Азярбайъан республикасы

4.4.3. Quyuların mərkəzdənqaçma, diafraqmalı, vintli
dalma 
elektrik nasosları ilə istismarı
4.4.3.1. Quyunun quyu ağzı bu Qaydaların 4.3.21
bəndinin tələblərinə uyğun avadanlıqla təchiz olunmalıdır.
Quyuağzı armaturda güc kabelinin keçid dəliyinin germetik
kipləşdiricisi olmalıdır.
4.4.3.2. Güc kabeli idarəetmə stansiyasından quyu
ağzına estakada üzrə çəkilməlidir. Kabelin xüsusi dayaqlar
üzərində çəkilməsinə icazə verilir.
4.4.3.3. Elektrik nasoslarının yerüstü elektrik avadanlıq-
larının quraşdırılmasını və sökülməsini, təmirini və
sazlanmasını, onlara baxışı elektrotexniki heyət yerinə
yetirməlidir.
4.4.3.4. Kabel diyircəyi qaldırıcı aqreqatın qülləsindən
zəncirlə və ya xüsusi kanat asqısından asılmalıdır.
4.4.3.5. Diyircəkdən keçirilmiş kabel, endirmə-qaldırma
əməliyyatlarında yükqaldırma mexanizmlərinin konstruksiya
elementlərinə və torpağa toxunmamalıdır.
4.4.3.6. Boruların burulub bərkidilməsi və burulub açıl-
ması zamanı kabeli işçi zonadan elə hesabla kənarlaşdırmaq
lazımdır ki, o, işçi heyətə mane olmasın.
4.4.3.7. Dalma avadanlığının quyuya endirilmə
(qaldırma) sürəti 0,25 m/san-dən artıq olmamalıdır. Maili
istiqamətli quyularda hər 10 m-ə 1,5
0
əyrilk düşərsə, endirmə
sürəti 0,1 m/san-dən artıq olmamalıdır.
4.4.3.8. Quyunun lüləsi, oraya elektrik nasosu ilk dəfə
endirildikdə, həmçinin nasosun ölçü növü dəyişdirildikdə,
dalma elektrik nasoslarının istismarı üzrə təlimatın tələblərinə
uyğun olaraq şablonla yoxlanılmalıdır.
310

---

4.4.4. Quyuların hidroporşenli və şırnaqlı nasoslarla
istismarı
4.4.4.1. Qurğunun texnoloji blok otağı aşağıdakılara
malik olmalıdır:
-1 saat ərzində otağın tam daxili həcmində səkkizdəfəlik
havadəyişməni təmin edən daimi məcburi ventilyasiyaya;
-bloklarda 5
0
C-dən aşağı olmayan temperatura, səs-
küyün səviyyəsinin 80dBA-dan və titrəmə səviyyəsinin 92dB-
dən artıq olmamasına ([98, 104]–ə əsasən).
4.4.4.2. Quyunun məhsulunu işçi maye kimi istifadə
etdikdə, qurğu, avtomatik yanğınsöndürmə avadanlığı ilə
təchiz olunmalıdır.
4.4.4.3. Texnoloji blok otağına daxil olmazdan əvvəl
aşağıdakılara əməl etmək lazımdır:
-otağın qazlaşmasını və ventilyasiya sisteminin
vəziyyətini yoxlamaq;
-işıqlandırmanı işə salmaq;
-yanğınsöndürmə sistemini avtomatik işəsalma
rejimindən əl ilə işəsalma rejiminə keçirmək.
4.4.4.4. Blokda yanğın baş verdikdə otağı tərk etmək,
bütün qapıları bağlamaq, giriş qapısının yanında yerləşən
düymə ilə avtomatik yanğınsöndürmə sistemini işə salmaq
lazımdır.
4.4.4.5. Pakerin endirilməsindən əvvəl istismar kolonu
şablonlanmalı, lazım gələrsə rayberlənməli, dibinə qədər
yuyulmalı və təzyiqə sınanmalıdır.
4.4.4.6. Hidroporşenli nasosun, kürəkciyin (skrebok) və
digər avadanlıqların çıxarılması qurğunun komplektində olan
xüsusi lubrikatorun tətbiqi ilə yerinə yetirilməlidir.
4.4.4.7. Mərkəzi siyirtmənin bağlı halında lubrikatorun
quraşdırılmasını və sökülməsini qüllədən istifadə etməklə, bu
311

---

növ işlərin aparılması təlimatlarına əməl edilməklə yerinə
yetirmək lazımdır.
4.4.4.8. Hər bir basqı xətti manometrlə və işçi mayenin
sərf tənzimləyicisi ilə təchiz edilməlidir.
4.4.4.9. Güc nasosları elektrokontakt və göstərici mano-
metrlərlə, həmçinin qoruyucu klapanlarla təchiz edilməlidir.
Güc nasosunun qoruyucu klapanının dirsəyi nasosun girişi ilə
birləşməlidir.
4.4.4.10. Avtomatika sisteminin və qoruyucu qurğuların
sazlığı istismar üzrə təlimatlarda müəyyənləşdirilmiş müddət-
lərdə yoxlanılmalıdır.
4.4.4.11. Güc nasosunun, işçi mayeni sorma, basqı və
buraxma xətlərində, qapayıcı qurğuların açıq halında,
avtomatika sistemlərinin sazlığının yoxlanmasından sonra güc
qurğusu işə buraxılır. Basqı sistemində təzyiq, yerüstü
avadanlıq normal iş rejiminə düşdükdən sonra yaradılmalıdır.
4.4.4.12. Güc nasosu dayandıqda, basqı boru kəmərində
təzyiq, atmosfer təzyiqinə qədər azaldılmalıdır.
4.4.4.13. Quyunun hasilat ölçmə sisteminin, güc nasosla-
rının işinin göstəricilərinin dispetçer məntəqəsinə çıxışı
olmalıdır.