Kitab Azərbaycanın kənd təsərrüfatının inkişafında və təşəkkül tapmasında misilsiz

Tir

əli səpin texnologiyasının üstünlükləri 

 

•

 

S

əpin norması 30-40% azaldır; 

•

 

suvarma suyuna q

ənaət etməklə, suçunun əmək məhsuldarlığı artır; 

•

 

verilmiş gübrənin səmərəsi yüksəlir; 

•

 

alaq otlarına qarşı mexaniki mübarizə üsulundan istifadə olunur; 

•

 

x

əstəlik və zərərvericilərin inkişafı üçün qeyri-əlverişli şərait yaranır; 

•

 

m

əhsuldar gövdələrin miqdarı çoxalır, 1000 dənin kütləsi artır, məhsuldarlıq 

v

ə keyfiyyət yüksəlir. 

 

Qarğıdalı bitkisinin becərilmə texnologiyası 

 

M

ədəni bitkilər  arasında  qarğıdalı  hələ  qədimdən  insanlar  arasında  geniş 

yayılmış mühüm kənd təsərrüfatı bitkilərindəndir. Keçmiş SSRİ Respublikalarında 

h

ələ  1986-1990-cı  illərdə  suvarılan  əkin sahələrindən 20-22 milyon ton dən 

m

əhsulu, 540-550 milyon ton yaşıl kütlə məhsulu alınırdı. Bizim respublikada isə 

müxt

əlif torpaq-iqlim şəraitində 110 min hektar əkin sahəsi qarğıdalı əkinləri üçün 

istifad

ə  olunurdu.  Qarğıdalı  xalq  təsərrüfatında  müxtəlif məqsədlər üçün istifadə 

edilir. Onun d

ənindən un, yarma və  konserv  hazırlanır.  Sənayedə  qarğıdalı 

d

ənindən  nişasta,  etil  spirti,  desktirin,  şəkər,  bal,  yağ,  E  vitamini,  askarbin  və 

qlutamin  turşuları  alınır.  Bu  bitkinin  gövdəsindən,  yarpaq  qıçalarından  kağız, 

linollium, süni probka, plastik kütl

ə  və  başqa  məmulatlar  alırlar.  Qarğıdalı  dəni 

qaramal v

ə quş üçün ən qiymətli yemdir, 1 kq quru dəndə 1,34 yem vahidi və 78 q 

h

əzm olunan protein var. Dənindən həm də  qarışıq  yem  istehsalında  istifadə 

olunur. Bu bitkid

ən çox keyfiyyətli silos alınır ki, bu da yaxşı həzm olmaqla yanaşı 

h

əm də  pəhriz xüsusiyyətinə  malikdir.  Qarğıdalının  süd-mum  yetişmə 

m

ərhələsində  hazırlanmış  100  kq  silosda  21  yem  vahidi  və  tərkibində  1800 qr 

h

əzm olunan protein olur. 

Bir s

ələf bitkisi kimi də qarğıdalının əhəmiyyəti böyükdür. Respublikamızın 

c

ənub bölgələrində bu bitkinin gec səpinləri və təkrar səpinləri vahid sahədən bir 

ild

ə 2 dəfə və daha artıq məhsul almağa imkan verir. 

 

2.3. 

Payızlıq buğdanın becərilmə texnologiyası 

Respublikamız  şəraitində  payzılıq  buğda  növbəli  əkinlərdə  əsasən  çoxillik 

otlardan, cərgəarası becərilən (pambıq, qarğıdalı, şəkər çuğunduru), tərəvəz, bostan 

dənli-paxlalı,  taxıl  bitkilərindən,  dəmyə  şəraitdə  qara  və  bitkili  herikdən  sonra 

yerləşdirilir. 

Suvarma şəraitində payızlıq buğdanın becərilməsi 

Torpağın əsas və səpinqabağı becərilməsi: 

Taxıl  yığıldıqdan  sonra  sahə  üzlənir,  sonra  mineral  və  üzvi  gübrələr 

verildikdən  sonra  25-27 sm  dərinlikdə  şumlanır.  Cərgəarası  becərilən  bitkilərdən 

sonra 10-

12  sm  dərinlikdə  səthi  becərmə  ilə  kifayətlənmək  olar.  Səpin  qabağı 

diskli mala ilə malalanır və hamarlanır. 

Toxum materialı Raksil (0.08-0.1 L/200 kq toxum) preparatı ilə dərmanlanır. 

Səpin  oktyabrın  sonu  noyabrın  əvvəlində  hektara  4.5-5.0  mln  cücərən  dən 

hesabı ilə 200-220 kq toxum normasında aparılır. 

Müvəqqəti suvarma arxları açıldıqdan sonra səpsuvar aparılır. 

Yazda,  buğdanın  kollanma  fazasında hektara 300-350  lcq  fıziki  çəkidə 

yemləmə şəklində amonium şorası verilir. 

Alaqlara qarşı mübarizə aparmaq üçün 1 ləpəlilərə qarşı 0.6-0.8 L/ha Puma 

Super və ya 0.3-0.4 L/ha Topik, 2 ləpəlilərə qarşı 1.6-2.0 L/ha 2.4 D Amin duzu və 

ya 0.15-

0.18 kq/ha lintur herbisidləri ilə çiləmə aparılır. 

Vegetasiya dövründə 2-3 dəfə suvarma aparılır. 

Məhsul  yığımı  vaxtında  və  qısa  müddətdə  dənlərin  tam  yetişkənliyi 

mərhələsində aparılır. 

Dəmyə şəraitində taxıl sələfındən sonra payızlıq buğdanın becərilməsi 

Torpağın əsas və səpinqabağı becərilməsi: 

Sahə  10-12  sm  dərinlikdə  diskli  alətlə  üzlənir,  üzvi  və  mineral  gübrələr 

verildikdən sonra 20-22 dərinlikdə şumlanır. 

Səpinqabağı sahə 10-12 sm dərinlikdə disklənir və malalanır. 

Toxumlar 200 kq üçün 0.08-

0.1 litr və yaxud 0.6 L Vitovaksla dərmanlanır. 

Hektara 4.0-

4.5 milyon ədəd cücərən dən hesabı ılə (180-200 kq) sentyabrın 

axırı oktyabrın əvvəllərində səpin aparılır. 

Yazda, buğdanın kollanma fazasında hektara 250 kq fıziki çəkidə yemləmə 

şəklində azot gübrəsi (amonium şorası )verilir. 

Birləpəli  alaqlara  qarşı  hektara  0.6-0.8  L  Puma  Super  və  ya  0.3-0.4 L/ha 

Topik,  ikiləpəlilərə  qarşı  1.6-2.0 L/ha 2.4 D-  Amin  duzu  və  ya  0.15-0.18 kq/ha 

lintur herbisidləri çilənir. 

Yazda  buğdanın  kollanma  fazasında  əkinlərin  köndələni  istiqamətində 

yüngül dişli mala (yaşıl mala) çəkilir. 

Məhsul yığımını vaxtında və qısa müddətdə başa çatdırmaq lazımdır. 

 

2 

 

Dəmyə şəraitində qara herikdən sonra payızlıq buğdanın becərilməsi 

Qara herik üçün şumun qaldırılması: 

Sələf  bitkisi  yığıldıqdan  sonra  üzvi  və  mineral  gübrələr  verildikdən  sonra 

iyul-

avqust  aylarında  qara  herik  üçün 25-27  sm  dərinlikdə  şum  qaldırılır. 

Qaldırılmış  şum  bir  il  ərzində  növbəti  səpinə  qədər  2-3  dəfə  becərilir.  Becərmə 

zamanı alaqlara qarşı mexaniki mübarizə aparılmaqla payız-qış dövründə torpaqda 

t

oplanmış nəmliyin buxarlanmasının qarşısı alınır. 

Sonra t

orpaq  səpinqabağı  malalanır  və  hamarlanır.  Toxumlar 

dərmanlandıqdan sonra hektara 4.0-4.5 mln ədəd cücərən dən hesabı ilə (180-200 

kq) sentyabrın  axırı və oktyabrın  əvvəllərində səpin aparılır. 

Yazda buğdanın kollanma fazasmda hektara 200 lcq fıziki çəkidə yemləmə 

şəklində azot gübrəsi (amonium-şorası) verilir. 

Mart-

aprel aylarında birləpəli alaqlara qarşı hektara 0.6-0.8 L Puma Super 

və 0.3-0.4 L/ha Topik, ikiləpəlilərə qarşı 1.6-2.0 L/ha 2.4 D Amin duzu və ya 0.15- 

0.18 kq/ha lintur herbisidləri verilir. 

Yazda  buğdanın  kollanma  fazasında  əkinlərin  köndələni  istiqamətində 

sahəyə yüngül dişli mala ( yaşıl mala) çəkilir. 

Məhsul yığımı qısa müddətdə və itkisiz başa çatdırılır. 

Arpanm  becərilmə  aqrotexnikası  demək  olar  lci,  buğdada  olduğu  kimidir. 

Lakin toxum

ların  səpin  normasını  və  gübrələrin  illik  miqdarını  buğda  bitkisinə 

nisbətən 15-20 % azaltmaq məsləhət bilinir. 

Suvarma şəraitində qarğıdalının dən üçün becərilməsi 

Sahənin əsas və səpinqabağı becərilməsi. 

Sələf  bitkisi  yığıldıqdan  sonra  üzvi  və  mineral  gübrələr  verilir  və  sahədə 

sentyabr ayında 28-30 sm dərinlikdə dondurma şumu aparılır. 

Arat üçün müvəqqəti su arxları açılır və yanvar-mart ayları dövründə hektara 

1200-1400 m

3

 normada su verilir. 

İlk  yazda  nəmliyin  buxarlanmasının  qarşısmı  almaq  üçün  dondurma  şumu 

dişli mala ilə malalanır. 

Səpin  qabağı  torpaq  herbisidləri  (Qoldminin  2  L/ha)  verilir.  Illik  azot 

normasının (5.4 s/ha amonium şorası) 30 %-i (1.6 s/ha) səpin qabağı verildikdən 

sonra səpin aparılır. 

Suvarma şəraitində əlverişli səpin müddəti aprel ayı hesab olunur. 

Səpin hektara 15-20 kq toxum norması ilə aparılır. 

Səpindən  sonra  vegetasiya  suvarmaları  üçün  arxlar  açılır.  Vegetasiya 

dövründə hər biri 600-700 m

3 

 olmaqla 4-

5 dəfə suvarma aparılır. 

Cücərtilər  alındıqdan  sonra  1-ci  cərgəarası  becərmə  aparılır.  Vegetasiya 

dövrün ən çoxu 3 dəfə cərgəarası becərmə aparmaq mümkündür. 

Azot gübr

əsinin  illik  normasınm  40  %-i (2.2 s/ha), 1-ci cərgəarası 

bec

ərmədə, qalan 30 %-i (1.6 s/ha) 3-cü cərgəarası becərmədə verilir. 

Qıcada dənin nəmliyi 40 %-dən aşağı olduqda məhsulu yığmaq olar. 

 

3 

 

D

əmyə şəraitində qarğıdalının dən üçün becərilməsi 

 

Sah

ənin əsas və səpinqabağı becərilməsi: 

S

ələf  bitkisi  yığıldıqdan  sonra  sahəyə  üzvi və  mineral gübrələr verilir və 

payızda  28-30 sm dərinlikdə  əsas  şum  (dondurma  şumu)  aparılır. Ilk yazda 

dondurma şumunda toplanmış nəmliyin buxarlanıb itməsinin qarşısını almaq üçün 

sah

əyə dişli mala çəkilir. 

S

əpinqabağı torpaq herbisidi ( Qoldminin 2 L/ha) verildikdən sonra aprelin 

axırı, bəzi hallarda mayın əvvəlində səpin aparılır. Hektara optimal səpin norması 

15-20 kq hesab olunur. 

Azot gübr

əsinin illik norması (5.4 s/ha) 3 dəfəyə verilir. Səpinqabağı 30 % 

(1.6 s/ha), 1-ci c

ərgəarası becərmədə 40 % (2.15 s/ha), 2-ci cərgəarası becərmədə 

is

ə 30 %-i (1.6 s/ha) verilir. 

Süpürg

ələmə  fazası  qabağı  əmələ  gələn hava köklərini  işlək hala salmaq 

üçün c

ərgəarası becərmələr zamanı bitkilərin dibi doldurulmalıdır. 

D

ən məhsulunun yığımına qıcada dənin nəmliyi 40% olduqda başlanılır. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

4 

 

Suvarma şəraitində payzılıq buğdanın becərilməsində  

əsas texnoloji əməliyyatlar  

(1 ha üçün m

əhsuldarlıq: 4 ton dən +4 ton küləş) 

 

№ 

Əməliyyatlar 

İcra müddəti 

1 

Taxıl  yığıldıqdan  sonar  sahədən küləşin  preslənib  daşınması. 

C

ərgəarası  becərilən bitkilərdən (qarğıdalı,  pambıq,  tütün və  s.) 

sonar is

ə bitki qalıqalarının xırdalanıb sahəyə verilməsi 

İyun-İyul 

2 

Mineral v

ə üzvi gübrələrin daşınması və sahəyə səpilməsi (400-450 

kq superfosfat+10-15 ton peyin) 

Iyul-Avqust 

3 

Sah

ənin 25-27 sm dərinlikdə şumlanması 

İyul-Avqust 

4 

Alaq toxumlarının cücərməsinə şərait yaratmaq və torpaqda nəmlik 

toplamaq m

əqsədilə  sahənin 1000-1200 m

3

/ha  normasında 

suvarılması (arat) 

Avqustun axırı- 

Sentyabr 

5 

Sah

ənin səpinqabaığ dişli mala ilə malalanması 

Oktyabr 

6 

Toxum d

ərmanlanmayıbsa,  onu  dərmanlamaq (raksil-0.08-0.1L 

/200 kq toxum v

ə ya Vitavaks 200 FF -0.6 L/200 kq toxum) 

Sentyabr-Oktyabr 

7 

D

ərmanlanmış toxumun daşınması və hektara 4.5 -5.0 mln cücərən 

d

ən hesabı ilə (200-220 kq) səpilməsi 

Oktyabr-Noyabr 

8 

S

əpinlə birlikdə hektara 100-150 kq mürəkkəb gübrənin (nitrofoska 

v

ə  ya ammofoska) verilməsi. Müvəqqəti suvarma arxlarının 

ç

əkilməsi 

Oktyabr-Noyabr 

9 

S

əpsuvar (ehtiyac olarsa) 

Noyabr 

10 

Yazda,  buğdanın  kollanma  fazasında  hektara  300-350  kq  fıziki 

ç

əkidə yemləmə şəklində azot gübrəsinin (ammonium şorası)sahəyə 

s

əpilməsi 

Mart-Aprel 

11 

Alaqlara  qarşı  herbisidlərlə  kimyəvi mübarizənin  aparılması.  Bir 

l

əpəli  alaqlara  qarşı  0.6-0.8  L/ha Puma super və  ya 0.3-0.4 1/ha 

Topik, ikil

əpəlilərə qarşı 1.6-2.0 1/ha 2.4 D-Amin duzu və ya 0.15- 

018 kq/ha Lintur 

Maıt-Aprel 

12 

Vegeta

siya suvarmaları (2-3 dəfə) 

Aprel-May 

13 

M

əhsulun yığılması 

İyun-İyul 

14 

Taxılın daşınması və təmizlənməsi 

İyul 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

5 

 

 

D

əmyə şəraitində taxıl sələfindən sonra payızlıq buğdanın 

bec

ərilməsində əsas texnoloji əməliyyatlar 

(1 ha üçün m

əhsuldarlıq: 3 ton dən +3 ton küləş) 

 

№ 

Əməliyyatlar 

İcra müddəti 

1 

Taxıl yığıldıqdan sonra sahədən küləşin preslənib daşınması. 

iyun-iyul 

2 

Sah

ənin 10-12 sm dərinlikdə diskli alətlə üzlənməsi 

iyul-avqust 

3 

Mineral v

ə üzvi gübrələrin daşınması və sahəyə səpilməsi (300-350 kq 

superfosfat+10 ton peyin) 

iyul-avqust 

4 

Sah

ənin şumlanması (20-22 sm dərinlikdə) 

iyul-avqust 

5 

Sah

ənin disklənməsi 

avqust 

6 

Sah

ənin səpinqabağı malalanması 

sentyabr 

7 

Toxum d

ərmanlanmayıbsa, onu dərmanlamaq (Raksil-0.08-0. 1 L/200 

kq toxum v

ə ya Vitavaks 200 FF -0.6 L/200 kq toxum) 

avqust-sentyabr 

8 

D

ərmanlanmış toxumun daşınması və hektara 4.0 -4.5 mln cücərən dən 

hesabı ilə (180-200 kq/ha) səpilməsi. 

S

əpinlə birlikdə hektara 100-150 kq mürəkkəb gübrənin (nitrofoska və 

ya ammofoska) verilm

əsi. 

sentyabr- 

oktyabr 

9 

Yazda,  buğdanın  kollanma  fazasmda  hektara  250  kq  fıziki  çəkidə 

yeml

əmə şəklində azot gübrəsinin (ammonium şorası) səpilməsi 

mart-aprel 

10 

Alaqlara qarşı herbisidlərlə kimyəvi mübarizənin aparılması. Birləpəli 

alaqlara  qarşı  0.6-0.8  1/ha  Puma Super  və  ya 0.3-0.4 1/ha 

Topik, ikil

əpəlilərə qarşı 1.6-2.0 1/ha 2.4 D-Amin duzu və ya 0.15-0.18 

kq/ha Lintur 

1mart-aprel 

11 

Yazda  buğdanın  kollanma  fazasında  əkinlərə  səpinin köndələni 

istiqam

ətində yüngül dişli mala çəkilməsi (yaşıl mala) 

mart-aprel 

12 

M

əhsulun yığılması 

iyul 

13 

Taxılın daşınması və təmizlənməsi 

iyul-avqust 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

6 

 

D

əmyə şəraitində qara herikdən sonra payzılıq buğdanın 

bec

ərilməsində əsas texnoloji əməliyyatlar 

(1 ha üçün m

əhsuldarlıq: 3 ton dən +3 ton kütaş) 

 

 

№ 

Əməliyyatlar 

İcra müddəti 

1 

Taxıl yığıldıqdan sonar sahədən küləşin preslənib daşınması. 

iyul-avqust 

2 

Mineral v

ə üzvi gübrələrin daşınması və sahəyə səpilməsi (300-350 kq 

superfosfat+10 ton peyin) 

iyul-avqust 

3 

Qara herik üçün şumun qaldırılması (25-27 sm dərinlikdə) 

iyul-avqust 

4 

Qara heriyin 2-3 d

əfə  diskli və  dişli  malalarla  becərilməsi (8-10 sm 

d

ərinlikdə) 

aprel-avqust 

5 

Toxum d

ərmanlanmayıbsa, onu dərmanlamaq (Raksil-0.08-0. 1 L/200 

kq toxum v

ə ya Vitavaks 200 FF -0.6 L/200 kq toxum) 

avqust-sentyabr 

6 

Sah

ənin səpinqabağı malalanması 

sentyabr 

7 

D

ərmanlanımış  toxumun  daşınması  və  hektara 4.0 -4.5 mln cücərən 

d

ən hesabı ilə (180-200 kq/ha) səpilməsi. 

S

əpinlə birlikdə lıektara 100-150 kq mürəkkəb gübrənin (nitrofoska və 

ya ammofoska) verilm

əsi. 

sentyabr- 

oktyabr 

8 

Yazda,  buğdanın  kollanma  fazasmda  hektara  250  kq  fıziki  çəkidə 

yeml

əmə şəklində azot gübrəsinin (ammonium şorası) səpilməsi 

mart-aprel 

9 

Alaqlara qarşı herbisidlərlə kimyəvi mübarizənin aparılması. Birləpəli 

alaqlara  qarşı  0.6-0.8 1/ha  Puma Super  və  ya 0.3-0.4 1/ha 

Topik, ikil

əpəlilərə qarşı 1.6-2.0 1/ha 2.4 D-Amin duzu və ya 0.15-0.18 

kq/ha Lintur 

mart-aprel 

10 

Yazda  buğdanın  kollanma  fazasmda  əkinlərə  səpinin köndələni 

istiqam

ətində yüngül dişli malanın çəkilməsi (yaşıl mala) 

mart-aprel 

11 

M

əhsulun yığılması 

iyul 

12 

Taxılın daşınması və təmizlənməsi 

iyul-avqust 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

7 

 

Suvarma şəraitində qarğıdalının dən üçün becərilməsində 

əsas texnoloji əməliyyatlar 

(məhsuldarlıq, 80 s/ha) 

 

№ 

Əməliyyatlar 

İcra müddəti 

1 

Mineral  və  üzvi  ğtibrələrin  daşınması  və  səpilməsi  (5s/ha 

superfosfat+20 t/ha peyin) 

Sentyabr 

2 

28-

30 sm dərinlikdə dondurma şumunun aparılması 

Sentyabrın 3-cü 

ongünlüyü 

3 

Arat üçün müvəqqəti su kanallarının açılması 

Oktyabr-noyabr 

4 

Hektara 100-

1200 m3 su normasmda arat edilməsi 

Yanvar-mart 

5 

İlk yazda dondurma şumunun malalanması 

Mart 

6 

Səpinqabağı torpaq herbisidlərinin verilməsi (qoldminin 2 1/ha)  Aprel 

7 

İllik azot normasının 30 %-nin səpinqabağı verilməsi (1.6 s/ha) 

Aprel 

8 

Toxumların dərmanlanması (ALYANS peraparatı ilə) 

Səpinqabağı 

9 

Səpinin aparılması hektara 15-20 kq toxum norması ilə 

Aprelin 2-3 cü 

ongünlüyündə 

10 

Cücərtilərin  alınmasından  qabaq  sahənin  yüngül  dişli  mala  ilə 

malalanması 

Mayın 1 -ci ongünlüyü 

11 

Müvəqqəti suvarma arxlarınm açılması 

Səpindən sonra 

12 

Birinci cərgəarası becərmə 

Cücərtilər alındıqdan 

sonar 

13 

Suvarma şırımları açmaqla 2-ci cərgəarası becərmə 

1 -ci vegetasiya 

suyundan əvvəl 

14  1-c

i  yemləmə şəklində illik normanın 40 %-nin verilməsi (azot 

2.2 s/ha) 

5-

6 yarpaq fazasında 1 

15  3-

cü cərgəarası becərmə+2-ci yemləmə (illik azot normasmın  

30%-i, 1.6 s/ha) 

Süpürgələmə 

fazasından qabaq 

16 

Hər biri 600-700 m3/ha olmaqla 4-5 dəfə vegetasiya suvarmaları  Vegetasiya dövründə 

(may-avqust) 

17 

Məhsulun yığılması 

Qıcada dənlərdə 40 % 

nəmlik olduqda 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

8 

 

Dəmyə şəraitində qarğıdalının dən üçün becərilməsində 

əsas texnoloji əməliyyatlar 

(məhsuldarlıq, 80 s/ha) 

 

№ 

Əməliyyatlar 

İcra müddəti 

1 

Mineral  və  üzvi  gübrələrin  daşınması  və  səpilməsi  (5s/ha 

superfosfat+20 t/ha peyin) 

Sentyabr 

2 

28-

30 sm dərinlikdə dondurma şumunun aparılması 

Sentyabrın 3-cü 

ongünlüyü 

3 

Ilk yazda dondurma şumunun malalanması 

Mart 

4 

Səpinqabağı torpaq herbisidlərinin verilməsi (2 1/ha) 

Aprel 

5 

Illik azot normasının (5.4 s/ha) 30 %-nin səpinqabağı verilməsi 

(1.6 s/ha) 

Aprel 

6 

Toxumların dərmanlanması (ALYANS peraparatı ilə) 

Səpinqabağı 

7 

Səpinin aparılması hektara 15-20 kq toxum norması ilə 

Aprelin 2-3 cü 

ongünlüyü 

8 

Cücərtilərin  alınmasından  qabaq  sahənin  yüııgül  dişli  mala  ilə 

malalanm

ası 

Mayın 1 -ci ongünlüyü 

9 

Birinci cərgəarası becərmə 

Cücərtilər alındıqdan 

sonra 

10  2-

ci  cərgəarası  becərmə+l-ci  yemləmə  (illik  normanın  40%-i, 

azot 1.6|s/ha) 

4.5 yarpaq fazasında 

11  3-

cü  cərgəarası  becərmə+2-ci  yemləmə  (illik  azot  normasının 

30%-i, 1.6 s/ha) 

Süpürgələmə 

fazasından qabaq 

12 

Məhsulun yığılması 

Qıcada dənlərin texniki 

yetişkənliyi dövründə