan

: tutunan. y

ə

dil

ə

n). (g

ə

liri saxla, 

x

ə

rcivi azalt, y

ə

d

ə

yi

n artsın, qızıl kimi dartılsın)

. 

g

ə

lirin azsa, ged

ərin sıx

. (

gird

əc azsa çıxacın qıs)

. (gir

ə

n baca dar is

ə, çıxan 

baca gendurmaz). 

g

ə

lirin bil

ə

m

ə

n, gedirin bil

ə

m

ə

z. (

bil

ə

m

ə

n: sayaman. hesablayamayan). 

(gedirin: x

ə

rcin). (g

ə

lirin sayanoq, gedirin bil

ə

noq). 

(

sayanoq: 

saymayan). (bil

ə

noq: bilm

ə

y

ə

n). 

g

ə

lirin sayanoq, gedirin bil

ə

noq. 

(sayanoq: saymayan). (bil

ə

noq: bilm

ə

y

ə

n). 

{g

ə

lirin bil

ə

m

ə

n, gedirin bil

ə

m

ə

z. (bil

ə

m

ə

n: sayaman. 

hesablayamayan). (gedirin: x

ə

rcin)}. 

g

əliş, gediş, baxış, duruş, gəpiş, gülüş, hə

r n

ə

 

varı gözə

l g

ə

li sevgid

ə

. 

g

əlişi sevindirər, gedişi acındırar sevgi

. 

g

əlişigözə

l yar olmaz, biçils

ə

 don, dar olmaz. 

(g

əlişigözə

l  : rasg

ə

l

ə

. 

h

ə

rg

ə

l

ə

). 

629. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

g

ə

lm

əmişə

 güv

ə

nm

ə, keçmişinə

 il

ə

nm

ə

. (il

ə

nm

ə

: öykünm

ə

. quss

ə

l

ə

nm

ə

). 

(

g

ə

lm

əmişə

 

öğünmə, keçinmişə

 

döğünmə

). 

g

ə

lm

əmişin dadı yox, köçə

nl

ərin yadı yox, qaçanları tut saxla

. 

g

ə

lm

ə

seydin s

ən, açılardımı dançağım mə

nim. (

dançağım

: s

ə

h

ə

rim

). 

g

ə

lm

ə

yini tosunma, g

ə

tirm

əyin düşünqıl

. 

(tosunmaq: xiyallanmaq. müt

ə

x

ə

yyil 

olmaq). (g

ə

lm

əyini sanğama, gə

tirm

əyin düşünqıl)

. 

(

sanğama

: 

xiyallanma). 

g

ə

lm

ə

yini tosunma, g

ə

tirm

əyin düşünqıl

. 

(tosunmaq: xiyallanmaq. müt

ə

x

ə

yyil 

olmaq). (g

ə

lm

əyini sanğama, gə

tirm

əyin düşünqıl)

. 

(

sanğama

: 

xiyallanma). 

g

ə

lm

ə

z 

ə

lind

ə

n kimin d

əğişqıla keçmişin

, 

çalış çaba çapın dəğiş indivi

. 

(d

əğişqıla

: d

əğişmiş ola)

. . 

g

ə

lmir uzun uz gec

ə, bildim açır tezliklə, qısa ömür keçə

c

ək, yaxcı yaman 

öt

ə

c

ə

k. 

sonun gördüm başında, ölüm doğdu olumda, 

oxunmamış üzündən, ayrı düşmə

z izind

ə

n. 

g

əlmişdik gəlin alaq, qaynanaya ilişdik

. 

g

ə

ls

ə

 

qalı qatıqlıq, artar deyu sə

rin 

qıl

.  

- g

ə

ls

ə

 bel

ə

 ç

ə

tinlik, keç

ə

r deyn

ə, dözüm qıl

. 

630. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

g

ə

ls

ə

 

qalı qatıqlıq, artar deyu sərin qıl

. 

(g

ə

ls

ə

 bel

ə

 ç

ə

tinlik, keç

ə

r deyn

ə

, 

dözüm qıl

. 

g

ə

ls

ə

 uma (

qonaq

) düşürqıl (

qarşıla

. istiqbal ed

), 

dinsin ondan arıqlıq 

(

arqınlıq

. yorqunluq

), 

arpa saman yağıtqıl, bulsun atı 

yarıqlıq 

(rahatlıq

. iltaf. 

asayiş

). 

g

ə

ls

ə

 

uma düşürqıl, dinsin onun aruqluğ

. (

qonaq g

ə

ls

ə

, yerl

əşdir onu, 

yorqunluğu gidə

rsin). 

g

əmi düşmüş boğuca, yox kimə

si sovuca 

(