I L l bob. M a sh ina detallarining yeyilish sabablari

---

I l l BOB. M A SH INA DETALLARINING YEYILISH 
SABABLARI
3.1. Mashina detallarining yeyilish sabablari
M ash in alar detallari sirtining yeyilish jarayoni m urakkab 
b o ‘lib. k o ‘p g in a om illarga bog‘liq. Bu om illar m ashinalardan 
foydalanish sh aroitlarida tu rlicha b o ‘ladi. U larga birinchi nav- 
b atd a quyidagilar kiradi:
- d etallar sirtiga tushadigan yuklanish;
- tu tash m alar ishlashining haro rat rejimi;
- m oyning qovushqoqligi, tavsifi va xossalari;
- m oylash m aterialsining m exanik aralashm alar bilan 
ifloslanganlik darajasi, aralashm alar tarkibi h am da uning 
o ‘lcham lari;
- d etallam ing bir-biriga nisbatan joylashishi (q o ‘zg‘aluv- 
ch an tu tashm alar uchu n);
- tutash juftliklarning boshqa ish sharoitlari (titrashga, 
korroziyaga uchrashi va hokazo).
M ash in alam i loyihalash, tayyorlash va t a ’m irlash bilan 
shug'ullanuvchi 
m utaxassislar 
u ch u n
yeyilishning 
asosiy 
om illari va qo nun iyatlarin i bilish katta aham iyatga ega. Bu 
bilim , 
detallarni 
t a ’m irlash 
usulini 
to ‘g ‘ri 
tan lash
va 
foydalanish jaray o n id a u larning tez yeyilishining oldini olish 
im konini beradi.
M ashinalardagi 
ishqalanuvchi 
detallarni ng 
yeyilish 
om illari quyidagi xillarga ajratiladi:
1) ishqalanuvchi sirtlardagi solishtirm a bosim ;
2) ishqalanuvchi sirtlardagi tezliklar rejimi;
3) detallar sirtining sifati;
4) m ashina birikm alarini yig‘ish sifati;
5) m ashinani yurgizish va to ‘xtatishlar chastotasi;
6) m oylovchi m ateriallar.
27

---

3.2. Ishqalanuvchi juftliklar ishlashining kuch va tezliklar