Iqtisodiyot asoslari

O‘zbekiston Respu-
blikasning Iqtisodiyot vazirligi bilan
– mamlakatning yig‘ma moliyaviy 
balansini tuzish bo‘yicha: 
O‘zbekiston Respublikasining monopoliyadan 
chiqarish va Raqobatni rivojlantirish bo‘yicha Davlat qo‘mitasi
bilan – 
ulgurji chakana va xarid narxlarini, shuningdek, respublikada monopoliyaga 
qarshi siyosatni ishlab chiqishda: 
Markaziy bank bilan
– pul muomalasini 
mustahkamlash, respublika aholisining pul daromadlari va xarajatlarini mu-
vozanatlashtirish yuzasidan choralarni ishlab chiqish bo‘yicha yaqindan ish 
olib boradi. 
Markaziy bank
. Iqtisodiyotni boshqalarga va bank tizimini nazorat qi-
lishda uning roli beqiyosdir. 
Markaziy bankning bosh maqsadi
milliy valyutaning mo‘’tadilligini 
ta’minlashdir. Bu atama o‘z ichiga pul massasining mo‘’tadilligini, 
narxlarning va milliy valyutaning almashish kursining mo‘’tadilligini oladi. 
 
Daromadlar sohasidagi siyosat 
Soliq tushumlari davlat boshqaruvi idoralarining byudjetlariga tushadi. 
Respublika soliqlari respublikaning byudjetiga tushadi. Mahalliy soliqlar 
hokimliklarning byudjetlariga tushadi. 
Mamlakatning byudjeti hukumat tomonidan tayyorlanadi, mamla-
katning qonun chiqaruvchi oliy hokimiyati tomonidan tasdiqlanadi. 
Byudjetning ijrosi uchun ham hukumat javob beradi. Davlat byudjetida 
o‘zida daromadlar va xarajatlarning balansini namoyon qiladi. 
Daromadlar: 

foyda solig‘i; 

sotishdan olinadigan soliq; 

mahalliy soliqlar; 

tashqi iqtisodiy faoliyatdan tushgan daromadlar; 

renta to‘lovlari; 

soliqqa tortilmaydigan daromadlar; 

daromad solig‘i; 

ssuda jamg‘arma mablag‘lari va daromadlarining boshqa moddalari. 
Xarajatlar: 

iqtisodiyotni moliyalashtirish; 

---

103 

ijtimoiy-moddiy dasturlar; 

ilmiy tadqiqot tajriba konstruktorlik ishlanmalari va ilmiy-texnik 
dasturlar xarajatlari; 

mudofaa xarajatlari; 

boshqaruv xarajatlari; 

maqsadli dasturlar xarajatlari; 

boshqa davlatlarga kreditlar va yordam. 
Byudjetdan to‘lanadigan ma’lum to‘lovlar mavjud. Bular: