Dəri qablar. Azərbaycanda heyvan dərisindən istifadə çox qədim tarixə malikdir. Səyyar
səciyyə daşıyan mütəhərrik maldarlıq məişəti şəraitində ağır və tez sınan saxsı qabların daşınması
sərfəli olmadığından dəri qablara üstünlük verilmişdir. Buna görə də bəsit xalq üsulu ilə aşılanmış
dəri məmulatı, xüsusilə maldar elatlar arasında geniş yayılmışdı.
Azərbaycan maldarları heyvan dərisindən müxtəlif növ ağartı qabları: eymə, tejən, tuluq, cılğı, dağarcıq, motal, çalxarvə s. hazırlayırdılar. Bunlardan əlavə, quyudan su çıxarmaq üçün mal
dərisindən «dol» düzəldilirdi
Xırda buynuzlu heyvanların dərisindən düzəldilən ağartı qabları və digər məişət vasitələri
ucuz və yüngül olduğuna görə uzun müddət istifadədən çıxmırdı.
Azərbaycanın maldarlıq təsərrüfatlarında yağ hasil etmək məqsədilə «çalxar» adlanan tuluq
nehrələrdən geniş istifadə etmişlər.
70
Ötən əsrlərdə tuluq nehrələr təkcə Azərbaycanda deyil, bütün
Zaqafqaziyada, İran, Türkiyə və başqa qonşu ölkələrdə də yayılmışdır.
71