www.elmler.net -
Virtual İnternet Resurs Mərkəzi Ümumi psixologiya. Psixologiya 257
257
257
257
257
257
257
257
257
Yeniyetmələr ciddi, lakin ədalətli, uĢaqlara xoĢ müna-
sibət bəsləyən, materialı maraqlı və aydın izah edən, Ģagirdləri
düzgün qiymətləndirən, hamıya eyni xeyirxah münasibət
bəsləyən, demokratik ünsiyyət üslubuna malik olan
müəllimləri daha yüksək qiymətləndirir və sevirlər.
Yeniyetmələr müəllimin eridusiyasına, Ģagirdlərlə düzgün
qarĢılıqlı əlaqə yaradan müəllimlərə daha çox üstünlük
verirlər.
Bununla yanaĢı artıq yeniyetmələr elmlərin əsasını
sistemli Ģəkildə öyrənməyə, mənimsəməyə baĢlayırlar. Bunun
üçün yeniyetmələrdən yüksək əqli inkiĢaf, idrak proseslərinin
inkiĢafı tələb olunur. Yeniyetmələr yalnız dərsdə keçdiklərini
deyil, eyni zamanda biliklərin yeni sahələrini müstəqil olaraq
mənimsəməyə çalıĢırlar. Onlar müxtəlif dərnəklərdə iĢtirak
etməyə can atırlar. Yeniyetmələr bütün fənlərə eyni seçici
münasibət bəsləməyə baĢlayırlar. Lakin burada da sabitlik az
olur. Bəzən bu və ya digər fənnə maraq dəyiĢə bilir. Onlarda
peĢə marağının təĢəkkül etməsi sayəsində fənnləri “lazımlı”
və “lazımsız” qruplara ayırırlar. Bunlardan asılı olaraq
müəllimlərə münasibətləri də müxtəlif olur.
Təlim fəaliyyətinin təsiri altında yeniyetmələrin idrak
proseslərinn inkiĢafında da dəyiĢiklik baĢ verir.
Təlim fəaliyyəti yeniyetmələrin
qavrayışına əsaslı təsir
göstərir və onun inkiĢafını sürətləndirir. Bu dövrdə Ģagirdlərin
qavrayıĢı geniĢ əhatəli olmaqla ardıcıl və seçici xarakter daĢı-
yır. Onların qavrayıĢı ən çox maraqlandıqları cisim və
hadisələrlə bağlı olur. Yeniyetmələrdə zaman, məkan, hərəkət
qavrayıĢı da xeyli inkiĢaf edir.
Yeniyetməlik dövründə
hafizə də xeyli inkiĢaf edir.
Məntiqi hafizə fəal Ģəkildə inkiĢaf etməyə baĢlayır.
Yeniyetmələr məntiqi, eləcə də ixtiyari hafizədən istifadəyə
üstünlük verirlər. Bunun sayəsində mexaniki hafizənin
inkiĢafı ləngiyir. Yeniyetmələrdə yaddasaxlamanı yaxĢılaĢdır-
maq yollarına maraq artır.