MahirəNərimanqızı

www.elmler.net
 - 
Virtual İnternet Resurs Mərkəzi
 
Ümumi psixologiya.
 
Psixologiya
121 
121 
121 
121 
121 
121 
121 
121 
121 
Deməli, müəyyən dinamik stereotipin əmələ gəliməsi və 
ya pozulması ilə əlaqədar olan sinir prosesləri, hisslərin 
fizioloji əsasını təĢkil edir. Hiss və emosiyaların əmələ 
gəlməsində və cərəyan etməsində ikinci siqnal sistemi xüsusi 
rol oynayır. Çünki hər hansı emosional halı elə sözün köməyi 
ilə də yaratmaq olar. 
Beləliklə beyin qabığında və qabıqaltı sahədə baĢ verən 
sinir prosesləri, hiss və emosiyaların fizioloji əsası hesab 
olunur. 
Psixologiya tarixində hiss və emosiyaların əmələ 
gəlməsi haqqında müxtəlif nəzəriyyələr mövcud olmuĢdur. 
Bunlardan Ceyms-Lange, Kannon-Bard nəzəriyyələrini və 
S.ġixterin konsepsiyasını qeyd etmək olar. 
Ġnsanın emosional və hiss halına simpatik və 
parasimpatik sinir sistemi nəzarət edir. 
DalaĢarkən və ya qorxuya düĢüb qaçarkən simpatik 
sistem insan orqanizmində müəyyən dəyiĢikliklər etməklə 
(məsələn: qan təzyiqi artır, qanın laxtalanma dərəcəsi yüksəlir, 
tərləmə artır və s.) onu düĢdüyü vəziyyətə hazırlayır və enerji 
dolu qanı bütün hüceyrələrə göndərir. Belə bir təhlükəli 
vəziyyət aradan qalxdıqdan sonra parasimpatik sistem öz 
funksiyasına baĢlayır və insanın fizioloji durumunu 
normalaĢdırır. 
Adi vəziyyətdə müəyyən duyğu və emosiyaların, 
təhlükəli vaxtlarda isə qorxu və qəzəb emosiyalarının 
müĢayəti ilə yaĢayırıq. Ġnsan oğlunun ətrafıyla etdiyi çoxəsrlik 
davadan, vuruĢmadan salamat çıxmasına bu iki sistem yardım 
etmiĢdir. Deməli, emosiyalar orqanizmin düĢdüyü vəziyyətə 
uyğunlaĢmasını təmin etməklə, insan həyatının davam 
etməsində önəmli rol oynayır.
Hisslər əsasən 3 mühüm funksiyanı yerinə yetirir
:
siqnal, tənzimetmə və kommunikativ
funksiya. Bu funksiyalar 
ümumilikdə insanın ətraf aləmi düzgün əks etdirməsinə və ona 
uyğunlaĢmasına xidmət göstərir. Biz emosiyaların köməyi ilə 

---