##Fakültənin adı: Məktəbəqədər təhsil, Psixoloji xidmət və Korreksiyaedici təlim

  
3 - 
insanlara qarşı şiddə
tli simpatiya v
ə
 antipatiya  
4 - 
psixopatik davranış formalı uşaqlar
  
5 - disharmonik i
nkişafı olan uşaqlar
  
A) l - 5; ll - 3; lll - 1, 2; lV - 4 
B) l - 3; ll - 5; lll - 2, 4; lV - 1  
C) l - 4; ll - 1, 2; lll - 3; lV - 5  
D) l - 1; ll - 2, 5; lll - 3; lV - 4 
E) l - 2; ll - 4, 5; lll - 1; lV - 4  
7. 
Müasir dövrdə
 
uşaqlarda yüksə
k d
ə
r
ə
c
ə
li ink
işaf pozulmalarının yaranmasının 
ə
sass s
ə
b
ə
bi:  
A) ekonomik ünsiyyət 

36 
 
B) mərkəzi sinir sisteminin xəstəlikləri  
C) insanın sosial mühitdə qeyri - sabit yaşamasıdır 
D) ağır infeksion xəstəliklər  
E) həyati dəyərlər  
8. 
Uyğunluğu göstə
rin:  
l - Endogen  
ll - Ekzogen  
lll - Somotogen postnatal patologiya  
1 - hamil
əliyin ümumi toksikozu
  
2 - 
keçirdiyi infeksiyalar
  
3 - asfiksiya  
4 - 
beyin iltihabları prosesinin nə
tic
ə
si  
A) l - 1, 4; ll - 2; lll - 3 
B) l - 3, 4; ll - 1; lll - 2  
C) l - 1, 2; ll - 3; lll - 4 
D) l - 3; ll - 4, 2; lll - 1  
E) l - 1, 3; ll - 2; lll - 4  
9. 
Vıqotskinin “Uşaqda dairəvi inkişaf dövrləri” adlanan mə
rh
ə
l
ə
l
ə
ri qeyd olunub, 
onlar hansılardı
?  
1 - 
anadan olan böhran dövrü
  
2 - 
körpəlik dövrü
  
3 - 
üç yaşın böhranı
  
4 - m
ə
kt
ə
b
ə
q
əədr uşaqlıq dövrü
  
5 - 
14 yaşın keçid böhranı
  
6 - 11 - 12 v
ə
 ya 11 - 
13 yaş böhranı
  
7 - m
ə
kt
əb yaşa keçid
  
A) 3, 4, 5, 6 
B) 1, 2, 3, 5, 6, 7  

37 
 
C) 4, 3, 2, 1  
D) 2, 4, 5, 7, 6  
E) 1, 3, 5, 7 
10. M
ə
kt
ə
b
ə
q
ə
d
ər uşaqlıq dövrü hansı yaş hə
dl
əri arasındadır
?  
A) 2 - 8 yaş 
B) 1 - 3 yaş  
C) 1 - 5 yaş  
D) 3 - 7 yaş 
E) 2 - 5 yaş  
11. 
Uşaqlığın dövrəşdirilmə
l
əri neçə
 yer
ə
 
bölünür
?  
A) 3 (üç) 
B) 4(dörd)  
C) 2 (iki) 
D) 5 (beş)  
E) 6 (altı)  
12. 
Nitqi mühitin tə
siri v
ə
 
ə
h
ə
miyy
əti hansı yaş arasında daha da kə
skin f
ə
rql
ə
nir?  
A) 1 - 18 yaş arası 
B) 5 - 10 yaş arası  
C) 10 - 18 yaş arası  
D) 1, 5 – 15 yaş arası 
E) 1 - 10 yaş arası  
13. 
Uşaqlıq dövrləşdirmə
l
ərini şərti olaraq neçə
 hiss
ə
y
ə
 
bölmə
k olar?  
A) iki hissəyə  
B) dörd hissəyə  
C) altı hissəyə  
D) səkkiz hissəyə  
E) on hissəyə  
14. 
Hansı alim ilkin affektiv requlyasiyanın sə
viyy
ə
l
ərini araşdırıb
?  

38 
 
A) M. Ş. Vrono 
B) A. V. Semenoviç  
C) Q. Q. Kravtsov  
D) K. S. Lebedinskaya 
E) M. M. Semaqo  
15. V. P. 
Kaşenko bütün problemli uşaqları hansı qruplara bölüb
?  
1 - 
xarakter qüsurlu uşaqla
r, 
emosional şə
rtl
ənmiş
  
2 - 
xarakter qüsurlu uşaqlar
, 
özünüqiymə
tl
ə
ndirm
ə
 il
ə
 
şə
rtl
ənmiş
  
3 - 
xarakter qüsurlu uşaqlar
, motivasiya il
ə
 
şə
rtl
ənmiş
  
4 - 
xarakter qüsurlu uşaqlar
, 
əsaslı aktiv anlarla şə
rtl
ənmiş
  
A) 1, 3 
B) 1, 2, 3  
C) 1, 4 
D) 2, 3, 4  
E) 3, 4  
16. 
Neçə
 
yaşlı ə
qli c
ə
h
ə
td
ən geri qalmış uşaqlar tə
lim - t
ə
rbiy
ə
 
işinin ikinci 
m
ə
rh
ə
l
ə
sin
ə
 aiddir?  
A) 6 - 14 yaşınacan 
B) 6 - 15 yaşınacan  
C) 8 - 16 yaşınacan 
D) 7 - 14 yaşınacan  
E) 8 - 17 yaşınacan  
17. T
ə
lim - t
ə
rbiy
ə
 
işinin üçüncü mə
rh
ə
l
ə
sin
ə
 
neçə
 
yaşlı əqli geri uşaqlar aiddir
?  
A) 16 - 18 yaş  
B) 14 - 18 yaş  
C) 11 - 16 yaş  
D) 11 - 15 yaş  
E) 12 - 15 yaş  

39 
 
18. 
Nitq funksiyasının inkişafına necə
 
kritik dövr ayırd edilir
?  
A) yeddi kritik dövr 
B) dörd kritik dövr  
C) beş kritik dövr  
D) iki kritik dövr  
E). üç kritik dövr 
19. B
ətndaxili inkişaf dövrü necə
 
adlanır
?  
A) natal 
B) postnatal  
C) preprinatal  
D) prenatal 
E) prienatal.  
20. 
Nitq pozulmalarının yaranmasında hansı amillər böyük rol oynayır
?  
1 - ekzogen  
2 - endogen  
3 - 
şə
rt  
4 - f
ə
rdi  
5 - postnatal  
a - 
üzvi
  
b - prenatal  
c - funksional  
d - 
mürə
kk
ə
b  
e - sad
ə
  
A) 2 - a, c 
B) 1 - a, d  
C) 3 - b  
D) 4 - d, c  
E) 1 - a 

40 
 
21. 
Sinir sisteminin patologiyasında aparıcı rolu nə
 
oynayır
?  
1 - asfiksiya  
2 - 
vaxtından ə
vv
əl doğuş
  
3 - b
ə
tndaxili in
kişaf
  
4 - intoksikasiya  
5 - 
doğuş travması
  
6 - prenatal patologiya  
7 - postnatal patologiya  
A) 2, 3 
B) 2, 3, 4  
C), 5 
D) 4, 5, 7  
E) 6, 7  
##num= 6// level= 1// sumtest=16 // name= Nitqin ontogenezi //  
1. 
Uyğunluğu göstə
rin:  
l - f
ə
rdi norma  
ll - so
sial yaş norması
  
lll - f
ə
nni norma  
1 - 
şagirdə
 veril
ə
n f
ənn üzrə
 proqramm
ə
zmununu bilm
ə
si  
2 - 
özünün xüsusiyyə
tl
ərini inkişaf etdirmə
  
3 - m
ə
kt
əblinin intelektual göstə
ricil
ə
ri  
4 - 
şəxsin inkişafının göstə
ricil
ə
ri  
A) l - 4; ll - 1, 3; lll - 2 
B) l - 1; ll - 2, 3; lll - 4  
C) l - 3; ll - 1, 4; lll - 2  
D) l - 2; ll - 3, 4; lll - 1 
E) l - 3; ll - 2, 4; lll - 1  

41 
 
2. Ontogenez n
ə
dir?  
A) canlının hüceyrə halından mükəmməl orqanizmə dönməsinədək keçirdiyi inkişaf prosesi  
B) psixo - fiziki problem  
C) psixi ləngiməyə gətirən səbəb  
D) serebroastenik hallar  
E) psixi inkişafın nəzəriyyəsi  
3. Filogenez n
ə
 dem
ə
kdir?  
A) psixi funksiyanın pozulması 
B) psixi inkişafın ləngiməsinin dərəcəsi  
C) bütün orqanik formaların dünyada həyatın mövcud olduğu müddət ərzindəki inkişaf prosesi 
D) psixi inkişafın nəzəriyyəsi  
E) psixi inkişaf tempinin pozulması  
4. Dizontogenez n
ə
dir?  
A) böyükyaşlı məktəbli dövründə uşaqların psixi inkişafının pozulması 
B) psixi inkişafın müvəqqəti dayanması  
C) uşaq inkişafının dövrlərə bölünməsi  
D) uşağın doğulduğu zaman krizis keçirməsi  
E) yeniyetmə dövründə psixi inkişafın pozulması 
5. Yeniyetm
ə
 
dövründə
 
psixi inkişafın pozulmasına nə
 deyirl
ə
r?  
A) patogenez 
B) filogenez  
C) dizontogenez 
D) ontogenez  
E) biogenez  
6. Dizontogenezin 
ə
sas tipl
ə
rind
ən biri hansıdır
?  
A) uşaq psixikasının ümumi inkişafının pozulması 
B) ilkin pozulmuş psixi funksiyanın əmələ gəlməsi  
C) anomal uşaqların psixo - fiziki inkişafı  

42 
 
D) nitqin inkişafının pozulması  
E) retardasiya və ya inkişafın ləngiməsi 
7. Filogenez n
ə
 dem
ə
kdir?  
A) psixi inkişafın ləngiməsinin dərəcəsi 
B) bütün orqanik formaların dünyada həyatın mövcud olduğu müddət ərzindəki inkişaf prosesi 
C) psixi funksiyanın pozulması  
D) psixi inkişafın nəzəriyyəsi  
E) psixi inkişaf tempinin pozulması  
8. A. N. 
Leontyev uşaqların nitqini hansı ardıcıllıqla mə
rh
ə
l
ə
l
ə
r
ə
 
bölmüşdür
?  
1 - 
Hazırlıq mə
rh
ə
l
ə
si  
2 - 
Çağalıq dövrü
  
3 - M
ə
kt
ə
b
ə
q
ə
d
ər dövrü
  
4 - G
ənclik dövrü
  
5 - 
Qocalıq dövrü
  
6 - M
ə
kt
əb dövrü
  
7 - 
Kiçik mə
kt
ə
b
ə
q
ə
d
ər dövr
  
A) 2, 3, 6, 5 
B) 4, 5, 7, 2  
C) 1, 5, 6, 2  
D) 1, 3, 6, 7 
E) 6, 5, 2, 1  
9. 
Altı aylığında uşağın sə
sl
ər reaksiyası
?  
1 - 
Yamsılayır
,  
2 - Reaksiya verir  
3 - Reaksiya vermir  
4 - 
Qışqırır
  
5 - 
Dönür baxır
  
6 - b
əzi hecaları deyir
  

43 
 
A) 1, 6  
B) 2, 3  
C) 4, 5  
D) 1, 3  
E) 2, 6  
10. Dizartriya n
ə
dir?  
A) Tıntınlıq 
B) Nitqin tələffüz formasının pozulması 
C) Pəltəklik  
D) Disleksiya  
E) Nöqsan  
11. A. E. 
Levinanın nitqin ümumi inkişaf geriliyinə
 olan 3 s
ə
viyy
ənin uyğunluğunu 
seçin:
  
I s
ə
viyy
ə
  
II s
ə
viyy
ə
  
III s
ə
viyy
ə
  
1 - 
uşaqların nitqi fonet
ik v
ə
 qrammatik c
ə
h
ə
td
ə
n t
əhrif olunmuş olur
.  
2 - fonetik, leksik v
ə
 qrammatik c
ə
h
ə
tc
ə
 
ayrı
 - 
ayrı qüsurları olan danışıq nitqi
.  
3 - 
tam sözlü ünsiyyə
t vasit
əsinin olmaması
  
A) I - 3; II - 1; III - 2;  
B) I - 2; II - 3; III - 1;  
C) I - 2; II - 1; III - 3;  
D) I - 3; II - 2; III - 1;  
E) I - 1; II - 2; III - 3;  
12. Ontogenez n
ə
dir?  
A) psixi ləngiməyə gətirən səbəb 
B) psixo - fiziki problem  
C) canlının hüceyrə halından mükəmməl orqanizmə dönməsinədək keçirdiyi inkişaf prosesi 

44 
 
D) serebroastenik hallar  
E) psixi inkişafın nəzəriyyəsi  
13. Dizontogenez n
ə
dir?  
A) uşağın doğulduğu zaman krizis keçirməsi 
B) psixi inkişafın müvəqqəti dayanması  
C) uşaq inkişafının dövrlərə bölünməsi  
D) yeniyetmə dövründə psixi inkişafın pozulması 
E) böyükyaşlı məktəbli dövründə uşaqların psixi inkişafının pozulması  
14. Dizontogenezin 
ə
sas tipl
ə
rind
ən biri hansıdır
?  
A) retardasiya və ya inkişaf ləngiməsi  
B) ilkin pozulmuş psixi funksiyanın əmələ gəlməsi  
C) anomal uşaqların psixo - fiziki inkişafı  
D) nitqin inkişafının pozulması  
E) uşaq psixikasının ümumi inkişafının pozulması  
15. Yeniyetm
ə
 
dövründə
 
psixi inkişafın pozulmasına nə
 deyirl
ə
r?  
A) filogenez 
B) dizontogenez 
C) patogenez  
D) ontogenez  
E) biogenez  
16. Dizontogenezin 
ə
sas tipl
ə
rind
ən biri hansıdır
?  
A) uşaq psixikasının ümumi inkişafının pozulması 
B) ilkin pozulmuş psixi funksiyanın əmələ gəlməsi  
C) anomal uşaqların psixo - fiziki inkişafı  
D) nitqin inkişafının pozulması  
E) retardasiya və ya inkişafın ləngiməsi 
##num= 7// level= 1// sumtest=35 // name= Dezenog
enetik inkişaf mərhlələri // 
 
1. Saitl
ər hansı prinsipə
 
görə
 t
ə
snif olunurlar?  

45 
 
A) Dil, önü, dil ortası və dil arxasına görə 
B) Dilin üfüqü, şaqulu vəziyyətinə  
C) Kəmiyyət və məxrəc sabitliyinə görə.  
D) Dilin üfüqü, şaqulu vəziyyətinə, dodaqların vəziyyətinə, kəmiyyət və məxrəc sabitliyinə görə. 
E) Dilin və dodaqların vəziyyətinə görə.  
2. Samitl
ər hansı prinsipə
 
görə
 t
ə
snif olunurlar?  
A) Fəal danışıq üzvlərinin iştirakına , əmələgəlmə yerrinə, əmələgəlmə üsuluna, səs tel - lərinin iştirakına, 
yumşaq damağın vəziyyətinə, ton və küyün üstünlüyünə, kəmiyyətinə görə  
B) Dilin üfüqü, şaqulu vəziyyətinə, dodaqların vəziyyətinə, kəmiyyət və məxrəc sabitliyinə görə  
C) Fəal danışıq üzvlərinin iştirakına , əmələgəlmə yerrinə, əmələgəlmə üsuluna, səs tel - lərinin iştirakına, 
yumşaq damağın vəziyyətinə.  
D) Dilin və dodaqların vəziyyətinə görə.  
E) Dilin üfüqü, şaqulu vəziyyətinə görə  
3. 
”Yüksək riskli” ailə
l
ə
r
ə
 aiddir:  
A) Doğuşdan sonra asfiksiya və kəllə - beyin xəsarəti alan uşaqlı aulələr 
B) Bətndaxili inkişaf zamanı oksigen aclığı keçirən, doğuşdan sonra asfiksiya və kəllə - beyin xəsarəti alan 
uşaqlı aulələr  
C) Qüsurlu uşaqlarıı olan ailələr, valideynlərindən birində və ya hər ikisində əqli gerilik, eşitmə, jizofreniya 
qüsuru olan ailələr, bətndaxili inkişaf zamanı oksigen aclığı keçirən, doğuşdan sonra asfiksiya və kəllə - 
beyin xəsarəti alan uşaqlı aulələr. 
D) valideynlərindən birində və ya hər ikisində əqli gerilik, eşitmə, jizofreniya qüsuru olan ailələr  
E) Qüsurlu uşaqlarıı olan ailələr.  
4. R. Levinay
a görə
 
nitq qüsurları necə
 
qruplaşdırılır:
  
A) Kəkələmə və nitqin ümumi geriliyi; 
B) 1. Fonetik inkişafdan greri qalma, 2. Kəkələmə  
C) İki: ümumi inkişafsızlıq və nitqin ümumi inkişafdan geri qalması  
D) Üç:nitqin ümumi inkişafsızlıq, nitqin ümumi inkişafdan geri qalması və nitq vasitələrin - dən istifadənin 
pozulması.  
E) Iki :1. Fonetik inkişafdan greri qalma, fonetik - fonematik inkişafdan qalma və nitqin ümumi geriliyi; 2. 
Kəkələmə 
5. 
Uşaqlarda nitq necə
 
inkişaf edir
?  

46 
 
A) Böyüklərin təsiri altında, normal nitq mühitində, təlim - tərbiyə prosesində formalaşçır və inkişaf edir.  
B) Böyükləri yamsılamaqla formalaşçır və inkişaf edir.  
C) Anadangəlmə inkişaf edir.  
D) Normal nitq mühitində formalaşçır və inkişaf edir.  
E) Təlim - tərbiyə prosesində formalaşçır və inkişaf edir.  
6. A. N. Qvozdyev
ə
 
görə
 
nitq inkişafı hansı mə
rh
ə
l
ə
rd
ə
n ibar
ə
tdir?  
A) Hazırlıq, məktəbəqədər, məktəb yaşı və yaşlılar mərhələsi 
B) Məktəbəqədər, məktəb yaşı mərhələsi  
C) Hazırlıq, məktəbəqədər, məktəb yaşı mərhələsi  
D) Səsin yaranması, sözlərin işlənməsi, söz birləşmələri və cümlə konstruksiyalarından istifadə mərhələləri 
E) Məktəbəqədər yaşdan əvvəlki, məktəbəqədər, məktəb yaşı mərhələsi  
7. 
Uşaqlarda düzgün nitqin formalaşması üçün əsas şə
rtl
ər hansılardır
?  
A) 1. İnformasiyanı almaq üçün əsas yolların( akustik, görmə və kinestetik) olması; 2. Qəbul edilmiş 
informasiyanı təhlil etmək və saxlamaq( intellekt və hafizə) üçün substratın olması; 3. Artikulyasiya üçün 
vacib olan motor aparatın olması.  
B) Normal nitq mühiti  
C) Təlim - tərbiyə prosesi  
D) Normal nitq aparatı və mühitin olması  
E) Böyüklərin təsiri , normal nitq mühiti, xüsusi təlim - tərbiyə prosesi.  
8. Dialoji nitq n
ə
dir v
ə
 
onun hansı xüsusiyyə
tl
ə
ri var?  
A) İnsanlar arasında ünsiyyət prosesi olub konkret situasiya və obyektdən asılı olaraq baş verir. 
B) İki və ya üç danışan insan arasında ünsiyyət prosesidir və bilavasitə reaksiyadan asılı olur.  
C) İki danışan şəxs arasında nitq prosesi olub situasiyadan bağlkı qısa və konkret olur.  
D) Dialoji nitq iki daha artıq şəxsin ünsiyyət prosesi olub, danışan şəxslərin emosional –ekspressiv rabitəsi 
şəraitində baş verir və müəyyən şərait və ya obyektlə bağlı olur. 
E) İki və daha çox ınsanlar arasında ünsiyyət prosesi olub konkret situasiya və obyekt - dən asılı olaraq baş 
verir.  
9. loqopediyada t
əşkilati metodlar hansılardır
?  
A) Komplaeks təsir metodu ( tibbi – pedaqoji – psixoloji – loqopedik təsir metodu ) 
B) Kompleks metod, müqayisə metodu, dinamik araşdırma metodu 

47 
 
C) Mexaniki, tibbi – cərrahi və yamsılama.  
D) İnkişaf, sistemli yanaşma və psixi inkişafı digər tərəflərinin öyrənilməsi  
E) Tibb təsir metodu, pedaqoji, sosial təsir metodu.  
10. 
Əsas nitq qüsurlarına aiddir:
  
A) 1. Şifahi nitq qüsurları: səs çatışmazlığı, səs tələffüzü qüsurları, nitqin rəvanlıq və sürətinin pozulması, 
afaziya, alaliya, 2. Yazilı nitq qüsurları  
B) Şifahi və yazılı nitq qüsurları