F. M. Şİrzadov tribotexniKİ avadanliq və vasiTƏLƏR

Cədvəl 1.2. Quru və sərhəd sürtünməsi şəraitində polad 
cütlərin yeyilmə əmsalı: 
mil-şayba sistemi: a) F
N
5 və 10N; 
V=0,1m/san; 50% nispi nəmlik; b) F
N
200 və 600N; 
V=0,1m/san; 50% nispi nəmlik, SAE10 markalı sürtgü yağı, 
temperatur 23
0
C. 
 
Eyni növlü sürüşmə cütü; 
material, termiki emal 
olunmuşdur 
Struktur 
Bərklik 
HV
10
Yeyilmə əmsalı- k, 
mm
3
/N∙m 
Quru 
sürtünmə 
(a) 
Sərhəd 
sürtünməsi 
(b) 
C60, normallaşdırılmış 
Perlit, ferrit 
≈200 
10
-3
C45, bərkidilmiş və tabı 
alınmış 
Yaxşılaşdırılmış 
struktur 
290 
4,1∙10
-4
8∙10
-3
C60, bərkidilmiş və tabı 
alınmış 
Yaxşılaşdırılmış 
struktur 
≈300 
4,5∙10
-4
42CrMo4, bərkidilmiş və 
tabı alınmış 
Yaxşılaşdırılmış 
struktur 
380 
6,4∙10
-5
2,3∙10
-7
C60, bərkidilmiş və tabı 
alınmış 
Yaxşılaşdırılmış 
struktur 
≈450 
4,3∙10
-5
C45, bərkidilmiş və tabı 
alınmış 
Tabı alınmış 
martensit 
≈590 
2,8∙10
-5
6,0∙10
-8
C60, bərkidilmiş və tabı 
alınmış 
Tabı alınmış 
martensit 
≈600 
4,4∙10
-5
42Mo4, bərkidilmiş 
Martensit (qalıq 
austenit) 
650 
9,0∙10
-6
C11W1, bərkidilmiş və tabı 
alınmış 
Tabı alınmış 
martensit 
725 
2,0∙10
-5
C11W1, bərkidilmiş 
Martensit (qalıq 
austenit) 
905 
1,6∙10
-5
6,4∙10
-8

---

14 
Bərkidilmiş 
və 
tabı 
alınaraq, 
strukturu 
yaxşılaşdırılmış C45 markalı poladın yeyilmə 
əmsalını, bərkidilmiş və tabı alınaraq, strukturu 
martensitləşdirilmiş C45 poladı ilə müqayisə etsək 
görərik ki, kimyəvi tərkiblərinin eyni olmasına 
baxmayaraq, martensit strukturuna malik, bərk C45 
poladı yumşaq C45 poladına nisbətən quru və sərhəd 
sürtünmə şəraitində aşağı yeyilmə əmsalına malikdir 
(cəd. 1.2.). 
Aşağıdakı şəkillərə əsasən materialdan asılı olan 
bərkliklər və bərk materialların yeyilməyədavamlılığı 
təqdim olunmuşdur.