M umarova, М. Nabiyeva

Tayanch so'zlar: Temurbek, hikmat, ahd.
Tut ko'chati

Bahor. Ko'chat ekishning ayni vaqti edi. Men tut ko'chati ekishni orzu qilardim. Shuning uchun buvimlardan ko'cha eshik oldiga tut ko'chati ekishni iltimos qildim.

Ertasi kuni buvim va men bozorga bordik. Buvim ikkita tut ko'chatini tanladilar. Uni uyga olib keldik. Men o'rtoqlarimni chaqirdim. Buvim bolalarga tut ko'chati ekishni rgatdilar. U hosilga kirgach, mahalladagi bolalarni mehmon qilmoqchi bo'ldilar.
Bolalar sevinib ketishdi. Ular tezda ishga tushdilar. Hash-pash deguncha chuqurcha paydo bo'ldi. Bolalarning biri suv quydi, boshqasi tuproq tortdi.
Yillar o'tdi. Tut ko'chati hosilga kirdi. (83 so'z)

Bu matn yuzasidan bayon yozish «Ming oltin» m atnidagi singari

□ tkaziladi.

143
O z o d e l n i n g o ‘g ‘l im a n

Men Sirdaryo viloyatining Xovos tumanida tug'ilganman. Go'dak- ligimda men juda yig'loqi bo'lgan ekanman. Meni ovutishlari qiyin ekan.

Bir kuni dadam yig'i-sig'imni eshitmaslik uchun magnitofon ovozini baland qilib qo'yibdilar. Men o'sha zahoti yig'idan taqqa to'xtabman.
Ovutishning oson yo'li topilibdi.
Shu kundan boshlab men yig'laganimda magnitofon qo'yishar ekan.
Men esa jimgina qo'shiq tinglar ekanman.
Dadam, onam san’atsevar kishilar edi. Uyimizda xalqim iz suygan hofizlarning magnit tasm asida yozilgan kuy-qo'shiqlari tinm as edi.
Mening san’atga qiziqishim yoshligimdanoq boshlangan ekan.
Birinchi qo'shig'im «Ozod elning o'g'liman» deb nomlanadi. (84 so'z)
Imlo: ovutish, yig'loqi, magnitofon, taqqa, san'atkor, san’atsevar, hofiz, kuy-qo'shiq soz’lari ustida ishlanadi.
Tahlil: Matn nechanchi shaxs tilidan hikoya qilingan? (I shaxs tilidan hikoya qilingan.)
Topshiriq.

1. 
   Birinchi gapdagi kishini bildirgan so'zni va uning shaxsini aniqlang (Men) Gapdagi I shaxs (birlik) «Men» o'rnida III shaxsni ko'rsatuvchi «U» olm oshini qo'llab gapni o'qing. (U Sirdaryo viloyatining Xovos tumanida tug'ildim ) - Gapning shunday o'qilishi to'g'rim i? - To'g'ri emas. Ega III shaxsda, kesim I shaxsda. Ega bilan kesimni moslash kerak. Kesim (tug‘ildim)n\ III shaxsda (tug'ildi) birlikda berish kerak. Yaxshi. Endi kesimni o 'zg artirib gapni o'qing- chi? U Sirdaryo viloyatining Xovos tum anida tug'ildi.
   
2. 
   Matnni III shaxs tilidan hikoya qiling.
   
3. 
   Berilgan reja asosida III shaxs tilidan bayon yozing.