Амин Бабайев, Вцгар Бабайев

pH və nisbi orta məhsul, % 
Bitkilər 
4,7 5,0 5,7 6,6 7,5 
Qarğıdalı 
34 73 83 100 85 
Buğda 
68 76 89 100 99 
Yulaf 
 
77 93 99 98 100 
Arpa 
 
0  23 80 95 100 
Yonca 2 
9 
42 
100 
100 
Xəşəmbül 0 
2 
49 
89 
100 
Qırmizı 
üçyarpaq 
12 21 53 98 100 
Çəhrayı 
üçyarpaq 
16 27 72 100 95 
Soya 
65 79 80 100 93 
Pişikquyruğu 
31 47 66 100 95 

---

 
129
Cədvəldən aydın görünür ki, qələvi şəraitin sıxışdırıcı təsiri ayrı-ayrı bitkilərdə 
müxtəlif surətdə özünü büruzə verir. Lakin çay kolu, tunq, üçyarpaq, acı paxla kimi 
asidofil bitkilər özünün inkişafı üçün qələvi mühitə ehtiyacı vardır, kalsiumun 
artıqlığı isə onlara mənfi təsir göstərir. 
Bitkilərin böyük qrupu neytral və ya zəif qələvi torpaqlara üstünlük verir. Bunlar  
bizim aparıcı dənli-taxıl bitkilərimizdir - buğda və arpa. Üzüm tənəyi qələvi karbo-
natlı torpaqlarda yaxşı inkişaf edir. Yalnız neytral və  qələvi  şəraitdə yaxşı inkişaf 
edən otlardan xəşəmbülü,  yoncanı, daraqotunu və sudan otunu göstərmək olar. Bəzi 
bitkilər mühit reaksiyasının geniş diapazonunda inkişaf edə bilir: qarğıdalı, çəltik, 
tütün. Torpaq mühitinin reaksiyasına bitkilərin tələbkarlığı haqqında məlumat 35 
saylı cədvəldə verilmişdir.