MahirəNərimanqızı

www.elmler.net
 - 
Virtual İnternet Resurs Mərkəzi
 
Ümumi psixologiya. Psixologiya
152 
152 
Emosiyaların gücü
. Burada emosional oyanmanın 
intensivliyi və modallığı əsas götürülür. 
Həyəcanlılıq.
Psixologiyada ən çox həyəcanlılıq 
altında qorxulu Ģəraitdə özünü göstərən emosional oyanıqlıq 
baĢa düĢülür. 
Qeyri-ixtiyari hərəkətlərin reaktivlik dərəcəsi. 
Plastiklik 
və onun əksi olan 
rigidlik
keyfiyyəti. Bu xassəni 
insanın xarici təsirlərə nə qədərtez uyğunlaĢmasından (plas-
tiklik) və ya, əksinə, davranıĢ adət və mülahizələrinin nə qədər 
ətalətli, dəyiĢkən olmamasından (rigid) bilmək olar.
 
Qeyd edilən xassələrin olub-olmadığını nəzər almaqla 
insanların temperament tiplərini müəyyənləĢdirmək müm-
kündür. 
Sanqvinik
. Bu cür adamlar yüksək reaktivliyə malik 
olurlar. Aktivliklə reaktivlik müvazinətdə olur. Diqqətini cəlb 
edən hər Ģeyə canlı reaksiya verir. Mimikaları və hərəkətləri 
canlə və ifadəlidir. Yüksək fəallığa malik olduğuna görə çox 
iĢgüzar olur, hər bir yeni iĢə dərhal giriĢir, həmiĢə birinci 
olmağa çalıĢır, yorulmadan uzun muddət iĢləyə bilir. Sanq-
viniklər həddindən artıq qayda-qanuna əməl edən olurlar. 
Sürətli hərəkətə, çevik təfəkkürə, sürtli nitq tempinə malik 
olurlar. Onlarda plastiklik yüksək olur. Hissləri asanlıqla bir-
birini əvəz edə bilir. DüĢdüyü yeni Ģəraitə asanlıqla alıĢır. Rast 
gəldikləri adamlarla asanlıqla ünsiyyətə girə bilir, bir iĢdən 
digərinə asanlıqla keçə bilirlər. Onlarda ekstravertlik yüksək 
olur. 
Xolerik.
Sanqviniklərdə olduğu kimi xoleriklərdə də 
senzitivlik aĢağı, reaktivlik və aktivlik yüksək olur. Lakin xo-
leriklərdə reaktivlik aktivliyi üstünlük təĢkil edir. Ona görə 
də xoleriklər həddindən artıq hövsələsiz, tez özlərindən çıxan 
olurlar.Onlarda plastiklik zəif, rigidlik yüksək olur. Bu iĢi 
onlarda öz maraqlarını həyata keçirməyə yüksək cəhd, inad-
karlıq, dözümlülük mövcud olur. BaĢladıqları iĢi axıra qədər 
yerinə yetirməyə meylli olurlar. Diqqətlərini keçirməkdə 
çətinlik çəkirlər. Sanqviniklərdə olduğu kimi xoleriklərdə də 

---