Dilmurod quronov a d a b iy o t s h u n o s L ik k a k ir ish oliy va o ‘rta maxsus ta'lim vazirligi


drama («drama» atamasi ham adabiy tur ma’nosida, ham o'sha turning



Yüklə 37,25 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə160/182
tarix05.12.2023
ölçüsü37,25 Kb.
#173845
1   ...   156   157   158   159   160   161   162   163   ...   182
Dilmurod quronov a d a b iy o t s h u n o s L ik k a k ir ish ol

drama («drama» atamasi ham adabiy tur ma’nosida, ham o'sha turning
bir janri ma’nosida qo‘llaniladi) ko'rsatiladi. Dramatik asarlarni
janrlarga ajratishda ulaming asosiy estetik belgilariga tayaniladi.
Tragediyaning asosiy estetik belgisi — tragiklik, komediyaning asosiy
estetik belgisi — komiklik, dramaning asosiy estetik belgisi dramatiklik
sanaladi. Aytish kerakki, adabiyotshunoslikka oid ishlarda biz «asosiy
estetik belgi» deb atagan narsa ko‘proq pafos deb yurtiladi. Pafos
deganda, tasvirlanayotgan xarakterlarni milliy va umuminsoniy
ahamiyatini e’tiborda tutgan holda g‘oyaviy-hissiy idrok etish hamda
baholash natijasi o'laroq yuzaga kelgan, asarning butun to'qimasiga
singdirib yuborilgan ruh tushuniladi. Bu jihatdan qaralsa, tragediya
tragik pafos bilan, komediya satirik yoki yumoristik pafos bilan, drama
dramatik pafos bilan yo'g'rilgan bo‘ladi. Pafos atamasini qo‘llashdagi
ma’no turlichaligini e’tiborga olib, biz «asosiy estetik belgi»
tushunchasini qo'llashni ma’qul ko'ramiz.
Tragediya (gr.- «echki qo'shig'i») qadimdayoq shakllangan
dramatik janr bo'lib, genetik jihatdan u ma’bud Dionisning o'limi va
qayta tirilishi munosabati bilan ijro etilgan marosim qo'shiqlari asosida
yuzaga kelgan. Tragediyaning janr xususiyatlari tragik konflikt, tragik
holat va tragik qahramon tushunchalari bilan belgilanadi. Tragik konflikt
deganda mohiyatan yechimi yo'q, mavjud sharoitda hal qilib
bo'lmaydigan ziddiyat tushuniladiki, u har vaqt qahramon ongida
kechadi. Qadimgi tragediyalarda konflikt shaxs va taqdiri azal o'rtasida
(mas., «Shoh Edip») kechgan bo'lsa, keyinroq bu konflikt


tomonlarining ikkinchisi o‘zgardi: taqdiri azal o‘mini endi shaxsdan

Yüklə 37,25 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   156   157   158   159   160   161   162   163   ...   182




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin