Deməli, tədqiqat təhlil yaxud layihələndirmə kimi fəaliyyət növlərinə nisbətən daha zəngin məzmunludur. Problemin yaxud vəziyyətin təhlili yaxud layihələndirilməsinə nisbətən tədqiqatı özünə daha geniş metodlar dəstini daxil edir. Bu müşahidə, qiymətləndirmə, eksperimentin və təsnifatın aparılması, göstəricilərin müəyyənləşdirilməsi və s. ola bilər. Sözsüz ki, tədqiqat özünə təhlili daxil edir, lakin onda cəmləşmir. Tədqiqat insanın yaradıcı fəaliyyətinin daha yüksək səviyyəsi kimi çıxış edir. Ümumiyyətlə, bu çoxcəhətli analyışın əsas fərqləndirici xüsusiyyətlərinə aşağıdakıları aid etmək olar:
-problem və vəziyyəti müəyyən etmək (anlamaq),
-onun mənşəyini müəyyən etmək,
-inkişaf və davranışın məzmununu, xüsusiyyətlərini, qanunauyğunluqlarını aşkar
etmək,
-toplanmış biliklər sistemində həmin problem və vəziyyətin yerini müəyyən etmək,
-həmin problemin təcrübədə həll edilməsi məqsədilə yeni bilik və təsəvvürlərdən
stifadə edilməsinin yollarını, vasitələrini və imkanlarını tapmaq.
Deməli, tədqiqat problem və vəziyyəti və onun mənşəyini müəyyən etmək, inkişaf və davranışın məzmununu, xüsusiyyətlərini, qanunauyğunluqlarını aşkar etmək, toplanmış biliklər sistemində həmin problem və vəziyyətin yerini müəyyən etmək,- həmin problemin təcrübədə həll edilməsi məqsədilə yeni bilik və təsəvvürlərdən istifadə edilməsinin yollarını, vasitələrini və imkanlarını axtarıb tapmaq olan insanın fəaliyyət növüdür İstənilən tədqiqatın təşkili və həyata keçirilməsi zamanı nəzərə alınması zəruri olan xarakteristikalara aiddir:
