Book · January 022 citations reads 484 author

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO‘YXATI: 
1. Беликов В. И., Крысин Л. П. Социолингвистика. – М, 2001.
 
2. Лабов У. О механизме языковых изменений // Новое в лингвистике. 
Вып. 7. Социолингвистика. – М., 1975.
3. Танака Акио. Буммацу, ку:мацу-но хё:гэн то гохо: (Выражение и 
форма конца предложения) // Нихонго-нихон-бунка (Японский язык и 
японская культура). – № 6. Осака, 1977.
4.
 
Швейцер А.Д., Никольский Л.Б. Введение в социолингвистику. –
М.: Высшая школа, 1978. 
 
5. Labov W. The social stratification of English in New York City. – 
Washington, 1966.
6.
 
http://en.wikipedia.org/wiki/Received_Pronunciation
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

47 
 
SOTSIOLINGVISTIKADA LINGVISTIK TUSHUNCHALAR. TIL 
ME’YORI. NUTQIY MULOQOT 
 
Reja: 
1. Sotsiolingvistikada lingvistik tushunchalar. 
2. Til me’yori. 
3. Nutqiy muloqot. 
4. Nutqiy muomala. 
5. Nutq akti. 
Tayanch so‘z va iboralar: 
me’yor, til me’yori, adabiy til, so‘zlovchi, 
tinglovchi. 
Dunyo tillarining, ma’lum ma’noda, o‘ziga xosligini yorituvchi, muayyan 
tilning boshqa tillardan farqli jihatlarini ko‘rsatuvchi tadqiqotlar yaratilgan. 
Mazkur tadqiqotlarning bosh masalasi til va jamiyat munosabati talqinidir. 
Tilning jamiyat bilan bog‘liq tomonlarini o‘rganish tilning o‘ziga xos ichki 
qurilishi, imkoniyatlarini yoritishda ahamiyatlidir. 
Kishilik jamiyati taraqqiyoti davomida aloqa-munosabat vositasi bo‘lgan 
tilning jamiyatga bo‘lgan nisbatini turlicha izohlashgan. Har xil fikrlar, turli 
nazariyalar vujudga kelgan. Ba’zi guruhlar tilni tirik organizm sifatida 
tushunishgan. Ba’zilari o‘zgarmas voqelik sifatida qarashgan. Bunday qarashlarni 
tahliliy ravishda o‘rganib, quyidagicha umumlashtirish mumkin: 
Til tabiiy-biologik hodisa emas. Tilning mavjud bo‘lishi va uning taraqqiyoti 
tabiat qonunlariga bog‘liq emas. Til kishilarning tabiatiga, irqiga, nasliga 
aloqador emas. 
Jamiyat bo‘lib uyushgan kishilargina aloqa-munosabat vositasi bo‘lgan tilga 
ega. Til kishilik jamiyatining asrlar davomidagi tarixiy-ijtimoiy tajribasi asosida 
yuzaga kelgan ijtimoiy hodisadir. Til va jamiyat taraqqiyoti uzviy bog‘liqdir. 
Jamiyatda ro‘y beradigan har qanday voqelik, ma’lum ma’noda tilda o‘z ifodasini 
topadi. Tilning ijtimoiy tabiati uning jamiyatda mavjud bo‘lishi hamda jamiyat 
manfaatlariga xizmat qilishida namoyon bo‘ladi. 
Sotsiolingvistika tilning ijtimoiy tabiatini tahlil qiluvchi asosiy soha 
hisoblanadi. Sotsiolingvistika tilning ijtimoiy tabiatini yoritishda