Fənn: Sosial pedaqogika Fənn müəllimi: Nahidə Cəfərova İxtisas
Yüklə 0,53 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Mövzu 12: Pedaqoji münaqişələr və onların həlli Plan: 1. Münaqişələrin mahiyyəti 2. Münaqişələrin növləri Cəmiyyət maraq münaqişələrin olmadan inkişaf edə bilməz. Bu həqiqəti dünyaya ziddiyyətlər həllidir. münaqişənin Tədris istisna deyil. mübahisə, hər bir tərəf, onların doğru olduğunu sübut etmək üçün də maraqları toqquşma səbəb hadisə zamanı baxımından öz nöqtəsinə müdafiə etməyə çalışır. Münaqişə kommunikasiyalarda nə isə xoşagəlməz yaxud hər hansı əhəmiyyətli fikir ayrılığının ortaya çıxması haqqında xəbərdarlıqdır. Təcrübə göstərir ki, münaqişələrin idarə edilməsinin üç istiqaməti (metodu) mövcuddur: münaqişədən qaçmaq, münaqişənin yatırılması və münaqişənin özünün idarə edilməsi. Adları çəkilən hər bir istiqamət xüsusi metodların köməyi ilə yerinə yetirilir. Onların bəzilərinə, həmçinin münaqişə vəziyyətinə təsirləri alqoritminə və münaqişə şəraitində davranmaya aid məsləhətlərə baxaq. Münaqişələrin idarə edilməsi üçün çox sayda metodlar mövcuddur. Ümumilikdə onları hər birinin öz istifadə sahəsi olan bir neçə qrupa bölmək olar: • şəxsiyyətdaxili; • stuktur; • şəxsiyyətlərarası; • danışıqlar; • aqressiv cavab hərəkətləri. Problemin həlli münaqişələrin səbəblərini bilmək və bütün tərəfləri qane edən hərəkət yolunu tapmaq üçün fikir ayrılığının qəbul edilməsi və digər nöqteyi-nəzərlər ilə tanış olmağa hazır olmaq deməkdir. Bu qaydadan istifadə edən digərlərinin hesabına öz məqsədinə nail olmaq haqqında düşünmür, o münaqişə vəziyyətinin öhdəsindən gəlmək üçün ən yaxşı variantı axtarır. Mürəkkəb vəziyyətlərdə müxtəlif yanaşmaların və dəqiq məlumatların düşünülmüş qərarın qəbulu üçün əhəmiyyətli olan zaman, münəqişəli fikirlərin yaranmasını həvəsləndirmək və problemin həlli qaydasından istifadə edərək vəziyyəti idarə etmək lazımdır. Danışıqlar münaqişələrin həlli metodu olaraq öz özlüyündə münaqişə tərəfləri üçün qarşılıqlı qəbul oluna bilən qərarların axtarışına istiqamətlənən taktiki metodlar toplumundan ibarətdir. Danışıqların mümkün olması üçün müəyyən şərtlərin yerinə yetirilməsi lazımdır: • münaqişə tərəflərinin qarşılıqlı asılılığının mövcud olması; • münaqişə iştirakçılarının imkanlarında (səlahiyyətlərdə) əhəmiyyətli fərqin olmaması; • münaqişənin inkişaf mərhələsinin danışıqlara uyğun olması; • danışıqlarda yaranmış vəziyyətdə qərar qəbul edə biləcək tərəflərin iştirak etməsi. Aqressiv cavab hərəkətləri münaqişə vəziyyətlərini aradan qaldırmaq üçün son dərəcə arzu edilməyən metodlardandır. Bu metodların istifadə edilməsi münaqişə vəziyyətini güc, o cümlədən kobud güc, zorakılıq mövqeyindən həll edilməsinə gətirib çıxarır. Yüklə 0,53 Mb. Dostları ilə paylaş:
|