İnformatika (MÖvzular və testləR) yeniDƏN İŞLƏNMİŞ NƏŞR
Yüklə 3,19 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- İ N F O R M A T İ K A
- КОМПЬЮТЕР
|
S İkilik kod
S İkilik kod S İkilik kod S İkilik kod A 10000000 И 10001000 Р 10010000 Ш 10011000 Б 10000001 Й 10001001 С 10010001 Щ 10011001 В 10000010 К 10001010 Т 10010010 Ъ 10011010 Г 10000011 Л 10001011 У 10010011 Ы 10011011 Д 10000100 М 10001100 Ф 10010100 Ь 10011100 Е 10000101 Н 10001101 Х 10010101 Э 10011101 İ N F O R M A T İ K A ____________________________________________________________ 89 Ж 10000110 О 10001110 Ц 10010110 Ю 10011110 З 10000111 П 10001111 Ч 10010111 Я 10011111 Nümunə kimi KOMПЬЮТЕР sözünün kodlanmasını şərh edək. Verilmiş mətn 9 simvolun ardicilliğindan ibarətdir. Bu baxımdan mətnin yaddaşda saxlanması üçün 9 bayt yaddaş sahəsi tələb olunur. Cədvəldən istifadə etməklə mətnin maşın kodunu almaq mümkündür. 1 2 3 4 5 К О М П Ь 10001010 10001110 10001100 10001111 10011100 6 7 8 9 Ю Т Е Р 10011110 10010010 10000101 10010000 Beləliklə, КОМПЬЮТЕР sözü hesablama maşınında ikilik kodun köməyi ilə belə təqdim olunacaq: 1000 1010 1000 1110 1000 1100 1000 1111 1001 1100 1000 1110 1001 0010 1000 0101 1001 0000 2 . Nəzərə almaq lazımdır ki, tetradlar arasında buraxılmış probel yazılmış kodun rahat mənimsənməsi üçündür. Buraxılmış probellər kompüterin yaddaşına yazılmır. Qeyd etmək lazımdır ki, əgər öndə göstərilmiş КОМПЬЮТЕР sözünün əvəzinə компьютер sözü yazilsaydı, digər kodlardan istifadə edilməli idi. Bu ASCII kodunun çatışmazlığıdır. İndiki zamanda ASCII standart kodunda olan müəyyən çatışmazlığa görə kompüterlərdə hazırlanmış informasiyanın kodlaşdırılması üçün UNICODE (UNIversal CODE – Universal Kod) istifadə edilir. Bu kodda hər bir simvol üçün iki bayt (16 bit) ayrılır (ASCII –də bir bayt ayrılırdı). Bunun da nəticəsində 2 16 =65 536 müxtəlif simvolu kodlaşdırmaq mümkündür (bəzi məlumatlara görə indiki zamanda 200 000 müxtəlif simvoldan istifadə edliməsi məlumdur). Bununla da əksəriyyət hallarda müxtəlif mətnlərdə simvolların bu sayda kod vasitəsi ilə təqdim edilməsi tamamilə kifayət edir. Əgər ixtiyari mətn üzərində yerinə yetirilən əməliyyatları diqqətlə təhlil etsək, görərik ki, istənilən çevrilmədə mətnin bir simvolu digəri ilə əvəz edilir, yəni mətndən kənarlaşdırılan simvolun yerinə seçilmiş simvol daxil edilir. Əgər bu əməliyyat bir simvol ilə deyil, simvollar qrupu ilə həyata keçirilirsə, onda simvolların daxil edilməsi dövrü olaraq bir neçə dəfə yerinə yetirilməlidir. Əgər əlifbaya xüsusi “boş” simvol” (bunu probel ilə dəyişik salmaq olmaz) əlavə edilərsə, onda boş mətndə (heç bir simvolu olmayan mətn nəzərdə tutulur) yerinə yetirilən istənilən çevrilmə əməliyyatı öndə şərh olunan əməliyyat ilə eynilik təşkil edəcəkdir (yəni bütün hallarda əlifbanın bir simvolunun digəri ilə |