Dərslik rəHBƏRLİk azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin 24 saylı

Əsas (əsas və vacib) kriteriyalar:
1. Dəri örtüyünün qaşınması
2. Səpgilərin tipik morfologiyası və lokalizasiyası; uşaqlıq dövründə - üz dərisi, 
ətrafların açıcı hissələri, bədənin zədələnməsi; böyüklərdə - ətrafların bükücü hisələrində
lixenifikasiya.
3. Anamnezdə atopiya yaxud atopiyaya irsi meylliyin olması.
4. İlin yaz və payız-qış aylarında kəskinləşmə ilə muşahidə olunan xroniki residiv-
li gedişatı.
Atopik dermatitin – (cədv.18.1) İkincili əlamətləri (əlavə yaxud köməkçi kriteriya-
lar).
Əsasən atopik dermatit diaqnozu kifayət qədər düzgün görüntüyə malikdir, buna bax-
mayaraq atopik şəxslərdə sərhədli və bəzi başqa dəri hallar olur ki, ona görə də yuxarı-
da göstərilən diaqnostik kriteriyalara əsaslanmaq kifayətdir. Diaqnozun qoyulması üçün 
ən azı 3 əsas və 3 əlavə əlamətlərin olmağı vacibdir.
Cədvəl 18.1 Atopik dermatitin əlavə əlamətləri.
Klınık əlamətlər
• 
Kseroderma yaxud ixtioz
• 
Follikulyar keratoz
• 
Xeylit 
• 
Göz qapaqlarının tündləşməsi
• 
Əl və ayaqların qeyri spesifik dermatiti
• 
Keratokonus 
• 
Ön subkapsulyar katarakt
İmmunoloji əlamətlər
• 
Qan zərdabında ümumi İgE-nin səviyəsinin yüksəlməsi
• Qida keçirməməzliyi
• Dəri infeksiyalarına meyillik
Patofizioloji əlamətlər 
• Ağ dermoqrafizm
• Üzün rənginin solması yaxud eriteması
• Lipid əridicilərin və yunun keçirməməzliyi
• Tərləyən zaman qaşınma
1993-cü ildə atopik dermatit üzrə Avropa ope-
rativ qrupu (European Task Force on Atopik Der-
matitis) bu xəstəliyin ağirlığı üzrə bal üsulu hazır-
layıb; indeks SKORAD (The Skorad İndex). 
Atopik dermatitdə diaqnostika birinci növbə-
də müxtəlif allergenlərə olan səbəbli əlaqəsinə 
yönəldilir, hansılar ki dərinin iltihabınin inkişafın-
da aparıcı rol oynayır. Allergik anamnezdə dəri 
zədələmələrinin tarixi, ailə allerqoloji anamnezi, 
atopik respirator əlamətlər, yanaşı gedən dəri 
Şək. 18.2. Atopik dermatitdə səpgilə-
rin üzdə tipik lokalizasiyası

---

259
xəstəlikləri, anamnezdə risk faktorunun olduğunu (hamiləliyin və doğuşun gedişatı, 
südvermə xarakteri, körpə dövründə infeksiyanin olması, uşaq yaşlarında antibakterial 
preparatların qəbulu, yanaşı gedən xəstəliklər və fokal infeksiyalar, dərman preparatla-
rın keçirməməzliyi) vacib rol oynayır. Allerqoloji müayinə dəri sınaqlarınin qoyulma-
sı( kəskinləşmə olmayan zaman və antihistamin terapiyası aparılmadıqda) və təxribat 
testlərini nəzərə alır. Dermatozun torpid residivli gedişatı zamanı və dəri örtüyünün 
yayılmış zədələnməsində ÇAST (çoxmiqdarda allerqosorbent testi) və ya RAST (radi-
oallergosorbent test)-in köməyi ilə qeyri-infeksion allergenlərə qarşı spesifik İg E və İg 
C4 - antcisimlərin təyini, eləcə də müxtəlif paraklinik və xüsusi instrumental tədqiqat-
lar aparılir (cədvəl 18.2).