EĞİTİMCİleri İÇİn eğİTİm rehberi

KONU: SOLUNUM YOLU TIKANIKLIĞI 
 
SÜRE: 30dk 
 
AMAÇ: Solunum yolu tıkanmasında  “ HEİMLİCH MANEVRASI” nı uygulayabilme. 
 
ÖĞRENİM HEDEFLERİ    

 
Solunum yolu tıkanıklığı tanımını söyleyebilme. 

 
Solunum yolu tıkanıklığı çeşitlerine göre belirtilerini söyleyebilme. 

 
Solunum yolu tıkanıklığı bulgularını söyleyebilme. 

 
Heimlich Manevraları ile ilgili özellikleri söyleyebilme. 

 
Yetişkinlerde heimlich uygulayabilme. 

 
Çocuklarda heimlich uygulayabilme. 

 
Bebekte heimlich uygulayabilme. 

 
Kendi kendine heimlich uygulayabilme. 
 
YÖNTEM 
 

 
Soru-cevap. 

 
Anlatma 

 
Demonstrasyon 
 
ARAÇ GEREÇ VE MATERYAL 
 

 
Manken (Bebek, çocuk, yetişkin) 

 
Öğrenim rehberi 

 
Dizüstü bilgisayar 

 
Projeksiyon 

 
Perde 
 
ETKİNLİKLER 
 
Isınma: Katılımcılardan 2 dakika süreyle nefeslerini tutmaları istenerek duyguları alınır. 
Konuyla ilişkisi kurulur. Ya da eğitimci boynunu tutarak sıkıntılı bir şekilde öksürür ve 
katılımcılardan da bir dakika süre ile yapmalarını ister. 
Giriş: 
Konunun amaçları açıklanır. Katılımcılara solunum yolu tıkalı kişi ile karşılaşıp 
karşılaşmadıkları sorulur ve deneyimleri paylaşılır.  
İşleniş: 

 
Solunum yolu tıkanıklığının tanımı, çeşitleri ve bulguları sorularak açıklanır. 

 
Heimlich manevrası öğrenim rehberleri katılımcılara dağıtılır ve okunması sağlanır. 
Sırasıyla büyük , çocuk ve yetişkinde heimlich manevraları öğrenim rehberi basamaklarına 
göre gösterilir.(manken üzerinde) 

 
Katılımcıların öğrenim rehberlerinden basamakları izlemeleri sağlanır. 

 
Katılımcılar gruplara ayrılarak yetişkin,çocuk ve bebekte heimlich manevrası uygulaması  
yapmaları sağlanır. 


 
Katılımcılar öğrenim rehberindeki basamaklara göre heimlich manevrasını uygulayarak 
birbirlerine feed-back verirler eğitimciler uygulama sırasında koçluk yaparak öğrenmeye 
yardımcı olur. Hazır olduklarında eğitimciler değerlendirme rehberleriyle değerlendirir. 
 
ÖZET 
 
Eğitimci öğrenim rehberindeki birinci basamağı söyler ve gruptan rastgele bir şekilde 
katılımcının ismini  söyleyerek takip eden basamağı söylemesini ister.  
 
DEĞERLENDİRME 
 

 
Heimlich manevrası kaç kez uygulanır? 

 
Heimlich manevrasında yetişkin ve gebede el  nereye Yerleştirilmelidir? 
 
ÖRNEK VAKALAR 
 
Vaka:1 
Zeynep hanım evinin mutfağında bulaşık yıkarken 5 yaşındaki kızı Aslı odasında 
oyuncakları ile oynuyordu. Zeynep Hanım Aslı’nın sesinin gelmediğini fark ederek odasına 
gider. Odada Aslının baygın halde yerde yatmakta olduğunu görür. 

 
Sizce Aslı’nın sorunu ne olabilir? 

 
İlk yardımcı olarak ne yaparsınız? 

EĞİTİCİ NOTLARI 
 
Solunum yolu tıkanıklığı nedir? 
 
Solunum yolunun solunumu gerçekleştirmek için gerekli havanın geçişine engel olacak şekilde  
tıkanmasıdır. 
Tıkanma  hava  geçişinin  tamamen  engellendiği,  tam  tıkanma  yada  azda  olsa  bir  miktar  hava 
geçişinin olduğu kısmi tıkanma şeklinde olabilir. 
 
Solunum yolu tıkanıklığı belirtileri nelerdir? 
 
Tam tıkanma belirtileri: 

 
Nefes alamaz. 

 
Acı çeker ellerini boynuna götürür. 

 
Konuşamaz. 

 
Rengi morarmıştır. 

 
Heimlich manevrası yapılır. 
 
Kısmi tıkanma belirtileri: 

 
Öksürür. 

 
Nefes alabilir. 

 
Konuşabilir. 

 
Dokunulmaz öksürmeye teşvik edilir.  
 
 Tam tıkanıklık olan kişilerde Heimlich manevrası nasıl uygulanır? 
 
Yetişkin ve çocuklarda  Heimlich manevrası: 
 

 
Hasta ayakta yada oturur pozisyonda olabilir.  

 
Arkadan sarılarak gövdesi kavranır. 

 
Bir  elin  baş  parmağı  midenin  ağzına  gelecek  şekilde  yumruk  yaparak  konur.  Diğer  el  ile  
yumruk yapılan el kavranır.  

 
Kuvvetle arkaya ve yukarı doğru bastırılır. 

 
Bu hareket 5-7 kez yabancı cisim çıkıncaya kadar tekrarlanır. 
 
 
Bebeklerde heimlich manevrası 
 

 
Bebek ilk yardımcının bir kolu üzerine ters olarak yatırılır. 

 
Baş ve diğer parmaklarla boynundan sıkıca tutularak öne doğru eğilir. 

 
Başı gergin ve gövdesinden aşağıda bir pozisyonda tutulur. 

 
5 kez el bileğinin iç kısmıyla omuz arası bölgesinden çok hafif olmayacak şekilde vurulur. 

 
Diğer kolun üzerine sırtüstü başı elle kavranarak çevrilir. 

 
Yabancı cisim çıkmış mı bakılır. 

 
Çıkmadıysa başı gövdesinden aşağıda olacak şekilde  tutulur. 

 
5 kez iki parmakla göğüs kemiğinin alt kısmından göğüs basısı uygulanır.  

 
Yabancı cisim çıkana kadar devam edilir. 

 
Tıbbi yardım istenir. (112) 

YETİŞKİNLERDE HEIMLICH MANEVRASI UYGULAMA BECERİSİ ÖĞRENİM REHBERİ 
1. Geliştirilmesi gerekir: 
Basamağın  hiç  uygulanmaması,  yanlış  uygulanması  veya  sırasında 
uygulanmaması 
2. Yeterli: 
Basamağın  doğru  olarak  ve  sırasında    uygulanması,  fakat  eksikliklerin 
olması ve/veya eğiticinin yardımına gerek duyulması 
3. Ustalaşmış 
Basamağın  duraklamadan  ve  yardıma  gerek  kalmadan  doğru  olarak  ve 
sırasında uygulanması 
G/Y Gözlem Yapılamadı: 
Basamağın eğitici tarafından gözlenmemiş olması 
Katılımcının Adı- Soyadı: 
 
Tarih: 
 
 
UYGULAMA 
 
1 
2 
3 
4 
5 
1.
 
Kendisinin ve hasta yaralının güvenliğinden emin olma   
 
 
 
 
2.
 
Hasta  yaralının  bilinç  düzeyini  belirleyerek  soluk 
yolunu açıp solunumunu değerlendirme  
 
 
 
 
 
Bilinci yerinde ise 
 
 
 
 
 
3.
 
Hastanın ayakta ya da oturur pozisyonda iken arkasında 
durma ve hafif öne eğerek sırtına 5 kez vurma  
 
 
 
 
 
4.
 
Hasta/yaralının oturur ya da ayakta pozisyonda iken 
arkasında durulur   
 
 
 
 
 
5.
 
Arkasından sarılarak gövdesini kavranır   
 
 
 
 
 
6.
 
Bir el yumruk yapılarak hasta/yaralının göğüs kemiğinin  
alt kısmına yerleştirilir.Diğer el bu elin üzerine konulur          
 
 
 
 
 
 
7.
 
Ani hareketlerle midenin üst bölümüne aşağıdan yukarı 
doğru basınç uygulanır 
 
 
 
 
 
8.
 
Aynı hareketle 5-7 ez yabancı cisim çıkana kadar devam 
edilir  
 
 
 
 
 
 
9.
 
Bilinci yerinde değilse temel yaşam desteği uygulanır   
 
 
 
 
 
 
10.
 
Eğer tek başına ise ; tam tıkanma  yaşandıysa sandalye 
ile baskı uygulayarak açmaya çalışılır.                                                              
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Katılımcı bu uygulamayı yapmaya: 

 Hazır   

 Hazır değil 
Eğitici Adı Soyadı:   
 
 
 İmza:   
 
Tarih: 
 
 

BEBEKTE HEIMLICH MANEVRASI UYGULAMA BECERİSİ ÖĞRENİM REHBERİ 
1. Geliştirilmesi gerekir: 
Basamağın  hiç  uygulanmaması,  yanlış  uygulanması  veya  sırasında 
uygulanmaması 
2. Yeterli: 
Basamağın  doğru  olarak  ve  sırasında    uygulanması,  fakat  eksikliklerin 
olması ve/veya eğiticinin yardımına gerek duyulması 
3. Ustalaşmış 
Basamağın  duraklamadan  ve  yardıma  gerek  kalmadan  doğru  olarak  ve 
sırasında uygulanması 
G/Y Gözlem Yapılamadı: 
Basamağın eğitici tarafından gözlenmemiş olması 
Katılımcının Adı- Soyadı: 
 
Tarih: 
 
 
UYGULAMA 
 
1 
2 
3 
4 
5 
1.
 
Kendisinin ve hasta/yaralının güvenliğinden emin 
olma 
 
 
 
 
 
2.
 
Hasta/yaralının  ayak  tabanlarına  hafifçe  dokunarak  
bilinci kontrol etme      
 
 
 
 
 
3.
 
Hasta/yaralının yaşamsal bulgularını kontrol etme 
 
 
 
 
 
BİLİNCİ YERİNDE İSE               
 
 
 
 
 
4.
 
Bebek  ilk  yardımcının  bir  kolu  üzerine  ters  olarak 
yatırılır 
 
 
 
 
 
5.
 
Bebeğin  boynu  desteklenerek  dikkatli  bir  şekilde 
başı öne eğilir        
 
 
 
 
 
6.
 
Başı  gergin  ve  gövdesinden  aşağıda  bir  pozisyonda 
tutulur         
 
 
 
 
 
7.
 
5 kez el bileğinin iç kısmıyla iki kürek kemiği arası 
bölgesinden çok hafif olmayacak şekilde vurulur       
 
 
 
 
 
8.
 
Diğer  kol  üzerine  başı  elle  kavranarak  sırt  üstü 
çevrilir, yabancı cismin çıkıp çıkmadığı ağız içinden 
kontrol  edilir,  eğer  yabancı  cisim  çıkmadıysa, 
bebeğin  başı  gövdesinden  aşağıda  olacak  şekilde 
tutulur     
 
 
 
 
 
9.
 
5 kez iki parmakla göğüs kemiğinin orta kısmından  
( göğüs basısı bölgesinin altı) göğüs basısı uygulanır  
 
 
 
 
 
10.
 
Yabancı  cisim  çıkana  kadar  her  iki  işlem  sırayla 
yapılarak devam edilir   
 
 
 
 
 
11.
 
Tıbbi yardım istenir (112)           
 
 
 
 
 
12.
 
Bilinç kaybolduysa temel yaşam desteği uygulanır                                                         
 
 
 
 
 
 
Katılımcı bu uygulamayı yapmaya: 

 Hazır   

 Hazır değil 
Eğitici Adı Soyadı:   
 
 
        İmza:  
 
 
Tarih: 

 
KONU: KANAMALARDA İLK YARDIM 
 
SÜRE: 120 Dk 
 
AMAÇ: Kanamalarda ilk yardım uygulama 
 
ÖĞRENİM HEDEFLERİ 
 

 
Kanamanın tanımını söyleyebilme. 

 
Kanama çeşitlerini sayabilme 

 
Dış kanamanın tanımını yapabilme. 

 
Dış kanama çeşitlerini sayabilme. 

 
Dış kanamanın belirtilerini söyleyebilme. 

 
Atardamar,toplardamar ve kılcal damar kanamaları arasındaki farkları söyleyebilme. 

 
İç kanamanın tanımını söyleyebilme. 

 
İç kanamadaki ilk yardım uygulamalarını söyleyebilme. 

 
Dış kanamalarda ilk yardım uygulayabilme. 

 
Kanamalı hasta/yaralıda şoku önlemek için yapılan işlemleri manken üzerinde 
gösterebilme. 

 
Kulak kanamasındaki ilk yardım uygulama basamaklarını doğru olarak belirtme. 

 
Burun kanaması durdurma basamaklarını doğru olarak   gösterebilme. 

 
Kanamanın durdurulmasında kullanılan üçgen sargı ve bandaj çeşitlerini 
uygulayabilme. 

 
Kanamanın durdurulması ile ilgili öğrenim rehberlerini kullanabilme. 

 
Kanamalı kişinin endişelerini gidermek için hoşgörülü yaklaşabilme. 
 
YÖNTEM 
 

 
Soru cevap 

 
Anlatma 

 
Demonstrasyon 

 
Uygulama 

 
Oyun 
 
ARAÇ GEREÇ VE MATERYAL 
 

 
Projeksiyon 

 
Diz üstü bilgisayar 

 
Perde  

 
Flipchart 

 
Üçgen sargı 

 
Bandaj 

 
Öğrenim rehberi 
 
 

ETKİNLİKLER 
 
Isınma 
Katılımcılara fizik egzersiz yaptırılır. Egzersizin  kan dolaşımına yararı sorularak konuya 
dikkatleri çekilir. 
Giriş: 

 
Konunun amaçları açıklanır. 

 
Katılımcılara kanamalarla ilgili deneyimleri sorularak paylaşılır. 
İşleniş: 

 
Kanamanın tanımını yapmaları istenilir ve kanamanın tanımı yapılır. Kanama çeşitleri 
hakkında bilgileri sorularak cevapları flipcharta yazılır. 

 
Daha önce hazırlanan kanamanın çeşitlerine ilişkin slayt yansıdan gösterilerek 
vurgulanır. 

 
Atardamar ve toplardamar  kanamasının farkları sorularak tartışılır, slaytta gösterilerek 
açıklanır. 

 
Kanamayı durdurma yöntemleri sorulur. Bir katılımcıdan nasıl uygulandığını 
göstermesi istenir. Doğrular vurgulanır 

 
Kanamanın durdurulması ile ilgili basınç noktaları önce slaytta daha sonra manken 
üzerinde gösterilir. Kanama yerine göre hangi basınç noktasının kullanılacağı açıklanır. 

 
Kanamanın durdurulmasında yaraya baskı uygulanması öğrenim rehberi basamaklarına 
göre gösterilerek açıklanır. Daha önceden katılımcılara dağıtılan öğrenim 
rehberlerinden basamakları tekrar gözden geçirmeleri istenir. 

 
İç kanama bulguları sorulur. Eksiklikler tamamlanarak açıklanır. Şoku önlemek için 
yapılan işlemler manken üzerinde gösterilir. 

 
Kulak kanamasındaki ilk yardım uygulaması açıklanır. 

 
Burun kanamasının durdurulması uygulanarak gösterilir, gerekli açıklamalar yapılır. 

 
Kanamanın durdurulmasında kullanılan üçgen sargı ve bandaj çeşitleri bir kişi üzerinde 
gösterilerek açıklanır. İşlemler sırasında hasta/yaralıya hoşgörülü ve nazik 
davranmanın önemi vurgulanarak kısa bir özet yapılır. 

 
Katılımcılar ikili gruplara ayrılır. Eğitimcilerin rehberliğinde basınç noktaları, baskı 
uygulaması, burun kanaması, sargı ve bandajlar  konusunda uygulama yaparlar. Hazır 
olduklarında öğrenim rehberlerine göre değerlendirme yapılır ve katılımcılara geri 
bildirim verilir. 
 
ÖZET 
 
Amaçlar doğrultusunda bazı önemli noktalar sorularak konu özetlenir. 
 
DEĞERLENDİRME 

 
Atardamar ve toplardamar kanaması arasındaki farklar nelerdir? 

 
Boyun kanamasında hangi basınç noktası kullanılır? 

 
Kanamanın durdurulmasında nelere dikkat edilir? 

 
Burun kanamasında baş pozisyonu nasıl olmalıdır? 
 

EĞİTİCİ NOTLARI 
 
Kanama nedir? 
 
Damar bütünlüğünün bozulması ile kanın damar dışına (vücudun içine veya dışına  doğru) 
boşalmasıdır. Kanamanın ciddiyeti aşağıdaki durumlara bağlıdır. 

 
Kanamanın hızına 

 
Vücutta kanın aktığı bölgeye 

 
Kanama miktarına 

 
Kişinin fiziksel durumu ve yaşına 
 
Kaç çeşit kanama vardır? 
 
Kanamaları vücutta kanın Aktığı bölgeye göre sınıflandırırsak 
 
Dış kanamalar: Kan yaradan vücut dışına doğru akar. 
 
İç kanamalar: Vücut içine kanama olduğu için gözle görülemez. 
 
Doğal  deliklerden  olan  kanamalar:  Kulak,  burun,  ağız,  anüs  (makat),    üreme  organlarından 
olan kanamalardır. 
 
Kanama atardamar, toplardamar ya da kılcal damar kanaması olabilir. Atardamar kanamaları 
kalp atımları ile uyumlu olarak kesik kesik akar ve açık renklidir. Toplardamar kanamaları ise 
koyu renkli ve sızıntı şeklindedir. 
Kanamanın  değerlendirilmesinde,  şok  belirtilerinin  izlenmesi  çok  önemlidir.  (bakınız  şok 
belirtileri) 
 
Kanamalarda ilk yardım uygulamaları nelerdir? 
 
Dış kanamalarda ilk yardım: 
 

 
Hasta / yaralının durumu değerlendirilir. (AB) 

 
Yardım çağırılır. 

 
Yara / kanama değerlendirilir. 

 
Kanama durmazsa ikinci bir bez konarak basınç arttırılır. 

 
Gerekirse bandaj ile sarılarak basınç uygulanır. 

 
Kanayan yere en yakın basınç noktasına baskı uygulanır. 

 
Kanayan bölge yukarı kaldırılır. 

 
Çok sayıda yaralının bulunduğu bir ortamda tek ilk yardımcı varsa, Yaralı güç koşullarda 
bir yere taşınacaksa, uzuv kopması varsa ve baskı noktalarına baskı uygulamak yeterli 
olmuyorsa turnike uygulanır. 

 
Şok pozisyonu verilir. 

 
Sık aralıklarla yaşam bulguları değerlendirilir. (2-3dk) 

 
Kanayan bölge dışarıda kalacak şekilde üstü örtülür.  

 
Yapılan uygulamalar varsa turnike ile ilgili bilgiler yazılır. 

 
Hızla sevk edilmesi sağlanır. 
 

 
 
İç kanamalarda ilk yardım: 
 
İç kanamalar şiddetli travma, darbe, kırık, silahla yaralanma nedeniyle oluşabilir. Hasta / 
yaralıda şok belirtileri vardır. İç kanama şüphesi olanlarda aşağıdaki uygulamalar 
yapılmalıdır. 

 
Hasta / yaralının bilinci ve AB si değerlendirilmelidir. 

 
Üzeri örtülerek ayakları 30 cm yukarı kaldırılır. 

 
Asla yiyecek ve içecek verilmez. 

 
Hareket ettirilmez (özellikle kırık varsa) 

 
Yaşamsal bulguları incelenir. 

 
Yardım istenir ve sağlık kuruluşuna sevki sağlanır. 
 
Doğal deliklerden çıkan kanamalarda ilk yardım uygulamaları nelerdir? 
 
Burun kanaması: 

 
Hasta / yaralı sakinleştirilir, endişeleri giderilir.  

 
Oturtulur. 

 
Başı hafifçe öne eğilir. 

 
Burun kanatları 5 dakika süre ile sıkılır. 

 
Doktora gitmesi sağlanır. 
 
Kulak kanaması: 

 
Hafifse kulak temiz bir bezle temizlenir. 
Kanama ciddi ise; 

 
 Kulak tıkanmadan gazlı bezlerle kapanır. 

 
Bilinci yerinde ise hareket ettirilmeden sırt üstü yatırılır. 

 
Bilinçsiz ise kanayan kulak üzerine yan yatırılır. 
 
Kan Kusma, anüs, üreme organlarından gelen kanamalarda hasta kanama örnekleri ile 
doktora sevk edilir. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
YARA ÜZERİNDE BASKI ve BANDAJLA KANAMA DURDURMA BECERİSİ ÖĞRENİM 
REHBERİ 
1. Geliştirilmesi gerekir: 
Basamağın  hiç  uygulanmaması,  yanlış  uygulanması  veya  sırasında 
uygulanmaması 
2. Yeterli: 
Basamağın  doğru  olarak  ve  sırasında    uygulanması,  fakat  eksikliklerin 
olması ve/veya eğiticinin yardımına gerek duyulması 
3. Ustalaşmış 
Basamağın  duraklamadan  ve  yardıma  gerek  kalmadan  doğru  olarak  ve 
sırasında uygulanması 
G/Y Gözlem Yapılamadı: 
Basamağın eğitici tarafından gözlenmemiş olması 
Katılımcının Adı- Soyadı: 
 
Tarih: 
 
 
UYGULAMA 
 
1 
2 
3 
4 
5 
1.
 
Kendisinin  ve  hasta/yaralının  güvenliğinden  emin 
olma 
 
 
 
 
 
2.
 
Kendini tanıtma ve hasta/yaralıyı sakinleştirme 
 
 
 
 
 
3.
 
Hasta/yaralıyı  sırt  üstü  yatırma  ve  kanayan  yer 
üzerine temiz bir bez ile baskı yapma 
 
 
 
 
 
4.
 
Kanama devam ederse ikinci bir bez ile baskı yapma   
 
 
 
 
5.
 
Bez üzerinden baskı yapma 
 
 
 
 
 
6.
 
Sargı  yaparken  kanamayı  durduracak  kadar 
sıkıştırma 
 
 
 
 
 
7.
 
Sargı  yaptıktan  sonra  kanama  devam  ediyorsa 
kanama  devam  ediyorsa,  bez  ve  sargı  bezi 
kanlanmışsa bunları yerinden kaldırmadan ve sargıyı 
açmadan üzerinden yeniden baskı ve sargı uygulama 
 
 
 
 
 
8.
 
Ayaklarının  altına  destek  koyarak    30  cm  kadar 
yukarı kaldırma 
 
 
 
 
 
9.
 
Kanayan bölgeyi yukarı kaldırma 
 
 
 
 
 
10.
 
Hasta/yaralıyı  sargı  görülecek  şekilde  battaniye  ile 
sarma 
 
 
 
 
 
11.
 
Acil yardım servisini arama (112) 
 
 
 
 
 
12.
 
2-3  dakika  aralıklarla  solunum  ve  nabzı  kontrol 
etme. 
 
 
 
 
 
 
Katılımcı bu uygulamayı yapmaya: 

 Hazır   

 Hazır değil 
Eğitici Adı Soyadı:   
 
İmza:    
 
Tarih:

 
DOĞAL DELİKLERDEN KANAMALARDA UYGULAMA BECERİSİ ÖĞRENİM REHBERİ 
1. Geliştirilmesi gerekir: 
Basamağın  hiç  uygulanmaması,  yanlış  uygulanması  veya  sırasında 
uygulanmaması 
2. Yeterli: 
Basamağın  doğru  olarak  ve  sırasında    uygulanması,  fakat  eksikliklerin 
olması ve/veya eğiticinin yardımına gerek duyulması 
3. Ustalaşmış 
Basamağın  duraklamadan  ve  yardıma  gerek  kalmadan  doğru  olarak  ve 
sırasında uygulanması 
G/Y Gözlem Yapılamadı: 
Basamağın eğitici tarafından gözlenmemiş olması 
Katılımcının Adı- Soyadı: 
 
Tarih: 
 
Burun Kanaması 
UYGULAMA 
 
1 
2 
3 
4 
5 
1.
 
Telaş  ve  endişe  etmemesini  söyleyerek  hasta/yaralıyı 
sakinleştirme 
 
 
 
 
 
2.
 
Her  iki  burun  kanatlarına  baskı  yapma  yada 
hasta/yaralının kendisinin yapmasını sağlama 
 
 
 
 
 
3.
 
Hastayı oturur, öne doğru eğilmiş pozisyonda tutma 
 
 
 
 
 
4.
 
5  dakika  içinde  durmayan  kanamada  tıbbi  yardım 
isteme 
 
 
 
 
 
Kulak Kanaması  
 
 
 
 
 
Telaş ve endişe etmemesini söyleyerek hasta/yaralıyı 
sakinleştirme 
 
 
 
 
 
Hasta  yaralının  kanayan  kulağı  üzerine  bir  bez  ile  kapatıp 
kanayan kulak altta kalacak şekilde pozisyon verme  
 
 
 
 
 
Hasta/yaralıya yiyecek veya içecek vermeme 
 
 
 
 
 
NOT:  Eğer  hasta  yaralının  ağız,  idrar  yolu    yada  makat 
bölgesinden bir kanaması varsa bir kaba örnek alınarak en 
kısa sürede sağlık kuruluşuna sevki sağlanır.  
 
 
 
 
 
 
 
 
Katılımcı bu uygulamayı yapmaya: 

 Hazır   

 Hazır değil 
Eğitici Adı Soyadı:   
 
İmza:    
 
Tarih:

 
 
UZUV KOPMASI DURUMUNDA İLK YARDIM UYGULAMA BECERİSİ ÖĞRENİM REHBERİ 
1. Geliştirilmesi gerekir: 
Basamağın  hiç  uygulanmaması,  yanlış  uygulanması  veya  sırasında 
uygulanmaması 
2. Yeterli: 
Basamağın  doğru  olarak  ve  sırasında    uygulanması,  fakat  eksikliklerin 
olması ve/veya eğiticinin yardımına gerek duyulması 
3. Ustalaşmış 
Basamağın  duraklamadan  ve  yardıma  gerek  kalmadan  doğru  olarak  ve 
sırasında uygulanması 
G/Y Gözlem Yapılamadı: 
Basamağın eğitici tarafından gözlenmemiş olması 
Katılımcının Adı- Soyadı: 
 
Tarih: 
 
 
UYGULAMA 
 
1 
2 
3 
4 
5 
1.
 
Kendisinden  ve  hasta  yaralının  güvenliğinden  emin 
olma 
 
 
 
 
 
2.
 
Kendini tanıtma ve hasta yaralıyı sakinleştirin 
 
 
 
 
 
3.
 
Hasta yaralıyı sırt üstü yatırma 
 
 
 
 
 
4.
 
Hasta yaralının bacaklarını 30 cm kadar yükseltme  
 
 
 
 
 
5.
 
Kanamayı  durdurmak  için  kanayan  bölgeye  en  yakın 
baskı  noktasından  bası  uygulama    kanama  durdurulmaz 
ise turnike uygulama (bakınız turnike uygulama becerisi 
rehberi) 
 
 
 
 
 
6.
 
Kopan  parçayı  temiz  su  geçirmez  ağzı  kapalı  plastik 
torbaya yerleştirme 
 
 
 
 
 
7.
 
Kopan  parçanın  konduğu  torbayı  buz  içeren  ikinci  bir 
torbanın üzerine veya içine koyma 
 
 
 
 
 
8.
 
Üzerine  hastanın  adı  ve  soyadını  yazma  ve  hasta  ile 
birlikte aynı sağlık kuruluşuna gitmesini sağlama 
 
 
 
 
 
9.
 
Tıbbi  yardım  isteme    (112)  ve  tıbbi  yardım  gelinceye 
kadar  2-3  dakika  aralıklarla  solunum  ve  nabzı  kontrol 
etme. 
 
 
 
 
 
 
 
Katılımcı bu uygulamayı yapmaya: 

 Hazır   

 Hazır değil 
Eğitici Adı Soyadı:   
 
İmza:    
 
Tarih: 
 
 
 
 
 

BOĞUCU SARGI (TURNİKE) UYGULAMA BECERİSİ ÖĞRENİM REHBERİ 
1. Geliştirilmesi gerekir: 
Basamağın  hiç  uygulanmaması,  yanlış  uygulanması  veya  sırasında 
uygulanmaması 
2. Yeterli: 
Basamağın  doğru  olarak  ve  sırasında    uygulanması,  fakat  eksikliklerin 
olması ve/veya eğiticinin yardımına gerek duyulması 
3. Ustalaşmış 
Basamağın  duraklamadan  ve  yardıma  gerek  kalmadan  doğru  olarak  ve 
sırasında uygulanması 
G/Y Gözlem Yapılamadı: 
Basamağın eğitici tarafından gözlenmemiş olması 
Katılımcının Adı- Soyadı: 
 
DİKKAT: Bugün için turnike başlıca üç durumda uygulanmaktadır;                                                                  
1-Çok sayıda yaralının bulunduğu bir ortamda tek ilk yardımcı varsa,                                                                 
2-Yaralının güç koşullarda bir yere taşınması gerekiyorsa  
 ( engebeli uzun bir yol gidilecek ise ), 
3-Uzuv  kopması  var  ise  ve  basınç  noktasından  yapılan  bası  etkisiz  ise  turnike  uygulanabilir,  bunların 
dışında kesinlikle uygulanmaz. 
 
1 
2 
3 
4 
5 
1.
 
Kendisinin ve hasta yaralının güvenliğinden emin olma    
 
 
 
 
2.
 
Kendini tanıtma ve hasta yaralıyı sakinleştirme  
 
 
 
 
 
3.
 
Baskı noktasına bir elle baskı uygulamaya devam etme   
 
 
 
 
4.
 
Diğer eline geniş, kuvvetli ve esnemeyen materyal alma   
 
 
 
 
5.
 
Şeridi yarı uzunluğunda katlama, uzuv etrafına sarma 
 
 
 
 
 
6.
 
Bir  ucu  halkadan  geçirip  çekme  ve  iki  ucu  bir  araya 
getirme 
 
 
 
 
 
7.
 
Baskı noktasında basıncı kaldırma ve kanamayı 
tamamen durduracak yeterlikte sıkı bir bağ atma             
-Geniş sargı uygulama                                                                                                                                     
-Sargının içinden sert cisim ( kalem gibi ) geçirme ve uzva 
paralel konuma getirme 
-Kanama durana kadar sert cismi döndürme        
 
 
 
 
 
8.
 
Sert  cismi  uzva  dik  konuma  getirerek  sargıyı 
çözülmeyecek şekilde tespit etme 
 
 
 
 
 
9.
 
Hasta/yaralının elbisesinin üzerinde, hasta/yaralının adı 
ve turnikenin uygulandığı zaman ( saat ve dakika ) yazılı 
bir kart iğneleme 
 
 
 
 
 
10.
 
Çok  sayıda  yaralı  olduğunda,  yaralının  alnına  rujla 
veya  sabit kalemle " turnike " veya " T " harfini yazma 
 
 
 
 
 
11.
 
Hasta/yaralıyı  pansuman  ve  turnike  görülecek  şekilde 
battaniye ile sarma 
 
 
 
 
 
12.
 
Turnikeyi  15-20  dakika  aralıklarla  gevşetme,  sonra 
tekrar sıkma 
 
 
 
 
 

 
 
 
ÜÇGEN BANDAJ UYGULAMA BECERİSİ ÖĞRENİM REHBERİ 
1. Geliştirilmesi gerekir: 
Basamağın  hiç  uygulanmaması,  yanlış  uygulanması  veya  sırasında 
uygulanmaması 
2. Yeterli: 
Basamağın  doğru  olarak  ve  sırasında    uygulanması,  fakat  eksikliklerin 
olması ve/veya eğiticinin yardımına gerek duyulması 
3. Ustalaşmış 
Basamağın  duraklamadan  ve  yardıma  gerek  kalmadan  doğru  olarak  ve 
sırasında uygulanması 
G/Y Gözlem Yapılamadı: 
Basamağın eğitici tarafından gözlenmemiş olması 
Katılımcının Adı- Soyadı: 
 
Tarih: 
 
El 
UYGULAMA 
 
1 
2 
3 
4 
5 
1. Parmaklar üçgenin tepesine doğru olmak üzere eli üçgen 
bez üzerine yerleştirme 
 
 
 
 
 
2. Üçgenin ucunu aşağı, parmakların üzerine katlama 
 
 
 
 
 
3.  Üçgenin  uçlarını  karşı  karşıya  getirme,  bunları  el 
bileğinde çaprazlama 
 
 
 
 
 
4. Bilek seviyesinde düğümleme 
 
 
 
 
 
Ayak 
 
 
 
 
 
1. Ayağı üçgenin üzerine düz olarak, parmaklar üçgenin 
tepesine bakacak şekilde yerleştirme 
 
 
 
 
 
2. Üçgen bandajın tepesini ayağın üzerine doğru katlama 
 
 
 
 
 
3. Üçgenin iki ucunu ayağın üzerinde çaprazlayacak şekilde 
öne doğru getirme 
 
 
 
 
 
4. İki ucu ayak bileği etrafında düğümleme 
 
 
 
 
 
Diz 
 
 
 
 
 
1. Üçgenin tabanı dizin 4-5 parmak altında, ucu dizin 
üzerine gelecek şekilde yerleştirme 
 
 
 
 
 
2. Dizin arkasında uçları çaprazlama 
 
 
 
 
 
3. Dizin üstünde uçları düğümleme 
 
 
 
 
 

Göğüs 
 
 
 
 
 
1. Üçgenin tepesini omuza yerleştirme 
 
 
 
 
 
2. Tabanı göğsün arkasında düğümleme 
 
 
 
 
 
3. Üçgenin iki ucunu sırtın arkasında u bir şeritle bağlama 
 
 
 
 
 
Kalça 
 
 
 
 
 
1.  Uyluğun  alt  kısmının  etrafında  üçgenin  tabanını 
düğümleme 
 
 
 
 
 
2. Üçgenin tepesini, belin etrafındaki bir kayışa iğneleme 
 
 
 
 
 
 
Katılımcı bu uygulamayı yapmaya: 

 Hazır   

 Hazır değil 
Eğitici Adı Soyadı:   
 
İmza:    
 
Tarih: