AŞIQ ƏLƏSGƏRİN “DÜNYADA” QOŞMASI
Ələsgərin sözünnən bilirəm. Ələsgər Göyçə mahalınnan duruf, sazı götürüf Qarabağ mahalına toya gəlirmiş. Gəlir, orda kətdər var. O kəndin birinə gələndə görür ki, bir dənə qız uşağıynan bir cavan oğlan bir-birrərini belə qucaxlıyıf, sel aparırmış, su çıxardıf qırağa. Həə, bıllara baxır, sazı köynəhdən çıxardır. Deyir:
Qafıl könül, bı nə yoldu tutufsan,
Sərf edirsən nə kamaldı dünyada?
Dövlətə qul oluf, gül tək aşma,
Çox sizin təki güllər soldu dünyada.
Küfürdən qəlbində bərkitmə barı,
Tof dəyər, dağıdar burcu-hasarı.
Sizin tək ağ, gözəl şahmarı,
Fələh kəməndinə saldı dünyada.
Fələh gülən çox nizamları
Zülümnən yandırıf sənin şamların.
Hayıf cavannarın gülən damların
Marmura57 qismət oldu dünyada.
Bir də deyir:
Guşumda sərqadı, sinəmdə dağdı,
Ağlını unutmaz necə ki sağdı.
Devlətdən qismətin beş həşin58 ağdı,
Çəhdiyin qovğadı, qaldı dünyada.
Axırda deyir:
Yığılar məxluqat, qurular mənşər,
Boyunlarda kəfən, əllərdə dəfdər.
Onda vay halına, yazıx Ələsgər,
Özün getdin, sözün qaldı dünyada.
AŞIQ ƏLƏSGƏR VƏ NARIN
Bir gün Aşıx Ələsgər Musa şəyirdiynən gəlir Qarabağa. Ermənisdan tərəfdən gəlir. Gəlir, Qarabağda çalır, oxuyur, pulun alır, gedir. Qayıdır gedirmişdər, Gədih deyirih, Ermənisdan tərəfdə axşama düşüllər. Baxıllar ki, bir işıx gəlir. Görüllər ki, kətdi. Deellər, kətdə qalax bu gejə. Savax günümüzü keçirəh, gedərih. Bunnar görüllər ki, bir danaçı, adı Nağıdı, dananı aparır. Bəyin də adı Qayım ağadı. Görüllər, dananı axşam buraxdı suya, danalar su işdi. Qayıdanda bu Aşıx Ələsgər dedi:
– Ay qardaşoğlu, adın nədi?
Dedi:
– Nağıdı.
Dedi:
– Bu gejə bizi qonax eliyərsən? O dağdan Göyçəyə aşajayıx, boran öldürməsin. Bizə hörmət eliyif beyjə saxlarsan?
Dedi:
– Saxlaram.
Deer:
– Məəm heş kəsim yoxdu, ata, anam, qardaş, bajım – heş kəsim yoxdu. Bir bu Qayım ağa var, Narın adda da həyat yoldaşı var. Elə bu malı-heyvanı da saxlıyıf, onun sayasına dolanırıx. Heş kəsim yoxdu. Sizə eyvanda, aynabənddə yer verərəm.
Deməli, bu Aşıx Ələsgərə, Musuya aynabənddə yer görsətdi, altlarına da bir keçə atdı (muxru deyərdilər). Dağlarda gəlif çadır qurardılar, ona alaçıx, çadır, muxru deerdilər. Ələsgər burda şəyirdiynən oturdu, Nağını gözdədi. Bu dəfə şəyirdi Musuya dedi ki, heş mənim adıma layıx deyil, bir saz çalajam.
Dedi ki, ay Ələsgər əmi, bizi bu gejə burdan qovdurmaginən, dağda borana düşərih. Zornan pənahlanmışıx.
Deer:
– Yox.
Aşıx Ələsgər sazın çıxardıf dınqıldadanda Qayım ağa taxdınnan sıçradı, qəlyanına od qoydu. Dedi:
– Ə, sən öl, burda aşıx var.
Deer, dedi:
– Ay Nağı, burda aşıx var?
Dedi:
– Bəy sağ olsun, əənən Göyçiyə gedirdilər, iki aşıxdı. Yazığım gəldi, eyvanda yer verdim.
Deer:
– Onnarı bura çaar.
Aşıx Ələsgəri çağırdı. Başdadı Aşıx Ələsgərnən şəyirdi Musa Nağının yanında söhbət eləməyə. Qonşular da bu sazın səsinə gəldi. Bu dəfə o bəy də Narına dedi ki, getginən aş bişir, pilov bişir. Getdi, aş bişirdi. Soora da aşığa dedi ki, bir söhbət eliyərsən. Onda da deer. Onu da deem ki, Nağıynan söhbətdə deer ki, bəy qoja kişidi, arvadnan-zadnan da yaşaya bilmir. Elə yalannan yoldaşını özünə ad eliyir burda. Yalannan. Danaçı Nağı deyir bunnarı ey. Bəy arvadını buyuranda Ələsgər sazı çıxardır, belə oxuyur:
Şəriyət oxuyuf, təriqət bilən,
Haxlıx eyləyirsən, hax dinə bax bax.
Qalmadı dünyada “mənəm” deyənlər,
Gəl Süleymanın taxdına bax-bax.
O oxuduğun Quran hardandı, hanı?
Hansı yola dəvət edir insanı?
Salıbsan zindana gözəl bir canı,
Sahibinə bax-bax, baxdına bax-bax!
Ələsgərin qəlbi gedib qaralar,
Şəfa bilmir qəlbindəki yaralar,
Qoca səfa sürər, gözəl saralar,
Yamanına bax-bax, bəxdinə bax-bax.
Bu dəfə Ələsgər sazda bir təcnis havası çalır. Onda deer ki:
Könül, sən ki düşdün eşqin bəhrinə,
Narın çalxan, narın silkin, narın üz.
Dos səni bağına mehman eyləsə,
Almasın dər, gülün iylə, narın üz.
Tihdirmişdin qəsr, eyvan, oda sən,
O nökərin, o sevdiyin, o da sən.
Qıya baxdın, məni saldın oda sən,
İnsaf eylə, gəl könlümün narın üz.
Aşıx olan sözün deməz tərsinə,
Tər yalan dünyada gedər tər sinə.
Tər siniyə qiymət olsun, tər sinə,
Qoy söykənsin narın üzə narın üz.
Aşıx olan sözün deyər qaymağa,
Yuyar qəssal59 qəddim, bükər Qayım ağa.
Ləzzət verər bal qatanda qaymağa,
Ollardan da şirin olar narın üz.
Tərlansan, ovlatma sarı, dur gedəh!
Bu sınıx könlümü sarı, dur gedəh!
Ələsgərəm, bizə sarı dur gedəh!
Bir dərdimi eyləmisən, Narın, yüz.
Aş gəlir ortalığa, deer:
Ay Musa, gəl tanı, qoca babanı,
Kəm ağlın nə kəsir bu toydan indi,
Razı olmayırdın sazı çalmağa
Döşə bozartmadan, piloydan indi.
Onda bu şeirrəri dəəndə Narın ağlıyır, özünü biruzə vermir, gülür. Yaş gözünnən bura düşür. Gülür ki, heş nə başa düşməsinnər. Onda üzün qıza tutuf deer ki:
O qəmli könlünü, müşgül halını,
Düşünən də yazıx, bilən də yazıx!
Ağlasan, ağlaram mən sənnən betər,
Dağladın sinəmi güləndə, yazıx.
Bir mərdi sevəydin, sirdaş olaydın,
Könlüm isdəyəndə peşkəş olaydın.
Kaş ki, quruyaydın, bir daş olaydın,
Bəzənif bu evə gələndə yazıx!
Ələsgər durarmı mətah salmasa,
İyid sarsılarmı bəxdi yatmasa.
İki könül bir-birini tutmasa,
Alan da yazıxdı, gələn də yazıx!
AŞIQ ƏLƏSGƏRİN QARDAŞI MƏHƏMMƏD
Bu Məhəmmədin bir inəyi varmış. Bir gün arvada deer:
– İnəyi aparıf satajam.
Aparır inəyi satır, verir bir saza, bir dəs də paltara. Arvad deer:
– Nooldu?
Deer:
– Bəs apardım verdim saza, paltara.
Onda arvad deer ki:
– Boşanaram.
Deyif:
– Boşanarsan, dünənnən boşan.
Arvad qayıdıf deyif ki:
A kişi, get maa paltar al, gəti,
Boşanaram, günü qara düşərsən.
Çəkərsən həsrətin mah camalımın,
Mənnən ötrü intizara düşərsən.
Məhəmməd deyir:
Arvad, mənnən qeyri səni kim saxlar?
Burdan gedif özgə hara düşərsən?
Çəkərsən həsrətin mah camalımın,
Mənnən ötrü intizara düşərsən.
Arvat deer:
Ağkilsə kəndində, Göyçə elində,
Mənnən göyçəh kimdi qızda, gəlində?
Yaxanı qoyaram yetim əlində.
Pis gün gəlif ahu-zara düşərsən.
Məhəmməd deer:
Aaz, sən gedərsən, gedif bir gözəlin alaram,
Qul oluban, qulluğunda qalaram.
Yəqin bil ki, səni gözdən salaram,
Filan kimi qapılara düşərsən.
Arvat deer:
A kişi, get paltarı tezdən al gəti,
Əfruzdan, tirmədən, şaldan al gəti,
Ucuz yollu ağdan, bezdən al gəti,
Qəfil gedər, bahalıya düşərsən.
Məhəmməd deer:
Aaz, Məhəmməd ərz eylər müxdəsər, gedəh.
İndi gün axşamdı, qoy savah gedəh.
Boyuna yaraşır o boznan, qədəh.
Qojalmısan, qarılara düşərsən.
ÇƏRKƏZ VƏ NƏCƏF
İki qardaş vardı, birinin Çərkəz, birinin adı Nəjəfidi. Bunnar şeyir yazan dəyildilər, amma bir-birinə düşəndə yazırdılar. Bu Çərkəz götürür bına yazır ki:
Evlilər eşitsin, subaylar bilsin,
Şikayətim var arvadın əlinnən.
Atalar da çəkir əsirrər boyu,
Bədnam atın, kür arvadın əlinnən.
Nəcəf cavabında yazır:
Əyə, evlilər eşitdi, subaylar bildi,
Təngə gəlmə bir arvadın əlinnən.
İkisin alannar bəs necə eylər?
İndi hesabla gəl bir arvadın əlinnən.
Qocalmışıx, ömür keşdi yarıdan,
Mən də sən günnüyəm arvad sarıdan.
Ver kağızın, alax duldan, qarıdan
Dünya bizə dar arvadın əlinnən?
Aliment verməyə pulum da yoxdu,
Bir yana getməyə yerim də yoxdu,
Əjəl yaxın gəlmir, ölüm də yoxdu
Üz döndərif gör, arvadın əlinnən.
Əşrəf, Çərkəz kəs,
Aşma bu sözünü, bir dəftəri yaz.
Ha çalıf, çabala, əldən qurtarmaz,
Çıxmaz caynaxları arvad əlinnən.
Nəcəf deyər, gəl qaraltma qanını,
Əzəldən batırdın ad-sanını.
Sağ-salamat qutararsan canını
Nəzir, niyaz ver arvadın əlinnən.
Bullar aşıx deyildilər, ama çalırdılar, saz bağlıyırdılar.
SƏMƏD VURĞUN VƏ AŞIQ ŞƏMŞİR
Səməd Vurğun Kəlbəcərə gəlir. Deellər, burda bir aşıx yoxdu, gətirəsiz çala? O vaxlar Şəmşirin yaxşı vaxdıymış. Gedillər Şəmşiri gətirillər. Ama demillər Səməd Vurğun gəlif. Gəlir, gələndə bunu göndərillər Turşsuyun üsdə. Görür, tanımır. Sazdarı aparıf, cavan oğlan köhlədi. Verdiyev Səfər deer ki, ay aşıx, bu, Səməd Vurğundu, onnan sən görüşə biləssən? Onda deer, sazı ver mana, saznan deyim. Orda götürüf yazır ki:
Elimin, günümün böyük şayiri,
Gətirif dağlara səfa, xoş gəlif.
Gözdərdih yolunu biz intizarla
Eyləyif əhdinə vəfa, xoş gəlif.
Minnətdarıx kamil söz usdadına
Şan-şöhrət yaraşır onun adına.
Bizim Kəlbəcəri salıf yadına
Çəhmişəm bu yolda səfa, xoş gəlif.
Alqışladıx mahal ilə, el ilə,
Qarşıladıx çiçəh ilə, gül ilə.
Saz ilə, söz ilə, şirin dil ilə
Şəmşir deyər, bu səfıya xoş gəlif.
Sora Aşıx Şəmşir onu götürüf getir Dəlidağa, Ceyran bulağa. Orda da belə şeyir var:
Aşıx Şəmşir, Dəlidağdan keçəndə,
Kəhlihli daşlardan xəbər al məni.
Ceyran bulağınnan qızdar içəndə
Saz tutuf, söz qoşuf, yada sal məni.
Hay vurub, qıy vurub, səs sal dağlara,
Gözəllər oylağı göy yaylaxlara.
Mənim də dərdimi de oylaxlara,
Oxladı sinəmnən bir maral məni.
SƏMƏD VURĞUN VƏ AZAFLI MİKAYIL
Azaflı Mikayıl, Səmət Vurğun bizə – İsdisuya gələn mamentində bir yaxşı şeyirrər deyiflər. Mən o sözdərin ikisin yadımda saxlamışam. Onu saa deyə bilərəm. Kəlbəcərdə çox böyüh yaylaxlar olardı. Bir gün Azaflı Mikayılnan Səməd Vurğun bizim Kəlbəcərə gəzməyə gələllər. Yaylağa belə baxanda gül-çiçəyə adam heyran qalır da isdər-isdəməz. Gələndə bıllar baxır ki, bir dənə tərəkəmə kadındı, bı saj asıf, çörəh pişirir, itdər də sajın yanında oturuflar. Bı qoyunun peyininnən də belə sajın altına eliyir, elə orda yağ kimi əriyir, bı da çörəyi sajın üsdə pişirir. Ta odun yox, bir şey yox. Orda ancağ eleydi, ancağ qoyunun peyiniynən çörəyi bişərdi (qoyunu böyüh arxaşa salardılar, süpürgeynən çalıf komalayardılar onu, sonra necə qaz yana, o formu yağda əriyirdi). Bı Səmət atır sözü. Deyir, çoban qonağı olejeyih? Deyir ki, hə. Deyir ki, ay ana, sən Allah, bı itə bı oxləyını vırıfsanmı heç? Səmədin yanındaca belə oxləyi vırır, ay it, dur, aralı get. Belə vırır, çörəyi çöndərir, nəysə, durur bırdan.
Bizdərdə ancax pendir olardı, yağ olardı. Belə şeylərdən dürməhliyif yeyərdilər, dürməh deyirdih. Çox şirin olurdu o. Bıllar gedir nəysə bir bılağın üsdünə, bırda oturuf yeyiv-içillər. Elə olur ku, ta bıllar çıxıf gedir. Çıxıf gedənnən sora bilmirəm qavaxcan Səməd ölür, yoxsa Azaflı ölür. 1956-da Səmət Vurğun ölür, ama Azaflını bilmirəm, onun nə vax öldüyün. Qalır biri, bı genə ikinci dəfə bı yenə qonax gəlir. Deyir ki, ə, bax mən bıra iki nəfər şayirnən qonax gəlmişdim, bı yerdə yedih-işdih, indi bırda heş kim yoxdu. Hə, bı çox fikirrəşir aşağı-yuxarı. Orda çox şeyirrər yazıv, ama onun iki kufleti mənim yadımdadı.
İsdisu kurortu, Ceyran bılağı,
Vurğunun sönməmiş bırda ocağı.
Çatantəh məclisə Vurğun sorağı,
Dedilər, gəlmişih görüşə, dağlar!
Azaflı Mikayıl çaldı, oxudu,
Vurğunnan danışdı, gözümüz doldu.
Dedilər, şair ölməyip, bəlkə yuxudu,
Bəs niyə çatmadı yüz yaşa, dağlar?
SÜCAƏT
Sücayət Nəzakət Məmmədovıya eşq elan elyir. Onun həsrətiynən yazır:
Yaman çətinimış, sənsiz yaşamax,
Könlüm gecə-gündüz ağlar, qayıt, gəl.
Sevəni bir gündə yüz yol öldürür,
Sənsiz ötən günlər, çağlar, qayıt, gəl.
Demə, keçən-keçif, olan-olufdu,
Vax gəlif, boşalan təzdən dolufdu.
Sən gedənnən saralıfdı, solufdu,
Gül aşmır bağçalar, bağlar, qayıt, gəl.
Həsrətin qəlbimin sarayın sökür,
Gözüm qan ağlıyır, qəlbim yaş tökür.
Sücayət vətəndə qəriblih çəkir,
Qürbətə düşmüşəm çağlar, qayıt, gəl.
Yəni bı, böyüh bir dastan kimidi. Yəni olmuş əhvalatdı da. Elə oluf ku, bıllar bir-birinnən küsülü halda Nəzakət Məmmədova dünyasını dəyişir. Bı bının gəlir, uje qəbrinin üsdünə. Yəni özüynən görüşə bilmir. Gəlir qəbrinin üsdünə, deer:
Dur, əzizim, barışmağa gəlmişəm,
Dözə bilmirəm, dözüm sənsiz qalıfdı.
Öz ocağım öz sinəmi isitmir,
Odum sənsiz, közüm sənsiz qalıfdı.
Bir anayam, ensiz dağa dönmüşəm,
Saralmışam, barsız bağa dönmüşəm.
Bir kimsəsiz, kür uşağa dönmüşəm,
Qan ağlıyır gözüm, sənsiz qalıfdı.
Sücayətəm, şam da mənəm, çırax da,
Sən getmisən, mən qalmışam soraxda.
Yazdıxlarım buza döndü vəraxda,
Şeyirim sənsiz, sözüm sənsiz qalıfdı.
Sücayətin ona aid şeyirrəri çoxdu.
SÜCAƏTİN HAZIRCAVABLIĞI
Şayir Sücayət də iki dəfə türmə çəkif. Yanı şairriyinnən əlavə, qabilyətdi adam oluf. Şayir Sücayətin özünün qəşəy kafesi vardı da. İndiki söznən deyəh, resdaranı, İstisu sanatoriyasında. Bir gün lotular da eşidif ki, bı orda qəşəh, ucuz yeməh-zad verir də. Deer, gedəy, orda bir dava salax. Nəsə, gəlillər, deəh ki, bir on nəfər də. Yeyif-içillər Sücayətin resdaranında. Sücayət də müdür kimi oturufdu. Duranda lotu köməhçisini göndərir ki, şotumuz nə qədər eliyir? Deyəh ki, iki yüz, üç yüz manatdıx şota, deer əlli maat. Şayir Sücayət deer, rəhmətdih. Deəndə deer, o nətəər olur? Deəndə uje bı Sücayətə çatıv axı, şayir adamdı. Deer ki, bala, bıra lotu-zad stalovası döyül, bıra fəhlə stalovasıdı. Deəndə başçı oyannan çağırır ki, nə deersə, pulun ver, söz bizimkidi. Durun bırdan çıxağ, gedəy.
DƏLİDAĞDA ELƏ GÖRDÜM SƏNƏMİ
Bizdə yenə bir dənə şayir olur. O da köhnənin sözüdü. Köhnənin deyəndə bizim bı min dokquz yüzə ayid olan söypətdərdi. Bı məllim təzə instutu qutarır. Bınnar genə gedir bizim bı Sarıyel yaylağına, həmən bı Ceyran bılağına60 yeyiv-işməyə. Bırda beş-altı yoldaş olullar. Biri deyir ki, sən yeməyi bişirehsən, biri deyir ki, sən kavavı bişirehsən, biri deyir, sən su gətirif çayımızı qoyehsən. Belə-belə, öz aralarında bölüşdülər. Ora da elə bir yaylaxdı ki, həmən bılağın üsdə bir neçə ovanın qızı-gəlini gəlif su götürüllər, hamı eyni bılaxdan. Belə götürən mamenti, elə olur ki, bı oğlanın püşgünə su gedif gətiməh düşür. Daa başdıyıllar bıllar heyvanı kəsillər, kimi kavavı pişirir, kimi qazan yeməyin bişirir. Yoldaşdar da baxır ki, bı yoldaş gəlmir axı. Hə, çox söz-söypətdən sora çağırıllar ki, Əyyuf, niyə gəlmirsən axı? Yeməyimiz pişdi, yeməh hazır, axı səni gözdürüh. Orda Əyyuf deyir ki:
Əziz qardaş, adım çıxdı yadımnan,
Ayə, Dəlidağda elə gördüm sənəmi.
Bir göz vırdım, yaman dəydi nişana,
Dedi, yeri-yeri, qocalmısan sən, əmi!
Orda qız deyir ki, maa gərəh dört dildə söz deyərsən. Elə olsun, həmi kürt dili işdənsin orda, həmi bizim dil işdənsin, həmi rus dili işdənsin, həmi də məsələn, bir ayrı bir dil işdənsin. Dört dildə maa söz desən, mən saa “hə” sözü deyərəm. Orda o sözdəri, elə yadımda qalmıyıf, onu Ayaz qəşəh əzbərriyif. (Onu gedəndə Ayazdan örgənəsən – mənə müraciətlə deyir – top.)
Ay qız, qəçi vürə61
Gaha gedəh bizim elə.
Tebe naşı Kəlbəcərə,
Mən aparsam gedərsən?
BAYATILAR
-
Mən aşığam, bu daşa,
Bu qayıya, bu daşa.
Allah, Məhəmməd, Əli
Yazılıfdı bu daşa.
-
Əzizinəm, yana-yana,
Şöhlə ver yana-yana.
Göz gözdən kamın aldı,
Dil qaldı yana-yana.
-
Bişirim, aşım, səni,
Töküm, qan-yaşım, səni.
Götürüm hara qaçım,
Bəlalı başım, səni?
-
Qızılgül oyum-oyum,
Oyum, qoynuma qoyum.
Allah, nə kətdən doydux,
nə dolandıx,
= Allah itirdim sevdələrimi,
Mən sizdən necə doyum?
-
O tayın od işığı,
Oldum Zilal aşığı.
Gedifdi, gələjəhdi,
Əvmizin yaraşığı.
-
Mən aşiq Qarğəmişə,
Od düşüv Qarğəmişə.
Yüz min loğman yığılsa,
Neynəsin bir fələh qarğamışa.
-
Bu dağlar Gəncəli dağlar,
Divi yoncalı dağlar.
Bir belə itiy itirən,
Bəyəm dincəliv ağlar?
-
Aşığam aşıxlara,
Zilfi dolaşıxlara.
İtirdim əzizdərimi, əlimə saz
allam,
Qoşullam aşıxlara.
-
Dağlar ölənə qaldı,
Gülün dərənə qaldı.
Gül əkdih, gül dərmədih,
Xeyri görənə qaldı.
-
O tay bu taya baxar,
Arasınnan Kür çayı axar.
İtirdih qardaş-bajımızı,
Neçə analar-bajılar,
İşıxlıya kor baxar.
-
Qızılgüləm, qalxaram,
Tər bənööşədən qorxaram.
Eşitsəm sərdərrərim (= itirdihlərim gəlir),
Xəsdə olsam, qalxaram.
-
Yeri, yeri, çisginim, yeri,
Dumanım, çisginim, yeri.
Yaxşı Soltannıda keçirdiyimiz günnərimiz getdi,
İndi yeri, pis günüm, yeri.
-
Fələyi dindireydim,
Dindirif, güldüreydim.
Bizə yazı yazan fələyin
= Bizə qələm çalanda
Qələmin sındıreydim.
-
Fələh, fələh, dad, fələh,
Hurrey, fələh, şad fələh.
Bizim bu cahılları qırdın, bizə köşkünnüh, qaşqınnıx qismət
elədin, bizə pişirdiyin plovdan
Bircə sən də dad, fələh.
-
Aşıx, yara yemişəm,
Halım yara, yemişəm.
Elə körpə balalarımız öldü,
Onda yara yemişəm.
-
Arxalığın aldırmışam,
Yaxalıx saldırmışam.
Elə ellərimiz dağıldı, evlərimizdən olduğ, qaşqın düşdüh,
adımıza qaşqın dedilər,
Onda ürəyimi aldırmışam.
-
Göynən uçan üş qardaş,
Xançalı gümüş, qardaş.
Xeyrim-şərim olanda, ay
qardaş, saçım sənə üzəngi,
Gəl qapımnan düş, qardaş.
-
Qardaş demə, qan olar,
Yel əsər, füğan olar.
Qardaşdar gələn yollara
Bacılar qurban olar.
-
Qardaş, qardaş, can qardaş,
Canım qardaş, can qardaş.
Ay qardaş, tez ölmə, bir az
yat, uyu,
Sən denən, ay bajı,
Mən deyim, can, qardaş.
Xoşuna gəlir, yoxsa yalannan belə eliyirsan? Eyy, hələ sən
ağlaşmada durasan gennən,
üzunu tutasan mana. Görərsan, xalan nə füğan eliyir.
Mən nələr deyərəm.
-
Qardaşdar, ay qardaşdar,
Yağış yağar, qar başdar.
Ölsə, ölsün bajılar, analar,
Heç ölməsin qardaşdar.
= Cinazam əyri gedər,
Yapışmasa qardaşdar!
-
Alçalar çiçəhlədi,
Çiçəyi göyçəhlədi.
Ay ata, ay ana, yatdığın yalan oldu,
Öldüyün gerçəhlədi.
= Bənööşə çiçəhləndi,
Yarpağı ləçəhləndi.
Yatdığı yalan oldu,
Ölümü gerçəhləndi.
= Səni sevmişdim,
Aralaşmax gerçəhlədi.
-
Getmə, boz atdı, getmə,
Yolun uzaxdı, getmə.
Atalar, analar öləndə balalar
deyir,
Gözümüz yaşı sizə duzaxdı,
getmə.
Camahat ölü yerinnən ölü yerinə deyir. Mən elə iş görəndə də oxuyaram, il on iki ay.
= Getmə, boz atdı, getmə,
Yolun uzaxdı, getmə.
Ay Soltannıda qalan qabırrar,
Ananızın, bajınızın, bala, göz
yaşı
Sizə duzaxdı, getmə.
20 yanvar şəhiddərinnən ötəri gəlib məni evdən aparmışdılar,
şaxsey vırmağa. Kasetə yaz
mışdılar hamsın nə ki vırmışdıx. Onda yas kimi keçirmişdi
lər. Kəntdərdə nə qədər heyvan
kəsildi, üçü, yası. Elə bil kiminsə əzizi, yanı qapısında ölüf da, həylə ehsan verdilər. (Şəhidlərə də ağı deməyi xahiş etdiyimizdə bunları dedi – top.).
-
O tayda mal mələdi, ana.
Mal nə yaman mələdi, ana.
O tayda mal mələsə, ana,
Bil ki, o mənəm sənsiz.
-
Yegana62 balasına deyir ki:
Mən aşığ, illər ayrısı, bala,
Bülbül güllər ayrısı, bala.
Bir dəqiqə gözümnən səni
qoymazdım, bir dəqiqə, bala, sözümnən dayanmazdım
İndi oldum illər ayrısı.
= Aşıq, illər ayrısı,
Bülbül güllər ayrısı.
Ay Soltannıda qoyub gəldi
yimiz qavırlar, bir günüüzə
dözməzdim
İndi oldum illər ayrısı.
-
Bağda üzüm ağacı,
Dəydi üzüm ağacı.
Bağa baltalı girdi,
Gənə kəsdi bizim ağacı.
-
Mənim özüm gedirəm
qırağnan,
Gül bişdim orağnan, bala.
On səkgiz yaşında, səkgiz aylığ hamiləli gəlin itirmişəm,
Hey axtarıram sorağnan, heç tapa bilmirəm63.
-
Aşığ, yara yemişəm,
Xalın yara, yemişəm.
Qoy bunu onnar da eşitsin, bala, Sevildən64 ötürü, Soltannıda qalan qavırrardan ötürü,
heykallardan ötürü, mənim
balam da orda qalıf, onnan
ötürü il uzunu, on iki ay
Aşığ, yara yemişəm, bala.
-
Adamın dədəsi də ölsün,
nənəsi də ölsün, bayısı da
ölsün, qardaşı da ölsün, yox,
yox, bir balasına dəyməsin
Allah-taala. Bala dağı çətindi. Onçun deyir:
Mən aşıx, bala dağı,
Bürüyüf lala dağı.
Sağalsa da hər yaralar,
Sağalmaz bala dağı.
-
Göynən gedən sonalar,
Bir-birini yan alar.
Qoy sənə qurvan olsun
Bala itirmiş analar.
-
Ay laylay, belə laylay,
İlləllah belə laylay.
Heç bəndələr çalmasın
Siz çaldınız belə laylay.
-
Maral meşəli yerdə,
Güllü, bənööşəli yerdə.
Vuran elə vurdu ki,
= Ot bitər bənööşəli yerdə.
Məni vuran elə vurdu,
Qaldım döşəli yerdə.
-
Girişim budu,
Gülüm, dərişim budu.
Ağla, öldür özünü, ay bacı,
Axır gedişin budu.
-
Bağa su düşdü neynim?
Bağdan su içdim neynim?
Aləmə pay paylandı
Mana bu düşdü neynim?
= Bağa su düşdü, neynim?
Bağ suyun işdi, neynim?
Ellərə pay paylandı, İlahi pərvərdigara,
Mana da bu düşdü, neyniyim?
= Bağa su düşdü, neynim?
Dostları ilə paylaş: |