Lim vazirligi samarqand davlat universiteti b. Sh. Safarov, I. I. Ayubov

Soliq imtiyozlari. 
Soliq imtiyozlari – soliq to‘lovchilarga 
soliqlar bo‘yicha turli xil yengilliklar bo‘lib, ular vaqtinchalik va 
doimiy, to‘liq yoki qisman va boshqa ko‘rinishlarda berilishi 
mumkin.
Soliq to‘lovchilarning ayrim toifalariga boshqa soliq to‘lov-
chilarga nisbatan soliq to‘g‘risidagi qonun hujjatlarida nazarda 
tutilgan afzalliklar, shu jumladan soliqni to‘lamaslik yoki ularni 
kamroq miqdorda to‘lash imkoniyati soliq imtiyozlari deb e’tirof 
etiladi. 

---

472 
Soliq to‘lovchiga soliqlarni to‘lash bo‘yicha muddatni 
kechiktirish (bo‘lib-bo‘lib to‘lash) imkoniyati berilishi soliq 
imtiyozlari hisoblanmaydi. 
Agar ushbu moddaning beshinchi qismida boshqacha qoida 
nazarda tutilmagan bo‘lsa, soliq imtiyozlari soliq kodeks bilan 
taqdim etiladi. 
Soliq imtiyozlari individual xususiyatga ega bo‘lishi mumkin 
emas. 
Ayrim soliqlar bo‘yicha soliq imtiyozlari, qo‘shilgan qiymat 
solig‘i, aksiz solig‘i solinadigan mahsulotlar ishlab chiqarilganda va 
(yoki) realizatsiya qilinganda aksiz solig‘i va yer qa’ridan 
foydalanganlik uchun soliqdan tashqari, ushbu moddaning oltinchi 
qismi qoidalarini hisobga olgan holda O‘zbekiston Respublikasi 
Prezidentining qarorlari bilan faqat belgilangan soliq stavkasini 
kamaytirish, lekin ko‘pi bilan 50 foizga kamaytirish tarzida va ko‘pi 
bilan uch yil muddatga berilishi mumkin. 
Soliq kodeksida boshqacha qoida nazarda tutilmagan bo‘lsa, 
soliq to‘lovchilar soliqlar bo‘yicha imtiyozlardan tegishli huquqiy 
asoslar yuzaga kelgan paytdan e’tiboran ularning butun amal qilish 
davri mobaynida foydalanishga yoki soliq imtiyozidan foydala-
nishdan voz kechishga yoxud undan foydalanishni bir yoki bir necha 
soliq davrlarida to‘xtatib turishga haqli, bundan qo‘shilgan qiymat 
solig‘idan ozod etiladigan tovarlarni (xizmatlarni) realizatsiya qilish 
mustasno. 
Soliqlar bo‘yicha imtiyozlar soliq solishdan bo‘shagan 
mablag‘larni aniq maqsadlarga yo‘naltirishi sharti bilan berilishi 
mumkin. Bunday mablag‘lar maqsadli ishlatilmagan taqdirda 
maqsadsiz ishlatilgan mablag‘lar summasi belgilangan tartibda 
penya hisoblangan holda budjetga undirilishi lozim. Soliqlar 
bo‘yicha imtiyozlar berilishi munosabati bilan bo‘shagan va mazkur 
imtiyozlarning amal qilish davrida foydalanilmagan mablag‘lar 
summasi berilgan imtiyozlarning amal qilish muddati tugaganidan 
so‘ng bir yil davomida ularni taqdim etishda belgilangan maqsadlar 
uchun yo‘naltirilishi mumkin. Bunda belgilangan muddatda 
foydalanilmagan mablag‘lar budjetga o‘tkazilishi lozim. 

---

473 
Qo‘shilgan qiymat solig‘i bo‘yicha imtiyozlar, shu jumladan 
tovarlar O‘zbekiston Respublikasining hududiga olib kirilishida 
(importida) soliq solishdan bo‘shagan mablag‘larni aniq maqsadlarga 
yo‘naltirish sharti bilan, berilishi mumkin emas. 
O‘zbekiston Respublikasining Markaziy banki, uning 
Qoraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahridagi 
bosh boshqarmalari, shuningdek O‘zbekiston Respublikasi Markaziy 
bankining muassasalari soliq kodeksda nazarda tutilgan soliqlarni 
to‘lashdan ozod etiladi, bundan ijtimoiy soliq va O‘zbekiston 
Respublikasining hududiga olib kirishda (importida) to‘lanadigan 
qo‘shilgan qiymat solig‘i mustasno. 
12-jadval