ĠĠkar məHƏMMƏDƏLĠ oğlu qasimov

    Qarabağ uğrunda gedən döyüĢlərdə həlak olmuĢ       
           Laçın polisinin əməkdaĢları (36,177-181).
 
 Soyadı 
və 
atasının adı 
Şəhid  oldu-
ğu  gün,  ay, 
il. 
Təltifin  adı 
və tarixi 
Şəhid 
olduğu 
yer 
1 
1 
Güləliyev 
Oqtay  Güləli 
oğlu 
      
11.10.1992   
Milli 
qəhrəman       
11.05.1993                               
Laçın 
rayonu 
Hocaz 
kəndi 
2 
Şahverdiyev 
İsrafil 
Şahverdi 
oğlu 
     
13.01.1994 
 Miilli 
qəhrəman        
15.01.1995 
Füzuli 
rayonu 
 
     
3 
Eyvazov 
Qorxmaz 
Abış  oğlu 
    
10.02.1994 
Milli 
qəhrəman  
25.01.1995 
Füzuli 
rayonu     
 
    
4 
İsmayılov 
Məzahir Sədi 
oğlu 
     
21.04.1994 
Azərbay-
can  Bayrağı  
15.01.1995 
Füzuli 
rayonu  
Horadiz 
qəs 
 
    
5 
Abdullayev 
Nazim 
Xanlar oğlu 
     
21.04.1994 
Azərbay-
can   
Bayrağı  
18.12.1993                 
Füzuli 
rayonu  
Horadiz 
qəs 
 
    
6 
Şahverdiyev 
Rəsul 
Şahverdi 
oğlu 
    
22.03.1995 
 
 
 
 
 
Füzuli 
rayonu  
Horadiz 
qəs 
 
    
7 
Cəfərov 
Çingiz  
Binnət oğlu 
    
23.01.1994 
Vətən 
uğrunda   
30.06.2005 
Füzuli 
rayonu  
Horadiz 
qəs 

 
154 
 
   8 
İsmayılov 
Qorxmaz 
Əvəz oğlu 
 
10.08.1992 
 
Laçın 
rayonu 
 
   9 
Allahyarov 
İlqar 
Nurəddin 
oğlu 
   
10.02.1994 
Vətən    
uğrunda 
Füzuli 
rayonu  
Horadiz 
qəs 
 
  
10 
Mirzəyev 
Rüstəm  Jora 
oğlu 
    
13.02. 1993 
 
Kəlbəcə
r rayonu 
 
   
11 
Şükürov 
Hafiz   
Yaqub oğlu 
    
27.08.1994 
 
Füzuli 
rayonu 
Horadiz 
qəs.           
 
   
12 
Məmmədov
Niyazi 
Əyyub oğlu        
     
26.02.1994 
 
Füzuli 
rayonu  
Horadiz 
qəs    
 
   
13 
Məmmədov 
Ədalət 
Həsən oğlu 
     
11.10.92 
 
Laçın 
rayonu 
Hocaz 
kəndi.          
 
   
14 
Şərifov  Şərif  
Müzəffər 
oğlu 
      
13.02.1993 
 
Kəlbəcə
r rayonu 
 
   
15 
Bayramov 
Rasim  Cəlal 
oğlu 
       
08.11.1994 
 
 
 
 
Füzuli 
rayonu 
 
   
16 
Cabbarov 
Elnur   Zakir  
oğlu 
       
28.12.1994 
 
Füzuli 
rayonu 

 
155 
 
   
17 
Yusifov 
Elman  
Qüdrət oğlu 
        
21.04.1994 
 
Füzuli 
rayonu  
Horadiz 
qəs    
 
   
18 
Əliyev 
Rəhman    Əli 
oğlu 
       
13.01.1994 
 
Füzuli 
rayonu  
Horadiz 
qəs    
 
   
19 
Bayramov 
Yusif 
Əli 
oğlu 
       
21.04.1994 
 
Füzuli 
rayonu  
Horadiz 
qəs    
 
   
20 
Aslanov 
Vüqar 
Qəmbər  
oğlu 
       
13.03.1994 
 
Füzuli 
rayonu  
Horadiz 
qəs    
 
   
21 
Kərimov 
Müşfiq  
Bəhmən oğlu 
       
17.01.1994 
 
Füzuli 
rayonu  
Horadiz 
qəs    
 
   
22 
Mərdənov 
Bəbir    Əvəz 
oğlu 
      
10.02.1994 
 
Füzuli 
rayonu  
Horadiz 
qəs    
 
   
23 
Atakişiyev 
Şahin   
Şiraslan oğlu 
       
05.01.1994 
 
Füzuli 
rayonu  
Horadiz    
 
   
24 
Qorçuyev 
Əfqan   
Xanış oğlu 
       
10.02.1994 
 
Füzuli 
rayonu  
Horadiz 
qəs    
 
   
Əmrəliyev 
Namiq  
        
27.03.1994 
 
Füzuli 
rayonu  

 
156 
25          
Yəhya oğlu 
Horadiz 
qəs    
 
   
26 
Zeynalov 
Salman   
Əyyub oğlu 
       
10.02.1994 
 
Füzuli 
rayonu  
Horadiz 
qəs    
 
   
27 
Məmmədov 
Gəray    Azad 
oğlu 
       
27.08.1993 
 
Laçın 
rayonu 
Güləbir
d kəndi 
 
   
28 
Hümbətov 
Əhməd 
Məhəmməd 
oğlu 
       
09.09.1994 
 
Füzuli 
rayonu  
Horadiz 
qəs    
 
   
29 
Orucov 
İlham   Hüsü 
oğlu 
       
23.01.1994 
 
Füzuli 
rayonu 
 
   
30 
Məmmədov 
Əşrəf  
Rəhbər oğlu 
       
11.10.1992 
 
Laçın 
rayonu  
Hocaz 
kəndi 
 
   
31 
Ağayev Fazil  
Cəlil oğlu 
       
08.10.1992 
 
 
 
 
 
Laçın 
rayonu  
Qazıdə-
rə kəndi 
 
   
32 
Cabbarov 
Taleh  Cəmil 
oğlu 
       
17.01.1994 
 
Füzuli 
rayonu  
Horadiz 
qəs    
 
   
33 
Muradov 
Mətləb  
Müseyib 
       
13.021993 
 
Kəlbə-
cər 
rayonu 

 
157 
oğlu 
 
   
34 
Şahverdyev 
Ənvər 
Şahverdi oğl 
       
21.07.1992 
 
Laçın 
rayonu   
 
   
35 
Orucov 
Nadir    Şükür 
oğlu 
       
17.05.1991 
 
Laçın 
rayonu  
Sadın-
lar 
kəndi 
 
   
36 
Əliyev 
Etibar  
Cabbar oğlu 
       
26.12.1993 
 
Füzuli 
rayonu 
Böyük 
Bəhmən
-li kəndi 
 
   
37 
Məmmədov 
Şərif      Tahir 
oğlu 
       
24.03.1994 
 
Füzuli 
rayonu   
 
   
38 
Abdullayev 
Vüqar 
Sədrəddin 
oğlu 
       
10.02.1994 
 
 
 
 
 
 
Füzuli 
rayonu  
Hora-
diz qəs    
 
   
39 
Xəlilov 
Həmid  
Xudu oğlu 
       
21.04.1994 
 
Füzuli 
rayonu  
Hora-
diz qəs    
 
   
40 
Xəlilov 
Həbib  
Sevindik 
oğlu 
       
21.04.1994 
 
Füzuli 
rayonu  
Horadiz 
qəs.   
 Qasımov 
       
 
Füzuli 

 
158 
   
41 
Nəriman   
Ramiz oğlu 
24.03.1994 
rayonu  
Horadiz 
qəs    
 
   
42 
Məmmədov 
Polad    Əsgər 
oğlu 
       
17.05.1991 
 
Laçın 
rayonu  
Sadın-
lar 
kəndi 
 
   
43 
Məmmədov 
Tahir 
Məmməd 
oğlu 
       
17.05.1991 
 
Laçın 
rayonu  
Sadın-
lar 
kəndi 
   
 
   
 
 
       
 
 
 
 
  
 
                             
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
159 
                        VI FƏSIL. 
 
HEYDƏR ƏLIYEVIN GƏLIġI XALQDA GƏLƏ- 
CƏYƏ  INAM YARATDI 
 
  Azərbaycanda Milli QurtuluĢun zəfər yürüĢü.  
 
XX əsrin 90-cı illərinin əvvəlində Azərbaycan xalqı 
məşəqətlərlə,  ədalətsizliklərlə  və  haqsızlıqlarla  üzləşmiş-
di.  Xalq  yalnız  ulu  öndər  Heydər  Əliyevin  adı  gələndə 
sabaha  ümidlə  baxırdı.  Həmin  dövrdə  respublikaya  rəh-
bərlik  fərasətsiz,  naşı  adamların  əlinə  keçmişdi,  xalqın 
adından  geninə-boluna  danışan,  onun  etimadından  sui-
istifadə  edərək  hakimiyyətə  yiyələnən  Azərbaycan  Xalq 
Cəbhəsi verdiyi vədləri tez bir zamanda unutmuşdu. Bun-
dan da istifadə edən xarici qüvvələr daxildəki sat-qınların 
əli ilə Azərbaycanı parçalamağa səy göstərirdilər.  
  Moskvadan  vətənə  döndükdən  sonra  hakimiyyətə 
qayıtmaq iddiasında olmadığını dəfələrlə bəyan etmiş ulu 
öndər Heydər Əliyevin məsləhətlərinə cəbhəçilər qısqanc-
lıqla yanaşır, ermənilərlə mübarizədə Naxçıvanı qoruyub 
saxlayan,    xalqın  rəhbərini  günahlandırır,  qədim  diyarda 
anarxiya  yaratmaq  üçün  müxtəlif  çirkin  üsullara  əl 
atırdılar. 
  Dağlıq Qarabağ probleminin həlli ilə məşğul olma-
ğı  boynuna  götürən  «Minsk  qrupu»nun  fəaliyyəti  hiss 
edilmirdi.  1993-cü  ilin  yazına  doğru  ölkədaxili  vəziyyət 
daha  da  kəskinləşmişdi.  Bütün  imtiyazlar  əllərindən  alı-
nan  S.Hüseynov,  R.Qazıyev,  Ə.Hümbətov  pozuculuq  işi 
aparırdılar. Hökümətə tabe olmaqdan imtina edən bir qrup 
zabit  də  onlara  qoşularaq  Gəncədə  «Hərbi  birlik»  adlı 
siyasi  təşkilat  yaratmışlar.  Birlik  və  onun  təsiri  altında 
olan  709  saylı  hərbi  hissə  Ali  Baş  Komandana  tabe  ol-

 
160 
maqdan imtina etmişdir. İqtidar isə hərbi müxalifətin öh-
dəsindən  gələ  bilmirdi.  Belə  bir  vaxtda  Gəncədə  qardaş 
qanı töküldü.  
Lakin xalqın ağır günündə ilk mərdanə sözü Heydər 
Əliyevin  rəhbərlik  etdiyi  Naxçıvanın  Ali  Məclisi  iyunun 
5-də dedi. Deputatlar Gəncə hadisələri barədə çox tutarlı, 
kəskin və obyektiv bir bəyanət verdilər. Bakı isə hələ də 
susurdu.  İyunun  8-də  isə  Ə.Elçibəyin  Milli  Məclisdəki 
çıxışı  və  bunun  ardınca  AXC-nin  heç  bir  ədəb-ərkana 
sığmayan  bəyanatı  hamını  sarsıtdı.  Gəncədə  isə  aramsız 
mitinqlər  gedir  hadisələrə  siyasi    qiymət  verilməsini 
qətiyyətlə tələb edirdilər. Bax belə bir təhlükəli, çıxılmaz 
vəziyyətlə  üzləşən  AXC-Müsavat  cütlüyünün  funksio-
nerləri  canlarının  qorxusundan  dünənədək  kölğəsini 
qamçıladıqları    Heydər  Əliyevə    minnətçi  düşdülər.  Üç 
dəfə  Naxçıvana  xüsusi  təyyarə  göndərildi,  lakin  Heydər 
Əliyev  çağırışı  qəbul  etmədi.  Yalnız  Gəncədə  baş  verən 
qanlı  toqquşmadan  sonra  xalq  ayağa  qalxıb  ulu  öndəri 
təkidlə  Bakıya  dəvət  edəndə  Heydər  Əliyev  həyatı  boyu 
səadəti  və  rifahı  uğrunda  mübarizə  apardığı  Azərbaycan 
xalqının  köməyinə  gəldi.  İyunun  9-da  Prezidentin  şəxsi 
təyyarəsi  ilə  Naxçıvandan  Bakıya  gələn  ümummilli  lider 
vəziyyəti  aydınlaşdırmaq  üçün  Gəncə  şəhərinə  getməyi 
qərara aldı. İyunun 13-də Heydər Əliyev Gəncə şəhərinə 
gəldi,  döyüş  meydanına  çevrilmiş  hərbi  hissələrin  ərazi-
sini gəzdi. Bu gəliş, əhalidə gələcəyə böyük inam yaratdı. 
Torpaqlarımızın  dalbadal  işğalı,  qaçqın  və  köçkün 
axını,  müxtəlif  kəşfiyyat  orqanlarının  təxribat  əməlləri 
əhalini  yormuş,  təngə  gətirmişdi.  Lakin  iyunun  15-də 
Heydər Əliyev xalqın təkidi ilə Azərbaycan Respublikası 
Ali Sovetinin sədri seçildi. Onun Ali qanunvericilik orqa-
nına sədr seçilməsi respublika həyatında mühüm bir tarixi 
hadisə  oldu.  Bu siyasi qayıdış, sözün həqiqi  mənapsında 

 
161 
Azərbaycanı azərbaycanlılara, milləti özünə  qaytardı. Bu 
parlaq dühanın xilaskarlıq missiyası nəticəsində Azərbay-
can  dünyanın  siyasi  xəritəsindən  silinmək  təhlükəsindən, 
ötən  əsrin  əvvəllərində  mövcud  olmuş  Xalq  Cumhuriy-
yətinin aqibətindən qurtardı. Bu Azərbaycanda sözün hə-
qiqi mənasında, Milli Qurtuluşumuzun zəfər yürüşü oldu. 
  4  iyun  hadisələri  ərəfəsində  və  ondan  sonra  res-
publikada  hər  hansı  dövlət  vəzifəsinin  məsuliyyətini  öz 
üzərinə götürmək, hər kəsdən böyk risq, qətiyyət və hünər 
tələb edirdi. Azərbaycanın Coğrafi mövqeyindən asılı ola-
raq  bir  çox  dövlətlər  Azərbaycanı  öz  təsir  dairəsinə  sal-
maq istəyirdi. Üstəlik ölkə daxilində siyasi gərginlik sən-
gimək  bilmir,  gündən-günə  şiddətlənirdi.  Ön  cəbhə  isə 
siyasi  çəkişmələr  ucbatından  ermənilərin  üzünə  açıq 
qalmışdı.  Erməni  işğalçıları  üçün  əlverişli  şərait  yaran-
mışdı.  Məhz  belə  bir  vaxtda,  xalqın  çətin  günündə  ona 
kömək  duracaq,  milləti  bu  bəlalardan  xilas  edə  biləcək 
tarixi bir şəxsiyyətin, müdrik siyasi xadimin hakimiyyətə 
gəlişi  labüd  idi.  15  iyun  1993-cü  ildə  Heydər  Əliyevin 
Respublika Ali Sovetinin Sədri seçilməsi də bu zərurətdən 
qidalanmışdı.  1993-cü  ilin  iyununda  başlanmış  bu  dövr 
mahiyyətcə  Azərbaycan  dövlət  müstəqilliyinin  qorunub 
saxlanması,  möhkəmləndirilməsi  uğrunda  mübarizə  və 
yeni, müstəqil Azərbaycanın qurulması dövrüdür. 
Ulu  öndər  Heydər  Əliyevin  1993-cü  ildə  Azər-
baycan  rəhbərliyinə  qaydışı  ilə  ölkənin  ictimai-siyasi, 
sosial,  iqtisadi,  elmi-mədəni  həyatında,  beynəlxalq  əla-
qələrdə dönüş yarandı. Elmi əsaslarla beynəlxaq norma və 
prinsiplərə  uyğun  müstəqil  dövlət  quruculuğu  prosesi 
başlandı. Milli ordu formalaşdı. Torpaqlarımızın müda-fiə 
olunması  ilə  bağlı  mühüm  addımlar  atıldı.  Atəşkəsə  nail 
olmaq  üçün  bütün  siyasi  və  diplomatik  vasitələr  işə 
salındı  və  bunun  nəticəsində  1994-cü  ilin  mayında  ölkə-

 
162 
miz  üçün  həyati  əhəmiyyəti  olan  atəşkəsə  nail  olundu. 
Azərbaycanda  yaranmış  nisbi  sabitlikdən  və  beynəlxalq 
aləmdə ölkəmizə artan inam və maraqdan istifadə edərək 
1994-cü ilin 20 sentyabrında dünyanın aparıcı neft şirkət-
ləri  ilə  «Əsrin  müqaviləsi»  imzalandı.  1995-ci  ilin  12 
noyabrında  referendum  yolu  ilə  müstəqil  Azərbaycanın 
yeni  konstitusiyası  qəbul  olundu.  Bununla  demokratik 
dəyərlərin  bərpa  olunması  yolunda  mühüm  addım  atıldı. 
Şərq aləmində ilk dəfə olaraq Azərbaycanda ölüm cəzası 
ləğv  edildi.  Azad,  demokratik  bir  şəraitdə  prezident,  par-
lament  və  bələdiyyə  seçkiləri  keçirildi.  Azərbaycan  qısa 
müddət  ərzində  Beynəlxalq  Birliyin  tam  hüquqlu  üzvlə-
rindən birinə çevrildi. Dünyanın aparıcı şirkətləri  ilə bağ-
lanmış  müqavilələrin  həyata  keçirilməsi,  Qərb  bazarına 
lkin  neftin  nəqli  ölkə  iqtisadiyyatındakı  böyük  dəyişik-
liklərin  əsasını  qoydu.  Respublikada  texniki  nailiyyətlər 
və onun tətbiqi öz bəhrəsini verdi.  
  Heydər  Əliyev  müharibə  məsələsində  düzgün 
mövqe tutdu. Müdrik bir strateq kimi real vəziyyəti nəzə-
rə aldı. Məkrli düşmənlərimizin və onların beynəlxalq ha-
vadarlarının  gücünü,  planlarını,  Azərbaycanın  düşdüyü 
qanlı burulğanın nə qədər təhlükəli olduğunu görüb, möv-
cud  durumu  düzgün  qiymətləndirdi.  Real  vəziyyətdən 
çıxış edərək atəşkəs rejiminə nail oldu. Bununla Azərbay-
canın  gənc,  sağlam  qüvvələrinin  mənasız  yerə  qırılması-
nın qarşısını aldı. Genefondumuzu xilas etdi. Bu xalqımı-
zın yaşaması, gələcəyi demək idi.     
 
 
 
 
 
   
        

 
163 
                      VII FƏSIL. 
 
       ĠSTƏMIRIK CƏNNƏTI, BIZLƏRƏ LAÇIN    
                                 GƏRƏK 
  
       Laçınlı köçkünlərə hər zaman dövlət qayğısı   
                                olmuĢdur. 
    
 
Laçın  işğal  olunsa  da  laçınlılar  əyilmədilər.  Rayo-
nun  60  min  nəfər  əhalisi  Azərbaycanın  59  rayon  və 
şəhərində müvəqqəti məskunlaşmışdı.  
Laçın rayon icra aparatı Ağcabədidə «Taxta körpü» 
adlanan  yerdə  1938-ci  ildən  laçınlılara  məxsus  olan  36 
min hektarlıq qış yataqında yerləşir. Rayonda 50 inzibati-
ərazi  vahidi  üzrə  nümayəndəlik  fəaliyyət  göstərir.  Orada 

 
164 
86 oba məskunlaşmışdır. 2008-ci ilin yanvarı üçün rayon 
əhalisinin  sayı  68303  nəfər  olmuşdur  (16,15).  Yurd- 
yuvasından didərgin düşmüş soydaşlarımızın güzəranının 
yaxşılaşdırılması ümummilli lider Heydər Əliyevin rəhb-
ərliyi dövründə hər an diqqət mərkəzində olmuşdur.  
Həmin kurs bu gün də ulu öndərin layiqli davamçısı, 
Azərbaycan  Respublikasının  prezidenti  İlham  Əliyev 
tərəfindən uğurla davam etdirilir. Cənab prezident tərəfin-
dən  laçınlılara  göstərilən  yüksək  diqqət  və  qayğı  nəticə-
sində  Taxtakörpü  və  məcburi  köçkünlərin  sıx  məskun-
laşdığı  digər  yerlərdə  genişmiqyaslı  tikinti-quraşdırma, 
abadlıq  işləri  görülmüşdür.  2008-2011-ci  illərdə  Taxta-
körpüdə  və  Respublikanın  digər  ərazilərində  fin  tipli 
quraşdırma  evlərdə  məskunlaşmış  880,  məktəb  binala-
rında  məskunlaşmış  87,  həmçinin  Taxtakörpü  ərazisin-
dəki  qamış-daxal  evlərdə  və  yeraltı  qazmalarda  məskun-
laşmış  3400  laçınlı  məcburi  köçkün  ailəsi  üçün  bütün 
infrastruktura  malik  yeni  qəsəbənin  salınması  nəzərdə 
tutulmuşdur  (16,16).  Bu  iş  qərar  qəbul  edilən  gündən 
uğurla davam etdirilir.  
2011-ci  ildə  Ağcabədi  rayonundan  Taxta  körpü 
qəsəbəsinə 22 km uzunluğunda təbii qaz xətti çəkilmiş və 
15  iyun  Milli  Qurtuluş  Günü  ərəfəsində  məcburi  köç-
künlərin  istifadəsinə  verilmişdir.  Yaxın  gələcəkdə  Taxta 
körpü  ərazisindəki  obaların  da  qazlaşdırılması  üçün  mü-
vafiq tədbirlər görülməsi nəzərdə tutulmuşdur (35).  
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham 
Əliyevin 1 iyul 2004-cü il tarixli 298 nömrəli Sərəncamı 
ilə  təsdiq  edilmiş  “Qaçqınların  və  məcburi  köçkünlərin 
yaşayış  şəraitinin  yaxşılaşdırılması  və  məşğulluğunun 
artırılması üzrə Dövlət Proqramı”na 31 oktyabr 2007-ci il 
tarixli  Sərəncamla  edilmiş  Əlavələrin  müvafiq  bəndinə 
uyğun  olaraq  2011-ci  ilin  əvvəlində  Taxtakörpü  ərazi-

 
165 
sində  bütün  infrastruktura  malik  552  ailəlik  qəsəbənin 
tikintisinə başlanılmış və qısa  müddətdə qəsəbənin tikin-
tisi  başa  çatdırılmışdır.  24  dekabr  2011-ci  il  tarixdə 
Möhtərəm Prezidentimizin iştirakı ilə    açılışı  olan qəsə-
bəyə  Ağcabədi  rayonundakı  “Alman”,  “Yastıyol”  və 
“Taxta  körpü”  qəsəbələrində  fin  tipli  evlərdə  məskun-
laşmış  məcburi  köçkünlər  köçürülmüş  və  köçürülmə 
Azərbaycan  Respublikası  Qaçqınların  və  Məcburi  Köç-
künlərin  İşləri  üzrə  Dövlət  Komitəsinin  müvafiq  Komis-
siyası  tərəfindən  həyata  keçirilmişdir.  Qəsəbəyə  əlavə 
olaraq 4 şəhid ailəsi, 3  Qarabağ müharibəsi əlili, 5  nəfər 
həkim, 35 nəfər rayonun idarə və müəssisələrində, hüquq-
mühafizə orqanlarında  işləyərək kirayədə yaşayan və ya 
mənzil-məişət  şəraiti  ağır  olan  işçilər,    2010-cu  ildə  baş 
vermiş  təbii  fəlakət  nəticəsində  evləri  uçmuş  10  ailə, 
rayon  Təhsil  şöbəsinin  yeni  inzibati  binasının  yerinə 
düşən  və  ümumi  görünüşə  xələl  gətirən  vaqon  və  beton 
evlərdə  məskunlaşmış  14  ailə,  həmçinin  Ağcabədi  şəhə-
rində  Yol  idarəsinin  yardımçı  binasında  məskunlaşmış  2  
ailə,  Saatlı,  Biləsuvar,  İmişli  rayonlarında  ağır  şəraitdə 
yaşayan  17    ailə  də  yeni  evlərlə  təmin  edilmişdir.    Eyni 
zamanda  Taxtakörpü  qəsəbə  orta  məktəbinin  fin  tipli 
otaqları,  məcburi  köçkünlər  tərəfindən  Rayon  İcra  Haki-
miyyətinə könüllü olaraq təhvil verilmiş fin evləri Taxta-
körpü  ərazisində,  İsmayıllı  və  digər  rayonlarda  məskun-
laşmış  və  evləri  təbii  fəlakət  zamanı  uçmuş  30  məcburi 
köçkün ailəsinə müvəqqəti istifadə üçün paylanılmışdır.  
Bununla  yanaşı    dövlət  Proqramına  2011-ci  ilin  21 
fevral  tarixində  Möhtərəm  Prezidentimiz  cənab  İlham 
Əliyevin  Sərəncamı  ilə  müvafiq  əlavələr  olunmuşdur. 
Həmin  əlavələrə  uyğun  olaraq  Taxta  körpü  ərazisində 
qamış  daxal  evlərdə  məskunlaşmış  1500  ailəyə,    eyni 
zamanda  Bakı,  Sumqayıt  şəhərlərində  yataqxana,  şəxsi 

 
166 
mənzillərdə  və  digər  ictimai  binalarda  məskunlaşmış  3 
mindən çox laçınlı məcburi köçkün ailəsinə  yeni evlərin 
tikilməsi  nəzərdə  tutulmuşdur.  Bunlarla  bərabər  Taxta 
körpü  ərazisində  məcburi  köçkünlər  üçün  yeni  evlərin 
tikilməsi məqsədilə Azərbaycan Respublikasının Nazirlər 
Kabineti  tərəfindən  627  hektar  torpaq  sahəsi  ayrılmış, 
artıq  görüləcək  bu  işlər  layihələndirmə  mərhələsindədir. 
Rayon İcra hakimiyyəti isə  çalışır ki, 2012-ci ildə Taxta 
körpü  ərazisində  məskunlaşmış  məcburi  köçkünlər  üçün 
yeni  evlərin  inşasına  başlanılsın.  Eyni  zamanda  Dövlət 
Proqramına əlavələrə uyğun olaraq  Naftalan şəhərində 4 
sanatoriyada  məskunlaşmış  45  məcburi  köçkün  ailəsi 
2011-ci  ilin  sonlarında  Goranboy  rayonunda  tikilmiş 
çoxmərtəbəli  binalarda yeni mənzillərlə təmin edilmişdir.  
Ümumilikdə göstərmək lazımdır ki, Möhtərəm Pre-
zidentimiz cənab İlham Əliyevin xüsusi  diqqət və qayğısı 
nəticəsində  laçınlı  məcburi  köçkünlərin  məskunlaşdığı 
ərazilərdə  abadlıq-tikinti,  mənzil-məişət şəraitinin yaxşı-
laşdırılması istiqamətində xeyli iş  görülmüş, sosial, iqti-
sadi və mədəni sahələrdə bir çox tədbirlər həyata keçiril-
mişdir.    
Belə  ki,  Heydər  parkı  və  Gənclər  parkında,  Şəhid-
lərin  abidə  kompleksi,  Rayon  İcra  hakimiyyəti  inzibati 
binası  və  Ulu  Öndər  Heydər  Əliyevin  büstü  ətrafında 
xeyli  abadlıq  işləri  görülmüş,  müxtəlif  güllər  əkilmiş, 
parkda  yeni  hovuz  tikilərək  fəvvarə  quraşdırılmış,  parka 
yeni oturacaqlar qoyulmuş, yaşıllıq sahəsinin yaradılması 
ilə  bağlı  8700  m2  sahədə  şoranlaşmış  torpaq  çıxarılıb 
yerinə  münbit  torpaq  tökülərək  6500  ədəd  gül  və  700 
ədəd həmişəyaşıl ağac əkilmişdir. Eyni zamanda 3830 m2 
tomet, 1796 m2 aqlay örtüklü səki və döşəmə tikilmiş, yol 

 
167 
kənarında  və  meydanlarda  340  m2  stend  alkaponla  üz-
lənmişdir (35).   
Taxta  körpü  ərazisində    məskunlaşmış  məcburi 
köçkünlərin elektrik enerjisi ilə  bağlı problemlərinin həll 
olunması  məqsədilə  qəsəbədə  250  kva-lıq  transformator 
yenisi ilə əvəz olunmuş, Qarıqışlaq obasında 1 ədəd 160 
kva-lıq,  Rayon  Mərkəzi  Xəstəxanasında  1  ədəd  100  kva-
lıq  yeni transformator quraşdırılmış, 8  ədəd transforma-
tor  əsaslı,  40  ədəd  transformatorda  cari  təmir  işləri  apa-
rılmış,  5  min  metr  uzunluğunda  müxtəlif  gücə  malik   
elektrik hava xətti yenisi ilə əvəz olunmuşdur (35).  
«Azərbaycan Respublikası regionlarının 2009-2013-
cü  illərdə  sosial-iqtisadi  inkişafı  Dövlət  Proqramı»na 
uyğun  olaraq  Taxta  körpü  ərazisində  torpaqların  melio-
rativ vəziyyətinin yaxşılaşdırılması məqsədilə meliorasiya  
tədbirləri il ərzində davam etdirilmişdir.   
Möhtərəm  Prezidentimiz  cənab  İlham  Əliyevin 
diqqət  və  qayğısı  sayəsində  ötən  il  Böyük  Vətən  Müha-
ribəsi  veteranları    Göyüş  Səfərova,  Məmmədxan  Əhmə-
dova  minik  avtomobili  verilmiş,  eyni  zamanda  2012-ci 
ilin  fevralında  Əmək  və    Müharibə  Veteranları  Şurasının 
sədri    Cəmşid  Tağıyevə  də  avtomobil  hədiyyə  olun-
muşdur.  
Laçın  Rayon  İcra  hakimiyyətinin  2011-ci  ilin 
yekunlarına  dair  hesabatından  görünür  ki,  2011-ci  ilin  
sonunda  rayon    üzrə    əhali  və  fermer  təsərrüfatlarında 
33907  baş  iribuynuzlu  qaramal,  201497  baş  xırda  buy-
nuzlu davarlar, 5073  arı ailəsi, 89317  ev quşları olmuş, 
ötən  ilin  müvafiq  dövrü  ilə  müqayisədə  3217  baş  
qaramalda, 1365  baş davarlarda,  701   arı ailəsində artım 
əldə edilmişdir. Rayon üzrə 2011-ci  ildə 17990  sentner 
ət,  130952    sentner  süd,  3709      sentner  yun,  1 277  000 

 
168 
ədəd  yumurta  istehsal  edilmiş,  2010-cu  illə  müqayisədə 
2275  sentiner  ət,  3242    sentner  süd,  79  sentner  yun,  71 
min  ədəd    yumurta  çox  istehsal  olunmuşdur.  Bu  onu 
göstərir  ki,  köçkünlər  müvəqqəti  düşdükləri  vəziyyətdən 
asılı  olmayaraq  yaşayır,  yaradır  və  istehsalla  məşğul 
olurlar (35). 
Laçınlı  gənclərin  respublikanın  müxtəlif  yerlərində 
pərakəndə  yaşamalarına  baxmayaraq  onların  təhsilinə 
xüsusi  diqqət  və  qayğı  göstərilir.  Belə  ki,  2010/2011-ci 
dərs  ilində  rayonun  tam  orta  məktəblərini  bitirmiş 
məzunlardan  143  nəfəri  respublikanın  müxtəlif  ali  mək-
təblərinə qəbul olunmuş, 3 nəfər 600-dən yuxarı bal top-
lamışdı.  Rayonun  1  saylı  tam  orta  məktəbinin  məzunu 
Məmmədov  Hüseyn  Cəfər  oğlu  ölkə  Prezidenti  cənab 
İlham Əliyevin Sərəncamı ilə Prezident Təqaüdünə layiq 
görülmüşdür.  
Rayonda  həyata  keçirilən  məqsədyönlü  siyasətin 
nəticəsidir  ki,  Taxtakörpüdə  və  laçınlı  məcburi  köçkün-
lərin  məskunlaşdıqları  digər  ərazilərdə  mədəni  kütləvi 
tədbirlərin  keçirilməsinə  diqqət  artırılmışdır.  Novruz 
bayramı,  Ulu  öndərin  doğum  günü,  Milli  Qurtuluş  günü 
və  başqa  əlamətdar  günlərə  aid  tədbirlər  keçirilmişdir. 
Bakı şəhərində, Respublika Filarmoniyasında əslən laçınlı   
bayatı  janrının  yaradıcılarından  biri  olan  Sarı  Aşığın 
poeziya  gecəsinin,  keçirilməsi,      Laçın  qəzetinin  80  illik 
yubileyinin  və  müstəqilliyimizin  20  illiyinin  qeyd  olun-
ması yadda qalan tədbirlərdən olmuşdur. Həmçinin bütün  
bunlarla  yanaşı  xalq  qəhrəmanı  Sultan  bəyin    anadan 
olmasının  140  illiyi  münasibəti  ilə  geniş  hazırlıq  işləri 
görülmüş və tarix elmləri doktoru Şikar Qasımovun tarixi 
faktlara  söykənən  iri  həcmli  monoqrafiyası  nəşr  edil-
mişdir.  

 
169 
Rayonun  mətbu  orqanı  olan  “Laçın”  qəzeti  müasir 
tələblərə  cavab  verən  səviyyədə  nəşr  edilir.  Qəzet  də 
Azərbaycan  Respublikasının  Prezidenti  cənab  İlham 
Əliyevin rəhbərliyi ilə ölkəmizdə həyata keçirilən uğurlu 
daxili  və  xarici  siyasət  xətti,    regionların  sosial-iqtisadi 
inkişafı,  eyni  zamanda  görülən  işlər  geniş  işıqlandırıl-
mışdır.  
Keçən dövr ərzində laçınlılar daima dövlətin və ölkə 
prezidentinin qayğısını hiss etmişlər. Belə ki, Azərbaycan 
prezidenti  cənab  İlham  Əliyevin  dəstəyi  və  laçınlılara 
olan qayğısı sayəsində verdiyi sərəncamlarla Laçın şəhə-
rinin  85  illiyi  2009-cu  ilin  fevralında,  Minkənd  kənd  orta 
məktəbinin 120 illiyi isə 2010-cu ilin fevralında təmtəraqlı 
şəkildə qeyd olunmuşdur. Son üç ildə rayonun təhsil işçilə-
rindən  3  nəfər  əməkdar  müəllim  adı,  3  nəfər  Tərəqqi  me-
dalı almış, 2 nəfərə Təhsil nazirliyinin, 11 nəfərə isə rayon 
icra  hakimiyyətinin  Fəxri  Fərmanları  verilmişdir  (27,14; 
34).  Cənab  prezidentin  sərəncamı  ilə  rayon  ziyalılarına 
verilən  medallar  və  fəxri  adlar  onlarda  yüksək  əhval 
ruhiyyə  yaratmış,  əhalinin  ümumi  sevincinə  səbəb  olmuş 
və bütün laçınlıların əməyinə verilən qiymət  kimi dəyər-
ləndirilmişdir.