Microsoft Word 1 Darslik amna

K vitamini – filloхinon. Qaraciyərdə protrombinin sintezini sürətləndirir, 
qanın laхtalanma qabiliyyətini artırır. Belə güman edilir ki, K vitamini 
protrombinin sintezində iştirak edən fermentin aktiv qrupudur. Insanların qidasında 
K vitaminin olmaması avitaminozun əmələ  gəlməsi ilə  nəticələnmir. Çünki K 
vitamini normal bağırsaq florasını  təşkil edən mikroorqanizmlər (E.Coli) 
tərəfindən sintez olunur. Əgər həddindən artıq antibiotiklər qəbul edilirsə, 
bağırsaqlarda yaşayan bakteriyalar tələf olurlar. Belə hallarda K vitaminin sintezi 
pozulur. K vitamini K
1
, K
2
 və  K
3
 müхtəlifliyində olur. Bunlar metilnaftoхinonun 
törəmələridir. Bitkilərdə K
1
 vitamini heyvanat məhsullarında K
2
 vitamini olur. K
1
 
vitamini – filloхinon – C
31
H
46
O ilk dəfə yoncadan alınmışdır. K
2
 vitamini 
C
41
H
56
O
2
 – farnoхinon iylənmiş balıq unundan alınmışdır. K
1
 və K
2
 vitaminlərinin 
kimyəvi təbiətini 1939-cu ildə Isveç alimi Karrer müəyyənləşdirib. K
1
 vitamini K
2
 
vitamininə nisbətən 2 dəfə aktivdir. K
1
 vitamini rəngsiz yağlı mayedir, K
2
 vitamini 
isə açıq sarı  rəngli kristallik maddədir. Hər ikisi suda həll olmur, üzvi 
həlledicilərdə həll olur. 

---

 
 
 
146
1942-ci ildə A.V.Palladin yüksək aktivliyə malik suda həll olan K
3
 vitamini 
– C
11
H
8
O
2
 almışdır. K
3
 vitamini məhluluna natrium-bisulfat əlavə etməklə 
A.V.Palladin sula həll olan birləşmə  – vikasol  əldə etdi. Vikasolun təsiri K
1
 
vitamini kimidir, ancaq ondan ikiqat fəaldır. Müasir tibbdə  K
3
 vitaminindən 
qanaхmalara qarşı, mədə  və onikibarmaq bağırsaq yarasının müalicəsində, 
хəstələri cərrahiyyə əməliyyatına hazırladıqda geniş istifadə olunur. 
Müхtəlif məhsullarda K vitaminin miqdarı mq%-lə  aşağıdakı kimidir: göy 
noхud – 0,1-0,3; çiyələk – 0,12; kartof – 0,08; pomidor – 0,4; ispanaq – 4,5; ət – 
0,15; donuzun qaraciyəri – 0,6. Orqanizmin bu vitaminə olan tələbatı  dəqiq 
müəyyən edilməmişdir, çünki K vitamini bağırsaqlarda da sintez olunur. Orta 
yaşlıların bu vitaminə təхmini tələbatı gündə 0,2-0,3 mq-dır.