Avtomobilning umumiy tuzilishi

25.9-chizma. Dvigatellardagi yuritma moslamalarining tarangligini rostlash:
а-ЗМЗ-24; й-ЗМЗ-53; d-ЗИЛ-130. У-generator; .2-o‘matish plankasi; 3-gayka; 4-aranglash roligi; 5-richag; 6-tirsakli val; 7-generator shkivi; ^-rostlash bolti;
9, /О, IICompressor, shamolparrak va suv nasosi, ml boshqarmasidagi gidnokuchaytiigich nasosining shkivlari; / 2-1 a rang lash kronshteym




gencratorni (1), o'rnatish plankasidagi (2) ariqchasimon teshik bo'ylab surib rostlanadi. Tasma to‘g‘ri rostlanganda, uning egilishi (salqiligi) uzun tarmoqning o‘rtasi 40 - 45 N kuch bilan bosilganda КамАЗ-740 dvigatellarida 15 22 mm ni va 3M3-24 dvigatelida 8-10 mm ni tashkil qilishi kerak.
3M3-53 dvigatelidagi suv nasosi va shamolparrak yuritmasi tasmasining (25.9-chizma, b) tarangligi, richag (5) dastasini surib taranglash roligi (4) yordamida rostlanadi. 30 40 N kuch ta’sirida
tasma salqiligi 10 - 15 mm bo'lishi lozim. Generator yuritmasining tasmasi esa o'rnatish plankasidagi ariqchasimon teshik bo‘ylab generatorni surish orqali taranglanadi.
З

25.10-chizma.ЯМЗ-236 dize lidagi suv nasos va kompressor yuritmasi tasmalarining tarang- ligini rostlash:

ИЛ-130 dvigatelida 3 ta tasmani to'g'ri taranglanishini kuzatib borish lozim (25.9-chizma, d). Rul boshqar- masidagi gidravlik kuchaytirgich nasosi yuritmasining tasmasi, nasosni taranglash kronshteynida (12) surib taranglanadi, generator yuritmasining tasmasi esa generatorni plankaga (2) mahkamlovchi gaykani bo‘shatib, so’ng generatorni surib taranglanadi.
Bu tasmalarning salqiligi 40 N kuch ta'sirida 8-14 mm. dan oshmasligi kerak. Kompressor yuritmasining tasmasi rostlash bolti (8) yordamida kompressorni kronshteyn tomon siljitib taranglanadi. Bu tasmaning 40 N kuch ostidagi salqiligi 5-8 mm bo'lishi lozim.
Я
a-kompressor yuritmasida; A-suv nasos
yuritmasida. Avintli qurilma; Z-shayba;
J-shkivning ajraluvclii yon qismi;
4 suv nasosi yuritmasining
tasmasi.

МЗ-236 dvigatelida kompressor yuritmasining tasmasini taranglash, vintli qurilma (25.10-chizma, a) vo- sitasida amalga oshiriladi. Suv nasosi yuritmasi (25.10-chizma, b) tasmasining (4) tarangligi esa, suv nasosi shkivining gupchagi bilan ajraluvchi yon qismi (3) orasiga qo‘yiladigan
7
I-uzoq vaqt [o'xlab tuigandagi moy sathiga mos
Iceluvchi bclgi.


25.1 l-chizma. Termostatni tekshirish chizmasi:


25.12-chizma.ЗИЛ-130 dvigateli karteridagi moy sathini tekshirish:

kronshteyn; 2 termomet^ J-indikator; 4-iermosiai; 5-suvli vanna; 6-elektr plitka.
po'lat shaybalar (2) miqdorini o‘zgartirib rostlanadi. Tasma tarmoqlari o'rtasiga 30 N kuch qo‘yilganda suv nasosi va generator yuritmasi tasmasining salqiligi 10 - 15mm dan, kompressor yuritmasidagi tasmaning (kalta tarmoqdagi) salqiligi, esa 8 mm dan ortib ketmasligi kerak.
Termostatlarni tekshirish uchun, klapanning ochilishidagi bosh- lang'ich harorat va klapanning yo‘li aniqlanadi. Masalan, КамАЗ-740 dvigatelining termostati quyidagi tartibda tekshiriladi (25.1 l-chizma):

1. 
   Termostat olinib, u quyqumlardan tozalanadi va elektr plitkaga (6) o‘rnatilgan suvli vannaga (5) tushiriladi.
   
2. 
   Suvni aralashtirib turgan holda qizdiriladi va uning holati, bo'linmasining qiymati 1°C dan katta bo‘lmagan simobli termometr yordamida nazorat qilib turiladi.
   
3. 
   Indikator (3) bilan klapan ochilishining boshlanishi tekshiriladi, ya’ni klapan 0,1 mm ga ochiladigan harorat (80±2)°C aniqlanadi. Qaynayotgan suvda klapan kamida 8,5 mm ga to‘liq ochiladi.
   

Moylash tizimining asosiy nosozliklari. Moyning ifloslanishi va sizib oqishi, tizimdagi bosimni ortib yoki pasayib ketishi - moylash tizi- midagi nosozliklar alomati bo‘lib hisoblanadi. Moy sathi yetarlicha
bo'lmaganda yoki u suyulib ketganda, moy oqishi paydo bo'lganda, moy nasosining detallari hamda tirsakli va taqsimlash vallari podship- niklari yeyilganda, rcduksion klapan ochiq holatda buzilib qolganda tizimdagi bosimning pasayib ketishi kuzatiladi. Bosimning ortib ketishi esa, qovushqoqligi tavsiya etilgandan katta bo'lgan moy ishlatilishi, reduksion klapan yopiq holatda buzilib qolishi, moy magistralini kirla- nib ketishi natijasida yuzaga keladi.