I mövzu: Psixologiyanın predmeti, V ə zif ə L



Yüklə 1,57 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə35/36
tarix21.01.2017
ölçüsü1,57 Mb.
#6073
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   36

m
ə
sl
ə
h
ə
tl
ə
r,  psixoprofilaktika  v
ə
  psixokorreksiya    diqq
ə
ti    c
ə
lb    edir.  
Psixodiaqnostika    adlanan  birinci  istiqam
ə
t 
uşağın    psixoloji  
müayinə
sind
ə
   
peşəkar  metodların 
t
ə
tbiqini  n
ə
z
ə
rd
ə
  tutur.  Bu  metodlar 

sırasında  standartlaşdırılmış    test  metodları 
  v
ə
    kliniki    ekspert  
metodları
    iki   
ə
sas    qrup  olaraq  f
ə
rql
əndirilir.  Bunlarla  yanaşı,  müasir
 
psixodiaqnostika 
t
əcrübə
sind
ə
 
ə
sas 
t
ədqiqat  metodları  sırasında 
müşahidə, sorğu,  eksperiment
  
kimi  metodların  da tətbiqi geniş  vüsə

almişdır. 
 
 
Psixodiaqn
ostika  üzrə
   
ixtisaslaşmış  praktik  psixoloqun    başlıca  
v
ə
zif
ə
si  t
ə
hsil  sistemind
ə
  
uşaqların və
 
yaşlı  adamların  psixologiyası  və
  
davranışını    etibarlı    diaqnostik  müayinə
   
mütodları    vasitə
sil
ə
   
ölçüb  
qiym
ə
tl
ə
ndirm
ə
kd
ə
n  v
ə
  buna 
əsaslanan  ixtisaslı 
psixoloji  xarakteristikalar 
v
ə
 
tövsiyə
l
ər  hazırlamaqdan  ibarə
tdir. Bu  istiqam
ət  üzrə
  
peşə
kar praktik 
xidm
ət  göstə
r
ə
n    psixoloq  t
əcrübə
d
ə
   
yalnız    bu    və
  ya  dig
ə
r  
psixodiaqnostok    metodikaların    tətbiqi  texnikasını  bilmə
kl
ə
    kifay
ə
tl
ə
n
ə
  
bilm
ə
z. O,  h
ə
m  d
ə
  psixodiaqnostika n
ə
z
ə
riyy
ə
sin
ə
 d
ə
rind
ə
n b
ə
l
əd  olmalı  
v
ə
  bilik  sah
ə
sinin    tarixi    v
ə
   
müasir  problemlərini,    onun    inkişafı  
m
ə
rh
ə
l
ə
l
ə
rini,    t
ə
kmill
əşmə
si    sah
ə
sind
ə
 
keçdiyi  inkişaf  yolunu  bilmə
lidir. 
Psixodiaqnostika  üzrə
   
mütə
x
əssis    öz    praktik
    f
ə
aliyy
ə
tind
ə
    elm  v
ə
 
t
əcrübə
y
ə
  b
əlli    olan    metodların    tə
tbiqi    il
ə
   
yanaşı,  zə
ruri  hallarda  yeni 
metodikalar  yaratmağı,  onların  elmi    qiymə
tl
ə
ndirilm
əsi,  etibarlılığı 
sah
ə
sind
ə
 
yaradıcı  iş  aparmağı    bacarmalı,    mövcud    metodikaların 
modifikasiyasını  işləyib  hazırlamaq    sahə
sind
ə
   
öz  peşəkarlığını  tə
sdiq 
etm
əlidir. Praktik psixodiaqnostika  üzrə
  
mütə
x
ə
ssisd
ən   psixoloji müayinə
  
vasit
ə
sil
ə
   
ə
ld
ə
    edil
ə
n    n
ə
tic
ə
l
ə
ri    elmi  c
ə
h
ə
td
ə
n    t
ə
hlil    etm
ək,  onların  
korreksiya  imkanlarını  müə
yy
ə
nl
əşdirmək    bacarığı,  interpretasiya  –
 
n
ə
tic
ə
l
əri standart normalarla müqayisə
 etm
ə
k qabiliyy
ə
ti t
ə
l
ə
b olunur.  
 
Praktik  psixoloqun  f
ə
aliyy
ə
tind
ə
  
xüsusi  ixtisas  hazırlığı  tə
l
ə
b  ed
ə
n  
ikinci  istiqam
ə
t    psixoloji   
konsultasiyadır
.  Bu  istiqam
ət  özündə
  
aşağıdakı  xüsusi
  
iş  formalarını  ə
ks  etdirir : 
1. 
Keçirilmiş    psixodiaqnostik  müayinə
l
ə
rin  n
ə
tic
ə
l
ə
rin
ə
   
ə
sas
ə
n  
psixoloji-
pedaqoji    tövsiyə
l
ərin    işlənib    hazırlanması  və
    d
ə
qiq  

formul
ə
  edilm
ə
si;  
Bu  tövsiyə
l
ər  uşaqlar  və
  
yaşlılar  üçün  müvafiq  
formada,  
icrası  baxımdan  anlaşıqlı  və
  
asan  olmalıdır. 
 
2.  Psixoloji    m
ə
sl
ə
h
ə
tl
ə
r
ə
   
ehtiyacı    olan  şə
xsl
ə
rl
ə
   
söhbə
tl
ə
rin  
keçirilməsi. Bu  söhbə
tl
ər  uşaq  və
  
ya  yaşlının praktik  psixoloqdan  
z
əruri  tövsiyə
l
əri  alması  ilə
  
başa  çatmalıdır.
 
3. 
Müə
lliml
ə
r  v
ə
  valideynl
ərin  ixtisasının  artırılması    çərçivə
sind
ə
   
psixoloji  maarifl
ə
ndirm
ə
  sah
ə
sind
ə
  t
ə
dbirl
ə
rin  h
əyata  keçirilmə
si. 
Praktik    psixoloqun    f
ə
aliyy
ə
tind
ə
   
üçüncü    istiqamə
t    x
ə
b
ərdarlıq  
xarakterli    v
ə
zif
ə
l
ə
rin  yerin
ə
    yetirilm
ə
sin
ə
 
yönəldilmiş 
  psixoprofilaktik  
işlərdir.  Onların  məzmununda  uşağın  inkişafında arzuedilmə
z  n
ə
tic
ə
l
ə
r
ə
  
g
ətirib    çıxara    bilə
c
ək    halların    qarşısının  alınması:  mə
s
ə
l
ən,    inkişafda,  
t
ə
lim    v
ə
    t
ə
rbiy
ə
d
ə
  l
ə
ngim
ə
,    gerid
ə
qalma,    arzuedilm
ə
z    v
ərdişlə
rin    v
ə
 
xarakter  
ə
lam
ə
tl
ə
rinin,  axmaq  ad
ə
tl
ə
r  v
ə
  meyll
ə
rin  t
əzahürü. Profilaktik  
istiqam
ə
td
ə
   
iş    aparan    psixoloq    inkişafda    anomaliyaya    sə
b
ə
b    olan  
amill
əri  müə
yy
ə
nl
əşdirməyi, onları vaxtında görmə
yi v
ə
 
aradan qaldırmağı  
bacarmalıdır. Praktik  psoxoloq  bu  baxımdan müə
lliml
ə
r,  t
ə
rbiy
əçilə
r  v
ə
  
valideyinl
ər    arasında  iş    aparır,  uşağın    inkişafına    ə
ng
ə
ll
ə

yaradan,gerid
ə
qalmaya    g
ətirib    çıxaran    sə
b
ə
bl
əri    vaxtında    müşahidə
  
etm
ək,  görə
    bilm
ə
k    m
ə
qs
ə
dil
ə
   
onların    xüsusi    psixoloji    hazırlığı  
sah
ə
sind
ə
  
iş  aparır.
 
M
ə
kt
ə
b
ə
q
ə
d
ər  müə
ssis
ə
nin    v
ə
 m
ə
kt
əb  psixoloqunun   peşəkarlıq  
s
ə
viyy
əsi,    qarşıda    duran    problemləri    savadlı    hə
ll    etm
ə
si,   
ə
sas
ə
n  
psixoprifilaktik  işlərin  aparılmasından  asılı  olaraq  qiymə
tl
əndirilir. Əgə
r  
h
ər  hansı  bir  yaş  dövründə
  
uşağın  normal  inkişaf  şə
raiti  pozularsa,  
sonrakı  mə
rh
ə
l
ə
d
ə
 
ə
sas   f
ə
aliyy
ə
ti    v
ə
    diqq
əti,  şübhə
siz   ki,   korreksiya  
üzə
rin
ə
  
yönə
ltm
ə
k  v
ə
  
xüsusi inkişafetdirici  iş  aparmaq  lazım  gə
lir.  
Praktik  psixoloq  psixoprofilaktik  işlə
r  vasit
ə
sil
ə
 
müə
lliml
ə
rd
ə
,  
uşaqlarda,  valideyinlə
rd
ə
  v
ə
 
ya  onları  ə
v
ə
z    ed
ən    şə
xsl
ə
rd
ə
 
ümumi 
psixoloji    m
ə
d
ə
niyy
ət    formalşdırır,  psixoloji    biliklə
rd
ən  uşaqlarla    iş  
zamanı  istifadə
  
olunmasını
,  h
ər bir yaş mə
rh
ə
l
ə
sind
ə
 
uşağın mükə
mm
ə


inkişafı  üçün  şəraitin    yaradılması  gedişində
  yol    veril
ə
n    pozuntular  
haqqında vaxtında  xə
b
ərdarlıq  edilmə
sini  n
ə
z
ə
rd
ə
  tutur. 
 
Psixoloji    korreksiya    adlanan 
dördüncü  istiqamə
t  psixoloqun  
uşağa  
 
v
ə
   
yaşlıya  mövcud    qüsurların    və
   
çatışmazlıqların  aradan  qaldırılması  
m
ə
qs
ə
din
ə
  xidm
ə
t  ed
ən  birbaşa  təsir  göstə
rm
ə
sini  n
ə
z
ə
rd
ə
  tutur. Bu  
istiqam
ə
td
ə
   
çalışan    praktik    psixoloq    psixokorreksiyanın  psixoterapiya,  
sosial-
psixoloji  trenniq,  autotrenniq,  birbaşa hip
notik    t
əlqin  texnikasını
,  
müştə
riy
ə
    t
ə
lqinedici    t
əsir    üsullarını    peşəkarcasına    mə
nims
əmiş  
olmalıdır.
 
 
Praktik 
psixoloqun 
t
ə
hsil 
sistemind
ə
 
f
ə
aliyy
ətinin 
mühüm 
istiqam
ə
tl
ə
rind
ə

biri 
psixoloji 
maarifl
ə
ndirm
ə
dir. 
Psixoloji  
maarifl
ə
ndirm
ə
 
yaşlıların  və
 
uşaqların  psixoloji  biliklə
r
ə
  yiy
ə
l
ə
nm
ə
sini 
n
ə
z
ə
rd
ə
  tutur.    Psixoloqun    maarifl
ə
ndirm
ə
    istiqam
ə
tind
ə
    f
ə
aliyy
ə
ti  
müxtə
lif    formalarda             
(mühazirə,  söhbə
t,  seminarlar,  s
ə
rgil
ə
r, 
ə
d
əbiyyatın    seçilmə
si    v
ə
  s.)  ola    bil
ə
r.    Maarifl
ə
ndirm
ə
   
işinin    ə
sas  
mahiyy
əti    insanın    psixi    inkişafı    şə
rtl
ə
ri  v
ə
 
qanunauyğunluqları

psixologiya  elminin  müasir  və
ziyy
ə
ti  il
ə
 
tanışlıqdan  ibarə
tdir. Bu  sah
ə
d
ə
 
iş  aparan  psixoloq uşqlarda və
  valideyinl
ə
rd
ə
  psixoloji  bilikl
ə
rin  praktik 
ə
h
ə
miyy
əti,      formalaşmaqda    olan  insana  psixoloji    yardımın    faydası  
haqqında    tə
s
ə
v
vürlər    formalaşdırır,    pedaqoji    prosesdə
   
uşaqların    yaş  
v
ə
  f
ərdi  xüsusiyyə
tl
ə
rinin  n
ə
z
ə
r
ə
  
alınmasının  zə
ruriliyini  
əsaslandırır.  
 
 
T
əcrübi  fə
aliyy
ə
td
ə
  psixoloq  bir   qayda   olaraq  psixoloji   xidm
ə
tin  
adları  qeyd  olunan  dörd  istiqamə
tin h
ə
r  biri  il
ə
  m
əşğul  olur. Lakin  bu  
istiqam
ə
tl
ə
rin    h
ər    biri    konkret    olaraq  ayrı
-
ayrılıqda    geniş    və
    d
ə
rin,  
kifay
ə
t    q
ə
d
ər    yüksək      xüsusi    hazırlıq,  vaxt,  ə
h
ə
miyy
ətli    peşəkarlıq 
t
əcrübə
si    t
ə
l
ə
b    edir.  Bu  sah
ə
d
ə
 
tanınmış  alim  İ.V.Dubrovinanın 
fikrinc
ə

praktik  psixoloq  
ə
slind
ə
  
göstə
ril
ən  dörd  istiqamə
tin  
ən  çoxu  ikisi  üzrə
 
xüsusi  ixtisas  hazırlığı  almaqla  konkret  ixtisaslaşmaya  malik  olmalıdır  
ki, bu  da  g
ə
l
ə
c
ə
yin  perspektividir. 

 
Bel
ə
  olarsa,    g
ə
l
ə
c
ə
kd
ə
    psixoloji  xidm
ə
t    sistemind
ə
   
dörd  müxtə
lif  
ixtisaslı    mütə
x
ə
ssisl
ə
r

psixodiaqnostlar,  m
ə
sl
ə
h
ətçilə
r,    psoxoprifilaktikl
ə
r  
v
ə
    psixokorrektorlar    birlikd
ə
   
iş    aparmalı    olacaqlar.    Praktik    psixoloji  
xidm
ə
t  sah
ə
sind
ə
  
çalışan  psixoloqlarla  bu sə
ah
ə
d
ə
  f
ə
aliyy
ət  göstə
r
ə
n  
idar
ə
etm
ə
  
orqanlarının  fə
aliyy
ə
tind
ə
 
qarşılıqlı  ə
laq
ə
l
ə
rin 
yeni  formalarının 
yaranması  da  gə
l
ə
c
ə
kd
ə
 
bir sistem  şə
klind
ə
 
qurulmalıdır.  Yerlə
rd
ə,  uşaq  
t
ə
lim-t
ə
rbiy
ə
   
müə
ssis
ə
l
ə
rind
ə
 
iş  aparan psixoloqlar  öz  iş  təcrübə
l
ə
rini,  
ə
ld
ə
    etdikl
ə
ri    n
ə
tic
ə
l
əri  ümumiləşdirir,  sistemləşmiş    şə
kild
ə
    tabe  
olduqları  yuxarı  idarə
etm
ə
  
orqanlarına tə
qdim  edirl
ə
r. Bu  orqanlar  is
ə
,  
öz  növbə
sind
ə
  yerl
ə
rd
ə
 
iş aparan  praktik  psixoloqlara  zə
ruri  t
əşkilati  və
  
elmi-
metodiki  kömə
klikl
ər göstə
rirl
ə
r. 
 
Praktik    psixoloq   
ə
sas
ə
n    m
ə
rk
ə
zi    v
ə
   
ya  yuxarı  psixoloji  xidmə
t  
orqanının    təsdiq    etdiyi    proqramlar    arasında    öz    işini    qurmalıdır.    Bu  
proqramlarda ad
ə
t
ən praktik  psixoloqun  aparacağı  işlərin  növləri,  onların  
m
ə
zmunu  v
ə
  h
ə
cmi,  icras
ına  ayrılan  vaxtın  müddə
ti  v
ə
 
s.  öz  ə
ksini  
tapmalıdır. 
 
 
Peşə
kar    f
ə
aliyy
ə
t    prosesind
ə
      psixoloji    xidm
ə
t    sah
əsinin    işçilə
ri  
il
ə
    t
ə
hsil    sisteminin    dig
ər    yarımstrukturları    arasında    müə
yy
ə
n  
münasibə
tl
ər    formalaşmışdır.  Bu    münasibə
tl
ə
r    t
ə
hsil   
sisteminin  yüksə
k  
icra    orqanları    tə
r
ə
find
ə
n    t
əsdiq    edilmiş    “Tə
hsil    sistemind
ə
    psixoloji  
xidm
ət  haqqında Əsasnamə” ilə
  t
ə
nziml
ə
nir.   
 
T
ə
hsil  sistemind
ə
  psixoloji  xidm
ə
t pedaqoji  psixologiya  elminin 
inkişaf  və
  
formalaşma  dövrünü  keçirə
n praktik  sah
ə
l
ə
rd
ə
n  biridir. Hal-
hazırda  pedaqoji    psixologiya    tə
hsild
ə
  psixoloji  xidm
ə
t    f
ə
aliyy
ə
tinin 
t
ətbiqini  konseptual    yanaşma  baxımından  elmi
-n
ə
z
ə
ri 
əsaslarını  
müə
yy
ə
nl
əşdirmə
kl
ə
   
yanaşı,  onun 
s
ə
m
ə
r
əli  iş  metodları
  il
ə
  t
ə
min 
edilm
ə
sini,  t
ə
hsil   
psixoloqlarının
 
hazırlanmasının    elmi    cə
h
ə
td
ə
n  
əsaslandırılmış    praktik    mə
zmununu 
 
v
ə
 
 
istiqam
ə
tl
ə
rini  
müə
yy
ə
nl
əşdirmişdir.  Tə
hsild
ə
 
psixoloqun    yerinin  anlaşılmasına    müasir  

dövrdə
 
müxtəlif    yanaşmalar  olsa    da,  ə
slind
ə
     
onun  peşə
  
xarakteristikasının sə
ciyy
əvi  xüsusiyyə
tl
əri  aşağıdakılardan  ibarə
tdir: 
-   
psixoloq    situasiyanın    diaqnostudur.  O,  uşağın    inkişaf    yolunun  
müə
yy
ə
n    edilm
ə
sind
ə
   
yardımçı,    onun    fərdi    xüsiyyə
tl
ə
rini  n
ə
z
ə
r
ə
  
almaqla  müvafiq  proqramalrın  seçilmə
sind
ə
  xeyirxah  m
ə
sl
ə
h
ətçidir;
  
-   psixoloq 

 konfiliktoloq v
ə
 psixoterapevtdir; 
-  psixoloq 

 
uşağın  inkişaf  situasiyasının,    bütövlükdə
    onun  
t
ə
hsill
əndirici     mühitinin  layihəçisidir

-  psixoloq 

 
müə
ssis
ə
nin  t
ə
hsill
əndirici  mühitində
 
ə
laq
ə
l
ə
rin  
yaradılma
-
sında  cavabdeh  şə
xsdir; 
- 
psixoloq  uşaqların  psixi  sağlamlığının  qorunub  saxlanılması  üçün 
cavabdeh  şə
xsdir; 
- psixoloq  idar
ə
etm
ə
  
üzrə
  m
ə
sl
ə
h
ətçi,  mə
kt
ə
bin  t
əhsil  müə
ssis
ə
si  
kimi  inkişafı  üçün  mütə
x
ə
ssisdir. 
Pedaqoji  ünsiyyət  müəllimin  şagirdlə
rl
ə
  t
ə
lim-t
ə
rbiy
ə
  prosesind
ə
 
h
əyata  keçirdiyi  peşə
 
ünsiyyətidir.  Bu  cür  ünsiyyə
t  h
ə
rt
ə
r
əfli  inkişaf  etmiş 
şə
xsiyy
ətin  formalaşması  üçün  şərait  yaradılmasına  yönəlmiş  olur, 
kollektivd
ə
ki  sosial-psixoloji  prosesl
ə
ri  idar
ə
  etm
ə
y
ə
  v
ə
  s
ə
m
ə
r
ə
li  psixoloji 
iqlim  yaratmağa  imkan  verir.  Ona  görə
  d
ə
    h
ər  bir  müə
llimin  pedaqoji 
ünsiyyə
tin  mahiyy
ə
ti,  onun sosial-psixoloji  mexanizml
ə
ri  il
ə
  d
ə
rind
ən yanış 
olması  və
 
şagirdlə
r
ə
  birg
ə
  f
ə
aliyy
əti  zamanı  ondan  lazımi  şə
kild
ə
  istifad
ə
 
etm
ə
si z
ə
ruridir. 
Pedaqoji  ünsiyyə
tin  yerin
ə
  yetirdiyi  v
ə
zif
ə
l
ə
r
ə
 
görə
 
onun  aşağıdakı 
növlərini  ayırmaq  mümkündür:  informasiya  mübadiləsi,  başqa  adamın 
davranışını tə
nzim etm
ək, şə
xsiyy
ə
tl
ərarası anlama.
 
Pedaqoji  ünsiyyətin  hansı  növündə
n  istifad
ə
  edilm
ə
sind
ən  asılı 
olmayaraq  müəllimin  şagird  kollektivi  ilə
  m
əhsuldar  ünsiyyə
t  prosesi  t
əşkil 
olunmadan  pedaqoji  f
ə
aliyy
ə
tin  didaktik  v
ə
  t
ə
rbiy
ə
vi  v
ə
zif
ə
l
ərini  lazımi 
şə
kild
ə
 h
əyata keçirmək mümkün deyildir.
 

Pedaqoji ünsiyyət müxtə
lif m
ə
qs
ə
dl
ər daşıya bilə
r: f
ə
rdi-idraki (n
ə
 is
ə
 
yeni  bir  şeyi  öyrə
nm
ə
k,  t
ə
limat  almaq),  emosional  (qiym
ə
tl
ə
ndirm
ə
k, 
münasibə
ti  bildirm
ə
k,  t
əəssüratı  bölüşmək).  Pedaqoji  ünsiyyət  zamanı 
m
ə
qs
ə
d  sad
ə
c
ə
  olaraq  el
ə
 
ünsiyyə
t
ə
 
girişmək,  ünsiyyət  zamanı    mə
qs
ə

sad
ə
c
ə
 olaraq el
ə
 
ünsiyyə
t
ə
 
girişmək, ünsiyyə
t saxlamaqdan da ibar
ə
t ola 
bil
ə
r (m
ə
s
ə
l
ə
n, kiminl
ə
s
ə
 birg
ə
 
olmaq, söhbə
t etm
ə
k). Bu c
ə
h
ət şagirdlə
rin 
ünsiyyə
t  f
ə
aliyy
ə
tind
ə
 
özünü  aydın  şə
kild
ə
 
göstə
rir.  Psixoloji  t
ə
dqiqatlar 
göstərmişdir  ki,  kiçik  mə
kt
ə
blil
ər  üçün  müə
llim  v
ə
 
yoldaşları  ilə
 
ünsiyyə

xatirin
ə
 
ünsiyyə
t
ə
  girm
ək  xarakterik  haldır.  Onlarda  ünsiyyə
t  kifay
ə

d
ə
r
ə
c
ə
d
ə
 
seçici  xarakter  daşımır.  Kiçik  mə
kt
ə
blil
ər  heç  də
  h
əmişə
 
ünsiyyə
tl
ə
rinin  m
ə
qs
ə
dini  d
ə
rk  ed
ə
  bilmirl
ər.  Yuxarı  siniflə
r
ə
 
keçdikdə
 
şagirdlərin  ünsiyyə
tind
ə
 
seçicilik müşahidə
 
olunmağa başlayır.
 
Pedaqoji ünsiyyə
tin  m
ə
zmununa  g
ə
ldikd
ə, bunu ünsiyyə
t  prosesind
ə
 
müə
llim v
ə
 
şagirdin  bir
-biril
ə
 
informasiya mübadilə
si t
əşkil edir. Ünsiyyə
tin 
m
ə
zmunu t
ə
lim prosesind
ə
 
müəllimin qarşıya qayduğu mə
qs
ə
dl
ə
 
müə
yy
ə

edilir. 
Pedaqoji  ünsiyyə
tin  s
ə
m
ə
r
ə
liliyi  onun  motivl
ə
rind
ə
n  d
ə
 
asılıdır

Motivin düzgünlüyü  və
  d
ərk edilmiş xarakter daşıması pedaqoji ünsiyyə
tin 
gedişini şə
rtl
ə
ndirir. 
N
ə
hay
ət, pedaqoji ünsiyyət müvafiq normalar çərçivə
sind
ə
 getm
ə
lidir. 
Müə
yy
ən  normaların  gözlə
nilm
ə
m
əsi  bir  növ  pedaqoji  ünsiyyə
tin 
s
ə
m
ə
r
ə
liliyini itirir v
ə
 
ün
siyy
ə
t ist
ə
nil
ə
n n
ə
tic
ə
ni vermir. 
Ad
ə
t
ə
n,  avtokratik  v
ə
  avtoritar  r
ə
hb
ərlik  üslubuna  malik  olan 
müə
lliml
ər pedaqoji ünsiyyə
tin t
əşkilində
 dem
ək olar ki, eyni mövqe tuturlar. 
Bu  cür  rə
hb
ərlik  üslubuna  malik  olan  müə
lliml
ər  şagirdlə
r
ə
 
yalnız  obyekt 
kimi  q
ə
bul  edilmir.  Bel
ə
 
müə
lliml
ə
r  h
əmişə
 
hökmran  olmağa  çalışırlar.  Bu 
cür  ünsiyyət  üslubuna  malik  olan  müə
lliml
ər  ünsiyyət  zamanı  şagirdlə
rin 
f
ərdi  xüsusiyyə
tl
ə
rini  n
ə
z
ə
r
ə
 
almır,  hamı  ilə
 
eyni  ünsiyyət  saxlamağa  can 
atırlar.
 

Laqeyd  v
ə
  yaxud  liberal  r
ə
hb
ərlik  üslubuna  malik  olan    müə
lliml
ə
rin 
şagirdlə
rl
ə
 
ünsiyyə
ti  d
ə
  kort
əbii  xarakter  daşıyır.  Burada  ünsiyyə
tin 
xarakteri  müəllimin  özündən  deyil,  şagirdlə
rd
ən  asılı  olur,  şagirdlə

t
ə
r
ə
find
ə
n dikt
ə
 olunur. Bel
ə
 
müəllim şagirdlərin işinə
 
qarışmamağa çalışır, 
özünün qə
tiyy
ə
tsizliyi il
ə
 f
ə
rql
ənir, neytrallığa can atır.
 
N
ə
hay
ə
t,  qeyri-
sabit,  ardıcıl  olmayan  rə
hb
ərlik  üslubuna  malik  olan 
müə
lliml
ərin  ünsiyyət  üslubu  da  hə
min  c
ə
h
əti  özündə
 
əks  etdirir.  Bu  cür 
müə
lliml
ə
 
şagirdlər ona görə
 
ünsiyyə
t
ə
 girm
ə
y
ə
 c
əhd göstə
rmirl
ə
r ki, onun 
nec
ə,  hansı  üslubla  hə
r
ə
k
ə
t  ed
ə
c
əyini  müə
yy
ə
nl
əşdirmə
kd
ə
 
çə
tinlik 
çə
kirl
ər. Şagirdlə
rl
ə
 
qarşılıqlı ünsiyyə
tin s
ə
m
ə
r
ə
liliyin
ə
 
görə
 
müə
lliml
əri şə
rti 
olaraq 4 qrupa bölmək mümkündür.
 
Yüklə 1,57 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   36




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin