16
Materialın
yeyilməyədavamlılığı həm
onun
kimyəvi
tərkibindən, həm də mikrostrukturundan
asılıdır. Bununla bağlı olaraq, poladlar üçün aşağıdakı
şərtlər qəbul olunmuşdur:
-
normallaşdırılmış
poladlarda tərkibdə olan
karbonun miqdarının artması ilə yeyilmə
fasiləsiz olaraq azalır;
-
sorbit strukturlu poladlarda C=0,7%, troostit
mikrostrukturlu poladlarda isə C=0,9% olduqda,
yeyilmə minimum olacaqdır;
-
martensit
strukturlu
poladlarda
C>0,3%
olduqda, yeyilmə qəflətən artmağa başlayır.
Bu
şərtlərə baxmayaraq, ədəbiyyatlarda bir çox
ziddiyyətlər mövcuddur.
Başqa bir ədəbiyyatda qeyd
olunur ki, abraziv mühitdə martensit, trosto-martensit
və austenit mikrostrukturlarına malik polad materiallar
yüksək yeyilməyədavamlılığa malikdirlər. Digər
ədəbiyyatlara əsasən tam
martensit strukturuna malik
materiallarda nümunələrin yeyilməsi poladların
kimyəvi tərkibindən asılı deyildir.
Digər
elementlərin
konsentrasiyasını
sabit
saxlamaqla, tərkibdə olan Mn və C- nun miqdarının
artması ilə poladların yeyilməyədavamlılığı yüksəlir.
Araşdırmalar nəticəsində növbəti nəticələrə gəlmək
olar:
-
hər bir polad markası üçün abraziv yeyilmə və
bərkllik arasında ayrı-ayrılıqda
müəyyən bir
aslılıq mövcuddur;
17
-
hər bir polad markası üçün termiki emal üsulu
ilə bərkliyin artırılmasına
uyğun olaraq
yeyilməyədavamlılıq yüksəlir;
-
poladın tərkibində karbon 0,05-0,5% olduqda,
Si və Mn- ın miqdarının artırılması ilə
yeyilməyədavamlılıq sürətlə artır;
-
karbonun miqdarını 0,47%-dən 0,71%-ə qədər
artırdıqda,
tərkibdə
xrom
olmadıqda
yeyilməyədavamlılıq
əhəmiyyətsiz dərəcədə
artır. Xromun tərkibdə olması ilə, hətta tərkibdə
karbonun az olmasına (0,35%) baxmayaraq
yeyilməyədavamlılıq artır.
Dostları ilə paylaş: