Dərs vəSAİTİ Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirinin

Yoxlama sualları və tapşırıqlar 
 
1.
 
Müasir iqtisadi gerçəkliyin xüsusiyyətlərini izah 
edin. 
2.
 
Problemin KİV-də  işıqlandırılmasında yeni 
tendensiyaları izləyin. 
3.
 
Planetar iqtisadi inteqrasiya məsələlərinin 
işıqlandırılmasında paradiqma və sinerji amillərini 
əsaslandırın. 
4.
 
Qlobal iqtisadi problemlərin həlli ilə  əlaqədar 
təbliğatçılıq işinin forma və metodlarını sadalayın. 
 
 
 
 

---

131 
 
132 
 

---

133 
 
 
134 
 

---

135 
 
 
136 
 
 

---

137 
 
IV MÖVZU 
 
Jurnalistika və müasir dövrün qlobal 
ərzaq problemi 
 
 
BMT-nin  İctimai  İnformasiya Departamentinin 
dünya KİV-inin haqsız olaraq kifayət qədər diqqət 
yetirmədiyi mövzular barədə çap etdirdiyi siyahıda qlobal 
ərzaq təhlükəsizliyi bir sıra digər qlobal problemləri (iqlim 
dəyişikliyi, zorakılığa və  cəzasızlığa qarşı mübarizə, 
narkoticarət, yerini dəyişmiş əhalinin vəziyyəti, silah alveri, 
insan alveri və s.) qabaqlayaraq, birinci yerdə göstərilmiş-
dir. Ekspertlərin fikrinə görə, hazırkı “qlobal təhlükələrin” 
bəziləri məhz medianın yaratdığı vahimələrdən ibarətdir. 
Lokal konfliktlərə  və s. qlobal problemlərə olan maraq və 
ya laqeydlik isə siyasi konyunktura ilə izah olunur.  
BMT Mətbuat Xidmətinin bəyanatında göstərildiyi 
kimi, bu siyahı KİV-in diqqətini “aktual, lakin həm mövcud 
problemlərlə, həm də dünya ictimaiyyətinin o qədər də 
nəzərə çarpmayan nailiyyətləri ilə bağlı olan və az 
işıqlandırılan mövzulara” cəlb etmək üçün tərtib edilmişdir.  
Ümumiyyətlə, işıqlandırılmaq üçün KİV-ə hansısa 
mövzunun qeyri-könüllü qəbul etdirilməsi özü-özlüyündə 
yeni ideya deyildir. Media nəzəriyyəçiləri və praktikləri 
hesab edirlər ki, “hər bir KİV özünün auditoriyasına 
malikdir. Əgər BMT-nin mövzusu auditoriyanın marağı ilə 
üst-üstə düşürsə, o zaman redaksiya marketinq 
göstəricilərinə əsaslanaraq, materialı öz şərhləri ilə çap edir, 
ya da özü müvafiq tədqiqat işi aparır. İctimai təşkilatların və 
yaxud da hər hansı bir marağa lobbiçilik edənlərin necə 
istəmələrindən asılı olmayaraq, onlar informasiya sahəsində 
özlərinin vəzifələrini yalnız KİV-in iqtisadi qanunlarından 
138 
 
çıxış edərək yerinə yetirə bilərlər.”
65
  
Bir sıra ekspertlər isə belə hesab edirlər ki, BMT-nin 
qeyd etdiyi problemlərin bəzilərinə diqqət yetirməyə dəyər. 
Xüsusilə də artıq qlobal problemə çevrilmiş ərzaq təminatı 
problemi həqiqətən də gələcəkdə daha aktual xarakter kəsb 
edəcəkdir. Belə olan halda, KİV-in fəaliyyəti necə 
olmalıdır? Onun qarşısında hansı vəzifələr durur? 
Bu suallara cavab tapmaq üçün ilk növbədə qlobal 
ərzaq probleminin mahiyyəti, onun tarixin müəyyən 
mərhələlərində özünü necə büruzə verməsi, yaranma 
səbəbləri, əsas hüdudları, təbiət resursları, onlardan istifadə 
və həlli yollarının müəyyən edilməsi, dünya ictimaiyyətinin 
bu problemin həllinə  cəlb olunması  və s. məsələlər ciddi 
şəkildə, elmi və praktik əsaslara söykənilərək 
araşdırılmalıdır.  Əlbəttə, bütün bu araşdırmalar hər  şeydən 
əvvəl qlobal problemin həllində medianın səmərəli 
iştirakının təmin edilməsi aspektində  həyata keçirilməlidir. 
Bu mövzunu işıqlandıran jurnalist problemin tarixi, 
mahiyyəti və müasir vəziyyəti barədə  ən azı ekspert 
səviyyəsində bilik və  məlumata malik olmalıdır. 
Aqrojurnalist nələri bilməlidir?