dərəcədə açıq- aşkar ifşa etsin? İstənilən qadına bircə dəfə
baxan kimi onun bütün nöqsanlarını görməsi kifayət edən
mister Darsini seçməyi fikirləşmək! Ola bilər, o,
ümumiyyətlə, sənə bir dəfə də olsun dönüb baxmayıb.
Möhtəşəmdir!
Elizabet özünü qeyri-adi şəkildə şən göstərməklə cəhd
etdi. Ancaq o, sifətinə yalnız olduqca gərgin bir gülüş
ifadəsi verməyə nail oldu. Hələ heç vaxt atası ona bu
qədər xoşagəlməz şəkildə hazırcavablıq tətbiq etməmişdi.
—
Hə, necədir, bu səni yaxşıca güldürdü?
—
Hə, əlbəttə. Ancaq davamını oxuyun, lütfən.
— “Dünən axşam mən belə bir nikahın mümkünlüyü
barədə zati alilərinə deyəndə o, dərhal özünəməxsus
təvazökarlığı ilə tamamilə birbaşa olaraq bu haqda öz
hisslərini ifadə etdi, bildirdi ki, əmim nəvəsinin qeyri-
əlverişli qohumluq əlaqələrini nəzərə alaraq o, heç bir
vəchlə bu cür, onun sözlərinə görə, ləyaqətsiz ittifaqa
razılaşmaz. Mən bu barədə əmim nəvəsini bacardıqca tez
məlumatlandırmağı borcum saydım ki,
o və onun pərəstişkarı onları nəyin gözlədiyindən
xəbərdar olsunlar və lazımi xeyir-dua almayacaq nikaha
girməyə tələsməsinlər”.
Bütün bunlara mister Kollinz əlavə edir: “Əmim
nəvəsi Lidiyanm təəssüfə layiq hərəkətinin uğurla ört-
downloaded from KitabYurdu.org
482
basdır edilməsini eşidəndə səmimi qəlbdən şad oldum və
yalnız ona məyus oluram ki, onların toya qədərki birgə
həyatı haqda məlumatlar bu qədər geniş yayıldı. Fəqət
rütbəmə xas olan vəzifələrimə etinasız yanaşmaq mənə
yaraşmaz. Bir də mən nikahlanmalarından dərhal sonra
Sizin gənc cütlüyü evinizdə qəbul etmənizə dair xəbərlə
bağlı öz çaşqınlığımı ifadə etməyə bilmirəm. Əfsus ki, bu
addım nöqsanın təşviq edilməsindən başqa bir şey deyil.
Lonqbom mənim kilsəmin icmasına daxil olsaydı, mən
buna tam qətiyyətlə mane olmaqdan çəkinməzdim. Siz,
əlbəttə, bir xaçpərəst olaraq, onları bağışlamalıydmız.
Ancaq onlar ömürləri boyu bir daha sizin gözünüzə
görünməməli idilər, onların adı isə heç vaxt Sizin
qulağınızı narahat etməməli idi”.
— Budur, heç demə, o, xaçpərəst bağışlamasını özü
üçün belə təsəvvür edir! Məktubun qalan hissəsi onun əziz
Şarlottasının işlərinə və onlar tərəfindən gözlənilən yeni
dəfnə budağının peyda olmasına həsr olunub. Lakin Lizzi,
nəyə görə səndə elə bir görkəm var ki, elə bil bütün bunlar
sənə zövq vermədi. Ümidvaram ki, sən toxunulmaz
xəstəyə çevrilməyə hazırlaşmırsan və hər cür axmaq
çərənləməyə görə sifətinə təhqir olunmuş adam ifadəsi
verməyəcəksən. Məgər biz yalnız qonşularımıza əyləncə
üçün bəhanə vermək və öz növbəmizdə onlara gülmək
üçün yaşamınqmı?
— Yox, yox, — Elizabet səsləndi, — məktub məni
çox güldürdü. Ancaq bu çox qəribədir!
— Bəs necə, bütün gözəllik də elə bundan ibarətdir.
downloaded from KitabYurdu.org
483
Əgər onlar kimsə başqa birini seçsəydilər, belə maraqlı
olmazdı. Ancaq onun sənə biganəliyi və sənin ona nifrətin
bunu heyrətamiz mənasızlığa çevirir! Bilirsən ki, mən
məktub yazmağı necə sevmirəm. Yenə də mən heç vəchlə
Kollinzlə
yazışmanı kəsməyəcəyəm! Mən onun
ismanşlarmı oxuyanda istər-istəməz, hətta Uikhemin
qarşısında belə, hər nə qədər əziz
kürəkənimin həyasızlığını və ikiüzlülüyünü yüksək
qiymətləndirsəm də, Kollinzə üstünlük verirəm. Yeri
gəlmişkən, Lizzi, ledi Ketrin bu xəbər münasibəti ilə nə
dedi? Səni öz xeyir- duasından məhrum etmək üçün
gəlməmişdi ki?
Bu suala cavab olaraq Elizabet yalnız güldü. Mister
Bennet bu sualı hər hansı bir məna güdərək verməmişdi
deyə, bundan belə daha onu suallarla incitmədi. Hələ heç
vaxt Elizabet keçirmədiyi hissləri bu qədər çətinliklə
üzündə ifadə etməli olmamışdı. Ağlamaq istədiyi vaxtda
ondan gülməyi tələb edirdilər. Atasının mister Darsinin
ona qarşı saymazlığı barədə dediyi sözlər isə qızı xüsusilə
yaralamışdı. Elizabet heç cür qərar verə bilmirdi: onun
kifayət qədər müşahidəçi olmamasına heyrətlənsin, yoxsa
atasının əslində az şey gördüyünə yox, özünün həddən
artıq çox şey gördüyünə əndişələnsin.
XVI
FƏSİL
Ledi Ketrinin ziyarətindən sonra mister Binqli dostunun
Elizabetin gözlədiyi üzrxahlıq dolu məktubunun yerinə
Lonqborna şəxsən mister Darsninin özünü gətirdi.
Gənclər erkən gəldilər və missis Bennet mister Darsiyə
downloaded from KitabYurdu.org
484
onun xalasını öz evində qəbul etmək şərəfinə nail
olduğunu xəbər verməyə (onun qızı bunu ürəyi əsə-əsə
gözləyirdi) macal tapmazdan öncə Ceynlə tezliklə ikilikdə
qalmaq üçün təşnə olan mister Binqli hamıya gəzintiyə
çıxmağı təklif etdi. Bu təklif bəyənildi. Missis Bennetin
gəzmək vərdişi yox idi, Meridə isə heç vaxt boş zaman
olmurdu, ancaq yerdə qalan beş nəfər elə o saat evdən
çıxdı. Bu arada Binqli və Ceyn onlan ötüb keçməyə
həvəslə imkan verdilər. Onlar aram-aram, getdikcə daha
çox geri qaldılar. Elizabet, Kitti və Darsi bir-birini
bacardıqları kimi əyləndirməli idilər. Yeri gəlmişkən, hər
üçü olduqca az danışırdı. Kitti dilini udmuşdu, ona görə
ki, Darsinin qarşısında çəkinirdi, Elizabet
cəsur addım atmağa hazırlaşırmış kimi qətiyyətini
toplayırdı, Darsi isə, ola bilər ki, eyni işlə məşğul idi.
Onlar Lukas Loc istiqamətində gedirdilər. Kitti orada
Mariya ilə görüşməyə hazırlaşırdı. Kitti ilə ayrılıq,
Elizabetin fikrincə, ümumi narahatlıq üçün əsas olmadığı
üçün onlar cəsarətlə ikilikdə getməkdə davam etdilər. Elə
bir an yetişdi ki, Elizabet cürət göstərməli idi və özündə
qətiyyət hiss edərək tələsik dedi:
— Bilirsinizmi, mister Darsi, mən dəhşətli dərəcədə
xudbinəm. Öz ürəyimi boşaltmaq üçün gözlənilmədən
yükü sizin çiyininizə atmaq mənim əlimdə heç nədir.
Beləcə, mən artıq bəduğur bacıma görə çəkdiyiniz qeyri-
adi qayğı üçün sizə minnətdarlıq bildirməkdən özümü
saxlamaq gücündə deyiləm. Hərəkətiniz barədə xəbər
tutduğum ilk gündən bəri bu hissin məni necə
downloaded from KitabYurdu.org
485
həyəcanlandırdığını sizə demək üçün hey ehtiyac hiss
edirəm. Sizin rolunuz barədə ailəm də bilsəydi, əlbəttə ki,
mənə təkcə öz adımdan minnətdarlıq etmək lazım
gəlməzdi.
— Mənə xoş deyil, doğrudan da, sizin bu barədə
bilməyiniz mənim üçün çox xoşagəlməzdir, — Darsi
özünü itirmiş halda
dedi. — Bu məlumatların düzgün şəkildə təqdim
olunmaması sizi əbəs yerə narahat edə bilərdi. Güman
etməzdim ki, missis Qardiner bu qədər az etimada
layiqdir.
— Ah, yox, xalama əsəbiləşməyiniz qətiyyən lazım
deyil. Bu işdə sizin rolunuz mənə hər şeydən öncə
Lidiyanın yüngülməcazlığı sayəsində məlum oldu.
Əlbəttə, bütün təfərrüatı öyrənməyincə, sakit yata
bilmədim. Beləcə, yenə də icazə verin, üzərinizə bu qədər
çox qayğı götürərək və qaçanların axtarışında o qədər
xoşagəlməz hallara qatlaşaraq göstərdiyiniz alicənablığa
görə bir daha sizə tamamilə ciddi şəkildə bütün ailəmiz
adından minnətdarlıq bildirim.
— Sizin mənə mütləq təşəkkür etməyiniz lazımdırsa,
— o, cavab verdi, — qoy bu yalnız sizdən gəlsin. Məni bu
işə qarışmağa sövq edən səbəblərdən birinin sizi
sevindirmək arzusu olduğunu inkar edə bilmərəm. Sizin
ailənin yerdə qalan üzvləri, onlara olan bütün hörmətimlə
yanaşı, mənə heç nə borclu deyillər — mən yalnız sizin
haqqınızda düşünürdüm.
Elizabet nəsə deyə bilməyəcək qədər çox utandı. Uzun
downloaded from KitabYurdu.org
486
çəkməyən sükutdan sonra həmsöhbəti əlavə etdi:
— Siz mənim ürəyimlə oynamaq üçün çox nəcibsiniz.
Apreldə danışdığımız vaxtdan bəri mənə münasibətiniz
dəyişməyibsə, dərhal deyin. Mənim hisslərim və bütün
düşüncəm dəyişməz qalır. Ancaq sizin bir kəlmə sözünüz
kifayətdir ki, mən bir də bu haqda heç vaxt danışmayım.
Onun vəziyyətinin naqolaylığım bütün qəlbi ilə dərk
edən Elizabet özünü cavab verməyə məcbur etdi. O, o
qədər bəlağətli olmasa da, dərhal ona bildirdi ki, aradan
keçən müddətdə ona tamamilə başqa cür baxmağa
başlayıb və hazırda onun bugünkü zəmanətini
minnətdarlıq və sevinclə qəbul edir.
Darsi hələ heç vaxt onu indiki kimi çulğayan belə
xoşbəxtlik hissi yaşamamışdı. O bunu elə odlu-alovlu və
dərin hissiyyatlı sözlərlə ifadə etməyə çalışdı ki, bunlar
yalnız gerçək ehtirasın bürüdüyü insanda tapıla bilərdi.
Elizabet onun gözlərinə baxmaq qabiliyyətində olsaydı,
səmimi heyranlıq ifadəsinin onlan necə boyadığım
görərdi. Ancaq baxmağa cürət etməsə də, onu dinləyə
bilirdi. Darsi Elizabetin ondan ötrü necə mühüm olduğunu
dediyi vaxt onun qıza bağlılığı getdikcə daha da dəyərli
olurdu.
Onlar
hara
getdiklərini
özləri
də
bilmədən
irəliləyirdilər. Diqqəti nəsə başqa bir şeyə cəmləmək üçün
həddən artıq çox şeyi düşünmək, hiss etmək, danışmaq
lazım idi. Tezliklə Elizabet aşkarladı ki, çox şeydə
birbirini anlamalan üçün ledi Ketrinin səyləri onlara
kömək edib. Xala, doğrudan da, Londondan keçərkən
downloaded from KitabYurdu.org
487
onunla görüşüb və özünün Lonqborna səfəri, səfərin
səbəbi və Elizabetlə söhbəti barədə ona danışıb. Ledi
Ketrin xüsusilə vurğulayıb ki, miss Bennetin cavablan
onun həyasızlığını və korlanmış olduğunu sübut edib.
Əlbəttə, o, inanırmış ki, bu ona Lonqbornda ala bilmədiyi
zəmanəti bacısı oğlundan almaqda kömək edəcək. Ancaq
zati aliləri üçün daha pis olub, onun hekayəti əks-təsir
göstərib.
—
Bu, məndə ona ümid yaratdı ki, — Darsi əlavə etdi,
— indiyə qədər bu barədə arzulamağa belə cürət
etməmişdim. Mən sizin dürüstlüyünüzü bilir və
anlayırdım ki, siz qəti şəkildə mənə qarşı olsanız, bu
barədə xalama düzünü də deyərdiniz.
O qızarıb gülərək dedi:
—
Ah, bəli, siz mənim səmimiyyətimlə tanışsınız.
Tamamən hesab edə bilərdiniz ki, mən buna qadirəm. Sizi
üzünüzə qarşı söyüb-biabır edəndən sonra, əlbəttə, sizin
haqqınızda öz rəyimi qohumlarınızdan kiməsə söyləmək
mənim əlimdə çətin deyildi.
— Məgər siz mənim haqqımda layiq olmadığım nəsə
demişdiniz? Sizin mənim haqqımdakı rəyiniz yanlış
məlumatlara əsaslansa da və yalan zəminlərdən
qaynaqlansa da, həmin axşam mənim davranışım ən sərt
mühakiməyə layiq idi. O, bağışlanmaz idi. Mən o barədə
lərzəyə gəlmədən xatırlaya bilmirəm.
— Gəlin, həmin axşam kimin günahının çox olması
barədə mübahisə etməyək, — Elizabet dedi. — Ciddi
mühakimə etsək, bizim hər birimiz özünü qüsursuz
downloaded from KitabYurdu.org
488
aparmayıb. Ümid edirəm ki, o zamandan bəri biz hər
ikimiz bir qədər nəzakət yığmışıq.
— Mən özümü elə asan bağışlaya bilmirəm. O zaman
nə danışdığım, davranışım, ədalanm, sözlərimə dair
yaddaşım bütün bu aylar ərzində mənə rahatlıq verməyib.
Sizin haqlı qınağınızı heç zaman unutmaram. O zaman siz
belə demişdiniz: “Əgər siz özünüzü alicənab insana
yaraşan şəkildə aparsaydınız...”. Siz bilmirsiniz, təsəvvür
edə bilməzsiniz, bu
cümləylə mənə necə ağrı-acı verdiniz. Yalnız bir müddət
keçəndən sonra mən, etiraf edim ki, sizin nə qədər haqlı
olduğunuzu anladım.
— Ancaq mənim hətta ağlıma da gəlmədi ki, bu sözlər
sizə belə təsir göstərə bilər. Qətiyyən düşünmədim ki,
onlar sizə bərk toxunacaq.
— Buna asanca inanıram. Siz axı gerçəkdən də hesab
edirdiniz ki, mən təbii insan duyğularından məhrumam.
Sizin üzünüzdə olan ifadəni heç vaxt unutmayacağam —
o zaman ki, siz dediniz, mən sizi qəbul etmənizə
yönəldəcək evlilik təklifi etmək üçün heç bir üsul tapa
bilməzdim.
— Xahiş edirəm, həmin axşam mənim dediklərimi
daha artıq təkrar etməyəsiniz. Bütün bunlar səhv idi və
unudulmalıdır. O barədə xatırlamaq mənə artıq çoxdan
xəcalət verir.
Darsi öz məktubuna toxundu.
— Maraqlıdır, — o soruşdu, — o sizi mənim barəmdə
daha yaxşı düşünməyə dərhalmı vadar etdi? Onu
downloaded from KitabYurdu.org
489
oxuduğunuz zaman inandınızmı?
Elizabet məktubun onda hansı təəssürat yaratdığından
və qərəzinin necə tədricən çəkildiyindən danışdı.
— Mən bilirdim ki, — Darsi dedi, — o sizi ağrıdacaq.
Ancaq bu, zəruri idi. Ümidvaram ki, siz onu məhv
etmisiniz? Bu saat siz o məktubun bəzi yerlərini, xüsusilə
də birinci hissəsini təkrarən oxusaydınız, mənim üçün
xoşagəlməz olardı. Ayrı-ayrı cümlələri xatırlayıram, buna
görə mənə nifrət etmək olar.
— Hesab edirsinizsə ki, mənim bağlılığımın
möhkəmliyi üçün bu vacibdir, onu yandıraram. Ancaq o
mənim duyğularıma təsir göstərə bilməz — onlar o qədər
də dəyişkən deyillər. Hərçənd hər ikimiz bilirik ki, nədən
onlar dəyişirlər.
— Bu məktubu yazanda, — Darsi qeyd etdi, — mənə
elə gəlirdi ki, soyuq və sakitəm. Ancaq indi bilirəm ki, o
məktub yüksək ruhi gərginlik dəqiqələrində yazılıb.
— Əvvəldə məktub doğrudan da kəskindir, hərçənd
sonradan tamam başqa cür olur. Vidalaşma frazası
şəfqətin özüdür. Ancaq gəlin o barədə düşünməyək. Onu
yazanın və oxuyanın hissləri o dərəcədə dəyişib ki, onunla
bağlı xoşagəlməz hallar unudulmalıdır. Mənim sizi hələ
tanış edəcəyim fəlsəfi
prinsiplərdən birində deyilir: “Nəyisə yalnız sənə zövq
verəcəyi halda xatırla”.
— Etiraf edim ki, mən belə fəlsəfəni o qədər də
yüksək dəyərləndirmirəm. Xatirələrinizdə özünüzü heç
nədə qınamağınız o qədər mümkün deyil ki, sizin
downloaded from KitabYurdu.org
490
sakitliyiniz fəlsəfi fikir üzərində yox, daha möhkəm
əsasda — təmiz vicdan üzərində dayanır. Məndə isə hər
şey başqa cürdür. Mən beynimə gələn ağrılı xatirələri rədd
etməli deyiləm, buna cürət etmirəm. Ömrüm boyu
düşüncə tərzimdə olmasa da, hər halda, hərəkətlərimdə
eqoist olmuşam. Mən uşaq olanda mənə yaxşı və pis
şeylərə dair anlayışlar verirdilər, ancaq xasiyyətimi necə
formalaşdırmağım lazım olduğunu göstərmirdilər. Mənə
yaxşı prinsiplər təlqin ediblər, ancaq onlara qürurla və
təkəbbürlə
riayət
etməyə
imkan
veriblər.
Öz
bəxtsizliyimdən, mən yeganə oğul (uzun illər isə yeganə
övlad) olaraq, həddən artıq səxavətli valideynlər (atam
xüsusilə xeyirxah və həssas adam idi) tərəfindən ərköyün
böyüdülmüşdüm. Onlar məndəki xudbinliyə rəvac
verirdilər, bəyənirdilər, demək olar, məndə eqoistlik və
amiranəlik, ailə çevrəmizdən kənarda olanlann hamısına
etinasızlıq, yerdə qalan dünyaya ikrah, başqa adamların
ağlını və xidmətlərini özümünkü ilə müqayisəyə heç cür
qoymamağa hazırlıq tərbiyə edirdilər. Mən səkkiz
yaşımdan iyirmi səkkiz yaşıma qədər beləydim. Siz
mənim füsunkar, əziz dostum Elizabet olmasaydınız,
indiyə qədər elə də qalardım! Mən nəylə sizə borclu
deyiləm! Siz mənə əvvəlcə, düzü, mənə acı görünən,
ancaq əslində qeyri-adi şəkildə faydalı olan bir dərs
verdiniz. Siz mənə ruhi itaət öyrətdiniz. Mən sizə qəbul
olunacağına şübhə etmədən evlilik təklif etdim. Siz isə
mənə göstərdiniz ki, mənim bütün üstünlüklərində yanaşı,
sevgisi gerçəkdən də əziz tutulmalı olan qadının məni
downloaded from KitabYurdu.org
491
sevməsinə layiq deyiləm.
— Doğrudanmı siz o zaman hesab edirdiniz ki, mən
sizin təklifinizi qəbul edə bilərəm?
— İş də elə bundadır! Siz mənim qürrəm barədə nə
deyərsiniz? Mənə elə gəlirdi ki, siz məndən eşq etirafı
gözləyirsiniz, buna çalışırsınız.
— İnanın, bəlkə də arzuma rəğmən mənim davranışım
nədəsə düzgün deyildi. Mən heç də sizi aldatmaq
istəmirdim. Ancaq şən xasiyyətim məni heç lazım
olmayan yerə apara
bilərdi. Siz həmin axşamdan sonra mənə necə də nifrət
edə bilərdiniz!
— Sizə nifrət etmək? Ola bilər, mən əvvəldə
əsəbiləşmişdim də. Ancaq tezliklə qəzəbim ona layiq olan
adamın üstünə yönəldi.
— Mən soruşmağa güc-bəla qərar verirəm, mənimlə
Pemberlidə görüşəndə haqqımda nə düşündünüz? Mənim
orada peyda olmağıma görə məni mühakimə etdiniz?
— Nə danışırsınız, bir misqal da. Mən, sadəcə olaraq,
olduqca heyrətləndim.
— Siz o zaman məndən çox heyrətlənə bilməzdiniz.
Vicdanım mənə söylədi ki, mən bu qədər nəzakətli rəftara
heç də layiq deyiləm və etiraf edim ki, mənimlə sırf
əməlimə görə davranılacağını gözləyirdim.
O zaman mən isə istədim ki, - Darsi cavab verdi, -
bacardığım qədər bütün diqqətimi sizə yönəldim və sizi
kinli olmadığıma əmin edim. Mən bağışlanmağa nail
olmağa ümid edirdim, özüm haqqındakı pis qənaəti
downloaded from KitabYurdu.org
492
dağıtmağa çalışırdım, göstərmək istəyirdim ki, sizin
qınaqlarınız mənim xeyrimə
olub. Dəqiq deyə bilmərəm, o zaman məndə bəzi başqa
arzular da əmələ gəldi - düşünürəm ki, bu sizi görəndən
yarım saat keçməmiş oldu.
Darsi Elizabetin onun bacısının xoşuna necə
gəldiyindən və Corciananın bu tanışlığın qəflətən
kəsilməsindən çox məyus olduğundan danışdı. Onun
söhbəti buradan təbii olaraq bunun nəyə görə baş verdiyi
məsələsinə keçdi. Elizabet öyrəndi ki, Derbişirdən
Lidiyanın axtarışına getmək qərarı onda hələ
mehmanxananı tərk etməzdən yaranıb. Onun qayğılı və
məyus görkəmi həmin vaxt keçirdiyi daxili mübarizənin
əsəri olub.
Elizabet bir daha ona öz minnətdarlığını bildirdi,
ancaq bu onların hər ikisi üçün həddən artıq ağrılı mövzu
olduğuna görə tezliklə ikisi də susdu.
Onlar hiss olunmadan bir neçə mil dolaşaraq, saata
baxdıqda birdənbirə anladılar ki, artıq evə qayıtmalıdırlar.
Binqli və Ceynin harada daldalana biləcəklərilə
maraqlanaraq, bu gənc cütlük haqda danışdılar. Darsi
onların nişanlanmasmdan şad olduğunu, dostunun bu
barədə ona dərhal xəbər verdiyini bildirdi.
—
Deyin, siz buna təəccübləndiniz? — Elizabet
soruşdu.
— Azacıq da olsa, yox. Yola düşməzdən öncə mən
artıq başa düşmüşdüm ki, bu gün-sabah nişan baş tutacaq.
— Başqa sözlə, siz ona razılıq vermişdiniz? Mən belə
downloaded from KitabYurdu.org
493
də güman edirdim.
Darsi bu cür nəticə çıxarmağa etirazını bildirsə də,
Elizabet anladı ki, iş məhz bu cür olub.
—
Londona getməyim ərəfəsində, — Darsi davam
etdi,
— mən ona, ehtimal ki, xeyli əvvəl etməli olduğum bir
etirafı etdim. Mən dedim ki, nə qədər qaba və əsassız
şəkildə onun həyatına müdaxilə etmişəm. O, olduqca
təəccübləndi, çünki bu, hətta onun ağlına belə gəlmirmiş.
Mən onu da dedim ki, sizin bacınızın onun hisslərinə
qarşılıq verməyəcəyini düşünərkən, böyük ehtimalla,
səhv etmişəm. Bu zaman əmin oldum ki, onun Ceynə
meyli yox olmayıb və ona görə də gələcək xoşbəxt ittifaq
məndə şübhə doğurmadı.
Onun dostunun davranışını sərbəstcə idarə etməsi
Elizabetdə gülüş doğurmaya bilmədi.
— Siz Ceynin onu sevdiyini müşahidələriniz əsasında
dediniz, yoxsa naharda məndən eşitdiyiniz sözlərə görə?
— Elizabet soruşdu.
— Mən buna öz gözlərimlə görərək əmin oldum.
Lonqborna son iki gəlişimiz zamanı Ceynə göz qoyaraq
artıq onun duyğulanna şübhə edə bilmədim.
—
Yaxşı, sizin sözləriniz isə onu dərhal inandırdı,
eləmi?
— Bəli. Binqli doğrudan da qeyri-adi dərəcədə
təvazökardır. Özünə inamsızlığı ona çox mühüm
məsələlərdə mühakiməsinə güvənməyə imkan vermir.
Ancaq onun mənə etibar etməsi sayəsində hər şey öz
downloaded from KitabYurdu.org
494
yerində oturdu. Mən əvvəlcə onu haqlı olaraq narahat
edən bir halı ona açmalıydım. Mən özümə rəva görmədim
ki, bacınızın üç qış ayını Londonda keçirdiyini, bunu
bildiyimi və bunu ona bilərəkdən demədiyimi gizləyərək
saxlayım. O əsəbiləşdi. Ancaq onun qəzəbi, əminəm ki,
bacınızın ona qarşı hisslərinə şübhəsi kəsilən kimi çəkildi.
Bu saat o, artıq məni ürəkdən bağışlayıb.
Elizabetin dilinin ucuna Binqlinin öz böyük
yoldaşının məsləhətinə baxmağa hazır olan necə bir
əvəzedilməz dost
olduğu barədə irad gəldi. Ancaq Darsini hələ öz
zarafatlarına alışdırmağın lazım gəldiyini xatırlayaraq
özünü saxladı. Buna indidən girişmək hələ çox riskli idi. Dostları ilə paylaş: |