Keyingi yillarda Respublikamizda qishloq xo‘jaligini rivojlantirish va yetishtirish bo‘yicha hamda qishloq xo‘jalik xom ashyolarini qayta ishlashga qaratilgan bir qator qonunlar qabul qilinib, amalda tadbiq etilmoqda



Yüklə 0,88 Mb.
səhifə46/168
tarix02.01.2022
ölçüsü0,88 Mb.
#41800
1   ...   42   43   44   45   46   47   48   49   ...   168
ҚХМСваДИТ маруза 2020(4)

Hujayradagi moyning holati. Hujayralarda moy qanday holatda bo‘lishini aniqlash ustida ko‘pgina olimlar (Chirx, Chapsk, Lepeshkin, Polikar va boshqalar) tekshirish ishlari olib bordilar va o‘z gipotezalarini yaratdilar. Bulardan A.M.Goldovskiy hujayralarni yorug‘lik mikroskopida tekshirib o‘z nazariyasini bayon etdi. Uning nazariyasi bo‘yicha sitoplazma gel holatida bo‘lib, undagi mikrokanalchalar moy bilan to‘la bo‘ladi. Hujayralarning gel qismi bilan moy qismi juda yupqa devor bilan ajralib turadi. Shuning uchun ham mikroskopda bu har ikkala qism yaxlit bir rangda (novvot rangda) bo‘lib ko‘rinadi. Moyning ozgina qismi ultramikroskop yordamida ko‘rish mumkin bo‘lgan tomchi holida hujayralarning gel bo‘limida turishi ham mumkin.

Hozir K.E.Leontevskiy bu nazariyani rad etib, moy hujayralardagi mikrokanalchalarda emas, balki hujayra to‘qimasining ichida yumaloq tomchi shaklida joylashgan, deydi. Bundan tashqari, aleyron donachalarining ichida ham moy bor. Leontevskiyning fikricha, moy bilan hujayralar to‘qimasida joylashgan tomchi shaklidagi moyning tarkibi har xil bo‘lib, bu narsa ular sifatining har xil bo‘lishiga ham sababchi bo‘ladi. Leontevskiy kungaboqar urug‘ining tuzilishini tekshirish natijasida shunday xulosaga keladi va boshqa moyli urug‘larda ham shunday bo‘lsa kerak deydi. Keyingi yillarda olimlar elektron mikroskop yordamida hujayralarning tarkibini yanada aniq o‘rganmoqdalar.

Chigit, kungaboqar pistasi va zig‘ir urug‘i tarkibidagi moy, suv va boshqa moddalarning o‘zaro ta’siri jarayonini tekshirgan Leontevskiy eksperimental natijalarini quyidagicha ta’riflagan: “Moy suv va boshqa moddalar bilan intensiv ravishda o‘zaro bir-biriga ta’sir etadi, shuning uchun suv moyni siqib chiqara olmaydi. Moyning oqib tushishiga, Goldovskiy aytganidek, suv sababchi emas, buning asosiy sababi moysizlanuvchi (moyi olinayotgan) xom ashyoning solishtirma sathi pasayishidadir”.

V.G.SHcherbakov sermoy kungaboqar urug‘ining hujayralaridagi oqsillarni tekshirish vaqtida aniqlashicha, hujayralardagi moy donacha (granula) shaklida bo‘lib, aleyron donachalari va boshqa moddalar bilan bir qatorda hujayraning hamma bo‘sh joyini egallab turar ekan.




Yüklə 0,88 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   42   43   44   45   46   47   48   49   ...   168




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2025
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin