Əbu Əli Həsən ibn Əli Xacə

Rəvayət. Ənbiya
143
ə.s. tarixində belə yazılmıĢdır: "Ġzzət və cəlal sahibi 
allah möcüzələr, kəramət və fəzilətlər sahibi olan Musa ə.s.- Firona qənim 
göndərdi. 
Fironun süfrəsində hər gün dörd yüz qoyun, dörd yüz inək, iki yüz dəvə 
və buna müvafiq olaraq müxtəlif xuraĢ, çərəz, Ģirniyyat və baĢqa Ģeyləri olardı. 
Misirin bütün əhalisi və qoĢunu onun süfrəsindən xörək yeyərdi. O dörd 
yüz il allahlıq iddiası edirdi. HəmiĢə də belə süfrə açırdı. 
Musa ə.s. dua edib dedi: ―Ġlahi, Fironu məhv et!" 
Allah Musanın duasını qəbul etdi və dedi: "Onu suda batıracağam, bütün 
dövlətim, arvadlarım, qoĢunlarım sənə və sənin ümmətlərinə bağıĢlayacağam". 

---

101 
Bir neçə il bu vədədən keçdi, Firon yenə də allahlıq iddiası ilə haman cah-
calalla gün keçirirdi. 
Musa ə.s. tələsirdi, istəyirdi allah-taala nə qədər mümkünsə Fironu tez 
məhv etsin, artıq səbri qalmamıĢdı, qırx gün oruc tutdu. Sina
144
dağına gedib 
yalvarmağa və dua etməyə baĢladı, münacat vaxtı allah-taalaya dedi: "Ġlahi, Fironu 
məhv etməyə söz verdin, o isə küfr və iddiasını heç azaltmır, bəs nə vaxt məhv 
edəcəksən?!" 
Allah-taaladan nida gəldi ki: "Ya Musa, sənə lazımdır ki, nə qədər 
mümkünsə onu tez məhv edim, hər gün min bəndəyə lazımdır ki, onu saxlayım, 
çünki onun nemətini yeyir, onun sayəsində güzəran keçirirlər...And olsun mənim 
izzətimə, nə qədər ki, o xalqa çörək verir, dövlətini əsirgəmir, onu məhv 
etməyəcəyəm". 
Musa dedi: "Bəs onun vədinin müddəti nə vaxt qurtaracaq?". 
Cavab gəldi: "O, çörək verməyi azaltdıqda, bil ki, onun əcəli çatmıĢdır". 
ĠĢ elə gətirdi ki, bir gün Firon Hamana
145
dedi: "Bu Musa bəni Ġsraili 
baĢına toplayıb bizə əziyyət verir, bilmirəm onunla bizim iĢimizin axırı nə 
olacaqdır. Xəzinəni dolu saxlamaq lazımdır ki, heç vaxt baĢqasına ehtiyacım 
olmasın. Hər gün payların yarısını kəsib xəzinəyə qoymaq lazımdır ki, ehtiyat 
yığılsın". 
Elə də etdilər, hər iki-üç gündən bir payları azaltdılar. Musa ə.s. bildi ki, 
haqq-taalanın verdiyi vədin vaxtı yaxınlaĢır, çünki mal toplamaq çox zaman 
bədbəxtlik və fəlakətə səbəb olar. 
Tarix yazanlar belə qeyd edirlər ki, Firon qərq olan günü onun mətbəxində 
cəmi iki qoyun kəsilmiĢdi. 
Allah-taala Ġbrahim ə.s. çörək verən, qonaqsevən olduğu üçün onu 
tərifləmiĢdir, Hatəmi Taini səxavəti və qonaqpərvərliyi xatirinə cəhənnəm odundan 
azad etmiĢdir. Dünya durduqca onun alicənablığından danıĢılacaqdır; namaz üstə 
üzüyünü dilənçiyə vermiĢ əmirəlmöminin Əli (allah kəramətini ondan əksiltməsin), 
çox acların qarnını doydurmuĢ və onları razı salmıĢdır; qiyamətə qədər onun da 
Ģücaəti və comərdliyindən söhbət ediləcəkdir. Dünyada səxavət, xeyirxahlıq və 
süfrəsi açıqlıqdan yaxĢı iĢ ola bilməz. Çörək vermək bütün insanlığın və bütün 
alicənablığın əsasıdır. 
ġer 
Səxavətdir on yaxĢı iĢ dünyada,
Peyğəmbərlər layiq olmuĢ bu ada,
Ġki dünya comərd üçün yaranmıĢ,
Əliaçıq ol sənin olsun onlar da.  
Dövləti olan bir Ģəxs Ģahdan fəxri fərman almaq, xalq içərisində 
hörmət qazanıb "böyük", "ağsaqqal", çağırılmaq istəyirsə, ona de ki, hər gün süfrə 

---

102 
açsın. Dünyada kim ad qazanıbsa, çoxlu çörək verməkdən qazanıbdır. Xəsis, simic 
adamı həriki dünyada məzəmmət edərlər. Rəvayətdə deyilir ki, xəsis behiĢtə 
getməyəcəkdir. Bütün zamanlarda istər islam, istərsə qeyri-islam, əliaçıqlıqdan 
gözəl adət olmamıĢdır. Haqq-taala bütün comədləri onların əliaçıqlığına müvafiq 
mükafatlandırmıĢdır.