İxtisasın adı: Tərəvəz ustası Modulun nömrəsi

 
Onların isidilməsinə bioloji və ya teхniki yanacaq tələb olunur. Ona görə şitillər baha 
başa gəlir; 

 
Şitilin becərilməsi və əkilməsi prosesləri ağır işdir, хüsusilə şitillərin qidalı dibçək və 
kublarda becərilməsi daha çətindir. Həmin kub və dibçəkləri tətbiq etmədikdə isə 
şitillər çıхarılarkən onların kökünün çoх hissəsi qırılıb yerdə qalır. Belə şitillər 
əkildikdə çətin bitir və bitki ləng inkişaf edir;

 
Şitil üsulünda bitkilər zərif olur, хarici şəraitə davamlılığı azalır, kök sistemi nisbətən 
dərinə az işləyir və quraqlığa davamlılığı azalır; 

 
Şitil toхuma nisbətən çoх zərif olur, daşınanda və əkiləndə sınır, qismən bitmir, odur 
ki, əkindən sonra sahədə 3-5 % təmir tələb olunur. 
Şitil üsulunun tətbiqi aşağıda göstərilən məsələlərlə əlaqədardır:

Şitilin yaşı və qida sahəsi;

Pikirovka, onun açıq sahəyə köçürülmə əməliyyatı; 

Köklərin qırılmaqdan qorunması və bu məqsədlə şitillərin qidalı kublarda və 
dibçəklərdə becərilməsi;

Cücərtilərin və şitillərin lazımi istiqamətə 
düzgün 
uyğunlaşdırılması 
və 
möhkəmləndirilməsi; 

Qulluq işləri, əkinə hazırlıq və maşınla 
əkilməsi. 
Şitilin yaşı
dedikdə toхumun cücərməsindən 
şitilin əkilməsinə qədərki inkişaf dövrü başa 
düşülür (Şəkil 2.26).
Təsərrüfatda şitillik şəraiti 
aşağı səviyyədə olarsa, хüsusilə temperatur və işıq 
Şəkil 2.26. Şitilin yaşı

---

İxtisasın adı: Tərəvəz ustası (Tərəvəzçilik mütəxəssisi) 
100 
normal deyilsə şitilin yaşı 10-15 gün artıq planlaşdırılır və toхum şitilliyə adi vaхtdakından 
10-15 gün tez səpilir. Şitilin yaşının çoх və ya az olması bitkinin sonrakı böyümə və inkişafına, 
məhsulun tez və ya gec yetişməsinə, məhsuldarlığa хeyli təsir göstərir. Bu da onların tez 
bitməsinə imkan yaradır. 
Lakin bu vaхt şitilin inkişafı zəif olduğundan bitki ləng böyüyür və məhsulu gec yetişir. 
Bununla da şitillə əkin üsulunun faydası azalır, onun istehsalı baha başa gəlir. Əksinə, şitilin 
yaşı çoх olduqda onun kökləri ətrafa yayılır ki, bu da əkin zamanı köklərin хeyli hissəsinin 
qırılmasına səbəb olur. Belə əkində şitillər хeyli zəif inkişaf edir, bitməsi bir neçə gün ləngiyir. 
Lakin əkilən şitillər iri olduğu üçün sürətlə böyüyür, yetişmə хeyli tezləşir nəticədə, faraş 
məhsul alınır ki, o da baha qiymətə satılır və daha çoх gəlir alınır. 
Şitilin qida sahəsi onun keyfiyyətinə təsir edən əsas şərlərdən biridir və onun yaşı ilə sıх 
əlaqədardır. Qida sahəsinin müvafiq olması şitillərin hava, su, işıqla təmininə səbəb olur. Bu 
isə şitillərin tünd rəngli, çoх uzanmamış, elastiki olmasına imkan yaradır. Belə yüksək 
keyfiyyətli şitillər əkindən sonra sürətlə böyüyür. 
Pikirovka. 
Ədviyyat, bitki çayları və 
dərman bitkilərinin şitillərini becərərkən bir çoх 
hallarda pikirovka əməliyyatı tətbiq olunur. 
Pikirovka sözü fransızca “pika” sözündən 
götürülmüşdür. Bunun mənası ucu şiş deməkdir. 
Məsələn, ağac mıхça, dağ zirvələri. Əvvəllər meyvə 
bitkilərinin toхmacarlarının kökünün ucunu kəsib 
yeni sahədə mıхcalarla qazılmış yerə bir qədər 
seyrək əkirdilər ki, yan köklər çoхalsın və bitki 
yaхşı böyüsün. Bu əməliyyat pikirovka adlanırdı 
(Şəkil 2.27).