Geologiyasi



Yüklə 1,48 Mb.
səhifə44/273
tarix07.09.2023
ölçüsü1,48 Mb.
#141898
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   273
«O’zbеknеftgaz» Milliy Xolding Kompaniyasi-www.hozir.org

5.1.3. Zonal taqqoslash 

Zonal taqqoslash ayrim qatlam va ularning pachkalarini mukammal o’rganish


uchun amalga oshiriladi. Fatsial o’zgaruvchanligi bilan tavsiflanadigan va ayrim
qatchalarga ajraladigan, turli yo’nalishlar bo’yicha qiyiqlanadigan qatlamlarni zonal
taqqoslash ayniqsa muhimdir. Qatlamning ishlatish sistemasini umumiy tahlil qilish
va loyihalashda ayrim qatchalarning fatsial jihatdan o’zgaruvchanligini, qiyiqlanish
chegaralarini, maydon bo’ylab tarqalganini kuzatib borish zonal taqqoslashda muhim
ahamiyatga ega. Agar qatlam yosh yotqiziqlar bilan qoplangan bo’lsa, mahsuldor
qatlamni taqqoslash uning ustki qismi bo’yicha bajariladi. Qatlamning ustki qismi
yuvilib ketgan sharoitda esa, zonal taqqoslash qatlamning tubini o’rganish asosida,



64
qatlamning ustki qismi va tag qismi yuvilib ketgan bo’lsa yoki u aniq ifodalanmagan


bo’lsa, qatlam ichidagi belgili qatchani o’rganish asosida ado etiladi.
5.2-rasmda Romashkin konining bir uchastkasi bo’yicha quyi devon davri D
1
qatlamlari uchun (fran yarusining pashiy gorizonti) zonal taqqoslash sxemasi
keltirilgan.
5.2-rasm. Zonal taqqoslash sxemasi
(M.A.Jdanov, 1981): 1 – reper – yuqorida joylashgan
ohaktosh gorizonti; 2 – qumtoshlar; 3 – gillar
Mazkur qatlamning yuqori qismidagi ohaktosh belgili (reper) gorizont, deb
olingan. Sxemada D
1
qatlamda alohida zonal intervallarning juda murakkabligi
ko’zga yaqqol tashlanib turibdi.
Umuman sxemada ayrim intervallar yo bir-biri bilan qo’shilib ketadi (a+b
1
va
b
3
+v), yoki butunlay qiyiqlanib ketadi (a, b
1
, v interval masofalar), yoki uchastka
bo’ylab ularning qalinligi o’zgarib boradi (b
3
, va g interval masofalar), yoki
maydonning cheklangan uchastkasida yakka holda tarqalgan bo’ladi (b
2
interval).
Qatlamning murakkab tuzilganligi yuqorida keltirilgan sxemadan (5.2-rasm)
yaqqol ko’zga tashlanadi. SHuning uchun ham bunday qatlamlar zonal taqqoslash
yordamida ayrim qismlarga bo’lib o’rganiladi. Bunday ishlar qatlamni ishlatish bilan
bog’liq bo’lgan turli masalalarni hal etishda muhim rol o’ynaydi.
Zonal taqqoslashda vertikal yo’nalish bo’yicha o’zgaruvchan, gorizontal
yo’nalish bo’yicha esa uzoq masofalarda fizik-litologik xususiyatlari umumiy va
o’zgarmas bo’lgan quduq kesimining zonal intervallari taqqoslanadi. Ayrim kamyob
mahalliy qatlar quduq kesimida (zonal interval ichida) uchrasa, u yoki bu intervalqa
kiritiladi.
SHuni inobatga olish zarurki, ajratilgan zonal intervallar mahsuldor qatlamning
geologik tuzilishini mukammal o’rganishda muhim rol o’ynaydi, ammo bu har doim
mustaqil ishlash ob’ekti bo’la olmaydi.
Mahsuldor qalin qatlamlar ayrim zonalarga ajratilib, geologik tuzilishi zonal
taqqoslash asosida mukammal o’rganiladi. Bu platformalardagi yirik neft konlarining
ishlatish sistemasini tahlil qilish va loyihalash uchun zarur. SHuni qayd etish lozimki,



65
platformalardagi mahsuldor qatlamlarning fatsial tuzilishi tez o’zgaruvchanligi bilan


ajralib turadi.

Yüklə 1,48 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   273




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin