Jismoniy shaxslar

 
 
4.5. Daromadlar to„g„risidagi deklaratsiyani taqdim etish tartibi 
Taqdim etish tartibi belgilangan daromadlar to‗g‗risidagi deklarat-
siya bo‗yicha hisoblab chiqarilgan jismoniy shaxslarning daromad-
laridan olinadigan soliqni to‗lash deklaratsiya topshirilgan paytdan 
e‘tiboran o‗n besh kun ichida amalga oshiriladi.
Grant olgan jismoniy shaxs daromadlar to‗g‗risidagi deklaratsiyani 
topshirayotganda grant bo‗yicha olingan daromad summasini, jismoniy 

---

152 
shaxslardan olinadigan daromad solig‗i miqdorini, shuningdek 
O‗zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan vakolat 
berilgan fan va texnologiyalarni rivojlantirishni muvofiqlashtirish 
bo‗yicha organning tegishli xulosasini ko‗rsatadi. 
Mol-mulkini ijaraga berishdan daromad olayotgan jismoniy shaxs, 
agar ushbu daromadlarga jismoniy shaxslardan olinadigan daromad 
solig‗ining to‗lov manbaida soliq solinmasa, belgilangan muddatlarda 
jami yillik daromad to‗g‗risida deklaratsiya taqdim etish bilan bir 
qatorda ijaradan daromadlar paydo bo‗lgan kundan e‘tiboran birinchi 
oy tugaganidan keyin besh kunlik muddatda dastlabki tarzdagi 
deklaratsiya ham taqdim etadi. 
Mol-mulkni ijaraga berishdan daromadlar olish tugagan taqdirda 
jismoniy shaxs doimiy yashash joyidagi davlat soliq xizmati organini 
bu haqda yozma shaklda xabardor etadi. 
Agar soliq to‗lovchi daromadlar to‗g‗risidagi deklaratsiyani taqdim 
etmagan bo‗lsa, shuningdek oldin taqdim etilgan deklaratsiyada 
noto‗g‗ri ma‘lumotlar aniqlangan taqdirda, davlat soliq xizmati organi 
jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig‗i summasini o‗zidagi 
mavjud axborot asosida eng yuqori stavka bo‗yicha hisoblashga va 
to‗lanishi lozim bo‗lgan, hisoblangan jismoniy shaxslardan olinadigan 
daromad solig‗i summasi to‗g‗risida soliq to‗lovchiga o‗n kunlik 
muddat ichida to‗lov xabarnomasini topshirishga haqli. Soliq to‗lovchi 
tomonidan jami yillik daromadi to‗g‗risida deklaratsiya yoki to‗g‗-
rilangan deklaratsiya taqdim etilgan taqdirda, jismoniy shaxslardan 
olinadigan daromad solig‗ining yakuniy summasi ushbu deklaratsiya 
hisobga 
olingan 
holda 
aniqlanadi. 
O‗zbekiston Respublikasi 
Prezidentining 2012 yil 16 iyuldagi ―Statistik, soliq, moliyaviy 
hisobotlarni, litsenziyalanadigan faoliyat turlarini va ruxsat berish 
tartib-taomillarini tubdan qisqartirish chora-tadbirlari to‗g‗risida‖gi PF-
4453-sonli Farmoniga asosan, 2013 yil 1 yanvardan boshlab jismoniy 
shaxsning jami yillik daromadi to‗g‗risidagi deklaratsiya va jismoniy 
shaxsning mol-mulkni ijaraga berishdan olinadigan daromadlar 
bo‗yicha yakuniy deklaratsiyalari birlashtirilib o‗rniga ―Jismoniy 
shaxsning 
jami 
yillik 
daromadi 
to‗g‗risidagi 
deklaratsiya‖ga 
unifikatsiya qilingan holda Davlat soliq xizmati organlariga taqdim 
etilishi belgilangan. Ushbu me‘yorlar O‗zbekiston Respublikasining 
2012 yil 25 dekabrdagi O‗RQ-343 sonli qonunga asosan soliq 
kodeksiga ham kiritildi. O‗zbekiston Respublikasi Soliq kodeksiga 

---

153 
muvofiq, mehnat xaqi shaklidagi daromadni hisoblash, undirish va 
davlat byudjeti daromadlariga o‗tkazib berish ish beruvchi yuridik 
shaxslar – soliq agentlari zimmasiga yuklatilgan. 
Deklaratsiyani тaqdim etish tartibini buzganlik uchun jazo 
choralari.
 
Deklaratsiyani taqdim etish tartibini buzganlik uchun Soliq 
kodeksi va Ma‘muriy javobgarlik to‗g‗risidagi kodeksda moliyaviy 
jazo choralari nazarda tutilgan.
Deklaratsiyani taqdim etmaganlik, o‗z vaqtida taqdim etmaganlik 
yoki belgilanmagan shaklda taqdim etganlik uchun: 
- O‗zbekiston Respublikasi Soliq kodeksining 115-moddasiga 
asosan - Sоliq hisоbоtini o‗z vaqtida taqdim etmaganlik va kameral na-
zоrat natijalari bo‗yicha aniqlangan tafоvutlar asоslarini yoxud aniq-
lashtirilgan sоliq hisоbоtini belgilangan muddatda taqdim etmaganlik 
uchun sоliq to‗lоvchi – yuridik shaxsning mansabdоr shaxsi yoki sоliq 
to‗lоvchi – jismоniy shaxs mahmuriy javоbgarlikka tоrtiladi.
- O‗zbekiston Respublikasi Ma‘muriy javobgarlik to‗g‗risidagi 
kodeksining 174-moddasiga asosan fuqarolarga eng kam ish haqining 
bir baravaridan uch baravarigacha miqdorda jarima solishga sabab 
bo‗ladi; 
Deklaratsiya uzrli sabablar (xizmat safarida bo‗lish, kasallik va 
boshqalar)ga ko‗ra o‗z vaqtida taqdim etilmagan hollarda, soliq 
inspeksiyasiga deklaratsiya bilan birga qo‗shimcha tarzda tushuntirish 
xati va kechikish sababini tasdiqlovchi hujjatlar taqdim etiladi. 
Deklaratsiyani taqdim etish tartibiga rioya qilinmagan yoki soliq 
to‗liq to‗lanmagan taqdirda DSI soliq to‗lovchiga jarima (boqimonda, 
penya)ni ixtiyoriy to‗lash to‗g‗risida talabnoma yuboradi. 
Deklaratsiya bo‗yicha soliq to‗lash tartibi.
 
Jismoniy shaxslar - 
O‗zbekiston Respublikasining rezidentlari daromadlar to‗g‗risidagi 
deklaratsiyaning ma‗lumotlari asosida hisoblab chiqarilgan, jismoniy 
shaxslardan olinadigan daromad solig‗ini o‗tgan soliq davridan keyingi 
yilning 1 iyunidan kechiktirmay to‗laydilar. 
Jismoniy shaxslar - O‗zbekiston Respublikasining rezidentlari 
hisoblab chiqarilgan daromad solig‗ini xorijiy davlatda joylashgan 
bank hisobvarag‗idan chet el valyutasida to‗lashi mumkin. Bunda 
jismoniy shaxslardan olinadigan, milliy valyutada ifodalangan soliq 
jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig‗i to‗langan sanada 
O‗zbekiston Respublikasi Markaziy banki tomonidan belgilangan kurs 
bo‗yicha chet el valyutasida qayta hisoblab chiqiladi. 

---

154 
Mol-mulkni ijaraga berishdan daromadlar oladigan jismoniy 
shaxslar jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig‗ini taqdim 
etilgan dastlabki deklaratsiya asosida har oyda daromad olingan oydan 
keyingi oyning beshinchi kunigacha to‗laydilar. Yil tugagach, jismoniy 
shaxslarning daromadlaridan olinadigan soliqning yillik summasi 
haqiqatda olingan daromad bo‗yicha hisoblab chiqariladi. Bu summa 
bilan yil mobaynida to‗langan summalar o‗rtasidagi farq kelgusi 
yilning 1 iyunidan kechiktirmay soliq to‗lovchidan undirilishi yoki 
unga qaytarilishi kerak.
Jismoniy shaxslarning daromadlaridan olinadigan soliq to‗langan 
sana quyidagilardir: 
- yuridik shaxslar yoki jismoniy shaxslar tomonidan bankdagi 
hisobvarag‗idan to‗langani taqdirda - ularning bankdagi hisobvara-
g‗idan mablag‗lar hisobdan chiqarilgan kun; 
- jismoniy shaxslar tomonidan naqd pul mablag‗lari kiritilgan 
taqdirda - bank kassasiga mablag‗lar to‗langan sana. 
Davlat soliq xizmati organlari tomonidan hisoblab chiqariladigan 
jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig‗ini to‗lash to‗lov 
xabarnomasida ko‗rsatilgan muddatlarda amalga oshirilishi kerak.