Birinci kitab



Yüklə 3,22 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə37/39
tarix06.06.2020
ölçüsü3,22 Mb.
#31719
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   39
26160-ceyn-ostin-querur-v-q-r-z

dərəcədə açıq- aşkar ifşa etsin? İstənilən qadına bircə dəfə 

baxan kimi onun bütün nöqsanlarını görməsi kifayət edən 

mister  Darsini  seçməyi  fikirləşmək!  Ola  bilər,  o, 

ümumiyyətlə,  sənə  bir  dəfə  də  olsun  dönüb  baxmayıb. 

Möhtəşəmdir! 

Elizabet özünü qeyri-adi şəkildə şən göstərməklə cəhd 

etdi.  Ancaq  o,  sifətinə  yalnız  olduqca  gərgin  bir  gülüş 

ifadəsi  verməyə  nail  oldu.  Hələ  heç  vaxt  atası  ona  bu 

qədər xoşagəlməz şəkildə hazırcavablıq tətbiq etməmişdi. 

— 

Hə, necədir, bu səni yaxşıca güldürdü? 



— 

Hə, əlbəttə. Ancaq davamını oxuyun, lütfən. 

— “Dünən axşam mən belə bir nikahın mümkünlüyü 

barədə  zati  alilərinə  deyəndə  o,  dərhal  özünəməxsus 

təvazökarlığı  ilə  tamamilə  birbaşa  olaraq  bu  haqda  öz 

hisslərini  ifadə  etdi,  bildirdi  ki,  əmim  nəvəsinin  qeyri-

əlverişli  qohumluq  əlaqələrini  nəzərə  alaraq  o,  heç  bir 

vəchlə  bu  cür,  onun  sözlərinə  görə,  ləyaqətsiz  ittifaqa 

razılaşmaz. Mən bu barədə əmim nəvəsini bacardıqca tez 

məlumatlandırmağı borcum saydım ki, 

o  və  onun  pərəstişkarı  onları  nəyin  gözlədiyindən 

xəbərdar olsunlar və  lazımi xeyir-dua almayacaq  nikaha 

girməyə tələsməsinlər”. 

Bütün  bunlara  mister  Kollinz  əlavə  edir:  “Əmim 

nəvəsi  Lidiyanm  təəssüfə  layiq  hərəkətinin  uğurla  ört-

downloaded from KitabYurdu.org



482 

 

basdır edilməsini eşidəndə səmimi qəlbdən şad oldum və 



yalnız  ona  məyus  oluram  ki,  onların  toya  qədərki  birgə 

həyatı  haqda  məlumatlar  bu  qədər  geniş  yayıldı.  Fəqət 

rütbəmə  xas  olan  vəzifələrimə  etinasız  yanaşmaq  mənə 

yaraşmaz.  Bir  də  mən  nikahlanmalarından  dərhal  sonra 

Sizin gənc cütlüyü evinizdə qəbul etmənizə dair xəbərlə 

bağlı öz çaşqınlığımı ifadə etməyə bilmirəm. Əfsus ki, bu 

addım nöqsanın təşviq edilməsindən başqa bir şey deyil. 

Lonqbom  mənim  kilsəmin  icmasına  daxil  olsaydı,  mən 

buna  tam  qətiyyətlə  mane  olmaqdan  çəkinməzdim.  Siz, 

əlbəttə,  bir  xaçpərəst  olaraq,  onları  bağışlamalıydmız. 

Ancaq  onlar  ömürləri  boyu  bir  daha  sizin  gözünüzə 

görünməməli  idilər,  onların  adı  isə  heç  vaxt  Sizin 

qulağınızı narahat etməməli idi”. 

— Budur,  heç  demə,  o,  xaçpərəst  bağışlamasını  özü 

üçün belə təsəvvür edir! Məktubun qalan hissəsi onun əziz 

Şarlottasının işlərinə və onlar tərəfindən gözlənilən yeni 

dəfnə budağının peyda olmasına həsr olunub. Lakin Lizzi, 

nəyə görə səndə elə bir görkəm var ki, elə bil bütün bunlar 

sənə  zövq  vermədi.  Ümidvaram  ki,  sən  toxunulmaz 

xəstəyə  çevrilməyə  hazırlaşmırsan  və  hər  cür  axmaq 

çərənləməyə  görə  sifətinə  təhqir  olunmuş  adam  ifadəsi 

verməyəcəksən. Məgər biz yalnız qonşularımıza əyləncə 

üçün  bəhanə  vermək  və  öz  növbəmizdə  onlara  gülmək 

üçün yaşamınqmı? 

— Yox,  yox,  —  Elizabet  səsləndi,  —  məktub  məni 

çox güldürdü. Ancaq bu çox qəribədir! 

— Bəs  necə,  bütün  gözəllik  də  elə  bundan  ibarətdir. 

downloaded from KitabYurdu.org



483 

 

Əgər  onlar  kimsə  başqa  birini  seçsəydilər,  belə  maraqlı 



olmazdı. Ancaq onun sənə biganəliyi və sənin ona nifrətin 

bunu  heyrətamiz  mənasızlığa  çevirir!  Bilirsən  ki,  mən 

məktub yazmağı necə sevmirəm. Yenə də mən heç vəchlə 

Kollinzlə 

yazışmanı  kəsməyəcəyəm!  Mən  onun 

ismanşlarmı  oxuyanda  istər-istəməz,  hətta  Uikhemin 

qarşısında belə, hər nə qədər əziz 

kürəkənimin  həyasızlığını  və  ikiüzlülüyünü  yüksək 

qiymətləndirsəm  də,  Kollinzə  üstünlük  verirəm.  Yeri 

gəlmişkən,  Lizzi,  ledi Ketrin  bu xəbər münasibəti  ilə nə 

dedi?  Səni  öz  xeyir-  duasından  məhrum  etmək  üçün 

gəlməmişdi ki? 

Bu suala  cavab olaraq Elizabet  yalnız  güldü.  Mister 

Bennet bu sualı hər hansı bir məna güdərək verməmişdi 

deyə, bundan belə daha onu suallarla incitmədi. Hələ heç 

vaxt  Elizabet  keçirmədiyi  hissləri  bu  qədər  çətinliklə 

üzündə ifadə etməli olmamışdı. Ağlamaq istədiyi vaxtda 

ondan  gülməyi  tələb  edirdilər.  Atasının  mister  Darsinin 

ona qarşı saymazlığı barədə dediyi sözlər isə qızı xüsusilə 

yaralamışdı.  Elizabet  heç  cür  qərar  verə  bilmirdi:  onun 

kifayət qədər müşahidəçi olmamasına heyrətlənsin, yoxsa 

atasının  əslində  az  şey  gördüyünə  yox,  özünün  həddən 

artıq çox şey gördüyünə əndişələnsin. 

XVI 


FƏSİL 

Ledi  Ketrinin ziyarətindən sonra mister Binqli  dostunun 

Elizabetin  gözlədiyi  üzrxahlıq  dolu  məktubunun  yerinə 

Lonqborna  şəxsən  mister  Darsninin  özünü  gətirdi. 

Gənclər  erkən  gəldilər  və  missis  Bennet  mister  Darsiyə 

downloaded from KitabYurdu.org



484 

 

onun  xalasını  öz  evində  qəbul  etmək  şərəfinə  nail 



olduğunu  xəbər  verməyə  (onun  qızı  bunu  ürəyi  əsə-əsə 

gözləyirdi) macal tapmazdan öncə Ceynlə tezliklə ikilikdə 

qalmaq  üçün  təşnə  olan  mister  Binqli  hamıya  gəzintiyə 

çıxmağı təklif etdi. Bu təklif bəyənildi. Missis Bennetin 

gəzmək  vərdişi  yox  idi,  Meridə  isə  heç  vaxt  boş  zaman 

olmurdu,  ancaq  yerdə  qalan  beş  nəfər  elə  o  saat  evdən 

çıxdı.  Bu  arada  Binqli  və  Ceyn  onlan  ötüb  keçməyə 

həvəslə imkan verdilər. Onlar aram-aram,  getdikcə daha 

çox  geri  qaldılar.  Elizabet,  Kitti  və  Darsi  bir-birini 

bacardıqları kimi əyləndirməli idilər. Yeri gəlmişkən, hər 

üçü olduqca az danışırdı. Kitti dilini udmuşdu, ona görə 

ki, Darsinin qarşısında çəkinirdi, Elizabet 

cəsur  addım  atmağa  hazırlaşırmış  kimi  qətiyyətini 

toplayırdı, Darsi isə, ola bilər ki, eyni işlə məşğul idi. 

Onlar Lukas Loc istiqamətində gedirdilər. Kitti orada 

Mariya  ilə  görüşməyə  hazırlaşırdı.  Kitti  ilə  ayrılıq, 

Elizabetin fikrincə, ümumi narahatlıq üçün əsas olmadığı 

üçün onlar cəsarətlə ikilikdə getməkdə davam etdilər. Elə 

bir an yetişdi ki, Elizabet cürət göstərməli idi və özündə 

qətiyyət hiss edərək tələsik dedi: 

— Bilirsinizmi,  mister  Darsi,  mən  dəhşətli  dərəcədə 

xudbinəm.  Öz  ürəyimi  boşaltmaq  üçün  gözlənilmədən 

yükü  sizin  çiyininizə  atmaq  mənim  əlimdə  heç  nədir. 

Beləcə, mən artıq bəduğur bacıma görə çəkdiyiniz qeyri-

adi  qayğı  üçün  sizə  minnətdarlıq  bildirməkdən  özümü 

saxlamaq  gücündə  deyiləm.  Hərəkətiniz  barədə  xəbər 

tutduğum  ilk  gündən  bəri  bu  hissin  məni  necə 

downloaded from KitabYurdu.org



485 

 

həyəcanlandırdığını  sizə  demək  üçün  hey  ehtiyac  hiss 



edirəm. Sizin rolunuz barədə ailəm də bilsəydi, əlbəttə ki, 

mənə  təkcə  öz  adımdan  minnətdarlıq  etmək  lazım 

gəlməzdi. 

— Mənə  xoş  deyil,  doğrudan  da,  sizin  bu  barədə 

bilməyiniz  mənim  üçün  çox  xoşagəlməzdir,  —  Darsi 

özünü itirmiş halda 

dedi.  —  Bu  məlumatların  düzgün  şəkildə  təqdim 

olunmaması  sizi  əbəs  yerə  narahat  edə  bilərdi.  Güman 

etməzdim  ki,  missis  Qardiner  bu  qədər  az  etimada 

layiqdir. 

— Ah,  yox,  xalama  əsəbiləşməyiniz  qətiyyən  lazım 

deyil.  Bu  işdə  sizin  rolunuz  mənə  hər  şeydən  öncə 

Lidiyanın  yüngülməcazlığı  sayəsində  məlum  oldu. 

Əlbəttə,  bütün  təfərrüatı  öyrənməyincə,  sakit  yata 

bilmədim. Beləcə, yenə də icazə verin, üzərinizə bu qədər 

çox  qayğı  götürərək  və  qaçanların  axtarışında  o  qədər 

xoşagəlməz hallara qatlaşaraq göstərdiyiniz alicənablığa 

görə  bir  daha  sizə  tamamilə  ciddi  şəkildə  bütün  ailəmiz 

adından minnətdarlıq bildirim. 

— Sizin mənə mütləq təşəkkür etməyiniz lazımdırsa, 

— o, cavab verdi, — qoy bu yalnız sizdən gəlsin. Məni bu 

işə  qarışmağa  sövq  edən  səbəblərdən  birinin  sizi 

sevindirmək arzusu  olduğunu inkar edə  bilmərəm.  Sizin 

ailənin yerdə qalan üzvləri, onlara olan bütün hörmətimlə 

yanaşı, mənə heç nə borclu deyillər — mən yalnız sizin 

haqqınızda düşünürdüm. 

Elizabet nəsə deyə bilməyəcək qədər çox utandı. Uzun 

downloaded from KitabYurdu.org



486 

 

çəkməyən sükutdan sonra həmsöhbəti əlavə etdi: 



— Siz mənim ürəyimlə oynamaq üçün çox nəcibsiniz. 

Apreldə  danışdığımız  vaxtdan  bəri  mənə  münasibətiniz 

dəyişməyibsə,  dərhal  deyin.  Mənim  hisslərim  və  bütün 

düşüncəm dəyişməz qalır. Ancaq sizin bir kəlmə sözünüz 

kifayətdir ki, mən bir də bu haqda heç vaxt danışmayım. 

Onun vəziyyətinin naqolaylığım bütün qəlbi ilə dərk 

edən  Elizabet  özünü  cavab  verməyə  məcbur  etdi.  O,  o 

qədər bəlağətli  olmasa da, dərhal  ona bildirdi ki,  aradan 

keçən  müddətdə  ona  tamamilə  başqa  cür  baxmağa 

başlayıb  və  hazırda  onun  bugünkü  zəmanətini 

minnətdarlıq və sevinclə qəbul edir. 

Darsi  hələ  heç  vaxt  onu  indiki  kimi  çulğayan  belə 

xoşbəxtlik hissi yaşamamışdı. O bunu elə odlu-alovlu və 

dərin  hissiyyatlı  sözlərlə  ifadə  etməyə  çalışdı  ki,  bunlar 

yalnız  gerçək  ehtirasın  bürüdüyü  insanda  tapıla  bilərdi. 

Elizabet  onun  gözlərinə  baxmaq  qabiliyyətində  olsaydı, 

səmimi  heyranlıq  ifadəsinin  onlan  necə  boyadığım 

görərdi.  Ancaq  baxmağa  cürət  etməsə  də,  onu  dinləyə 

bilirdi. Darsi Elizabetin ondan ötrü necə mühüm olduğunu 

dediyi vaxt onun qıza bağlılığı getdikcə daha da dəyərli 

olurdu. 

Onlar 


hara 

getdiklərini 

özləri 

də 


bilmədən 

irəliləyirdilər. Diqqəti nəsə başqa bir şeyə cəmləmək üçün 

həddən  artıq  çox  şeyi  düşünmək,  hiss  etmək,  danışmaq 

lazım  idi.  Tezliklə  Elizabet  aşkarladı  ki,  çox  şeydə 

birbirini  anlamalan  üçün  ledi  Ketrinin  səyləri  onlara 

kömək  edib.  Xala,  doğrudan  da,  Londondan  keçərkən 

downloaded from KitabYurdu.org


487 

 

onunla  görüşüb  və  özünün  Lonqborna  səfəri,  səfərin 



səbəbi  və  Elizabetlə  söhbəti  barədə  ona  danışıb.  Ledi 

Ketrin  xüsusilə  vurğulayıb  ki,  miss  Bennetin  cavablan 

onun  həyasızlığını  və  korlanmış  olduğunu  sübut  edib. 

Əlbəttə, o, inanırmış ki, bu ona Lonqbornda ala bilmədiyi 

zəmanəti bacısı oğlundan almaqda kömək edəcək. Ancaq 

zati  aliləri  üçün  daha  pis  olub,  onun  hekayəti  əks-təsir 

göstərib. 

— 

Bu, məndə ona ümid yaratdı ki, — Darsi əlavə etdi, 



—  indiyə  qədər  bu  barədə  arzulamağa  belə  cürət 

etməmişdim.  Mən  sizin  dürüstlüyünüzü  bilir  və 

anlayırdım  ki,  siz  qəti  şəkildə  mənə  qarşı  olsanız,  bu 

barədə xalama düzünü də deyərdiniz. 

O qızarıb gülərək dedi: 

— 

Ah, bəli, siz mənim səmimiyyətimlə tanışsınız. 



Tamamən hesab edə bilərdiniz ki, mən buna qadirəm. Sizi 

üzünüzə  qarşı  söyüb-biabır  edəndən  sonra,  əlbəttə,  sizin 

haqqınızda öz rəyimi qohumlarınızdan kiməsə söyləmək 

mənim əlimdə çətin deyildi. 

— Məgər siz mənim haqqımda layiq olmadığım nəsə 

demişdiniz?  Sizin  mənim  haqqımdakı  rəyiniz  yanlış 

məlumatlara  əsaslansa  da  və  yalan  zəminlərdən 

qaynaqlansa da, həmin axşam mənim davranışım ən sərt 

mühakiməyə layiq idi. O, bağışlanmaz idi. Mən o barədə 

lərzəyə gəlmədən xatırlaya bilmirəm. 

— Gəlin,  həmin  axşam  kimin  günahının  çox  olması 

barədə  mübahisə  etməyək,  —  Elizabet  dedi.  —  Ciddi 

mühakimə  etsək,  bizim  hər  birimiz  özünü  qüsursuz 

downloaded from KitabYurdu.org



488 

 

aparmayıb.  Ümid  edirəm  ki,  o  zamandan  bəri  biz  hər 



ikimiz bir qədər nəzakət yığmışıq. 

— Mən özümü elə asan bağışlaya bilmirəm. O zaman 

nə  danışdığım,  davranışım,  ədalanm,  sözlərimə  dair 

yaddaşım bütün bu aylar ərzində mənə rahatlıq verməyib. 

Sizin haqlı qınağınızı heç zaman unutmaram. O zaman siz 

belə  demişdiniz:  “Əgər  siz  özünüzü  alicənab  insana 

yaraşan şəkildə aparsaydınız...”. Siz bilmirsiniz, təsəvvür 

edə bilməzsiniz, bu 

cümləylə mənə necə ağrı-acı verdiniz. Yalnız bir müddət 

keçəndən sonra mən, etiraf edim ki, sizin nə qədər haqlı 

olduğunuzu anladım. 

— Ancaq mənim hətta ağlıma da gəlmədi ki, bu sözlər 

sizə  belə  təsir  göstərə  bilər.  Qətiyyən  düşünmədim  ki, 

onlar sizə bərk toxunacaq. 

— Buna asanca inanıram. Siz axı gerçəkdən də hesab 

edirdiniz  ki,  mən  təbii  insan  duyğularından  məhrumam. 

Sizin üzünüzdə olan ifadəni heç vaxt unutmayacağam — 

o  zaman  ki,  siz  dediniz,  mən  sizi  qəbul  etmənizə 

yönəldəcək  evlilik  təklifi  etmək  üçün  heç  bir  üsul  tapa 

bilməzdim. 

— Xahiş  edirəm,  həmin  axşam  mənim  dediklərimi 

daha  artıq  təkrar  etməyəsiniz.  Bütün  bunlar  səhv  idi  və 

unudulmalıdır.  O  barədə  xatırlamaq  mənə  artıq  çoxdan 

xəcalət verir. 

Darsi öz məktubuna toxundu. 

— Maraqlıdır, — o soruşdu, — o sizi mənim barəmdə 

daha  yaxşı  düşünməyə  dərhalmı  vadar  etdi?  Onu 

downloaded from KitabYurdu.org



489 

 

oxuduğunuz zaman inandınızmı? 



Elizabet məktubun onda hansı təəssürat yaratdığından 

və qərəzinin necə tədricən çəkildiyindən danışdı. 

— Mən bilirdim ki, — Darsi dedi, — o sizi ağrıdacaq. 

Ancaq  bu,  zəruri  idi.  Ümidvaram  ki,  siz  onu  məhv 

etmisiniz? Bu saat siz o məktubun bəzi yerlərini, xüsusilə 

də  birinci  hissəsini  təkrarən  oxusaydınız,  mənim  üçün 

xoşagəlməz olardı. Ayrı-ayrı cümlələri xatırlayıram, buna 

görə mənə nifrət etmək olar. 

— Hesab  edirsinizsə  ki,  mənim  bağlılığımın 

möhkəmliyi üçün bu vacibdir, onu yandıraram. Ancaq o 

mənim duyğularıma təsir göstərə bilməz — onlar o qədər 

də dəyişkən deyillər. Hərçənd hər ikimiz bilirik ki, nədən 

onlar dəyişirlər. 

— Bu məktubu yazanda, — Darsi qeyd etdi, — mənə 

elə gəlirdi ki, soyuq və sakitəm. Ancaq indi bilirəm ki, o 

məktub yüksək ruhi gərginlik dəqiqələrində yazılıb. 

— Əvvəldə  məktub  doğrudan  da  kəskindir,  hərçənd 

sonradan  tamam  başqa  cür  olur.  Vidalaşma  frazası 

şəfqətin özüdür. Ancaq gəlin o barədə düşünməyək. Onu 

yazanın və oxuyanın hissləri o dərəcədə dəyişib ki, onunla 

bağlı xoşagəlməz hallar unudulmalıdır. Mənim sizi hələ 

tanış edəcəyim fəlsəfi 

prinsiplərdən  birində  deyilir:  “Nəyisə  yalnız  sənə  zövq 

verəcəyi halda xatırla”. 

—  Etiraf  edim  ki,  mən  belə  fəlsəfəni  o  qədər  də 

yüksək  dəyərləndirmirəm.  Xatirələrinizdə  özünüzü  heç 

nədə  qınamağınız  o  qədər  mümkün  deyil  ki,  sizin 

downloaded from KitabYurdu.org



490 

 

sakitliyiniz  fəlsəfi  fikir  üzərində  yox,  daha  möhkəm 



əsasda — təmiz vicdan üzərində dayanır. Məndə isə hər 

şey başqa cürdür. Mən beynimə gələn ağrılı xatirələri rədd 

etməli  deyiləm,  buna  cürət  etmirəm.  Ömrüm  boyu 

düşüncə  tərzimdə  olmasa  da,  hər  halda,  hərəkətlərimdə 

eqoist  olmuşam.  Mən  uşaq  olanda  mənə  yaxşı  və  pis 

şeylərə dair anlayışlar verirdilər, ancaq xasiyyətimi necə 

formalaşdırmağım lazım olduğunu göstərmirdilər. Mənə 

yaxşı  prinsiplər  təlqin  ediblər,  ancaq  onlara  qürurla  və 

təkəbbürlə 

riayət 


etməyə 

imkan 


veriblər. 

Öz 


bəxtsizliyimdən, mən yeganə oğul (uzun illər isə yeganə 

övlad)  olaraq,  həddən  artıq  səxavətli  valideynlər  (atam 

xüsusilə xeyirxah və həssas adam idi) tərəfindən ərköyün 

böyüdülmüşdüm.  Onlar  məndəki  xudbinliyə  rəvac 

verirdilər,  bəyənirdilər,  demək  olar,  məndə  eqoistlik  və 

amiranəlik, ailə çevrəmizdən kənarda olanlann hamısına 

etinasızlıq,  yerdə  qalan  dünyaya  ikrah,  başqa  adamların 

ağlını və xidmətlərini özümünkü ilə müqayisəyə heç cür 

qoymamağa  hazırlıq  tərbiyə  edirdilər.  Mən  səkkiz 

yaşımdan  iyirmi  səkkiz  yaşıma  qədər  beləydim.  Siz 

mənim  füsunkar,  əziz  dostum  Elizabet  olmasaydınız, 

indiyə  qədər  elə  də  qalardım!  Mən  nəylə  sizə  borclu 

deyiləm!  Siz  mənə  əvvəlcə,  düzü,  mənə  acı  görünən, 

ancaq  əslində  qeyri-adi  şəkildə  faydalı  olan  bir  dərs 

verdiniz. Siz mənə  ruhi itaət  öyrətdiniz. Mən sizə qəbul 

olunacağına  şübhə  etmədən  evlilik  təklif  etdim.  Siz  isə 

mənə göstərdiniz ki, mənim bütün üstünlüklərində yanaşı, 

sevgisi  gerçəkdən  də  əziz  tutulmalı  olan  qadının  məni 

downloaded from KitabYurdu.org


491 

 

sevməsinə layiq deyiləm. 



— Doğrudanmı  siz  o  zaman  hesab  edirdiniz  ki,  mən 

sizin təklifinizi qəbul edə bilərəm? 

— İş  də  elə  bundadır!  Siz  mənim  qürrəm  barədə  nə 

deyərsiniz?  Mənə  elə  gəlirdi  ki,  siz  məndən  eşq  etirafı 

gözləyirsiniz, buna çalışırsınız. 

— İnanın, bəlkə də arzuma rəğmən mənim davranışım 

nədəsə  düzgün  deyildi.  Mən  heç  də  sizi  aldatmaq 

istəmirdim.  Ancaq  şən  xasiyyətim  məni  heç  lazım 

olmayan yerə apara 

bilərdi.  Siz  həmin  axşamdan  sonra  mənə  necə  də  nifrət 

edə bilərdiniz! 

— Sizə  nifrət  etmək?  Ola  bilər,  mən  əvvəldə 

əsəbiləşmişdim də. Ancaq tezliklə qəzəbim ona layiq olan 

adamın üstünə yönəldi. 

— Mən  soruşmağa  güc-bəla  qərar  verirəm,  mənimlə 

Pemberlidə görüşəndə haqqımda nə düşündünüz? Mənim 

orada peyda olmağıma görə məni mühakimə etdiniz? 

— Nə danışırsınız, bir misqal da. Mən, sadəcə olaraq, 

olduqca heyrətləndim. 

— Siz  o  zaman  məndən  çox  heyrətlənə  bilməzdiniz. 

Vicdanım mənə söylədi ki, mən bu qədər nəzakətli rəftara 

heç  də  layiq  deyiləm  və  etiraf  edim  ki,  mənimlə  sırf 

əməlimə görə davranılacağını gözləyirdim. 

O  zaman  mən  isə  istədim  ki,  -  Darsi  cavab  verdi,  - 

bacardığım qədər bütün diqqətimi sizə yönəldim və sizi 

kinli  olmadığıma  əmin  edim.  Mən  bağışlanmağa  nail 

olmağa  ümid  edirdim,  özüm  haqqındakı  pis  qənaəti 

downloaded from KitabYurdu.org



492 

 

dağıtmağa  çalışırdım,  göstərmək  istəyirdim  ki,  sizin 



qınaqlarınız mənim xeyrimə 

olub.  Dəqiq  deyə  bilmərəm,  o  zaman  məndə  bəzi  başqa 

arzular da əmələ gəldi - düşünürəm ki, bu sizi görəndən 

yarım saat keçməmiş oldu. 

Darsi  Elizabetin  onun  bacısının  xoşuna  necə 

gəldiyindən  və  Corciananın  bu  tanışlığın  qəflətən 

kəsilməsindən  çox  məyus  olduğundan  danışdı.  Onun 

söhbəti buradan təbii olaraq bunun nəyə görə baş verdiyi 

məsələsinə  keçdi.  Elizabet  öyrəndi  ki,  Derbişirdən 

Lidiyanın  axtarışına  getmək  qərarı  onda  hələ 

mehmanxananı  tərk  etməzdən  yaranıb.  Onun  qayğılı  və 

məyus görkəmi həmin vaxt keçirdiyi daxili mübarizənin 

əsəri olub. 

Elizabet  bir  daha  ona  öz  minnətdarlığını  bildirdi, 

ancaq bu onların hər ikisi üçün həddən artıq ağrılı mövzu 

olduğuna görə tezliklə ikisi də susdu. 

Onlar  hiss  olunmadan  bir  neçə  mil  dolaşaraq,  saata 

baxdıqda birdənbirə anladılar ki, artıq evə qayıtmalıdırlar. 

Binqli  və  Ceynin  harada  daldalana  biləcəklərilə 

maraqlanaraq,  bu  gənc  cütlük  haqda  danışdılar.  Darsi 

onların  nişanlanmasmdan  şad  olduğunu,  dostunun  bu 

barədə ona dərhal xəbər verdiyini bildirdi. 

— 

Deyin,  siz  buna  təəccübləndiniz?  —  Elizabet 



soruşdu. 

— Azacıq  da  olsa,  yox.  Yola  düşməzdən  öncə  mən 

artıq başa düşmüşdüm ki, bu gün-sabah nişan baş tutacaq. 

— Başqa sözlə, siz ona razılıq vermişdiniz? Mən belə 

downloaded from KitabYurdu.org


493 

 

də güman edirdim. 



Darsi  bu  cür  nəticə  çıxarmağa  etirazını  bildirsə  də, 

Elizabet anladı ki, iş məhz bu cür olub. 

— 

Londona  getməyim  ərəfəsində,  —  Darsi  davam 



etdi, 

— mən ona, ehtimal ki, xeyli  əvvəl  etməli olduğum bir 

etirafı  etdim.  Mən  dedim  ki,  nə  qədər  qaba  və  əsassız 

şəkildə  onun  həyatına  müdaxilə  etmişəm.  O,  olduqca 

təəccübləndi, çünki bu, hətta onun ağlına belə gəlmirmiş. 

Mən  onu  da  dedim  ki,  sizin  bacınızın  onun  hisslərinə 

qarşılıq  verməyəcəyini  düşünərkən,  böyük  ehtimalla, 

səhv  etmişəm.  Bu  zaman  əmin  oldum  ki,  onun  Ceynə 

meyli yox olmayıb və ona görə də gələcək xoşbəxt ittifaq 

məndə şübhə doğurmadı. 

Onun  dostunun  davranışını  sərbəstcə  idarə  etməsi 

Elizabetdə gülüş doğurmaya bilmədi. 

— Siz Ceynin onu sevdiyini müşahidələriniz əsasında 

dediniz, yoxsa naharda məndən eşitdiyiniz sözlərə görə? 

— Elizabet soruşdu. 

— Mən  buna  öz  gözlərimlə  görərək  əmin  oldum. 

Lonqborna son  iki gəlişimiz zamanı Ceynə  göz qoyaraq 

artıq onun duyğulanna şübhə edə bilmədim. 

— 

Yaxşı,  sizin  sözləriniz  isə  onu  dərhal  inandırdı, 



eləmi? 

— Bəli.  Binqli  doğrudan  da  qeyri-adi  dərəcədə 

təvazökardır.  Özünə  inamsızlığı  ona  çox  mühüm 

məsələlərdə  mühakiməsinə  güvənməyə  imkan  vermir. 

Ancaq  onun  mənə  etibar  etməsi  sayəsində  hər  şey  öz 

downloaded from KitabYurdu.org



494 

 

yerində  oturdu.  Mən  əvvəlcə  onu  haqlı  olaraq  narahat 



edən bir halı ona açmalıydım. Mən özümə rəva görmədim 

ki,  bacınızın  üç  qış  ayını  Londonda  keçirdiyini,  bunu 

bildiyimi və bunu ona bilərəkdən demədiyimi gizləyərək 

saxlayım. O əsəbiləşdi. Ancaq onun qəzəbi, əminəm ki, 

bacınızın ona qarşı hisslərinə şübhəsi kəsilən kimi çəkildi. 

Bu saat o, artıq məni ürəkdən bağışlayıb. 

Elizabetin  dilinin  ucuna  Binqlinin  öz  böyük 

yoldaşının  məsləhətinə  baxmağa  hazır  olan  necə  bir 

əvəzedilməz dost 

olduğu  barədə  irad  gəldi.  Ancaq  Darsini  hələ  öz 

zarafatlarına  alışdırmağın  lazım  gəldiyini  xatırlayaraq 

özünü saxladı. Buna indidən girişmək hələ çox riskli idi. 


Yüklə 3,22 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   39




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin