Falsafa fanidan sessiya javoblari. Falsafa fanining predmeti


Bilishda subyekt va obyektning o’zaro aloqasi



Yüklə 75,3 Kb.
səhifə18/24
tarix19.12.2023
ölçüsü75,3 Kb.
#185401
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   24
Falsafa fanidan sessiya javoblari. Falsafa fanining predmeti-fayllar.org

24. Bilishda subyekt va obyektning o’zaro aloqasi.
Bilish jarayoni juda murakkab bo’lib, u subyektiv va obyektiv tomonlarning birligidan, subyektning obyektga tomon borishidan iborat. Bilishning subyekti insondir ya’ni borliqdagi predmet va hodisalar bilan muayyan tabiiy va ijtimoiy munosabatda bo’luvchi kishilar guruhidir. Bilishning obekti subektning bilish doirasiga kirgan, uning bilishi qaratilgan borliqdagi aniq narsa va hodisalardir.
Inson bilishining tabiatini obyekt-subyekt o‘rtasidagi munosabatini to‘g‘ri tushunish asosida bilib olish mumkin. Bunda inson faolligi muhim rol o‘ynaydi.
Inson borliqni faqat bilib olish uchungina o‘rganmaydi, balki u borliq va uning qonunlarini bilib olishi bilan tabiatga, jamiyatga va o‘ziga faol tasir ko‘rsatib, tabiatni, jamiyatni va o‘zini o‘zgartirib boradi. Bu yerda inson bilishining amaliyot bilan chambarchas bog‘liqligini namoyon bo‘ladi.
Inson bilishini unda borliq qanday aks etishiga qarab oddiy-kundalik va ilmiy bilishlariga ajratish mumkin. Oddiy kundalik bilish kundalik oddiy kuzatish, hayotiy tajriba asosida borliqdagi narsa va xodisalarni insonning o‘z sezgi va tafakkurlari orqali bilishidir. Masalan, hammaga ayonki kechadan so‘ng kunduz va yana kecha kelishini va u Cheksiz davom etishini hamma biladi, yoki yil fasllarini almashinib turishi, biridan keyin ikkinchisi kelishini ham hamma biladi. Ammo hamma ham nega shunday bo‘ladi? Sababi nimada ekanligi bilan qiziqmaydi?
Kundalik bilim haqiqatni qayd etsada, uni nomuntazam va isbotsiz amalga oshiradi. Bunday bilimning xususiyati shundaki, odatda, u inson tomonidan ongsiz, kundalik tajribaga asoslangan holda qo‘llaniladi.
Kundalik noilmiy bilim tarqoq, notizimli bilim bo‘lib, u qonunlar bilan izohlanmaydi va formallashtirilmaydi. Voqea va hodisalarni ilmiylik mezonlari nuqtai nazaridan asosli tushuntirmaydi. Kundalik noilmiy bilimning qatiy tizimi va klassifikatsiyasi bo‘lmaydi.
Inson bilishi bilmaslikdan bilishga, aniq bo‘lmagan bilishlardan, to‘liq bo‘lmagan, qisman bilishlardan to‘liqroq bilishlarga, oddiy bilishdan murakkab ilmiy bilishlarga tomon borishidan iboratdir.

Yüklə 75,3 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   24




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin